26 956
Beleidsnota Rampenbestrijding 2000–2004

nr. 68
BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 15 maart 2010

Hierbij bied ik u de rapportage aan van de Arbeidsinspectie naar risico’s bij duiken door de brandweer¹. De inspecties zijn uitgevoerd van 15 oktober 2008 tot en met 15 juni 2009.

Naar aanleiding van eerdere inspecties bij het brandweerduiken heb ik op 8 januari 2008 aan de TK kenbaar gemaakt dat ik in samenspraak met de Minister van BZK initiatieven zou nemen om de veiligheid van het brandweerpersoneel bij duikactiviteiten te vergroten (TK, 2007–2008, 26 956, nr 57). Ook heb ik inspecties door de Arbeidsinspectie aangekondigd.

Vanwege de aanhoudende onveiligheid bij het brandweerduiken (na het dodelijk ongeval in Urk (2007) en later ook in Terneuzen (2008)) hebben verschillende fracties aandacht gevraagd voor de veiligheid bij het brandweerduiken (onder andere het AO Arbo 19 juni 2008). In 2009 heeft ook de OVV zijn onderzoeks-rapport over het duikongeval in Terneuzen naar de TK gezonden, met daarin een kritische beschouwing over de organisatie van het brandweerduiken. In bijgaand rapport zijn de resultaten van inspecties van de Arbeidsinspectie naar de naleving van Arbowet- en regelgeving bij het brandweerduiken weergegeven.

Belangrijkste uitkomsten van de inspecties: alle korpsen op één na vertoonden overtredingen. Het betreft voor de beheersing van risico’s bij duikarbeid essentiële punten, zoals onvoldoende risico-inventarisaties en onvoldoende doorvertaling daarvan naar effectieve veiligheidsmaatregelen, onvoldoende duiktechnische kennis en -vaardigheden. Het zijn dezelfde punten die als fouten uit de ongevalsonderzoeken in Urk, Terneuzen en eerder ook Utrecht naar voren zijn gekomen. De rapporten van OVV en mijn Arbeidsinspectie hebben tot op heden nog onvoldoende tot verbeteringen binnen de brandweerkorpsen geleid.

De korpsen hebben aangegeven dat er nu een grote bereidheid is bij de korpsen en betrokken organisaties om de veiligheid te verbeteren. Decomplexiteit van de organisatie van het brandweerduiken en de cultuur op de werkvloer maken dat de op zichzelf ingezette verbeterinitiatieven forse sturing en ondersteuning nodig hebben om in de toekomst de veiligheid beter te kunnen borgen. Gemeentebesturen en korpsbeheerders spelen daarbij een grote rol.

Samen met de minister van BZK heb ik twee beleidslijnen uitgezet. Ten eerste wordt de regelgeving verduidelijkt. De competentie-eisen voor brandweerduikers, zoals in het Besluit Personeel Veiligheidsregio’s, zijn uitgewerkt en zijn nu een op een gebaseerd op de eisen aan duikarbeid uit de Arboregelgeving. Daarmee zijn de verwarring teweegbrengende verschillen vanuit Arboregelgeving en BZK-regelgeving ten aanzien van brandweerduiken (certificaatsvereisten) opgeheven. Tevens zijn ook de lagere veiligheidseisen die vanuit het ministerie van BZK aan het brandweerduiken werden gesteld voor wat betreft duikvaardigheden opgeheven. Daarnaast zullen de basisveiligheidseisen voor de brandweer- en defensieduikers binnen het certificatiestelsel van SZW worden ondergebracht. Hierover wordt thans overleg gevoerd met de betrokken partijen. Binnen het certificatiestelsel kan de brandweer initiatieven nemen om te komen tot op brandweerduiken toegespitste specifieke certificatieschema’s. Naar verwachting wordt deze actie nog dit jaar afgerond.

Met het ministerie van BZK zijn vervolgafspraken gemaakt die dit jaar moeten leiden tot het ontwikkelen van op de Brandweer toegespitste certificaten die worden afgestemd met brancheorganisaties uit de professionele duikwereld.

Vooruitlopend hierop is het Nederlands Bureau voor Brandweerexamens (NBBE) al bezig, mede gezien een eerder rapport van de inspectie OOV, met het aanpassen van de examens op het gebied van brandweerduiken aan de recente inzichten.

Daarnaast is het ministerie van BZK in overleg met de werkgevers (VNG en Veiligheidsberaad) om ervoor te zorgen dat er een visie op brandweerduiken komt en een bestuurlijk afwegingskader over de inzet van brandweerduikers waarbij veilig kunnen opereren een centraal uitgangspunt is.

In 2010 zijn nieuwe inspecties voorzien, zoals aangekondigd in het Jaarplan 2010 van de Arbeidsinspectie. Daarmee wordt inzichtelijk in hoeverre in de korpsen het veiligheidsniveau van brandweerduiken is verbeterd.

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

J. P. H. Donner

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.