26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT)

Nr. 604 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 april 2019

Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) heeft een werkwijzer maatschappelijke kosten-batenanalyses (MKBA’s) laten opstellen voor digitaliseringsprojecten van de overheid met maatschappelijke impact. Hierbij bied ik u deze Werkwijzer voor maatschappelijke kosten-batenanalyse van de digitale overheid ter kennisneming aan¹, zoals toegezegd in de aanbiedingsbrief bij de Algemene Leidraad voor maatschappelijke kosten-batenanalyse² en zoals ook is gebeurd bij eerdere MKBA-werkwijzers.

De Werkwijzer voor een MKBA in de digitale overheid

Maatschappelijke kosten-batenanalyse is een instrument ter verbetering van overheidsprojecten en ter ondersteuning van overheidsbesluitvorming over investeringen. In 2013 is de Algemene Leidraad voor maatschappelijke kosten-batenanalyse uitgebracht, die in algemene zin aangeeft hoe MKBA’s dienen te worden uitgevoerd. Vanwege de brede toepasbaarheid van de Algemene Leidraad heeft het kabinet destijds bepaald dat werkwijzers worden ontwikkeld om het instrument MKBA meer specifiek toe te kunnen passen op verschillende beleidsterreinen.

MKBA’s dragen bij aan de ontwikkeling van betere beleidsalternatieven en een realistischer projectbegroting door een diepgaande analyse van het (maatschappelijke) probleem of de (maatschappelijke) kansen, en van de verschillende beleidsopties. In de werkwijzer is de MKBA-systematiek praktisch bruikbaar en concreet gemaakt voor digitaliseringsprojecten van de overheid met maatschappelijke impact: de werkwijzer biedt een denkkader, een stappenplan en kengetallen.

Bestaande instrumenten, zoals business cases, het Integraal afwegingskader voor beleid en regelgeving (IAK), het handboek Portfoliomanagement en ICT-markttoetsen zijn bouwstenen voor een MKBA die wordt opgesteld volgens deze werkwijzer. In de werkwijzer is uitgegaan van het stappenplan uit de Algemene Leidraad voor MKBA en is gebruik gemaakt van de ervaring met MKBA’s voor digitaliseringsprojecten voor de overheid. Verder bevat de werkwijzer een overzichtstabel van de verschillende vormen van onzekerheden die kunnen optreden bij ICT-projecten en wordt ook aangegeven hoe daarmee kan worden omgegaan.

De kwaliteit van alle MKBA’s van de rijksoverheid wordt gewaarborgd door standaard de Algemene Leidraad voor MKBA te volgen bij het opstellen van een MKBA. Departementen kunnen een eigenstandige afweging maken om deze MKBA-werkwijzer of onderdelen daarvan te gebruiken. Binnen het Ministerie van BZK zal deze werkwijzer standaard worden toegepast bij projecten met investeringskosten vanaf € 5 mln.

Toetsing door Planbureaus

Aan het Centraal Planbureau en het Planbureau voor de Leefomgeving is gevraagd deze werkwijzer te toetsen. De conclusie van deze toets is dat de werkwijzer overeenstemt met de voorschriften en richtlijnen van de Algemene Leidraad voor MKBA. Deze werkwijzer vormt volgens de planbureaus een adequate leidraad voor het opstellen van MKBA’s op het gebied van de digitale overheid.

Meerwaarde van de werkwijzer

Ik verwacht dat deze werkwijzer de kwaliteit van MKBA’s op het terrein van de digitale overheid ten goede zal komen en daarmee ook zal bijdragen aan gedegen besluitvorming over digitaliseringsprojecten van de overheid met maatschappelijke impact.

De Minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, K.H. Ollongren

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

2 Zie de brief van 6 december 2013: Kamerstuk 33 750 IX, nr. 9.