26 991 Voedselveiligheid

Nr. 578 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 mei 2021

Met deze brief bied ik u het evaluatierapport van Controle Orgaan voor Kwaliteits Zaken (hierna: COKZ)¹ aan en tevens mijn eerste reactie op de aanbevelingen in het rapport. Een afschrift van deze brief zal ook naar de Voorzitter van de Eerste Kamer der Staten-Generaal worden gezonden.

COKZ

De doelmatigheid en doeltreffendheid van het functioneren van COKZ is in 2020 onderwerp geweest van een evaluatieonderzoek. Een dergelijke evaluatie vindt op grond van artikel 39, eerste lid, Kaderwet zbo’s vijfjaarlijks plaats. De evaluatie is uitgevoerd door Kwink Groep en beslaat de periode 2015–2019, waarbij relevante ontwikkelingen uit de periode 2010–2015 ook zijn meegenomen.

Rol en positie COKZ

COKZ heeft als privaatrechtelijk zbo verschillende wettelijke taken op het gebied van kwaliteit, voedselveiligheid en etikettering van zuivel, eieren en eiproducten en op de handelsnormen voor pluimveevlees. Dit gebeurt op een aantal onderwerpen in opdracht en onder tweedelijnstoezicht van de NVWA (bijvoorbeeld op het terrein van voedselveiligheid). Op de andere terreinen is COKZ volledig zelfstandig bevoegd ten aanzien van de controles, certificering en toezicht op de naleving van de nationale en Europese regelgeving.

Onderzoeksvragen

De centrale vraag van de evaluatie is of het COKZ doeltreffend en doelmatig heeft gefunctioneerd tijdens de eerder genoemde evaluatieperiode. Hiernaast heb ik Kwink Groep gevraagd om de samenwerking tussen mijn ministerie en COKZ, de interne governance van COKZ en de verankering van risicomanagement in de bedrijfsvoering tevens in het onderzoek te betrekken.

Belangrijke uitkomsten onderzoek

Kwink heeft indicaties voor doeltreffendheid en doelmatigheid in kaart gebracht. COKZ handelt over het geheel genomen zorgvuldig en geeft op voldoende wijze uitvoering aan beleid op diverse terreinen. Het COKZ heeft in de evaluatieperiode een ontwikkeling ingezet van een bovenal taakgerichte naar een meer effectgerichte werkwijze.

De governancerelatie tussen het Ministerie van LNV en het COKZ is in 2019 verder uitgewerkt. Het contact tussen het Ministerie van LNV en het COKZ verloopt over het algemeen constructief, maar kan volgens Kwink geoptimaliseerd worden.

COKZ heeft het financieel beheer voldoende op orde en weet de tarieven over het algemeen laag te houden. Wel is aandacht nodig voor de totstandkoming van de tarieven, die momenteel niet of onvoldoende transparant is. Ook de informatiehuishouding kan verbeterd worden.

In de evaluatieperiode zijn voorts de waarborgen voor onafhankelijkheid en integriteit binnen de governance en het kwaliteitsmanagementsysteem van het COKZ versterkt. Het COKZ heeft vooral vanaf 2018 een inhaalslag gemaakt met het professionaliseren van de interne organisatie, na een periode van relatieve stilstand door onder andere onzekerheid over het voortbestaan van het COKZ. Het risicomanagement is tot slot nog onvoldoende verankerd in de bedrijfsvoering en behoeft nog de aandacht van COKZ. COKZ heeft hier recent echter al de eerste stappen in gezet.

Vervolg

Het rapport van Kwink geeft een inkijk in de ontwikkelingen van de afgelopen tien jaar en de positie van COKZ. In de afgelopen twee jaar is COKZ gestart met een verdere professionalisering van de eigen organisatie en bedrijfsvoering. Gelet op de opgaven waar de sector en het COKZ voor staan aankomende periode ondersteun ik dit van harte en ik ben voornemens om in samenwerking met COKZ deze ingeslagen weg voort te zetten met aandacht voor de diverse aanbevelingen van Kwink waaronder een hogere transparantie en beschikbaarheid van informatie, strategisch personeelsmanagement en extra investeringen in ICT. Deze aandachtspunten zijn overigens niet uniek voor COKZ en ik juich eventuele verdere samenwerking met andere zbo’s in de agrarische sector toe.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, C.J. Schouten

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl