26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT)

Nr. 820 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 23 februari 2022

Tijdens de Technische Briefing op 9 februari over het BIT-advies Doorontwikkelen Applicatielandschap Bekostiging (DAB) en de reactie op het advies, is de toezegging gedaan de mogelijke risico’s van het gebruik van Blueriq te verduidelijken op o.a. juridische aspecten. In deze brief beschrijf ik eerst het gebruik van Blueriq binnen DUO. Vervolgens beschrijf ik de juridische en organisatorische maatregelen om de risico’s ten aanzien van Blueriq te beperken om de continuïteit van de bekostiging te allen tijde te garanderen.

Gebruik Blueriq binnen DUO

DUO kent een groot applicatielandschap dat bestaat uit meerdere ICT-technologieën. Een doel van de huidige IV-strategie is om het totale landschap te vereenvoudigen en kleiner te maken door het aandeel van pakketoplossingen te vergroten en het aandeel maatwerk te verkleinen. Vanuit deze gedachte is het pakket Blueriq door DUO geselecteerd naast andere geselecteerde ICT-technologieën.

Blueriq is specifiek geselecteerd omdat het een product is dat bij uitstek geschikt is om wettelijke regelingen (bepalen van recht, hoogte bedrag en duur van beschikking) digitaal te ondersteunen. Hierdoor is DUO niet meer genoodzaakt om deze functionaliteiten met behulp van maatwerk-applicaties te realiseren. DUO heeft al vanaf 2013 ervaring opgedaan met Blueriq en inmiddels is de IT-organisatie zo ingericht dat Blueriq een volwaardig platform is om uitvoerings-processen mee te digitaliseren.

Bij elk individueel IT-project waarbij het doel is verouderde applicaties te vervangen, bepaalt DUO met welke in huis beschikbare technologieën de vervanging wordt gerealiseerd. Voor het programma DAB is gekozen om Blueriq te gebruiken. Daarnaast is voor de financiële processen, het documentbeheer en bedrijfsvoerings-rapportages voor andere pakketten gekozen. Daar waar de standaard-pakketten niet toe te passen zijn, realiseert DUO eigen maatwerk applicaties.

De verwachting is dat na afronding van het programma 16% van het totale applicatielandschap bij DUO zal bestaan uit met behulp van Blueriq technologie gerealiseerde applicaties.

Juridische aspecten

Het contract met Blueriq is het resultaat van een gestandaardiseerd inkoopproces. De inkoop van softwarelicenties gebeurt op grond van rijksbreed afgesloten raamovereenkomsten. De «Algemene Rijksvoorwaarden bij IT-overeenkomsten» (ARBIT-2018) maken onderdeel uit van deze rijksbrede raamovereenkomsten en alle nadere opdrachten die daaronder worden geplaatst. In het geval van inkoop van software verklaart de leverancier de eigen zgn. licentievoorwaarden altijd van toepassing op een overeenkomst met de eindgebruiker (in dit geval DUO). Dat betekent concreet dat in dit geval de ARBIT-2018 en de licentievoorwaarden van Blueriq van toepassing zijn verklaard op de overeenkomst. Hierbij is er voor gezorgd dat er geen overlap of tegenstrijdigheid is tussen de licentievoorwaarden van Blueriq en de ARBIT-2018 van de rijksoverheid.

Deze ARBIT-2018 bevat diverse bepalingen voor situaties dat een leverancier niet meer kan voldoen aan de afspraken. In artikel 47 van de ARBIT-2018 is de mogelijkheid opgenomen om een escrow-regeling te sluiten met de leverancier.

Blueriq heeft voor de specifieke software een escrow-regeling waarin DUO participeert. DUO is in het bezit van een door Blueriq geregeld certificaat van de NCC Group Escrow Europe BV en kan, wanneer Blueriq niet meer kan leveren, de broncode van de software en (technische) documentatie bij deze escrow-agent opvragen en overdragen aan een opvolgende leverancier.

Overigens is DUO nog nooit gesteld voor een situatie waar een leverancier van een softwarepakket niet (meer) kon voldoen aan de verplichtingen en DUO een beroep moest doen op een escrow-regeling.

Praktische implicatie

Mocht er zich een situatie voordoen zoals die in de voorwaarden is opgenomen, dan krijgt DUO dus de beschikking over de broncode via de escrow-agent. Die broncode geeft DUO het recht om de software te blijven gebruiken. De software blijft ook gewoon functioneren, want deze is geïnstalleerd op computers van DUO. De bekostiging loopt dus geen gevaar.

Vervolgens kan dan afhankelijk van de situatie een afweging gemaakt worden om de software te behouden, te migreren naar een IT-product van een andere leverancier of na aanbesteding een contract te sluiten met een leverancier die de Blueriq-software heeft overgenomen.

Organisatorische aspecten

Blueriq is binnen het IV-landschap van DUO een volwaardig geïmplementeerd pakket. Dat betekent dat er binnen DUO een eigen ontwikkel-, test- en acceptatiesystematiek is om diensten met Blueriq te digitaliseren. Om structureel voldoende capaciteit en kennis voor Blueriq beschikbaar te hebben worden er extra medewerkers opgeleid om toegevoegd te worden aan de ICT ontwikkelteams. Hiervoor wordt een intern opleidingsprogramma in samenwerking met Blueriq opgezet. Dit zorgt ervoor dat DUO minder afhankelijk wordt van de externe leverancier, waardoor kennis binnen DUO gegarandeerd wordt.

Mede namens de Minister voor Primair en Voortgezet Onderwijs,

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, R.H. Dijkgraaf