26 643 Informatie- en communicatietechnologie (ICT)

Nr. 1006 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 april 2023

Hierbij bied ik u het Jaarplan van de Rijksinspectie Digitale Infrastructuur (hierna: RDI) aan.

De RDI, die voorheen de naam Agentschap Telecom droeg, voert een nieuwe naam die recht doet aan het verbrede en veranderde taakveld van de organisatie.

De inzet van de RDI) ten aanzien van de digitale infrastructuur¹ is rondom drie thema’s georganiseerd. In drie thematische directies werkt de RDI multidisciplinair samen aan vertrouwen op de beschikbaarheid van de digitale infrastructuur, die continu en veilig te gebruiken is. Deze doelen vormen samen de maatschappelijke opgave voor de RDI en zijn verdeeld in de volgende thema’s:

Beschikbare technische infrastructuren

De Nederlandse samenleving rekent op een hoogwaardige analoge en digitale infrastructuur. De RDI bevordert en beschermt de beschikbaarheid van draadloze en draad-gebonden netwerken, net zoals de dekking en capaciteit van de infrastructuur en een goede, storingsvrije werking hiervan.

Security en weerbaarheid van netwerken en diensten

Daarbij houdt de RDI toezicht op de naleving van de regulering op continuïteit, integriteit, vertrouwelijkheid en authenticiteit van de netwerken en diensten, die over de digitale infrastructuur wordt aangeboden, zodat de economie en maatschappij daar ongestoord en in vertrouwen gebruik van kunnen maken.

Veilige en betrouwbare apparaten

Daarnaast zet de RDI zich door kaders te stellen, toezicht te houden, te signaleren en (internationaal) te agenderen in voor veilige en betrouwbare apparaten binnen de digitale en analoge infrastructuur. Nederland kan erop vertrouwen dat apparatuur onder duidelijke randvoorwaarden en volgens geldende regelgeving in de handel is gebracht. En dat apparatuur storingsvrij werkt, elektrisch en elektromagnetisch veilig is, correcte hoeveelheidsinformatie bij handelstransacties weergeeft en cyberveilig is.

De RDI legt in 2023 de focus op de volgende onderwerpen:

Veilingen 3,5 GHz en landelijke commerciële radio

De beschikbaarheid van digitale infrastructuur vergt een verdeling van de schaarse frequentiespectrumdelen. We kunnen het spectrum op deze manier doelmatig benutten voor toepassingen waaraan de maatschappij maatschappelijke en economische waarde toekent, zoals mobiele communicatie en radio-omroep. Het jaar 2023 staat in het teken van twee grote frequentieverdelingen op basis van een veiling; de veiling van de 3,5 GHz-band ten behoeve van mobiele communicatietoepassingen en de veiling van de frequentiekavels ten behoeve van commerciële radio (zowel analoog de FM-frequentieband als digitaal de DAB+-frequentieband²).

Implementatie nieuwe Europese wetgeving NIS2, eIDAS en CSA

De RDI richt zich in 2023 ook op de implementatie van de Europese regelgeving:

• Network and Information Systems 2 (NIS2)-, Electronic Identification And Trust Services (eIDAS);

• Critical Entities Resilience (CER)- en Cyber Security Act (CSA) regelgeving.

Alsmede de wisselwerking met de Cyber Resilience Act (CRA) en de nog van kracht te worden Artificial Intelligence Act.

Ook de voorbereiding op de nationale regelgeving die volgt op de bovenstaande Europese wetgeving, in termen van certificering en toezicht, die de regelgeving gaat vereisen, is voor de RDI een speerpunt in 2023. De Europese coördinatie vraagt ook om bijdragen vanuit de samenwerkende nationale toezichthouders, zodat waarborgen ten aanzien van de continuïteit en integriteit van netwerken standhouden.

Digitalisering in de energietransitie (inclusief verminderen kwetsbaarheid en afhankelijkheid)

In het licht van de gelijkloop van de digitale transitie en de energietransitie is een gecoördineerde aanpak nodig. Zo vragen duurzame energievoorziening om digitale oplossingen. De thematiek behelst optimalisatie- en vertrouwensvraagstukken, een verminderde afhankelijkheid van energiemonopolies en een vermindering van de kwetsbaarheid van onze energievoorziening en onze Telecom- en IT-infrastructuur. De RDI pakt hierbij haar rol in het digitale domein door vroegtijdig problemen te signaleren en vraagstukken te agenderen.

Ten aanzien van apparatuur zijn de speerpunten van de RDI een duurzame energievoorziening door digitale en metrologische oplossingen voor optimalisatie- en vertrouwensvraagstukken en een vermindering van de kwetsbaarheid van onze energievoorziening. De focus in het werkprogramma ligt daarbij in 2023 op goedwerkende en veilige energiemeters en de verdere implementatie van digitale meters bij bedrijven en huishoudens.

Veiligheidsvraagstukken door toenemend gebruik en mogelijkheden Artificial Intelligence (AI)

AI wordt steeds meer onderdeel van alle activiteiten in de maatschappij. Het toezichtlandschap op AI bevindt zich in een transitiefase. Onder coördinatie van de RDI is binnen de Inspectieraad een brede werkgroep opgericht van toezichthouders op kunstmatige intelligentie. Het doel is door onderlinge samenwerking en kennisuitwisseling de kwaliteit van het afzonderlijk en in voorkomende gevallen gezamenlijke toezicht door de toezichthouders op het terrein van AI in Nederland te vergroten. Samenvattend gaat het om activiteiten omtrent kennisontwikkeling, overleg met marktpartijen, ontwikkeling van standaarden en de coördinatie tussen toezichthouders. Ook samenwerking op Europees niveau is noodzakelijk voor goed toezicht op basis van Europese regelgeving. Daarvoor is de RDI initiatiefnemer van de Europese werkgroep van toezichthouders op AI. Die werkgroep, waarin ook ENISA³ en de Europese Commissie in zitten, heeft een vergelijkbaar doel als de Nederlandse werkgroep.

Kwantumtechnologie

Dankzij kwantumtechnologie kunnen in de toekomst een groot aantal berekeningen tegelijkertijd uitgevoerd worden. Hierdoor kan de huidige encryptie makkelijker gekraakt worden. Aangezien encryptie een belangrijke manier is om netwerken en informatiesystemen te beveiligen, ontstaan risico’s voor de digitale samenleving. De RDI onderzoekt in 2023 zowel de kansen als risico’s van impactvolle technologische ontwikkelingen zoals kwantumtechnologie.

De Minister van Economische Zaken en Klimaat, M.A.M. Adriaansens

---

1 Onder de digitale infrastructuur wordt verstaan: informatienetwerken, inclusief de onderliggende fysieke, analoge basisinfrastructuur. Daarbij de cyberweerbaarheid van partijen in de IT- en energiesector, en ten aanzien van de integrale veiligheid en bruikbaarheid van apparaten. Daarnaast, meer sectoraal, binnen het digitale fundament, onder andere in de metrologie en het gebruik van identificatiemiddelen.

2 FM staat voor Frequentiemodulatie en DAB voor Digital Audio Broadcasting.

3 European Union Agency for Cybersecurity (ENISA).