Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 9 januari 2013
U heeft mij verzocht om een reactie op het CPB rapport «De effecten van intensieve
coaching». In deze brief ga ik in op de opzet van het onderzoek, de uitkomsten en
de kosten-batenanalyse die onderdeel uitmaakt van het onderzoek.
Opzet onderzoek
Door het CPB is bij ROC Rijn-IJssel een «evidence based» experiment uitgevoerd naar
het effect van extra begeleiding (coaching) op voortijdig schoolverlaten (vsv). Twee
leerlingencohorten zijn respectievelijk één of twee jaar gevolgd. De gevolgde cohorten
bestaan uit groepen van mbo-niveau 2 leerlingen, die zijn opgedeeld in leerlingen
mét en zonder extra begeleiding. Voor het onderzoek was van belang dat de experiment-
en de controlegroep goed vergelijkbaar waren. Verondersteld is dat een zekere mate
van begeleiding deel uitmaakt van het standaard onderwijspakket.
Uitkomsten
Uit het onderzoek blijkt dat de uitval onder leerlingen zonder begeleiding beduidend
groter was (17%) dan bij leerlingen met die begeleiding (10%). De belangrijkste conclusie
van het CPB onderzoek is dat één jaar (intensieve) extra coaching de uitval met 40%
vermindert. Daarnaast toont het onderzoek aan dat door extra coaching leerlingen minder
vaak switchen van opleiding. Het switchgedrag daalt van 38% tot 30%. Het blijkt dat
deze effecten vooral optreden bij risicogroepen zoals «late beslissers» (leerlingen
die in een laat stadium voor een studie kiezen) en leerlingen die niet bij beide ouders
wonen. De kanttekening die bij het onderzoek gemaakt moet worden is dat het CPB onderzoek
slechts bij één ROC is uitgevoerd. Op basis van dit onderzoek kan niet automatisch
worden aangenomen dat de positieve uitkomst voor alle ROC’s zal gelden.
Kosten-baten analyse
Een deel van het CPB onderzoek bestaat uit een kosten-baten analyse. Ten aanzien van
de kosten stelt het CPB dat extra begeleiding extra kosten met zich mee brengt. Het
gaat daarbij niet alleen om de kosten voor coaches maar ook om meer onderwijsbekostiging.
Een afname van het aantal vsv’ers betekent immers dat meer leerlingen in het onderwijs
blijven en dat er meer gebruik wordt gemaakt van studiefinanciering. De onderwijskosten
worden per leerling (van de onderzochte populatie leerlingen met extra begeleiding)
daarmee 3,1% hoger. Tegenover de extra kosten stelt het CPB dat één jaar extra coaching
tot gevolg heeft dat het onderwijsrendement van leerlingen met 10% wordt verhoogd.
Dit rendement wordt door het CPB gedefinieerd als de totale inkomsten tijdens het
leven. Door kosten tegen baten af te zetten komt het CPB tot de conclusie dat één
jaar extra coaching een netto rendement oplevert van 6,9%.
Ondanks de kleinschaligheid van het onderzoek vind ik de uitkomsten veelbelovend.
Extra coaching kan voor een specifieke groep jongeren de kans op uitval aanzienlijk
verminderen en daarmee een bijdrage leveren aan het realiseren van de vsv-doelstelling
van maximaal 25.000 nieuwe vsv’ers in 2016.
Ik breng de zeer positieve effecten van extra coaching op schooluitval actief onder
de aandacht van de ROC’s.
De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, M. Bussemaker