26 991 Voedselveiligheid

Nr. 585 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 oktober 2023

Hierbij informeer ik u, mede namens de Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, dat de NVWA uit voorzorg de activiteiten van op dit moment 46 veehouders heeft geblokkeerd. Dit betekent dat er vanaf deze locaties tot nader order geen dieren afgevoerd mogen worden. Het gaat hierbij onder andere om runderen, varkens en schapen bestemt voor de slacht. Dit verbod geldt eveneens voor de dierlijke (bij)producten (zoals mest en melk) afkomstig van deze dieren. Aanleiding voor deze maatregel zijn sporen van een biocide aangetroffen in de lever van een kalf van een van deze veehouders. Het betreft het middel Racumin Foam, bedoeld voor het bestrijden van muizen, met als werkzame stof Coumatetralyl. Het gebruik van deze biocide is toegestaan, maar alleen onder strikte wettelijke gebruiksvoorschriften.

Uit onderzoek door de NVWA is gebleken dat het bestrijdingsbedrijf dat werd ingezet voor de plaagdierbestrijding de regels niet of onvoldoende in acht heeft genomen. Hierdoor zijn er dieren blootgesteld aan de biocide. Het veebedrijf, waar het verkeerde gebruik van het middel is geconstateerd, is daaropvolgend geblokkeerd.

Eerste resultaten onderzoek

De NVWA neemt jaarlijks, steekproefsgewijs, tienduizenden monsters van dieren in slachthuizen. Dit is onderdeel van het Nationaal Plan Residuen. Tijdens een regulier onderzoek werden er in augustus sporen aangetroffen van een biocide in de lever van een kalf. Dat was voor de NVWA aanleiding voor verder onderzoek en de maatregelen zoals nu genomen.

Omdat het bestrijdingsbedrijf ook werkzaamheden heeft uitgevoerd bij 45 andere veehouders (runderen, varkens en schapen), worden uit voorzorg ook hun activiteiten per direct stilgelegd. Op dit moment wordt onderzocht wanneer, hoe en waar de biocide is toegepast. Wanneer de situatie daar aanleiding voor geeft worden er verdere controlemonsters van dieren genomen. Pas nadat onderzoek uitwijst dat er geen biocide wordt aangetroffen in de dieren, wordt het afvoerverbod opgeheven. Inmiddels is er van vijf bedrijven de afvoer van melk vrijgegeven omdat inspecties uitwijzen dat die dieren niet zijn blootgesteld aan het middel. Voorlopig blijft de afvoer van mest en dieren van deze bedrijven nog geblokkeerd tot dat alle bedrijven zijn bezocht in samenhang kan worden besloten over het opheffen van de maatregelen.

Met het uit voorzorg blokkeren van de op dit moment 46 bedrijven en het daaropvolgende onderzoek wil de NVWA met deze maatregelen voorkomen dat er dierlijke (bij) producten met de stof Coumatetralyl in de voedselketen terecht komen. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is de stof «matig toxisch». Dit houdt in dat het bij inname van grote hoeveelheden schadelijk kan zijn voor de gezondheid.

Tot slot

Ik realiseer mij dat de getroffen maatregelen voor de individuele bedrijven forse consequenties kunnen hebben, maar ik onderschrijf de noodzaak van de aanpak van de NVWA, omdat de voedselveiligheid en bescherming van de consument voorop staat. Zodra er nadere informatie beschikbaar is zal ik uw Kamer daarover informeren.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, P. Adema