27 604
Wijziging van de Machtigingswet Koninklijke PTT Nederland N.V. in verband met het opheffen van de uitzonderingen die voor Koninklijke KPN Nederland N.V. gelden ten aanzien van de in Boek 2 van het Burgerlijk Wetboek opgenomen regeling voor grote vennootschappen

nr. 4
VERSLAG

Vastgesteld 6 maart 2001

De vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat¹, belast met het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel, brengt als volgt verslag uit van haar bevindingen.

Onder het voorbehoud dat de regering de gestelde vragen afdoende beantwoordt, acht de commissie de openbare behandeling van dit wetsvoorstel voldoende voorbereid.

Inleiding

De leden van de VVD-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het onderhavige wetsvoorstel. De geconstateerde ontwikkelingen op de telecommunicatiemarkt maken dat een wijziging van de Machtigingswet, zoals voorgesteld, gewenst is. De omstandigheden, die maakten dat een afwijkend vennootschappelijk regime noodzakelijk was voor de KPN, zijn zodanig veranderd dat dergelijke uitzonderingen niet langer nodig zijn. Om in een level-playing-field te kunnen opereren, dienen de maatregelen voor de KPN dan ook ongedaan gemaakt te worden. Deze leden ondersteunen daarom het onderhavige wetsvoorstel.

De leden van de fractie van GroenLinks heeft met gemengde gevoelens kennisgenomen van het voorstel tot wijziging van de Machtigingswet Koninklijke PTT. Deze leden begrijpen enerzijds dat de wijziging door KPN gewenst wordt om flexibeler te kunnen opereren in een geliberaliseerde markt, maar constateren anderzijds dat de uitzonderingen op het normale structuurregime ook te maken hebben met afwegingen rond het publieke belang. De vraag is of dit nu voldoende geborgd wordt. Het is mede vanuit deze zorg dat deze leden een aantal vragen hebben bij deze op zich kleine wetswijziging.

Algemeen

De leden van de VVD-fractie zouden de volgende vragen nader beantwoord willen zien:

Welk belang heeft de Nederlandse Staat in KPN, na omzetting van de prioriteitsaandelen naar «gewone» aandelen? Hoe groot is het belang van de «golden share»?

Heeft het onderhavige wetsvoorstel invloed op de positie van de KPN, of op het prijsniveau van haar aandelen, bezien vanuit de huidige financiële positie van KPN?

Kan de regering aangegeven hoe het houderschap van, en zeggenschap over de netwerken van KPN is vormgegeven?

Op welke wijze is, na wijziging van de Machtigingswet, de toegang tot de netten door derden gewaarborgd?

Is een verdere ontwikkeling van de marktwerking op de vaste telefoonlijnen, huurlijnen en ASDL voor internetverkeer voldoende gewaarborgd?

Voorwaarde voor vrije marktwerking in de telecomsector is een gelijke toegang tot netwerken. Op welke termijn kan een volledig nummerplan, ook voor bijvoorbeeld de servicenummers, worden verwacht?

Waarom was het destijds wel en is het nu volgens de memorie van toelichting (bladzijde 4) kennelijk niet meer gewenst om privaatrechtelijk in te kunnen grijpen als de soliditeit van KPN in het gedrang komt, vragen de leden van de fractie van GroenLinks? KPN is immers nog altijd min of meer monopolist bij de vaste telefonie?

Kan de regering ook aangeven hoe zij de huidige soliditeit van KPN beoordeelt in relatie tot de voorgestelde wetswijziging? Mede gelet op recente berichten in de media, dat KPN het meest risicovolle voormalige staatstelecombedrijf in Europa is (slechts twee treden verwijderd van de junk bond-status) nu zij haar A-rating verloren heeft.

Wat gebeurt er als KPN onverhoopt zou bezwijken onder haar schuldenlast? Maakt het dan geen verschil wat de positie van de Nederlandse staat is? Is de Nederlandse overheid in staat om bij calamiteiten de uitvoering van de universele dienst te garanderen als zij haar speciale positie in het kader van de Machtigingswet heeft opgegeven? Anders gesteld: waarom vond de regering in 1994 wel dat zij eventuele toekomstige partners of opkopers moest kunnen afwijzen, en vindt zij dit nu niet meer? Deze vraag is des te klemmender omdat de telecomwereld volgens deze leden alleen maar ongewisser en onstuimiger is geworden in de afgelopen zeven jaar, en voorlopig ook nog niet tot bedaren zal komen.

Kan de regering ook aangeven of de huidige Machtigingswet met zijn speciale structuurregime van doorslaggevende betekenis is geweest bij het afketsen van de besprekingen met het Spaanse Telefonica?

Is de wijziging van de Machtigingswet ook van invloed op de opbrengst bij een eventuele verkoop van staatsaandelen KPN, of is er geen verband tussen deze twee zaken? Kan de regering ook aangeven waarom zij, gelet op haar intentie om zich terug te trekken uit KPN, haar aandelen niet verkocht heeft op het moment dat de KPN-koers op haar hoogtepunt was?

Klopt het dat BellSouth de staat om een fiat moet vragen om vanaf 9 juni 24,9 procent van de KPN-aandelen in handen te kunnen krijgen?

De voorzitter van de commissie,

Blaauw

De griffier voor dit verslag,

Brandsema

---

1 Samenstelling: Leden: Blaauw (VVD), voorzitter, Van den Berg (SGP), Reitsma (CDA), Biesheuvel (CDA), Rosenmöller (GroenLinks), Valk (PvdA), Van Gijzel (PvdA), Leers (CDA), ondervoorzitter, Feenstra (PvdA), Van Heemst (PvdA), Verbugt (VVD), Stellingwerf (RPF), Giskes (D66), Klein Molekamp (VVD), Hofstra (VVD), Wagenaar (PvdA), Van der Steenhoven (GroenLinks), Ravestein (D66), Niederer (VVD), Van der Knaap (CDA), Eurlings (CDA), Van Bommel (SP), Herrebrugh (PvdA), Hindriks (PvdA), De Swart (VVD).

Plv. leden:Te Veldhuis (VVD), Bakker (D66), Th. A. M. Meijer (CDA), Stroeken (CDA), Van Gent (GroenLinks), Waalkens (PvdA), Crone (PvdA), Atsma (CDA), Duivesteijn (PvdA), Witteveen-Hevinga (PvdA), Voûte-Droste (VVD), Schutte (GPV), Augusteijn-Esser (D66), Geluk (VVD), Luchtenveld (VVD), Spoelman (PvdA), Vendrik (GroenLinks), Van Walsem (D66), Weekers (VVD), Buijs (CDA), Dankers (CDA), Poppe (SP), Dijksma (PvdA), Dijsselbloem (PvdA), Nicolaï (VVD).