26 541
Financiële verantwoordingen over het jaar 1998

nr. 14
FINANCIËLE VERANTWOORDING VAN HET MINISTERIE VAN JUSTITIE (VI) OVER HET JAAR 1998

Deze financiële verantwoording bestaat uit:

– de rekening van verplichtingen, uitgaven en ontvangsten, zoals blijkt uit bijgevoegde staten, voorzien van een toelichting;

– de op deze rekening aansluitende saldibalans per 31 december 1998, voorzien van een toelichting.

De financiële verantwoording van de agentschappen Immigratie- en Naturalisatiedienst, Dienst Justitiële Inrichtingen, Centraal Justitieel Incasso Bureau en Korps landelijke politiediensten bestaat uit de rekening van baten en lasten en van kapitaaluitgaven en -ontvangsten, zoals blijkt uit de bijgevoegde staten, voorzien van een toelichting en de balans per 31 december 1998, voorzien van een toelichting.

De Minister van Justitie,

A. H. Korthals

Staat behorende bij de Wet van .... 19.., Stb. .. en bij de financiële verantwoording over het jaar 1998

Rekening 1998 (inclusief slotwetmutaties)

Ministerie van Justitie (VI)

Onderdeel uitgaven en verplichtingen (bedragen x f 1 000)

			(1)		(2)		(3)			(4) = (1) + (2) + (3)		(5)		(6) = (5) – (4)
Art.		Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting		Mutaties 1e suppletoire wet		Mutaties 2e suppletoire wet			Totaal beschikbaar		Realisatie		Slotwetmutaties (+ of –) (+ = tekortschietend beschikbaar bedrag)
			Verplich-tingen	Uitgaven	Verplich-tingen	Uitgaven	Verplich-tingen	Uitgaven		Verplich-tingen	Uitgaven	Verplich-tingen	Uitgaven	Verplich-tingen	Uitgaven
		TOTAAL		6 311 425		524 538		615 998			7 451 961		7 352 040		– 99 921
01		Algemeen		321 159							346 120		334 625		– 11 495
	01	Personeel en materieel ministerie	200 121	200 121	29 101	29 101	13 703	13 703		242 925	242 925	242 854	237 093	– 71	– 5 832
	03	Bijdragen en contributies	2 322	2 322	100	100	50	– 550		2 472	1 872	2 658	1 900	186	28
	04	Post-actieven	10 924	10 924	0	0	2 491	2 491		13 415	13 415	14  641	14 641	1 226	1 226
	05	Geheime uitgaven	4 000	4 000	0	0	– 3 000	– 3 000		1 000	1 000	0	0	– 1 000	– 1 000
	06	Onvoorzien	500	500	0	0	0	0		500	500	0	0	– 500	– 500
	07	Loonbijstelling	1 039	1 039	34 458	34 458	– 35 497	– 35 497		0	0	0	0	0	0
	08	Prijsbijstelling	0	0	0	0	0	0		0	0	0	0	0	0
	09	Diversen	81 059	81 059	37 794	37 794	19 843	19 843		63 108	63 108	58 802	59 124	– 4 306	– 3 984
	11	Internationale samenwerking	1 772	1 772	416	416	1 214	1 214		3 402	3 402	2 081	1  976	– 1 321	– 1 426
	13	Wetenschappelijk onderzoek- en documentatiecentrum	17 887	19 387	330	330	144	144		18 361	19 861	29 309	19 888	10 948	27
	14	Adviescolleges	35	35	0	0	2	2		37	37	3	3	– 34	– 34
07		Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken		1 179 668							2 004 807		1 964 436		– 40 371
	01	Bijdrage Immigratie- en Naturalisatiedienst	285 923	285 923	114 627	114 627	40 062	40 062		440 612	440 612	438 112	438 112	– 2 500	– 2 500
	02	Opvang asielzoekers	893 745	893 745	211 890	211 890	458 560	458 560		1 564 195	1 564 195	1 913 783	1 526 324	349 588	– 37 871
08		Preventie, Jeugd en Sancties		2 568 070							2 670 210		2 655 945		– 14 265
	01	Personeel en materieel Raad voor de kinderbescherming	143 057	143 057	8 027	8 027	3 900	3 900		154 984	154 984	157 268	155 249	2 284	265
	02	Subsidies Preventie, Jeugdbescherming en Reclassering	670 906	670 906	43 389	43 389	24 295	24 295		738 590	738 590	871 521	738 692	132 931	102
	03	Schadefonds geweldsmisdrijven	2 955	2 955	60	60	368	368		3 383	3 383	3 116	3 1 16	– 267	– 267
	04	Bijdrage Centraal Justitieel Incasso Bureau	45 630	45 630	639	639	1 736	1 736		48 005	48 005	48 005	48  005	0	0
	05	Bijdrage Dienst Justitiële Inrichtingen	1 675 297	1 675 297	– 39 074	– 39 074	45 156	45 156		1 681 379	1 681 379	1 669 596	1 669 596	– 11 783	– 11 783
	06	Bestuurszaken	30 225	30 225	10 133	10 133	3 511	3 511		43 869	43 869	49 418	41 287	5 549	– 2 582
09		Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging		2 242 528							2 430 824		2 397 034		– 33 790
	01	Personeel en materieel Gerechtelijke Laboratoria	32 159	32 159	405	405	715	715		33 279	33 279	32 960	33  813	– 319	534
	02	Bijzondere uitgaven politie	77 102	77 102	– 11 550	– 11 550	– 7 189	– 7 189		58 363	58  363	63 744	63 281	5 381	4 918
	03	Personeel en materieel overige diensten	74 526	74 526	10 000	10 000	– 179	– 179		84 347	84 347	94  700	94 619	10 353	10 272
	04	Bijdrage Korps landelijke politiediensten	399 320	399 320	19 670	19 670	47 699	47 699		466 689	466 689	438 611	438 611	– 28 078	– 28 078
	05	Personeel en materieel p;990	76 384	76 384	32 900	32 900		1 271 274	1 271 274	1 259 155	1 254 109	– 12 119	– 17 165
	06	Gerechtskosten	89 007	89 007	– 5 000	– 5 000	– 5 694	– 5 694		78 313	78 313	73 928	73 928	– 4 385	– 4 385
	07	Gefinancierde rechtsbijstand	408 424	408 424	33 327	33 327	– 14 026	– 14 026		42 7 725	427 725	831 924	427 839	404 199	114
	08	Schuldsanering	0	0	25 000	25 000	– 14 166	– 14 166		10 834	10  834	10 834	10 834	0	0

Staat behorende bij de Wet van .... 19.., Stb. .. en bij de financiële verantwoording over het jaar 1998

Rekening 1998 (inclusief Slotwetmutaties)

Ministerie van Justitie (VI)

Onderdeel ontvangsten (bedragen x f 1 000)

			(1)	(2)	(3)		(4) = (1) + (2) + (3)	(5)	(6) = (5) – (4)
Art.		Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Mutaties 1e suppletoire wet	Mutaties 2e suppletoire wet		Totaal geraamd	Realisatie	Slotwetmutaties (+ of –) (+ = meer ontvangsten)
			ontvangsten	ontvangsten	ontvangsten		ontvangsten	ontvangsten	ontvangsten
		TOTAAL	1 029 279	– 81 300	23 937		971 916	1 011 653	39  737
01		Algemeen	8 294	200	3 050
	01	Diverse ontvangsten ministerie	8 294	200	3 050		11 544	19 450	7 906
07		Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken	1 300	0	0		11 544	19 450	7 906
	01	Overige ontvangsten	1 300	0	0		1 300	9 057	7 757
							1 300	9 057	7 757
08		Preventie, Jeugd en Sancties	27 835	0	3 753		31 588	33 406	1 818
	01	Diverse ontvangsten Preventie, Jeugdbescherming en Reclassering	10 235	0	3 753		13 988	15 822	1 834
	02	Ontvangsten Bestuurszaken	17 600	0	0		17 600	17 584	– 16
09		Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging	991 850	– 81 500	17 134		927 484	949 740	22 256
	01	Diverse ontvangsten politie	91 900	0	0		91 900	88 074	– 3 826
	02	Boeten en transacties	611 600	0	10 999		622 599	652 507	29 908
	03	Griffierechten	223 750	– 47 000	– 5 000		171 750	169 574	– 2 176
	04	Diverse ontvangsten rechtspraak	56 100	– 34 500	11 135		32 735	29 669	– 3 066
	05	Diverse ontvangsten rechtsbijstand	8 500	0	0		8 500	9 916	1 416

Staat behorende bij de Wet van .... 19.., Stb. .. en bij de financiële verantwoording over het jaar 1998

Rekening 1998 (inclusief Slotwetmutaties)

Ministerie van Justitie (VI)

Onderdeel agentschappen (bedragen x f 1 000)

		(1)	(2)	(3)		(4) = (1) + (2) + (3)	(5)	(6) = (5) – (4)
Art.	Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Mutaties 1e suppletoire wet	Mutaties 2e suppletoire wet		Totaal geraamd	Realisatie	Slotwetmutaties (+ of –) (+ = meer ontvangsten)
01	Immigratie- en Naturalisatiedienst
	Totale baten	296 283	–	–		296 283	397 961	101 678
	Totale lasten	304 921	–	–		304 921	391 328	86 407
	Saldo van baten en lasten	– 8 638	–	–		– 8 638	6 633	15 271
	Totale kapitaalontvangsten	12 946	–	–		12 946	28 687	15 741
	Totale kapitaaluitgaven	12 946	–	–		12 946	45 238	32 292
	Saldo kapitaalontvangsten en uitgaven	0	–	–		0	– 16 551	– 16 551
02	Dienst Justitiële Inrichtingen
	Totale baten	1 819 150	–	–		1 819 150	1 948 956	129 806
	Totale lasten	1 822 505	–	–		1 822 505	1 926 283	103 778
	Saldo van baten en lasten	– 3 355	–	–		– 3 355	22 673	26 028
	Totale kapitaalontvangsten	217 414	–	–		217 414	68 758	– 148 656
	Totale kapitaaluitgaven	205 361	–	–		205 361	59 669	– 145 692
	Saldo kapitaalontvangsten en uitgaven	12 053	–	–		12 053	9 089	– 2 964
03	Centraal Justitieel Incasso Bureau
	Totale baten	45 830	–	–		45 830	54 821	8 991
	Totale lasten	46 042	–	–		46 042	50 550	4 508
	Saldo van baten en lasten	– 212	–	–		– 212	4 271	4 483
	Totale kapitaalontvangsten	1 888	–	–		1 888	0	– 1 888
	Totale kapitaaluitgaven	982	–	–		982	3 547	2 565
	Saldo kapitaalontvangsten en uitgaven	906	–	–		906	– 3 547	– 4 453
04	Korps landelijke politiediensten
	Totale baten	452 289	–	–		452 289	452 729	440
	Totale lasten	457 121	–	–		457 121	458 658	1 537
	Saldo van baten en lasten	– 4 832	–	–		– 4 832	– 5 929	– 1 097
	Totale kapitaalontvangsten	0	–	–		0	32 881	32 881
	Totale kapitaaluitgaven	37 100	–	–		37 100	22 345	– 14 755
	Saldo kapitaalontvangsten en uitgaven	– 37 100	–	–		– 37 100	10 536	47 636

INHOUDSOPGAVE

DEEL 1 ALGEMEEN DEEL
HOOFDSTUK 1 INLEIDING	9
HOOFDSTUK 2 BELEID	11
2.1 Inleiding	11
2.2 Begroting en realisatie	11
2.3 Criminele politiek	12
2.4 Slachtofferzorg	14
2.5 Jeugdbeleid	15
2.6 Strafrechtelijke rechtshandhaving	17
2.7 Sanctie- en reclasseringsbeleid	21
2.8 Rechterlijke organisatie en toegang tot de rechtspleging	26
2.9 Asielbeleid	28
2.10 Wetgeving	32
2.11 Reparatiemaatregelen Wet op de Rechtsbijstand	34
2.12 Schuldsanering	35
HOOFDSTUK 3 BEDRIJFSVOERING	36
3.1 Besturing (planning en control)	36
3.2 Administratieve organisatie	36
3.3 Accountantscontrole	37
3.4 Geïntegreerd subsidiebeleid (M&O)	38
3.5 Millenniumproblematiek	40
3.6 Euro	40
3.7 Versnelling en kwaliteitsverbetering financiële verantwoording	40
3.8 Implementatie Europese aanbestedingsrichtlijn	41
HOOFDSTUK 4 OVERZICHT PER BELEIDSTERREIN	42
4.1 Toelichting per beleidsterrein	42
4.2 Vergelijking realisatiecijfers uitgaven en ontvangsten over de jaren 1995 t/m 1998 (horizontale toelichting)	51
DEEL 2 ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING EN SALDIBALANS EN TOELICHTING
HOOFDSTUK 5 ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING	54
HOOFDSTUK 5.1 TOELICHTING UITGAVEN	54
Beleidsterrein 01 Algemeen	54
– 01.01 Personeel en materieel ministerie	54
– 01.03 Bijdragen en contributies	55
– 01.04 Post-actieven	56
– 01.05 Geheime uitgaven	57
– 01.06 Onvoorzien	57
– 01.07 Loonbijstelling	57
– 01.08 Prijsbijstelling	57
– 01.09 Diversen	58
– 01.11 Internationale samenwerking	60
– 01.13 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum	60
– 01.14 Adviescolleges	61
Beleidsterrein 07 Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken	61
– 07.01 Bijdrage Immigratie- en naturalisatiedienst	61
– 07.02 Opvang asielzoekers	61
Beleidsterrein 08 Preventie, Jeugd en Sancties	64
– 08.01 Personeel en materieel Raad voor de Kinderbescherming	64
– 08.02 Subsidies Preventie, Jeugdbescherming en Reclassering	65
– 08.03 Schadefonds geweldsmisdrijven	70
– 08.04 Bijdrage Centraal Justitieel Incassobureau	70
– 08.05 Bijdrage Dienst Justitiële Inrichtingen	71
– 08.06 Bestuurszaken	71
Beleidsterrein 09 Wetgeving, rechtshandhaving en rechtspleging	72
– 09.01 Personeel en materieel Gerechtelijke Laboratoria	72
– 09.02 Bijzondere uitgaven politie	75
– 09.03 Personeel en materieel overige diensten	76
– 09.04 Bijdrage Korps landelijke politiediensten	76
– 09.05 Dienst Rechtspleging/Openbaar Ministerie/Rijksrecherche	77
– 09.06 Gerechtskosten	82
– 09.07 Gefinancierde Rechtsbijstand	83
– 09.08 Schuldsanering	86
HOOFDSTUK 5.2 ONTVANGSTEN	87
Beleidsterrein 01 Algemeen	87
– 01.01 Diverse ontvangsten ministerie	87
Beleidsterrein 07 Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken	87
– 07.01 Diverse ontvangsten Vreemdelingenzaken	87
Beleidsterrein 08 Preventie, jeugd en Sancties	88
– 08.01 Diverse ontvangsten Preventie, jeugbescherming en Sancties	88
– 08.02 Ontvangsten DBZ	88
Beleidsterrein 09 Wetgeving, rechtshandhaving en rechtspleging	89
– 09.01Diverse ontvangsten politie	89
– 09.02 Boeten en Transacties	90
– 09.03 Griffierechten	90
– 09.04 Diverse ontvangsten Rechtspraak	91
– 09.05 Diverse ontvangsten Rechtsbijstand	91
HOOFDSTUK 5.3 TOELICHTING BIJ DE REKENING VAN AGENTSCHAPPEN MET BIJBEHORENDE BALANS EN TOELICHTING	92
Immigratie- en Naturalisatiedienst	92
– agentschapsverantwoording	92
– balans met toelichting	92
Dienst Justitiële Inrichtingen	105
– agentschapsverantwoording	105
– balans met toelichting	105
Centraal Justitieel Incassobureau	134
– agentschapsverantwoording	134
– balans met toelichting	139
Korps landelijke politiediensten	143
– agentschapsverantwoording	143
– balans met toelichting	143
HOOFDSTUK 6 SALDIBALANS EN TOELICHTING VAN HET MINISTERIE	159
Bijlage I Afkortingen	169
Bijlage II Trefwoordenlijst	171

DEEL I ALGEMEEN DEEL

HOOFDSTUK 1 INLEIDING

In het rapport «Jaarverslag in de politieke arena» (Naar een nieuwe stijl van verantwoorden) is, naast de versnelling, aangegeven dat gestreefd wordt naar een verbetering van de financiële verantwoording door deze een zwaarder beleidsinhoudelijk accent op hoofdlijnen te geven en door koppeling van de begroting en verantwoording. Daarnaast moeten beleidsdoelstellingen expliciet(er) worden geformuleerd, bijvoorbeeld in de vorm van kengetallen. Hoewel sprake is van een groeitraject waarbij de eindtermen voor de financiële verantwoording over 2000 moeten zijn gerealiseerd, is in deze Financiële verantwoording reeds beoogd een start te maken met het invullen van bovenstaande thema's.

De belangrijkste beleidsthema's uit de ontwerpbegroting 1998 komen expliciet terug in de Financiële verantwoording. Uitgebreider dan voorheen wordt teruggeblikt op de feitelijke uitvoering van het voorgenomen beleid. Als vertrekpunt is gehanteerd dat begroting en verantwoording in een vaste relatie tot elkaar staan. Vanuit dit vertrekpunt is in deze Financiële Verantwoording een verbetering aangebracht in de aansluiting tussen de ontwerpbegroting 1998 en de verantwoording over dat jaar. Met name bij het beleidsonderdeel (hoofdstuk 2 van het algemeen deel) is expliciet invulling gegeven aan deze koppeling zodat de Staten-Generaal kunnen beoordelen of het gerealiseerde beleid in overeenstemming is geweest met het voorgenomen beleid.

Aanbevelingen commissie van Zijl

In vervolg op de motie Melkert, Dijkstal en De Graaf, die is aangenomen bij de algemene politieke beschouwingen over de begroting 1999 (kamerstuk 26 200, nr. 6) heeft de Tweede Kamer aangegeven over een specifiek aantal beleidsprioriteiten bij jaarverslag 1999 in de vorm van prestatiegegevens geïnformeerd te willen worden. In de notitie van de commissie Van Zijl (TK 1998–1999, kamerstuk 26 347, nr 2) is aangegeven welke prestatiegegevens binnen de voor Justitie gekozen beleidsprioriteiten IND en jeugd in de jaarverantwoording van volgend jaar aan de orde moeten komen.

In het jaarverslag over 1999 zal ter beoordeling van de doelmatigheid van de IND een aantal indicatoren worden opgenomen ter vergelijking met de raming zoals vermeld in de begroting 1999. De door de werkgroep Van Zijl aangegeven indicatoren met betrekking tot budget, personele bezetting, personeelsaantallen alsmede indicatoren omtrent de productie in de onderscheiden categorieën zullen worden weergegeven over een reeks van jaren vanaf 1994 tot en met 1999.

Voor de indicatoren doorlooptijden van de asielbeslissingen, extra inzet bij uitbreidingen en de mobiliteit kan over 1999 worden gerapporteerd. Onderzocht wordt of over de gehele periode vanaf 1994 weergave van de laatste drie indicatoren mogelijk is.

Met betrekking tot de aanpak van jeugdcriminaliteit zal in het jaarverslag over 1999 informatie worden verstrekt over de in dat kader verstrekte middelen, in het bijzonder de intensiveringsgelden uit het Regeerakkoord uitgesplitst naar artikel, de hiermee geïnitieerde maatregelen en de bereikte resultaten in termen van geleverde prestaties. Vanuit een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid ligt de coördinatie van de jeugdhulpverlening bij het Ministerie van VWS. Op dit moment vindt overleg plaats over de bestedingsrichting van de extra middelen voor de oplossing van de wachtlijstproblematiek binnen de jeugdhulpverlening en

de daaraan ten grondslag liggende meetbare prestatie-indicatoren. De verwachting is dat bij de verantwoording 1999 deze onderwerpen kunnen worden ingevuld. Justitie participeert in de bureaus voor Jeugdzorg door de Raad voor de Kinderbescherming. Vanwege Justitie zal de rapportage over de effectiviteit van de bureaus jeugdzorg zich beperken tot deze participatie.

Leeswijzer

De financiële verantwoording 1998 is opgedeeld in 2 delen. In deel I is opgenomen: de rekening, het algemene deel van de memorie van toelichting en een samenvatting van de voornaamste informatie uit Deel II, zodat Deel I als zelfstandig stuk kan worden gelezen.

Deel I bestaat uit de volgende hoofdstukken.

Hoofdstuk 1, met een inleiding, leeswijzer en aanbevelingen van de commissie Van Zijl.

Hoofdstuk 2 geeft een terugblik op het beleid. U vindt hierin onderwerpen terug als Jeugdbeleid, Asielbeleid, Strafrechtelijke rechtshandhaving, enz.

In Hoofdstuk 3 wordt teruggekeken op de bedrijfsvoering. Naast de gebruikelijke, voorgeschreven onderwerpen accountantscontrole, administratieve organisatie (AO) en geïntegreerd subsidiebeleid (M&O) vindt u hier onder meer teksten over de aanpak van de millenniumproblematiek en de implementatie van de euro.

In hoofdstuk 4 wordt een overzicht gegeven van de voornaamste ontwikkelingen en kengetallen per beleidsterrein.

In de bijlagen bij deel I vindt u de afkortingenlijst (bijlage I) en de trefwoordenlijst (bijlage II).

In Deel II zijn opgenomen: de artikelsgewijze toelichting, de toelichting bij de rekening van de agentschappen IND, DJI, CJIB en KLPD met de bijbehorende balans en de saldibalans en de toelichting van het Ministerie.

HOOFDSTUK 2 BELEID

2.1 Inleiding

In dit hoofdstuk wordt teruggeblikt op het beleid dat in 1998 is gevoerd. Aangegeven wordt wat is gerealiseerd van de beleidsvoornemens beschreven in de begroting 1998. Ook wordt aandacht besteed aan belangrijke beleidsontwikkelingen die zich na het opstellen van de begroting 1998 hebben voorgedaan. De opbouw is gebaseerd op de begroting 1998. Ter schematische ondersteuning van bepaalde beleidsonderdelen zijn grafieken opgenomen. Per beleidsonderwerp is aangegeven welke begrotingsartikelen hierop betrekking hebben.

2.2 Begroting en realisatie

Bedragen x f 1 mln.

Beleids- terrein	Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	1e suppletoire begroting	2e suppletoire begroting	slotwet	Realisatie
Uitgaven
01	Algemeen	330,0	17,8	– 1,7	– 11,5	334,6
07	Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken	1 179,7	326,5	498,6	– 40,4	1 964,4
08	Preventie, Jeugd en Sancties	2 559,3	32,0	79,0	– 14,3	2 656,0
09	Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging	2 242,5	148,2	40,1	– 33,8	2 397,0
Totaal		6 311,5	524,5	616,0	– 100,0	7 352,0
Ontvangsten
01	Algemeen	8,3	0,2	3,1	7,9	19,5
07	Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken	1,3	0,0	0,0	7,8	9,1
08	Preventie, Jeugd en Sancties	27,8	0,0	3,8	1,8	33,4
09	Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging	991,9	– 81,5	17,1	22,2	949,7
Totaal		1 029,3	– 81,3	24,0	39,7	1 011,7

De gerealiseerde uitgaven lagen in 1998 circa 1 miljard hoger dan de begrote uitgaven. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt door de hogere instroom van asielzoekers. In de begroting is rekening gehouden met een aantal asielverzoeken van 27 000. Er hebben zich uiteindelijk 45 217 asielzoekers gemeld. Daarnaast is de begroting onder meer bijgesteld voor loon- en prijsstijgingen en is in het kader van de eindejaarsmarge geld toegevoegd.

De verlaging van de ontvangsten is voornamelijk het saldo van lagere inkomsten voor griffierechten en PlukZe en hogere ontvangsten op Boeten en Transacties en diverse ontvangsten bij het bestuursdepartement en Opvang asielzoekers.

2.3 Criminele politiek

Bedrijfsleven

In 1998 is de samenwerking met het bedrijfsleven bij de aanpak van criminaliteit in het kader van het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing verder versterkt. Vooral in de aanpak van voertuigcriminaliteit is door betrokken partijen veel geïnvesteerd. Dit heeft mede geleid tot een sterke daling van het aantal autodiefstallen in de tweede helft van 1998 (– 6,2%) daar waar in de eerste helft van hetzelfde jaar nog sprake was van een stijging (+ 3,5%). Daarnaast is gestart met het ontwikkelen van een keurmerk, dat medio 2000 beschikbaar zal zijn, voor de beveiliging van bedrijventerreinen en winkelgebieden. Dit keurmerk is gebaseerd op afspraken tussen betrokken partijen over de beveiliging en alarmopvolging.

Met het oog op de bevordering van de integriteit van organisaties is in december 1998 een onderzoek gepubliceerd naar de interne criminaliteit in een aantal sectoren van het bedrijfsleven. Hiermee is door de bedrijfstak een beter inzicht verkregen in de risico's van de betreffende branche. In 1999 zullen de aanbeveling voor preventieve maatregelen worden beoordeeld en worden omgezet in vervolgactiviteiten.

Particuliere beveiligingsorganisaties

Ten opzichte van 1997 is het aantal verleende vergunningen in 1998 met bijna de helft afgenomen. Het aantal verlengingen is met ruim 40% toegenomen, terwijl het aantal intrekkingen vrijwel constant bleef (29 in 1997 en 31 in 1998). Het aantal geconstateerde onregelmatigheden nam af van 9 naar 4.

Figuur 1. Particuliere beveiligingsorganisaties: aantallen verleende, verlengde en ingetrokken vergunningen en geconstateerde onregelmatigheden

Jeugd en geweld

Voor een adequate aanpak van jeugdcriminaliteit en het voorkomen of afbreken van criminele carrières is vroegtijdige signalering essentieel. In Almere en Arnhem zijn 2 projecten van start gegaan waarin diverse organisaties samenwerken om vroegtijdig signalen voor later crimineel gedrag te onderkennen waardoor (escalatie van) opvoedings- en gezinsproblemen kunnen worden voorkomen. Een belangrijk beleidsinstrument hierbij is opvoedingsondersteuning, dat in de kern bestaat uit een samenhangende aanpak gericht op het kind, het gezin, de instellingen waarmee kinderen te maken hebben en de wijk of de leefgemeenschap van het gezin. Voorbeelden van de wijkgerichte aanpakken zijn «Heel de Buurt» en «Communities that Care».

Het aantal bij het OM ingeschreven strafzaken tegen minderjarigen is vrijwel stabiel gebleven ten opzichte van de realisatie 1997 en daarmee enigszins achtergebleven bij de raming voor 1998.

Figuur 2: Instroom rechtbankstrafzaken minderjarige verdachten bij het OM

Bron: PaG (Rapsody)

Ter bevordering van de samenwerking tussen justitiële organisaties op het gebied van jeugdcriminaliteit is een afstemmingsprotocol over jeugdreclasseringsactiviteiten opgesteld tussen de Raad voor de Kinderbescherming, de Gezinsvoogdij-instellingen en de Reclassering. Specifieke aandacht is gegeven aan de methodiek ten aanzien van «harde kern» jongeren en voor de nazorg als modaliteit van jeugdreclassering. In het verslagjaar zijn 4 «harde kern-projecten» gestart en zijn de voorbereidingen getroffen voor de start van nog eens 9 projecten per 1 januari 1999. Daarnaast zijn over 1998 de voorbereidingen getroffen voor een aanvulling op het afstemmingsprotocol jeugdreclassering met betrekking tot nazorg.

Bij de strafrechtelijke aanpak van «twaalfminners» is het onbevredigend wanneer bij delicten door een groep waarbij zowel twaalfminners als ouderen zijn betrokken, slechts een deel van de groep kan worden aangepakt. In het afgelopen jaar is een aanwijzing van de Procureurs-generaal voorbereid waarin de zogenaamde «stopreactie» wordt geregeld. Dit is een «Halt-achtige» afdoening voor twaalfminners. Deze afdoening dient beschouwd te worden als een pedagogische handreiking aan de ouders waarbij de keuzevrijheid voor de ouders uitdrukkelijk voorop staat. Deze stopreactie wordt voor een jaar experimenteel ingevoerd.

Het beleid om spijbelen door jongeren tegen te gaan is geïntensiveerd. Vanuit het Platform Uitvoering Leerplichtwet, waarin Justitie participeert, is daartoe in Rotterdam het project Basta uitgevoerd. In dat kader is een cursus voor deze doelgroep ontwikkeld welke, na een experimentele fase, als leerstraf opgelegd kan gaan worden.

In het kader van de uitvoering van de regeringsnota inzake het geweld op straat zijn in twaalf steden debatten gevoerd over de aanpak van dit probleem. Deze debatten hebben een reeks van aanbevelingen opgeleverd hetgeen onder meer heeft geleid tot de oprichting begin 1999 van het Platform Geweld op Straat. Ook is in de vorm van experimenten een start gemaakt met toezicht door camera's in uitgaanscentra. Daarnaast zijn in 1998 in Oss (Top Oss), Nijmegen (NEC) en Rotterdam (Sparta) projecten gestart, gericht op het voorkomen van geweld rond voetbal. De basisagenda voor scholen stond in het teken van «Nee tegen het geweld».

Naar aanleiding van de notitie Criminaliteit en integratie van etnische minderheden (CRIEM) van 13 oktober 1997, (Kamerstukken II, 1998–1999, 25 726, nr. 1) heeft de Commissie Marokkaanse Jeugd aanbevelingen gedaan voor de aanpak van de problemen met de Marokkaanse jeugd. Deze aanbevelingen zijn opgenomen in het rapport «Samen vol vertrouwen de toekomst tegemoet».

Zeden en huiselijk geweld

In maart 1998 is een plan van aanpak over seksueel misbruik van kinderen geformuleerd, dat zich toespitst op zowel primaire preventie als op het voorkomen van recidive. Met betrekking tot primaire preventie benadrukt dit plan het belang van onderzoek naar de oorzaken van seksueel misbruik van kinderen. In 1999 wordt overleg met de Ministeries van Volksgezondheid, Welzijn en Sport en van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gestart ter bevordering van informatie-uitwisseling en scholing op het gebied van seksueel misbruik op bijvoorbeeld scholen en in het kader van huiselijk geweld. Preventie van recidive richt zich zowel op het voorkomen van herhaald slachtofferschap als het voorkomen van recidive onder daders. Belangrijke sleutelwoorden bij het voorkomen van herhaald slachtofferschap zijn vroegsignalering en vroeginterventie. De Raad voor de Kinderbescherming heeft in 1998 een eerste versie van een screenings-instrument ontwikkeld om in een vroeg stadium jeugdige daders met serieuze psychische problemen te onderscheiden die met de politie in aanraking komen. Het doel is dat met behulp van dit instrument jonge daders, waaronder jeugdige zedendelinquenten die psychologische hulp of begeleiding nodig hebben, gerichter hulp of behandeling zullen krijgen.

Bij de bestrijding van huiselijk geweld, met name daar waar het gaat om seksueel misbruik, is het beleid gericht op het verhogen van de weerbaarheid. Hiertoe wordt een handboek voor een projectmatige aanpak uitgegeven, is een Platform opgericht waarin de diverse weerbaarheidstrainingen en methodieken worden gebundeld en een quick scan uitgevoerd naar pleger- en daderaanpak van seksueel en huiselijk geweld. Inmiddels is het Teleac cursusboek «Je grenzen stellen» verschenen. Daarnaast wordt gewerkt aan een Emancipatiemonitor waar geweld tegen vrouwen en meisjes een belangrijke plaats inneemt.

2.4 Slachtofferzorg

Op basis van een tussenevaluatie van de Wet Terwee in 1998 is een plan van aanpak opgesteld. Dit plan met verbeterpunten is in de kern gericht op de 1-loket functie voor slachtoffers, een verbeterde aandacht voor het slachtoffer ter terechtzitting, het verhogen van het aantal schaderegelingen tussen dader en slachtoffer door OM en politie en het ondersteunen van slachtoffers bij het invullen van het voegingsformulier en controle daarvan. Implementatie hiervan is gepland voor 1999.

Om het OM beter in staat te stellen slachtoffers adequaat in te lichten over de stand van zaken met betrekking tot de uitvoering van de opgelegde schadevergoedingsmaatregelen zal de informatievoorziening tussen het CJIB en de parketten begin 1999 zijn geautomatiseerd.

In het verslagjaar is op basis van een efficiency-onderzoek naar de werkzaamheden van Slachtofferhulp Nederland overleg gestart om maatregelen te implementeren waardoor Slachtofferhulp Nederland professioneler, effectiever en efficiënter kan functioneren. Onder meer als uitvoering hiervan zal Slachtofferhulp Nederland met ingang van 2001 overgaan tot output gerichte financiering op basis van normen en kengetallen. Tenslotte wordt onderzocht in hoeverre slachtofferhulp aan allochtonen kan worden verbeterd.

2.5 Jeugdbeleid

Regie in de Jeugdzorg

Regie in de jeugdzorg is het beleidsprogramma waarmee het Rijk (VWS en Justitie), de provincies, de grootstedelijke overheden en uitvoeringsorganisaties in de jeugdzorg, innovatie binnen die jeugdzorg nastreven. De hoogste prioriteit heeft de inrichting van één gemeenschappelijke toegang per regio voor de jeugdhulpverlening, jeugdbescherming en de geestelijke gezondheidszorg voor jeugdigen en een flexibeler organisatie van het zorgaanbod door zogenoemde zorgprogrammering.

In de afgelopen jaren is op regionaal niveau onder regie van de provincies en de grootstedelijke overheden veel voortgang geboekt met de implementatie van de Bureaus Jeugdzorg. Inmiddels is per regio één toegang tot de jeugdzorg ingericht. Over het algemeen is thans nog sprake van samenwerkingsconstructies waarbij per regio verschillende partners een toegang hebben ingericht. Het proces van inrichten en het stroomlijnen van de toegang moet de komende jaren verder worden versterkt. Voor de éénduidige financiering van de toegangsfuncties is in 1998 een model ontwikkeld.

In 1998 zijn een groot aantal projecten gestart in het kader van de zorgprogrammering. Hiermee wordt beoogd te bevorderen dat jeugdigen en ouders bij hulpvragen of problemen sneller passende zorg krijgen. De zorgvraag moet meer richtinggevend worden voor het zorgaanbod.

In het laatste Regeerakkoord is vastgelegd dat de verdere implementatie van de gewenste veranderingen de komende vier jaar versterkt moet worden doorgezet en de bereikte resultaten dienen te worden verankerd in een nieuwe Wet op de jeugdzorg. In 1998 is gestart om de activiteiten voortvloeiende uit het Regeerakkoord zo concreet mogelijk meerjarig in resultaatafspraken vast te leggen. In die zin wordt een nieuwe fase ingegaan. Eind 1998 is de «Uitwerking Regeerakkoord Jeugdzorg. Hoofdlijnen van een plan van aanpak 1999–2002» (Kamerstukken II, 1998–1999, 26 211, nr. 4) door de Minister van Justitie en de Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport naar de Tweede Kamer gezonden.

Advies- en Meldpunten Kindermishandeling

Mei 1998 is aan de Tweede Kamer het beleidsstandpunt en de kaderafspraken inzake de Advies- en Meldpunten Kindermishandeling (AMK's) toegezonden (Kamerstukken II, 1997–1998, 25 619, nr. 15). Vervolgens is op basis hiervan het implementatietraject van verbeteringen bij de AMK's onder regie van een landelijke implementatiegroep gestart. Voor de Raad voor de Kinderbescherming zal het deel van de intake, dat zich bezig hield met kindermishandelingszaken, worden overgedragen aan de AMK's. Hiermee kan de Raad zich concentreren op de tweedelijns positie, welke hen ook in het kader van de ontwikkelingen van de Regie jeugdzorg toebehoort. Aan de provincies en grootstedelijke regio's is verzocht implementatieplannen voor de vorming van AMK's op te stellen.

Raad voor de Kinderbescherming

In 1998 heeft de Raad voor de Kinderbescherming in iedere vestiging extra capaciteit beschikbaar gesteld voor voorlichting aan professionele melders zoals huisartsen en onderwijzers. In verband hiermee en als gevolg van het project stimulering criminaliteitspreventie justitie (SCJ) heeft de Raad een kadernotitie preventie opgesteld. Hierin wordt het analyseren en het definiëren van probleemterreinen, probleemgroepen, probleemgebieden en trends als hoofddoelstelling geformuleerd. Aan de hand van deze analyse zullen relevante partners in het netwerk worden benaderd, geadviseerd en gestimuleerd om oplossingen te zoeken voor de gesignaleerde problemen.

De al enkele jaren zichtbare stijging in het aantal door de Raad voor de Kinderbescherming afgedane zaken heeft zich in 1998 onverminderd voortgezet. Deze stijging komt vrijwel geheel voor rekening van het aantal strafzaken. Het aantal beschermingszaken bleef ongeveer gelijk. Het aantal scheidings- en omgangszaken nam af en het aantal overige civiele zaken nam met 500 toe.

Figuur 3: Door de Raad voor de Kinderbescherming afgedane zaken

Gezinsvoogdij-instellingen

Uit het voorgaande blijkt reeds dat op het terrein van het jeugdbeleid vele actoren werkzaam zijn. Coördinatie en samenwerking is essentieel. In het kader van het project stimulering criminaliteitspreventie justitie beogen de gezinsvoogdij-instellingen per vestiging te komen tot een beleidsplan. Hierin wordt aangegeven welke activiteiten met welke partners worden verricht op het gebied van tertiaire en secundaire preventie (doelgroepenbeleid). Ter ondersteuning van dit doel is de Stichting Vedivo voornemens een (landelijke) beleidsmedewerker preventie aan te stellen.

Het aantal minderjarigen dat onder voogdij staat, inclusief alleenstaande minderjarige asielzoekers (ama's), is in 1998 zowel ten opzichte van realisatie 1997 als prognose 1998 met respectievelijk 1 900 en 2 600 gestegen. Het grootste deel van deze stijging komt voor rekening van de ama's. Ultimo 1998 bedroeg hun aantal 6 737. Het aantal pupillen dat onder toezicht is gesteld, steeg met bijna 2 200 ten opzichte van de prognose 1998.

Figuur 4: Minderjarigen onder toezicht van voogdij- en gezinsvoogdij-instellingen

2.6 Strafrechtelijke rechtshandhaving

Geweldsdelicten

De instroom van het aantal geweldsdelicten bij het OM nam in 1998 met circa 1 300 toe ten opzichte van 1997. Daarmee nam de instroom slechts fractioneel toe ten opzichte van 1997 en de raming voor 1998. Binnen de instroom was sprake van een afname van het aantal seksuele delicten.

Figuur 5: Instroom geweldsdelicten bij het OM

Relatiebeheer

In 1998 is gewerkt aan verbetering van het relatiebeheer van Justitie op rijks-, gemeente- en wijkniveau. Op wijkniveau speelde de verdere ontwikkeling van de experimenten met JIB (Justitie In de Buurt)-kantoren. In 1998 zijn vier nieuwe kantoren (in Haarlem, Groningen, Rotterdam en Amsterdam) gestart. Gemeenschappelijk kenmerk is een wijkgerichte aanpak van Justitie-diensten.

Het OM stelt zich bij de reorganisatie tot doel om, uitgaande van haar kerntaak, nadrukkelijker georiënteerd te zijn op de omgeving. Dat impliceert ook een intensief verkeer met de bestuurlijke omgeving. Zo overlegt het College van PG's periodiek met de Vereniging van Nederlandse Gemeenten. Op lokaal niveau is gewerkt aan de verdere invulling van het driehoeksoverleg. Bij de planning maakt het OM expliciet een onderscheid tussen de afspraken die met derden worden gemaakt en de eigen inspanningen. In 1998 is door het OM een begin gemaakt met een organisatorische vertaling van de zogeheten gebiedsgebonden werkwijze. Het is de bedoeling de komende jaren het OM ook fysiek meer te positioneren in zijn omgeving.

Internationaal strafhof

In 1998 konden de besprekingen over de oprichting van een permanent internationaal strafhof worden afgerond. Op 18 juli 1998 werd in Rome het Statuut Internationaal Strafhof (International Criminal Court) aanvaard. In dit Statuut wordt Den Haag aangewezen als vestigingsplaats voor het nieuwe permanente Hof. Bij brief van 28 juli 1998 (Kamerstukken II, 1997–1998, 26 086, nr. 2) is de Tweede Kamer geïnformeerd over de inhoudelijke resultaten van de conferentie te Rome.

Bijzondere opsporingsbevoegdheden

In 1998 vond de plenaire behandeling in de Tweede Kamer plaats van het Wetsvoorstel bijzonder opsporingsbevoegdheden. Verwacht mag worden dat de Eerste Kamer behandeling van het voorstel in 1999 afrondt. De Kamer is door middel van de Tweede Voortgangsrapportage Implementatie parlementaire enquête opsporingsmethoden (IPEO) in februari 1998 (Kamerstukken II, 1998–1999, 24 072, nr. 97) op de hoogte gesteld van de stand van zaken rond de uitvoering van de beslispunten die voortvloeiden uit de bespreking tussen regering en parlement van het rapport van de enquêtecommissie.

Reorganisatie Openbaar Ministerie

De reorganisatie van het OM is in 1998 voortgezet. De Tweede Kamer rondde in 1998 de behandeling van het Wetsvoorstel reorganisatie OM af. Er heeft tweemaal een Algemeen Overleg met de Kamer plaats gevonden op basis van de vierde en de vijfde voortgangsrapportages reorganisatie OM (Kamerstukken II, 1998–1999, 24 034, nr. 25 en 29). Daaruit bleek blijvende kritische steun van de Tweede Kamer voor de reorganisatie. Het reorganisatietraject in formele zin is bijna voltooid. De Kamer zal in de 7e voortgangsrapportage over de samenhang van de reorganisatie worden geïnformeerd.

Aanpak kinderpornografie

Als uitvloeisel van de Zandvoortse kinderporno-zaak zijn vele activiteiten in gang gezet die de bestrijding van kinderpornografie op een hoger plan moeten brengen. Dit betekent onder andere dat meer personeel is ingezet bij de divisie CRI, meer gecoördineerd vervolg zal worden gegeven aan kinderporno-meldingen op Internet en het zedenspecialisme binnen de regionale korpsen wordt versterkt. Om de interregionale samenwerking tussen de korpsen en het KLPD te faciliteren is november 1998 besloten tot het inrichten van een gemeenschappelijke voorziening die de korpsen en de arrondissementsparketten ondersteunt in de aanpak van kinderpornografie.

Politiële informatiehuishouding

Het belang van adequate informatieuitwisseling tussen regiokorpsen wordt breed onderschreven. Belangrijk hierbij is de positie van de divisie CRI van het KLPD als landelijk informatieknoopppunt. Vastgesteld kan worden dat op dit terrein verdere verbetering nodig is. Het rapport van de Algemene Rekenkamer terzake heeft hierbij inmiddels goede diensten bewezen. Op voorstel van de Raad van Hoofdcommissarissen worden proefprojecten gestart op verschillende terreinen van middencriminaliteit, welke over het algemeen worden gevormd door de slachtofferloze delicten. Daarbij zijn afspraken gemaakt over de informatie-uitwisseling tussen de regionale korpsen en de CRI. De proefprojecten zijn ingebed in het project «Aanpak Bedrijfsvoering Recherche en Informatiehuishouding en Opleidingen (ABRIO). Dit project richt zich op de verbetering van de werkprocessen en de structurering van de daarbij behorende informatiehuishouding»

Bewaking burgerluchthavens

In februari 1998 is met een particulier bewakingsbedrijf een nieuw beveiligingscontract burgerluchthavens afgesloten. In dit nieuwe contract, dat op 1 september 1998 is ingegaan, wordt rekening gehouden met een aantal incentives dat moet leiden tot een efficiëntere inzet van bewakingspersoneel. De kosten dienen te worden gedekt door de opbrengsten uit de beveiligingsheffing.

Verkeerstoezicht

Bij het KLPD nam het aantal opgemaakte processen-verbaal in 1998 terzake van snelheidsovertredingen af met ruim 10%. Deze terugloop werd veroorzaakt door personele tekorten. Ook bleek het ambitieniveau bij het automatisch kentekenlezen vooralsnog te hoog. Daarentegen nam het aantal controles van het wegverkeer ten opzichte van 1997 licht toe, het aantal anders dan voor blaasproeven zelfs met bijna 25%. Overigens was het aantal controles van het wegverkeer lager dan geraamd voor 1998.

Figuur 6. Door het Korps Landelijke Politiediensten gerealiseerde aantallen processen verbaal ter zake van snelheidsovertredingen, blaasproeven en overige controles van het wegverkeer

Mede in de context van de voorgenomen beheersovergang van het KLPD van het Ministerie van Justitie naar BZK is de financiële positie van het KLPD nader bezien. Gelet op de geconstateerde investeringsachterstand bij het KLPD is in 1998 incidenteel een bedrag van f 30 mln. toegevoegd aan het budgettaire kader van het KLPD.

In 1998 vond de beheersovergang van middelen naar het college van Procureurs-generaal plaats. Gekoppeld hieraan is een beschrijving van de Planning&Control-cyclus van het OM. Zowel de planning van als de verantwoording over de werkzaamheden van het OM staan nu duidelijk beschreven. Voor verdere beleidsmatige bijzonderheden wordt verwezen naar het jaarverslag OM (Kamerstukken II, 1998–1999, 24 034, nr 29).

Rechercheren

Met het doel de kwaliteit van de recherche te verbeteren zijn in het verslagjaar extra financiële middelen (f. 0,1 mln.) beschikbaar gesteld voor een samenwerkingsproject tussen het Gerechtelijk Laboratorium en enkele politieregio's voor het toepassen van DNA-techniek op biologische sporen. Toepassing hiervan bij inbraken kan een krachtige bijdrage leveren aan de gewenste stijging van het ophelderingspercentage.

Door Justitie en BZK gezamenlijk is in 1998 een voorstel tot wijziging voorbereid van het besluit beheer regionale politiekorpsen waarin de recherchefunctie van de regiokorpsen wordt geregeld. Het voorstel bepaalt dat ieder regiokorps ten behoeve van de recherchefunctie beschikt over voorzieningen op het gebied van tactische, technische, digitale en financiële recherche en de informatievoorziening inclusief een verankering van de verantwoordelijkheid hierover binnen de korpsleiding. Het voorstel is begin 1999 in consultatie gegeven.

In het Regeerakkoord zijn extra financiële middelen gereserveerd vanaf 1999 voor de aanpak van de financieel-economische criminaliteit overeenkomstig de aanbevelingen uit de kabinetsnotitie van april 1998 inzake maatregelen ter intensivering van de fraudebestrijding 1998–2002 (Kamerstukken II, 1997–1998, 17 050, nr. 203). De intensiveringsmiddelen zijn inmiddels verdeeld over de reeds bestaande fraudeclusters en de in 1999 op te zetten fraudeclusters in de grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag.

Oktober 1998 verscheen het eindrapport van het WODC inzake de evaluatie van de ontnemingswetgeving «Het vermogen te ontnemen» (Kamerstukken II, 1998–1999, 26 268, nr. 1). In het rapport worden knelpunten gesignaleerd die voornamelijk zien op de uitvoering van de ontnemingswetgeving. De opheffing van deze knelpunten zal verder ter hand worden genomen, waarbij een prominente plaats is gereserveerd voor deskundigheidsbevordering bij OM en politie.

Van belang voor de bijvoorbeeld de aanpak van fraude en het inzetten van het ontnemingsinstrument zijn de meldingen ongebruikelijke transacties. Op 14 januari 1999 stonden bij het Meldpunt 21 621 transacties geregistreerd met een transactiedatum in 1998. Dit aantal zal nog stijgen, aangezien in 1999 nog transacties binnenkomen met een transactiedatum uit 1998. Van de thans voor 1998 gemeten 21 621 transacties zijn 1572 als verdacht doorgemeld aan de politie. Ook dit aantal zal nog stijgen, immers ook doormeldingen van in eerdere jaren gemelde transacties vinden in volgende jaren plaats. Het doormeldpercentage van bijvoorbeeld transacties met een transactiedatum in 1997 is sinds de meting van medio 1998 met 5 procentpunten gestegen van 13% naar 18%. De ervaring leert dat het percentage doormeldingen pas na een aantal jaren stabiliseert. De realisatie is hoger dan het Meldpunt medio 1998 verwachtte (17 500). Dit wordt veroorzaakt door de invoering van nieuwe indicatoren voor money transfertransacties per 1 augustus 1998.

Figuur 7. Meldpunt Ongebruikelijke Transacties (MOT)

Landelijk Selectie- en opleidingsinstituut Politie (LSOP)

In verband met de kabinetswisseling in 1998 zijn een aantal ingrijpende beslissingen over de toekomst van het politie-onderwijs doorgeschoven naar het voorjaar van 1999. De inmiddels afgeronde evaluatie van de LSOP-wet wordt gekoppeld aan deze besluitvorming. Op specifieke onderdelen, zoals de opleidingen voor de kernteams, de jeugd- en zedenopleiding, opleidingen op het terrein van financieel rechercheren en een opleidingstraject ter ondersteuning van de invoering van de Wet BOB vinden goede voortgang, evenals het project «examinering» dat moet leiden tot een systeem van externe legitimering van de examinering door het LSOP.

2.7 Sanctie- en reclasseringsbeleid

Afname cellentekort

Bij brief van 26 januari 1999 (Kamerstukken II, 1998–1999, 24 587, nr. 36) is de Tweede Kamer uitgebreid geïnformeerd over de problematiek van de bovenmatige leegstand van cellen die in de loop van 1998 is ontstaan. In voornoemde brief is aangegeven dat het aantal heenzendingen in 1998 ten opzichte van voorgaande jaren sterk is gedaald. Mede dankzij de omvangrijke capaciteits-uitbreidingen binnen het gevangeniswezen van de afgelopen jaren vormen heenzendingen vanuit preventieve hechtenis geen beleidsmatig probleem meer.

Het aantal heenzendingen van meerderjarigen wegens plaatsgebrek nam in 1998 verder af tot 400. Dat is ruim een halvering ten opzichte van 1997.

Figuur 8: Heenzendingen van meerderjarigen wegens plaatsgebrek

Daarnaast heeft de stroomlijning van de strafrechtsketen effecten gehad. De nieuwe afdeling Landelijke Coördinatie Arrestatiebevelen (LCA) bij het Centraal Justitieel Incassobureau (CJIB) functioneert als spil tussen het openbaar ministerie (OM), de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) en de politie. Mede door de verbeterde informatie-uitwisseling is het maken van ketenafspraken en daarmee de coördinatie van insluitingen sterk verbeterd. Als gevolg hiervan kon in 1998 efficiënter gebruik worden gemaakt van de celcapaciteit.

In onderstaande figuur wordt de ontwikkeling van de detentiecapaciteit over een groot aantal jaren gegeven, inclusief de prognoses vanaf 1998. De kaders voor de ultimo 1998 te bereiken formele capaciteit bedroegen voor gevangeniswezen, ter beschikkingstellingen en justitiële jeugdinrichtingen respectievelijk 13 488, 1016 en 1513. Deze laatste is bij Voorjaarsnota opgehoogd tot 1 576. De ultimo 1998 gerealiseerde formele capaciteit in deze drie sectoren bedroeg respectievelijk 13 055, 970 en 1528.

Figuur 9: Aantallen plaatsen in de justitiële inrichtingen

Onvluchtingen

Het aantal ontvluchtingen uit gesloten penitentiaire inrichtingen bedroeg in 1998 21. Dat is 8 meer dan in 1997. Per 1000 cellen kwam het aantal door deze toename weer terug op het niveau van 1996, echter het blijft ruim onder het percentage van het begin van de jaren negentig.

Figuur 10: Ontvluchtingen uit gesloten penitentiaire inrichtingen

Maatschappelijke integratie (MI)

Met de introductie van het penitentiair programma in de Penitentiaire Beginselenwet is een wettelijke basis gelegd onder het in vele experimenten en vanuit de praktijk ontwikkelde concept dat via een begeleide, geleidelijke terugkeer in de samenleving, de MI van de gedetineerde kan worden bevorderd. In 1998 is een werkgroep bestaande uit portefeuillehouders «Arbeid, Educatie en Vorming» en «Bestemmingen en Regimes» gestart met het doel kaders te ontwikkelen om MI trajectmatig en regionaal afgestemd nader uit te werken. Daarbij krijgt niet alleen arbeid de aandacht maar ook aspecten als voorbereiding op arbeidstoeleiding, sociale en persoonlijke vaardigheden en het omgaan met omgevingsaspecten.

Arbeidstoeleiding

In het kader van opleiding, arbeidstraining (werkervaringsplaatsen) en arbeidsbemiddeling zijn in 1998 circa 1900 mensen in trajecten geplaatst. Om de kwaliteit van de trajecten te kunnen beoordelen is een cliënt-volgsysteem geïmplementeerd dat meer informatie over resultaten zal opleveren. Ook voor de jongvolwassenen zijn de initiatieven rond arbeidstoeleiding verder geïntensiveerd. Hoewel de inrichtingen een specifieke rol hebben in het proces van reïntegratie van gedetineerden zijn de inrichtingen aangewezen op samenwerking met instellingen als de reclassering, arbeidsvoorziening, gemeentelijke sociale diensten, opleidingsinstituten, instellingen in de gezondheidszorg en werkgevers. In 1998 hebben initiatieven om een sluitende aanpak rond reïntegratie te bewerkstelligen op landelijk niveau geleid tot verbreding van contacten met partners in dit verband. De samenwerkingsverbanden worden op lokaal en regionaal niveau vorm gegeven.

Sober regime

In het verslagjaar heeft onderzoek van het Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum (WODC) naar uitvoering van sober regime aangetoond dat het concept, onder een aantal voorwaarden, hanteerbaar is. De voorwaarden betreffen onder meer de korte detentieduur en de zorg voor psychisch gestoorde en kwetsbare gedetineerden.

Beginselenwetten

De Penitentiaire beginselenwet (Pbw) is op 1 januari 1999 in werking getreden. In 1998 is de implementatie van het nieuwe wettelijke kader voor het gevangeniswezen voorbereid. Daarbij is veel geïnvesteerd in het inzichtelijk maken van de regelgeving voor medewerkers van het gevangeniswezen en andere betrokkenen en het voorbereiden van de organisatie op de vernieuwingen die de Pbw zou brengen. Binnen de TBS-sector is in 1998 veel aandacht besteed aan de implementatie van de Beginselenwet verpleging ter beschikkinggestelden die op 1 oktober 1997 in werking is getreden.Verscheidene ministeriële regelingen die op basis van de wet tot stand moesten worden gebracht zijn in 1998 verder ontwikkeld. Een belangrijke regeling in dit verband is het Model huisregels dat op 1 november 1998 in werking is getreden. In april 1998 is het ontwerp Beginselenwet Justitiële jeugdinrichtingen (Kamerstukken II, 1998–1999, 26 016, nr. A-B, 1–3) aan de Tweede Kamer aangeboden. Bij de planning van de implementatie van de Beginselenwet Justitiële Jeugdinrichtingen wordt vooralsnog uitgegaan van inwerkingtreding per 1  januari 2001.

Penitentiaire programma's

Met de inwerkingtreding van de Pbw voor het gevangeniswezen per 1  januari 1999 is het mogelijk geworden om de laatste fase van de detentie in de vorm van een penitentiair programma buiten een justitiële inrichting door te brengen. Dergelijke programma's zijn gericht op resocialisatie door onder meer behandeling (van verslaafden), arbeidstoeleiding en woontraining. Beoogde resultaten als verlichting in de capaciteitssfeer en het bevorderen van de maatschappelijke integratie hebben zich reeds in 1998 voorgedaan. Ervaringen met programma's die als voorloper van het penitentiaire programma gezien kunnen worden (bijvoorbeeld dagdetentie) hebben hier aan bijgedragen. Bij elektronisch toezicht als vorm van penitentiair programma speelt de reclassering een belangrijke rol. De reclassering steunt de onder elektronisch toezichtgestelde, verzorgt het bijbehorende programma en houdt toezicht. Een vergelijkbare extramurale executiemodaliteit is onder de naam «Scholings- en trainingsprogramma» voorzien in de bij de Tweede Kamer ingediende Beginselenwet Justitiële Jeugdinrichtingen.

Beleid ter verlichting van de capaciteitsdruk

In het verslagjaar zijn veel beleidsactiviteiten geïnitieerd met als doel de druk op dure celcapaciteit te verlichten. Elektronisch Toezicht (ET) is op basis van een experiment uitgevoerd in het ressort Leeuwarden en wordt voorbereid voor de ressorts Den Haag en Rotterdam. Nachtdetentie voor jeugdigen is in Amsterdam en Rotterdam ingevoerd en voor het arrondissement Den Haag zijn hiertoe voorbereidingen getroffen. Ook is, vooruitlopend op de wettelijke regeling van het Scholings- en Trainingsprogramma, ervaring opgedaan met extramurale programma's voor de laatste fase van de detentie. Deze initiatieven beogen tegelijkertijd de effectieve opnamecapaciteit van de inrichtingen, waaronder een kortere intramurale verblijfsduur en een hogere doorstroomsnelheid, en de effectieve realisatie van hun resocialisatie-opdracht te vergroten.

De toenemende differentiatie van executievormen en het belang van een goede stroomlijning van detentietrajecten vereisen een zorgvuldig plaatsingsbeleid. In 1998 is een beleidskader vastgesteld voor de centrale selectie en plaatstoewijzing, welke in 1999 zal worden geïmplementeerd.

Instroom justitiële jeugdinrichtingen

De instroom van minderjarigen in de justitiële jeugdinrichtingen op grond van een strafrechtelijk vonnis ligt in 1998 circa 800 boven de raming en komt daarmee circa 350 hoger uit dan in 1997. Deze toename bestaat uit allochtonen. De instroom van autochtone minderjarigen nam ten opzichte van 1997 zelfs met ruim 40 af.

Figuur 11: Instroom in de justitiële jeugdinrichtingen (strafrechtelijk)

De instroom van minderjarigen in de justitiële jeugdinrichtingen op grond van een civielrechtelijk vonnis lag in 1998 eveneens hoger dan in 1997 en daarmee circa 120 hoger dan geraamd voor het verslagjaar. Hier is de toename van beide categorieën proportioneel vrijwel gelijk.

Figuur 12: Instroom in de justitiële jeugdinrichtingen (civielrechtelijk)

Effectiviteit tenuitvoerlegging

Om de effectiviteit van straffen en maatregelen te versterken zijn nieuwe detentie- en behandelvormen geïntroduceerd en kwaliteitsverbeteringen binnen de bestaande aanpak geïnitieerd.

In 1998 is gestart met twee nieuwe vormen van voorlopige hechtenis bij minderjarigen: nachtdetentie en elektronisch huisarrest. Binnen de justitiële jeugdinrichtingen wordt geëxperimenteerd met nieuwe behandelmethodieken waarbij het primaat van de individuele behandeling met ondersteunende opvoeding wordt verlegd naar het primaat van opvoeding in groepen met ondersteunende individuele behandeling. Ook is voor volwassenen het penitentiaire programma wettelijk verankerd.

In het verslagjaar zijn verschillende trajecten afgerond die gericht zijn op kwaliteitsverbetering. In de vorm van maandrapportages worden wachttijden, aantallen wachtenden en behandelduren (tbs-gestelden, tbs-passanten en jeugdigen in behandelinrichtingen) bezettingsgraden en kritische incidenten voor alle sectoren gevolgd. Voorts zijn afspraken gemaakt over het onderwijs in de inrichtingen, is een handboek opgesteld voor de aanmelding en de procedure van de centrale plaatsing en selectie, is een handleiding gemaakt voor exit-interviews, zijn productbeschrijvingen gemaakt, is de sturingsrelatie tussen het hoofdkantoor van de Dienst Justitiële Inrichtingen en de jeugdinrichtingen nader beschreven en zijn voorstellen ontwikkeld over het verblijfs- en behandelplan in de inrichtingen. De output wordt gedefinieerd in meetbare termen van gedragskenmerken/-patronen die jeugdigen nodig hebben om op aanvaardbare wijze te kunnen functioneren in de maatschappij en die als zodanig voorspellende waarde hebben ten aanzien van (het uitblijven van) recidive. Bovendien is onderzocht op welke wijze de verhouding tussen de justitiële jeugdinrichtingen en de overige inrichtingen (jeugdhulpverlening en AWBZ) verbeterd kan worden.

2.8 Rechterlijke organisatie en toegang tot de rechtspleging

Herziening rechterlijke organisatie

De Tweede Kamer heeft in september 1997 ingestemd met de beleidsbrief over de herziening rechterlijke organisatie van 25 juni 1997 (Kamerstukken II, 1998–1999, 25 425, nr. 1). In lijn met deze beleidsbrief is per 1 januari 1998 de beheersstructuur gewijzigd, waarbij directeuren beheer gerechten en directeuren van arrondissementale stafdiensten op decentraal niveau zijn belast met het beheer van de rechtspraak.

Het wetsvoorstel tweede fase herziening rechterlijke organisatie is in het laatste kwartaal van 1998 ingetrokken, terwijl de derde fase herziening rechterlijke organisatie is getemporiseerd in afwachting van politieke besluitvorming over het rapport van de commissie voor toerusting en organisatie van de rechtspraak (Commissie Leemhuis). De structuurwijziging van de rechterlijke organisatie zoals voorzien in de tweede fase herziening rechterlijke organisatie, alsmede de in het desbetreffende wetsvoorstel opgenomen vernieuwing van het burgerlijk procesrecht wordt, zoals uiteengezet in de Contourennota, op een andere leest geschoeid.

In enkele steden zijn in het kader van rechtspraak op maat experimenten gestart met geschillenbeslechting in de buurt. Naast preventie, vormen van overleg, buurtbemiddeling en JIB-kantoren is in Maastricht ook geëxperimenteerd met rechtszittingen in een wijkgebouw. De herziening van de rechterlijke organisatie mag niet tot een minder bereikbare rechtspraak leiden. Daartoe zal bij de voorgenomen bestuurlijke onderbrenging van de kantongerechten in de rechtbanken een situeringsbeleid worden gevoerd dat rechtspraak dicht bij de burger houdt. Het voorstel tot verhoging van de competentiegrens van de kantonrechter van f 5000,– naar f 10 000,– is in 1998 afgehandeld en per 1 januari 1999 in werking getreden. Hierdoor is het mogelijk in meer gevallen toegankelijke rechtspraak zonder verplichte procesvertegenwoordiging te realiseren.

Herstructurering bestuursrechtspraak

Door regering en Tweede Kamer is vastgesteld Europese jurisprudentiële ontwikkelingen af te wachten voordat kan worden besloten over de positie van de Raad van State naar aanleiding van het Procola-arrest inzake de verenigbaarheid van wetgevende en rechtsprekende functies. Zie hiertoe ook de notitie aan de Tweede Kamer dd. 12 februari 1998 (Kamerstukken II, 1997–1998, 25 425, nr. 3). Eind 1998 heeft politieke besluitvorming plaatsgevonden over de opheffing van het College van beroep studiefinanciering. In 1999 zal wetgeving worden voorbereid die erin voorziet dat voor studiefinanciering beroep in twee instanties wordt geopend. Over de onderbrenging van de Tariefcommissie bij het gerechtshof Amsterdam is, in afwachting van de ontwikkelingen rond de Commissie Leemhuis, tentatief in positieve zin besloten. Uit de Contourennota vloeit voort dat de Tariefcommissie zal worden ondergebracht bij het Gerechtshof in Amsterdam. In 1999 zal daartoe een projectorganisatie worden ingericht.

Gerechtelijke procedures

In 1998 is het aantal experimenten bij de rechterlijke colleges tot versnelling van de civiele procedure uitgebreid. Versneld regime wordt financieel gesteund in meer dan 10 rechterlijke colleges. Een wetsvoorstel tot modernisering en versnelling van het burgerlijk procesrecht, dat grotendeels voortbouwt op het wetsvoorstel tweede fase herziening rechterlijke organisatie, is eind december 1998 voor advies aan de Raad van State gezonden. Een aantal voorbereidende stappen is gezet voor de bouw van elektronische loketten bij de rechterlijke organisatie. Deze loketten zullen naar verwachting in 1999, onder vigeur van het project Versterking rechterlijke organisatie (pVRO), operationeel kunnen worden. Experimenten met bemiddeling (mediation) als vorm van alternatieve geschillenbeslechting door rechters in Zwolle/Lelystad en Amsterdam zijn, evenals diverse experimenten gericht op scheidings- en omgangsbemiddeling, in 1998 financieel ondersteund.

Harmonisering van de straftoemeting

In het streven naar grotere eenheid in de straftoemeting wordt een registratiesysteem opgezet (NOSTRA). In dit systeem worden van bepaalde delicten de opgelegde sancties en een aantal kenmerken van de daad en de dader geregistreerd. Ook wordt een databank opgericht, waarin alle vonnissen van de gerechtshoven worden opgenomen indien een sanctie van vier jaar of meer aan gevangenisstraf is opgelegd.

Afstemming in de strafrechtsketen

De strafrechtsketen is een kwetsbare aaneenschakeling van activiteiten door verschillende organisaties en personen. Afstemming is noodzakelijk om te voorkomen dat «bottlenecks» ontstaan. Aan deze afstemming is in het verslagjaar onder meer vorm gegeven doordat het OM en de Zittende Magistratuur (ZM) op arrondissementaal niveau afspraken maken over het aantal aan te brengen zaken met het oog op de beschikbare zittingscapaciteit. Deze afspraken worden vastgelegd in een convenant. Op landelijk niveau wordt gewerkt aan het op elkaar afstemmen van de financieringssystemen van het OM en de ZM, waardoor rekening wordt gehouden met de financiële consequenties voor de ZM van beslissingen die door het OM in een eerder stadium in de strafrechtsketen zijn genomen.

Bestuur en beheer gerechten

Een eerste stap op weg naar de invoering van integraal management bij de gerechten is de invoering van de nieuwe beheersstructuur per 1 januari 1998. Begin 1998 heeft de Commissie Leemhuis haar rapport «Rechtspraak bij de tijd» (Kamerstukken II, 1998–1999, 25 600 VI, nr. 41) aangeboden, waarin niet alleen de basis is gelegd voor de invoering van integraal management maar ook voor verdere moderniseringsvoorstellen bij de rechterlijke organisatie. Dit rapport heeft mede als basis gefungeerd voor de afspraken die zijn gemaakt in het Regeerakkoord tot modernisering van de rechterlijke organisatie. Uitwerking daarvan heeft plaatsgevonden in de zogenaamde Contourennota die eind 1998 aan de Tweede Kamer is aangeboden. Vanuit de rechterlijke organisatie zelf is actief gereageerd door het opstellen van een plan van aanpak voor het project Versterking Rechterlijke Organisatie (pVRO), dat kan bogen op de steun van de gezamenlijke presidentenvergaderingen, en waarvan de uitvoering de komende jaren zal plaatsvinden. In dat kader zal ook verder worden gewerkt aan verbetering van de kwaliteit en het personeelsbeleid. Ten aanzien van het personeelsbeleid wordt voortgebouwd op startactiviteiten die in het project Toekomst ZM in 1998 zijn ontwikkeld. Op het terrein van de afstemming van rechterlijke oordelen is door de gezamenlijke kantonrechters de kantonrechtersformule bij ontslagzaken tot stand gebracht. In 1998 is de voorbereiding gestart van een beleidsnota over het gemeenschappelijk beheer rechtspraak-OM. Tenslotte is in 1998 een interdepartementaal beleidsonderzoek gestart dat de mogelijkheden beoordeelt tot verbetering van de bekostiging van de rechterlijke organisatie en tot verhoging van de doelmatigheid daarin.

2.9 Asielbeleid

Instroom in de asielketen

De asielketen is in het verslagjaar kwetsbaar gebleken voor onverwachte ontwikkelingen. Het is bijzonder lastig de instroom van het aantal asielzoekers te prognosticeren. Aan instroomcijfers zullen vele niet of slechts moeilijk te voorspellen factoren ten grondslag liggen. Dit geldt ook voor de raming van beleidseffecten. Samen met het Ministerie van Financiën is het Centraal Planbureau gevraagd in 1999 een oordeel te geven over de door het Ministerie van Justitie gehanteerde ramingsmodellen en op grond hiervan suggesties voor aanpassing of verbetering aan te leveren.

In de ontwerp begroting 1998 was een instroom van 27 000 asielzoekers geraamd (inclusief beleidseffecten). Uiteindelijk bleek de instroom aan asielzoekers over 1998 ruim 18 000 hoger te liggen op totaal 45 217. De buffercapaciteit van 7500 was ruimschoots onvoldoende om het aanbod te kunnen verwerken

Figuur 13: Aantallen ingediende asielverzoeken

Uitstroom

Uitstroom bestaat uit asielzoekers die zijn uitgezet, met onbekende bestemming zijn vertrokken of een status hebben gekregen en naar de gemeentes zijn uitgeplaatst. Het aantal daadwerkelijke uitzettingen is circa 10% van de totale uitstroom uit de opvang.

Fguur 14: Uitstroom uit de opvang

* In de raming is geen onderscheid gemaakt tussen uitzetting en met onbekende bestemming

Statushouders

Het aantal asielzoekers dat een status heeft gekregen bedraagt ruim 15 000. Van dit aantal zijn ruim 9 000 asielzoekers met een voorwaardelijke vergunning tot verblijf (vvtv). Het aantal statushouders met een vvtv is daarmee zowel absoluut als relatief duidelijk hoger dan voorgaande jaren.

Terugkeerbeleid

In de toelatingsprocedure wordt van meet af aan meer aandacht besteed aan de mogelijke terugkeer naar het land van herkomst. Hiertoe is onder meer door de IND en COA een folder ontwikkeld. Hierin wordt de asielprocedure uitgelegd en expliciet stilgestaan bij een mogelijk afwijzende beslissing en de consequenties daarvan.

Tevens wordt daarbij aangegeven tot welke instantie betrokkene zich kan wenden voor gefaciliteerde terugkeer. De gefaciliteerde terugkeerprogramma's voor Ethiopië en Angola zijn in 1998 geïntroduceerd door het bekendmaken aan de doelgroep van de mogelijkheid om gefaciliteerd terug te kunnen keren naar het land van herkomst. Deze programma's zullen in de eerste helft van 1999 worden geëvalueerd. Voor Angola geldt overigens sinds 20 augustus 1998 een beleidsmatig uitstel van vertrek. Dit heeft tot gevolg dat het gefaciliteerde terugkeerprogramma vooralsnog is bevroren.

Met het intrekken van het vvtv-beleid (voorlopige vergunning tot verblijf) voor een aantal landen zal voor 1999 de aandacht voor terugkeer nog een extra impuls krijgen.

Hoewel vrijwillige terugkeer uitgangspunt van het beleid blijft, is gedwongen terugkeer het noodzakelijke complement. In de uitvoering van het terugkeerbeleid vormen de mate van medewerking van de betreffende vreemdeling aan de terugkeer en de vaak lange duur van het verkrijgen van vervangende reisdocumenten een groot knelpunt. In het voorjaar van 1999 zal een notitie terugkeerbeleid aan de Tweede kamer worden gezonden.

Vreemdelingenwet

In het najaar van 1998 is gestart met het opstellen van een nieuwe vreemdelingenwet met bijbehorende lagere regelgeving, inclusief overgangsrecht. Het streven is dat de nieuwe wet 1 januari 2001 van kracht kan gaan. Voorts is tot doel gesteld dat de implementatie zodanig is voorbereid dat de wet uitvoerbaar en handhaafbaar is en kan functioneren overeenkomstig het beoogde resultaat geformuleerd in het Regeerakkoord.

Opvang

De gemiddelde bezetting in de opvang voor asielzoekers is ruim 17 000 hoger uitgekomen dan de raming voor 1998, en daarmee ruim 7400 hoger dan in 1997.

Figuur 15: Gemiddelde bezetting in de opvang voor asielzoekers

Zelfwerkzaamheid

Asielzoekers zijn verplicht de eigen woon- en leefruimte in het opvangcentrum schoon te houden. Tevens kunnen asielzoekers op basis van vrijwilligheid in en rondom het opvangcentrum tegen een geringe en gemaximeerde vergoeding (onderhouds)werkzaamheden verrichten. Het COA draagt zorg voor een evenredige verdeling van het aanbod van werkzaamheden over alle asielzoekers die daarvoor in aanmerking wensen te komen.

Naast bovengenoemde werkzaamheden die worden verricht in en rondom het opvangcentrum zijn asielzoekers sinds 1 oktober 1997 in de gelegenheid om, tegen een onkostenvergoeding, buiten het opvangcentrum vrijwilligerswerkzaamheden te verrichten. Met deze mogelijkheid is beoogd inactiviteit te doorbreken, hospitalisering te voorkomen, zelfontplooiing te stimuleren en de kwaliteit van het verblijf in de opvang te verbeteren.

Aan de beoogde stimulering van de zelfwerkzaamheid en kwaliteitsverbetering is een belangrijke impuls gegeven met de per 4 september 1998 gecreëerde mogelijkheid dat ten behoeve van de centraal opgevangen asielzoekers een tewerkstellingsvergunning wordt verleend voor het verrichten van kortdurend betaald werk. Het is asielzoekers die in de centrale opvang verblijven toegestaan om gedurende een periode van in totaal 12 weken in een tijdsbestek van 12 maanden onder marktconforme voorwaarden betaald seizoenwerk te verrichten. Asielzoekers die inkomsten uit arbeid genieten moeten bijdragen in de kosten van de opvang en die van hun gezinsleden. Voor de controle hierop is een instrumentarium ontwikkeld dat het oneigenlijk gebruik van geldelijke verstrekkingen door asielzoekers met inkomsten zoveel mogelijk beperkt.

Dagstructurering

De implementatie van de dagstructurering is in april 1998 afgerond waarna het gevolg een structureel karakter heeft gekregen. Alle centra, met uitzondering van de Aanmeldcentra, voeren een dagstructureringsbeleid. Per centrum is een professionele coördinator beschikbaar. De activiteiten worden voor het overige voornamelijk begeleid door vrijwilligers. Het aanbod van programma's omvat onder meer taalonderricht en maatschappij- en beroepsoriëntatie, vrije tijdsbesteding en zelfwerkzaamheid en is bereikbaar voor iedere bewoner van een centrum.

In het verslagjaar is de inrichting van een regionaal aanbod van beroepsgerichte trainingen voorbereid, welke inmiddels zijn gestart. Deze trainingen moeten zowel geschikt zijn voor personen die een positieve beslissing op hun aanvraag zullen krijgen als voor diegenen die uiteindelijk Nederland moeten verlaten.

Voor het instandhouden van een netwerk van vrijwilligers is een mantelovereenkomst gesloten tussen het COA en de Vereniging Vluchtelingenwerk Nederland. Inmiddels is ongeveer 75% van de centra een overeenkomst aangegaan met plaatselijke Vluchtelingen werkgroepen.

Verruiming opvangmogelijkheden asielzoekers met psychosociale problemen art. 07.02 U

Asielzoekers die te kampen hebben met psychosociale problemen of gedragsproblemen vertonen die kunnen leiden tot een bedreiging voor hun omgeving belasten de opvangcentra in versterkte mate. Om dit te voorkomen is binnen vier bestaande Asielzoekerscentra een aparte opvangvoorziening ingericht in speciaal daarvoor opgerichte en toegeruste units. Na opvang in deze afzonderlijke voorzieningen kunnen asielzoekers met een speciaal behandelplan worden teruggeplaatst in de reguliere opvang of kan tijdens de observatieperiode worden vastgesteld dat doorplaatsing naar een GGZ-voorziening noodzakelijk is.

Verwerkingscapaciteit IND art. 07.01 U

Het is evident dat de eerdergenoemde hoge instroom forse financiële maar ook organisatorische aanpassing vergt. Daartoe is naast de aanwending van aanvullende financiële middelen ter dekking van de verhoogde instroom ook geïnvesteerd in verdere professionalisering en kwaliteitsverbetering binnen de IND. De verdere professionalisering is ingevuld door intensivering van het opleidingstraject. Contacten met de uitvoerende diensten in de ons omringende landen zijn geïntensiveerd, waardoor de IND beschikt over actuele informatie over het uitvoeringsbeleid en de herkomstlanden van asielzoekers in de ons omringende landen. Hiermee beoogt de IND beter te kunnen anticiperen en aan te sluiten op komende gebeurtenissen. Met behulp van het model van het Instituut Nederlandse Kwaliteit (INK) wordt gestreefd, ondanks de forse capaciteitsuitbreidingen, het kwaliteitsniveau op zijn minst te kunnen handhaven.

Het aantal beslissingen op reguliere verzoeken in 1998 is bijna 5 000 hoger dan geraamd. Ten opzichte van 1997 is het aantal beslissingen in 1998 met circa 3000 afgenomen.

Figuur 16: Aantallen beslissingen op reguliere verzoeken

De realisatie van het aantal beslissingen op beide vormen van asielverzoeken is in 1998 ruim 12 000 hoger uitgekomen dan de raming in 1998. Ten opzichte van 1997 is het aantal beslissingen in eerste aanleg gestegen met bijna 5 000. Het aantal beslissingen op bezwaren en herzieningen is gedaald met iets meer dan 5 000.

Figuur 17: Aantallen beslissingen op asielverzoeken

2.10 Wetgeving

Internationalisering

In december 1998 is een wetsvoorstel voor advies aan de Raad van State gezonden in verband met de ratificatie van een EU-verdrag inzake corruptie, een bijbehorend Protocol en een OESO-verdrag met het oog op de strafbaarstelling van omkoping van buitenlandse ambtenaren. Bij de onderhandelingen over de verbetering van de rechtshulp in strafzaken is voor het onderwerp satellietcommunicatie en dat van de grensoverschrijdende opsporingsbevoegdheden nog een traject voorzien tot medio 1999. Daarna wordt verplicht advies ingewonnen bij het Europees Parlement. De verwachting is dat het voorstel voor het eind van dit jaar gereed zal zijn voor bespreking en vaststelling in de Europese Raad. De aanpak van verspreidingsdelicten in verband met Internet is onderwerp van bespreking. In opdracht van de Raad van Europa wordt daartoe een verdrag voorbereid over Crime in Cyberspace.

Ook in 1998 is aandacht uitgegaan naar de kwaliteit van de Europese regelgeving. De Nederlandse regering vraagt aan de drie Europese instellingen (Commissie, Raad en EP) reeds jaren aandacht voor dit onderwerp. Een belangrijk resultaat is de totstandkoming in december 1998 van richtlijnen inzake de redactionele kwaliteit van communautaire regelgeving. Deze richtsnoeren zullen gelden voor de voornoemde drie instellingen die bij het communautaire wetgevingsproces zijn betrokken. De Nederlandse regering zal in 1999 haar inspanningen richten op de daadwerkelijke toepassing van de richtsnoeren. Verder zal de betrokkenheid bij Europese projecten worden voortgezet die tot doel hebben de regelgeving te vereenvoudigen.

Securitel

Bij brief van 3 april 1998 (Kamerstukken II 1997/98, 25 389, nr. 32) is de Kamer geïnformeerd over de verbetering van de interdepartementale coördinatiestructuur ter bevordering van een optimale doorwerking van het Europese recht in de nationale wetgeving en rechtsorde. In dezelfde brief is melding gemaakt van de instelling van de Interdepartementale Commissie Europees recht (ICER) en van flankerende maatregelen.

De ICER is belast met de coördinatie van de juridische advisering inzake de voorbereiding van Europees recht en de uitvoering van Europees recht in de Nederlandse rechtsorde. De ICER heeft twee subcommissies, één voor de voorbereiding van het Europees recht (ICER-V) en één voor de uitvoering van het Europees recht (ICER-U).

Verder zijn sinds oktober 1997 op alle departementen notificatiecoördinatoren aangesteld, die belast zijn met de bewaking van de notificatiepraktijk van hun departement. De notificatiecoördinatoren zijn verenigd in de Interdepartementale Werkgroep Notificatie (IWN). De IWN, waarvan Justitie als voorzitter fungeert, is een vaste werkgroep van de ICER-U.

Versterking van de aandacht voor de Europese dimensie bij de wetgevingstoets die Justitie bij wetsvoorstellen en ontwerp-amvb's uitvoert vormt onderdeel van flankerend beleid. Ook is afgesproken dat de vakdepartementen hun organisatie waar nodig zullen verbeteren, opdat de Europeesrechtelijke aspecten ook in de fase van beleidsvoorbereiding kunnen doorklinken. Het systeem van visitatie van de wetgevingsorganisatie, waarover de Kamer bij een aparte notitie is ingelicht (Kamerstukken II 1997/98, 25 389, nr. 29) en dat zich in algemene zin richt op de kwaliteit van de wetgevingsorganisatie op de departementen levert daaraan een bijdrage.

Informatietechnologie

In februari 1998 is de kabinetsnota Wetgeving voor de elektronische snelweg (Kamerstukken II, 1997/98, 25 880, nrs. 1–2) aan de Tweede Kamer aangeboden. Deze nota bevat een legitimatie voor het overheidsoptreden bij de overgang naar een informatiesamenleving, voor zover wetgeving daarbij een rol kan spelen, en een aantal concrete actiepunten waaronder wetgevingsvoorstellen. Een belangrijk actiepunt betreft het voorstel voor een Wet computercriminaliteit II, welke op dit moment in behandeling is.

Belangrijk zijn ook de internationale ontwikkelingen op dit terrein. Zo heeft in oktober 1998 een OESO-conferentie plaatsgevonden in Ottawa, waar verklaringen zijn aangenomen over de overheidsrol in een informatiesamenleving. Voorts heeft de Europese Commissie in november 1998 een voorstel voor een richtlijn ingediend inzake juridische aspecten van elektronische handel. Voor 1999 is de parlementaire behandeling van de nota voorzien. Er zal verder worden gewerkt aan de uitvoering van de actiepunten van de nota met een nadruk op de Nederlandse inbreng in internationale overlegfora.

Marktwerking, deregulering en wetgeving

Met de start van de nieuwe kabinetsperiode is een aantal nieuwe initiatieven op het gebied van wetgevingskwaliteitsbeleid in gang gezet. Ook de operatie Marktwerking, deregulering en wetgevingskwaliteit, die samen met de minister van EZ wordt gecoördineerd, heeft een nieuwe start gekregen. Dit is verwoord in een plan van aanpak (Kamerstukken II, 1994/95, 24 036, nrs. 1–2) dat aan de Tweede Kamer is gestuurd. De nieuwe start bevindt zich thans in een oriëntatiefase. Onderscheiden naar de thema's «verbetering kwaliteit publieke diensten», «economische dynamiek en ondernemerschap» en «wetgevingskwaliteit en bestuurlijke effectiviteit» worden in 1999 projecten ontwikkeld en overleg gevoerd met belanghebbenden.

Alternatieve Geschillenbeslechting

In 1998 is een internationale conferentie gehouden over alternatieve geschillenbeslechting. Deze conferentie leverde een waardevolle bijdrage voor de verdere beleidsontwikkeling. In de loop van het jaar zijn enkele nieuwe experimenten, met name op het gebied van echtscheidingsbemiddeling, gestart en de voorbereidingen getroffen voor het doen uitvoeren van experimenten in 1999. Evaluatie van eerder gestarte experimenten en een studie naar mogelijkheden voor toekomstige ADR (Alternative Dispute Resolution)-projecten zijn in 1998 afgerond. Bij de beleidsontwikkeling wordt gesteund op de adviezen van onder andere het Platform ADR, het Nederlands Mediation Instituut, de Vereniging Advocaten Scheidingsbemiddelaars en vertegenwoordigers van de rechterlijke macht en (gefinancierde) rechtsbijstand. Bij de Stichting Geschillen Commissies Consumentenzaken is het aantal commissies uitgebreid. Tenslotte is bijgedragen aan de oprichting van het Instituut voor Asbestslachtoffers.

2.11 Reparatiemaatregelen Wet op de Rechtsbijstand

In het kader van de aangekondigde reparatie van de Wet op de rechtsbijstand (Wrb) zijn 1 juli 1998 vier maatregelen in werking getreden. De bovengrens van de Wrb werd met f 365,– verhoogd, het indexeringsmechanisme (eigen bijdragen en inkomensgrenzen) werd gewijzigd, het verlengde spreekuur bij de stichtingen rechtsbijstand werd verruimd van twee naar drie uur en de vermogensvrijstelling werd versoepeld (oudedagsvoorziening).

Over een concept-amvb ter vernieuwing van de anti-cumulatiebepaling is advies gevraagd van het WODC en de Commissie Herbezinning eigen bijdragen. Op basis van die adviezen is een gewijzigd voorstel opgesteld, dat voor een uitvoerbaarheidstoets aan de raden is voorgelegd.

Rekening houdend met de uitkomst van deze toets zal het definitieve voorstel in het kader van de zogenaamde voorhangprocedure aan de Kamer worden voorgelegd.

Aan de eerder genoemde Commissie Herbezinning eigen bijdragen is advies gevraagd over de functie van de eigen bijdrage binnen het systeem van de gesubsidieerde rechtsbijstand. De commissie, die in het najaar rapport uitbracht, kwam tot de conclusie dat thans geen dringende redenen aanwezig zijn die aanleiding geven tot maatregelen op korte termijn.

Op basis van de adviezen van de Commissie Herijking vergoedingen rechtsbijstand is een ontwerp voor een nieuw vergoedingenbesluit opgesteld. Deze is in het kader van de voorhangprocedure aan de Tweede Kamer aangeboden. Het streven is erop gericht dat het nieuwe besluit in het tweede kwartaal van 1999 in werking treedt. In relatie hiermee staat de discussie, die bij gelegenheid van de behandeling van de Justitiebegroting in de Tweede Kamer is gevoerd, over het vergoedingenniveau van toegevoegde advocaten in het bijzonder ten aanzien van asielzaken. Hierover is een brief aan de Tweede Kamer gezonden (Kamerstukken II, 1998/99, 26 200 VI, 32 + 37).

Mede op aandrang van de Tweede Kamer is de aangekondigde afbouw van de betalende praktijk bij enkele stichtingen rechtsbijstand getemporiseerd. Het overleg met de raden en betrokken stichtingen over een zorgvuldige afbouw kon nog niet worden afgerond.

2.12 Schuldsanering

Op 1 december 1998 is de Wet schuldsanering natuurlijke personen in werking getreden. Ter voorbereiding op de implementatie is een groot aantal activiteiten uitgevoerd. Vermeldenswaard is de werving, selectie en opleiding van bewindvoerders en de automatisering, voorlichting en samenwerking tussen de ketenpartners zoals de raad voor rechtsbijstand, de rechterlijke macht en bewindvoerders.

HOOFDSTUK 3 BEDRIJFSVOERING

In dit hoofdstuk wordt een overzicht gegeven van de belangrijkste ontwikkelingen in het financieel beheer bij Justitie in 1998. Behalve de gebruikelijke onderwerpen administratieve organisatie, accountantscontrole en misbruik en oneigenlijk gebruik, komen ook de interne sturing, de millenniumproblematiek, de euro, Europese aanbesteding en de verbetering en versnelling van de financiële verantwoording aan de orde.

3.1 Besturing (planning en control)

In 1998 is veel aandacht besteed aan de verbetering van de interne sturing en de aansluiting hiervan op de begroting. Het aantal interne verantwoordingsrapportages is teruggebracht van vier naar drie en de tijdstippen zijn zoveel mogelijk gelijk geschakeld met de interdepartementale verantwoordingsmomenten (ultimo april, augustus en december). Er is onderzoek gedaan naar het gebruik en de kwaliteit van de kengetallen in de planning en control-cyclus. Ten behoeve van een betere basis voor de verantwoording aan de Tweede Kamer in de toekomst worden verbeteringen doorgevoerd.

De ontwikkeling en het gebruik van kostprijzen is krachtig voortgezet. Inmiddels is een justitiebreed project kostprijzen gestart, waarin de kennis en ervaring met de kostprijssystematiek worden gebundeld en de basis wordt gelegd voor verankering in administratieve systemen.

3.2 Administratieve organisatie

3.2.1 Algemeen

De maatregelen die de kwaliteit van de administratieve organisatie dienen te waarborgen hebben in 1998 verder vorm gekregen. Kortweg gaat het daarbij om:

– een actueel AO-statuut (kader);

– jaarlijkse audits door het integraal management;

– jaarlijkse onderhoudsplannen;

– toezicht en controle door de departementale accountantsdienst;

– rapportage aan het verantwoordelijke management.

Om een gestructureerde aanpak van het onderhoud van de beschrijvingen van de administratieve organisatie te bevorderen zijn op alle niveaus van de organisatie onderhoudsplannen opgesteld. Inpassing van de onderhoudsplanning in de planning- en control-cyclus zorgt ervoor dat periodiek aandacht wordt geschonken aan de planning en de uitvoering van het onderhoud. Met de uitvoering van een (jaarlijks terugkerend) onderzoek naar de administratieve organisatie is een beeld verkregen van de kwaliteit, volledigheid en actualiteit van de administratieve organisatie. Een belangrijke uitkomst van de controlebevindingen is dat de actualiteit en de volledigheid van de beschrijvingen continu aandacht verdienen. Een beeld van de werking wordt gedurende het jaar verkregen door de accountantscontrole. Waar nodig zijn maatregelen genomen.

3.2.2 Bezwaaronderzoek inzake rechtmatigheid bewakingskosten burgerluchthavens

Begin 1998 heeft de Algemene Rekenkamer een bezwaaronderzoek uitgevoerd naar het financieel beheer van de bewakingskosten burgerluchthavens. De Algemene Rekenkamer constateert dat toereikende maatregelen zijn genomen om de onzekerheid over de rechtmatigheid van de uitgaven weg te nemen. Belangrijke knelpunten die in 1998 vrijwel geheel zijn opgelost betreffen de invulling van de planningsfunctie van beveiligingspersoneel door de Koninklijke Marechaussee, de ontwikkeling van een geautomatiseerd informatiesysteem ten behoeve van de planningsfunctie en het vastleggen van controle-afspraken tussen Justitie, Defensie en het externe beveiligingsbedrijf in een controleprotocol. Eind 1998 zijn afspraken gemaakt om begin 1999 een onderzoek uit te voeren naar de werking en de betrouwbaarheid van het geautomatiseerde informatiesysteem.

3.2.3. Financieel beheer bij het bestuursdepartement

De DAD (Departementale Accountantsdienst) heeft in haar rapportage over de controle van de financiële verantwoording 1997 melding gemaakt van een aantal tekortkomingen in het financieel beheer bij het bestuursdepartement. Deze tekortkomingen betreffen onder meer de registratie van verplichtingen en facturen alsmede het vastleggen van contracten in de contractenadministratie. Deze tekortkomingen worden tevens door de Algemene Rekenkamer onderschreven in haar rapport inzake het rechtmatigheidsonderzoek 1997. Ter voorkoming van een bezwaaronderzoek door de Algemene Rekenkamer heeft de Directie Algemene Zaken Bestuursdepartement (DAZB) een Plan van aanpak opgesteld ter verbetering van het Financieel beheer bestuursdepartement. In dit Plan zijn tijdelijke voorzieningen gedefinieerd en in de planning is voorzien in een toets op de implementatie. Begin 1999 zijn afspraken gemaakt om hiermee in februari 1999 een start te maken.

3.2.4. Administratieve organisatie KLPD

In het rechtmatigheidsonderzoek 1997 heeft de Algemene Rekenkamer vastgesteld dat het KLPD veel inspanning heeft verricht om de tekortkomingen in de administratieve organisatie (AO) op te heffen, maar dat ook nog een aantal verbeteringen moeten worden gerealiseerd. Voorbeelden hiervan zijn de uitvoering van AO-onderhoudsplannen en AO-audits en de opname van de bevindingen uit deze audits in de managementrapportage van het KLPD. Teneinde de implementatie van de voorgestelde verbeteringen te toetsen heeft de Algemene Rekenkamer aangekondigd in 1999 bij haar rechtmatigheidsonderzoek over 1998 aandacht te schenken aan deze onderwerpen.

In 1998 heeft het KLPD gewerkt aan de invoering van de voorgestelde verbeteringen en de implementatie van de maatregelen verloopt nagenoeg volgens planning. Het KLPD heeft begin 1999 te kennen gegeven dat in de eerste helft van 1999 een beleidsmedewerker AO zal worden aangetrokken om onder meer de feitelijke toets op de implementatie van de verbeterpunten uit te voeren.

3.3 Accountantscontrole

De veranderingsprocessen binnen het Ministerie van Justitie hebben zowel effect op de organisatie van de Departementale Accountantsdienst (DAD) als op de wijze waarop de controlewerkzaamheden worden ingericht. Ontwikkelingen die in dit kader relevant zijn betreffen de versnellingsprocedure ten aanzien van de verantwoording, de verbetering van de kwaliteit van de verantwoording alsmede de ontwikkeling naar een meer op output en prestaties gericht besturingsmodel.

De afronding van het project management impuls in 1997 heeft ertoe geleid dat de DAD bij de uitvoering van de controle over 1998 op adequate wijze heeft kunnen inspelen op genoemde ontwikkelingen.

Als vervolg op het project management impuls is in 1998 gestart met het project AD-2000. Met dit project wordt beoogd de kwaliteit van de uit te voeren controle- en advieswerkzaamheden verder te verbeteren. Het centrale thema hierin is het bereiken van een grotere klantgerichtheid in het functioneren van de Departementale Accountantsdienst. Een van de maatregelen betrof een zodanige aanpassing van de rapportagestructuur dat een betere aansluiting is verkregen bij de organisatiestructuur van het departement. Voorts is besloten het aantal accountantsverklaringen bij deelverantwoordingen drastisch te verminderen. Gekozen is voor een controle-aanpak, die enerzijds efficiënt is, maar anderzijds ook toegevoegde waarde oplevert voor de positie van de DAD als adviseur op het gebied van bedrijfsvoeringsvraagstukken binnen het ministerie. Het uitgangspunt is dan ook dat de controle-aanpak niet alleen gericht is op de jaarrekening en het certificeren ervan, maar dat ook aandacht besteed wordt aan de organisatie en de daarin aanwezige processen.

Een gevolg hiervan is de gewijzigde allocatie van de beschikbare capaciteit bij de DAD over de verschillende aanwendingsrichtingen. In het bijzonder zal deze er op worden gericht te komen tot een ruimere inzet aan capaciteit voor advisering van de leiding over verbeteringsmogelijkheden in het (financiële) beheer. Om dit te realiseren zal binnen het departement een traject worden gestart ter versterking van de interne controle bij de diverse dienstonderdelen. Voor de DAD zal dit betekenen dat er een verdere accentverschuiving zal kunnen optreden van uitvoering van controlewerkzaamheden naar die uit hoofde van de adviestaken.

Bij de uitvoering van de accountantscontrole over 1998 is, op grond van de in 1997 afgesloten raamovereenkomst, door de externe accountantskantoren KPMG Accountants N.V. en Deloitte & Touche voor diverse controle-objecten en adviesopdrachten ondersteuning verleend.

3.4 Geïntegreerd subsidiebeleid (M&O)

3.4.1 Betrouwbaarheid productiegegevens reclassering

Vanwege het bestaan van onzekerheid over de betrouwbaarheid van de productiegegevens en daarmee over de rechtmatigheid van de bijdrage aan de Stichting Reclassering Nederland (SRN) heeft de Algemene Rekenkamer in 1996 terzake een bezwaaronderzoek uitgevoerd. Dit heeft er toe geleid dat er dusdanige maatregelen zijn getroffen dat de Algemene Rekenkamer haar bezwaar heeft opgeheven. In 1998 bleken er toch weer problemen te ontstaan. Deze werden veroorzaakt door de vernieuwde productdefinities, zoals deze bij de subsidieverstrekking in 1998 zijn gehanteerd. Gedurende 1998 bleken deze definities moeilijk toepasbaar te zijn, omdat de productie in de informatiesystemen onvoldoende kon worden verwerkt en er aanloopproblemen werden ondervonden bij het vertalen van de productdefinities naar de dagelijkse praktijk. Na overleg met de contractpartners is afgesproken dat de productdefinities van 1997 zullen worden toegepast, zodat de problemen omtrent de betrouwbaarheid van de productiegegevens grotendeels zijn opgelost.

3.4.2 Gefinancierde rechtsbijstand

De belangrijkste ontwikkelingen en resultaten op het terrein misbruik en oneigenlijk gebruik zijn als volgt.

Accountantscontrole raden voor rechtsbijstand 1997

De jaarrekeningen 1997 van de Raden voor rechtsbijstand, die in de eerste helft van 1998 zijn ontvangen, zijn alle door de extern accountant voorzien van een goedkeurende verklaring omtrent de getrouwheid. Voorts hebben de accountants in de mededeling omtrent de naleving van de aan de subsidie verbonden voorschriften vastgesteld, dat de uitkomsten van de controle van de financiële verantwoordingen van alle raden de tolerantiegrenzen, die met betrekking tot de rechtmatigheid van de uitgaven zijn gesteld, niet hebben overschreden. Dit is een vooruitgang ten opzichte van de verantwoording over 1996, waarbij twee raden de voor dat jaar geldende ruimere tolerantiegrenzen overschreden.

M&O-gevoeligheid van de regeling

De gevoeligheid van de regeling voor misbruik en oneigenlijk gebruik van het stelsel ligt in overwegende mate bij de toegang tot het stelsel en beperkt zich voornamelijk tot die verzoeken om rechtsbijstand, waarbij de draagkracht van de rechtzoekende bepalend is voor het al dan niet in aanmerking komen voor een toegevoegd advocaat. Voorts is de regeling – voor hen die toegelaten zijn – M&O-gevoelig, omdat de hoogte van de eigen bijdrage eveneens afhankelijk is van het inkomen. Van de op artikel 09.07 in 1998 verantwoorde uitgaven (afgerond f 428 mln.) heeft circa 41% (f 177 mln.) betrekking op inkomensafhankelijke toevoegingen.

Evenals in voorgaande jaren hebben de Raden voor rechtsbijstand in 1998 ter beoordeling van de betrouwbaarheid van het huidige systeem van gegevensverstrekking door de rechtzoekende in samenwerking met de Belastingdienst een representatieve steekproef uitgevoerd. Daarbij zijn de draagkrachtgegevens van inkomensafhankelijke toevoegdossiers getoetst aan de gegevens van de Belastingdienst. Op basis van de uitkomsten van die steekproef wordt verwacht dat van de uitgaven van inkomensafhankelijke toevoegingen 0,7% (1997: 2,1%) als fout en 2,4% (1997: 3,5%) als onzeker moeten worden aangemerkt. Het financiële belang kan daarmee voor fouten worden berekend op f 3,1 mln. (1997: f 3,8 mln.) en voor onzekerheden op f 4,2 mln. (1997: f 6,1 mln.).

In het kader van de evaluatie van de Wet op de rechtsbijstand aangeboden aan de Tweede Kamer per brief van 16 december 1998 is nagegaan of – bij gebleken misbruik – het sanctie-instrumentarium adequaat is. Het gaat hierbij met name om de mogelijkheden van verhaal op de rechtzoekende of diens rechtsbijstandsverlener van de ten laste van de raad gebrachte kosten van rechtsbijstand. Vast is komen te staan dat de Wet op de rechtsbijstand (art. 33) onvoldoende mogelijkheden biedt om op adequate wijze te reageren op fraude bij de gefinancierde rechtsbijstand. In samenhang met de bepalingen van de Algemene wet bestuursrecht zal in 1999 wetgeving worden voorbereid, waardoor een sluitend systeem ontstaat om in geval van misbruik van de voorziening de verstrekte toevoeging te kunnen intrekken en het genoten voordeel terug te vorderen.

In de loop van 1998 heeft de projectgroep VIValt (Verklaring Inkomen en Vermogenalternatief) gerapporteerd over de uitkomsten van het onderzoek naar de mogelijkheid en wenselijkheid van wijziging van de wijze waarop de draagkracht bij de rechtsbijstand wordt bepaald. De werkgroep komt tot de conclusie dat de controleerbaarheid van de toegang tot de gesubsidieerde rechtsbijstand in belangrijke mate kan worden verbeterd indien de huidige maatstaf voor de draagkrachtbepaling (i.c. het netto-maandinkomen) wordt vervangen door het belastbaar (jaar)inkomen, waardoor de inkomensgegevens integraal kunnen worden gecontroleerd aan de hand van de administratie van de Belastingdienst. In goed overleg met de Raden voor rechtsbijstand is inmiddels besloten om overeenkomstig de aanbevelingen van de projectgroep een pilot bij één van de raden in te richten, waarbinnen de beleidsmatige en uitvoeringstechnische aspecten in de praktijk worden getoetst en verder worden uitgewerkt. Vanaf de start in het eerste kwartaal van 1999 zal de pilot een looptijd worden gegeven van vooralsnog een jaar.

Naast risico's voor misbruik en oneigenlijk gebruik bij de toegang tot het stelsel bestaan er ook (beperkte) risico's bij de vaststelling van de vergoeding, namelijk voor zover factoren die de hoogte van de vergoeding beïnvloeden niet objectief kunnen worden vastgesteld. Op basis van het in het najaar 1997 verschenen rapport «Fair Forfaitair» van de commissie herijking vergoedingen rechtsbijstand is een ontwerp voor een nieuw vergoedingenbesluit opgesteld. Met dit nieuwe vergoedingenbesluit, dat naar verwachting in het tweede kwartaal van 1999 kan worden ingevoerd, wordt een aantal in de huidige regelgeving voorkomende factoren, die oorzaak zijn van M&Ogevoeligheid weggenomen.

3.5 Millenniumproblematiek

Begin 1998 is Justitie gestart met de aanpak van het millenniumprobleem. Bij alle diensten en directies zijn projectorganisaties opgezet om het probleem aan te pakken. In het voorjaar zijn de objecten geïnventariseerd waar zich een millenniumprobleem zou kunnen voordoen. Vervolgens is vastgesteld hoe vitaal een object was voor de organisatie, of het een probleem had en hoe dit kon worden opgelost. Vanaf september is gestart met de reparatie van de millenniumfouten en met testen. Eind 1998 was een kwart van de objecten en systemen gerepareerd en opnieuw in gebruik genomen.

In 1999 zal een noodscenario worden opgesteld waarin wordt aangegeven hoe te werk kan worden gegaan mocht zich per 1 januari 2000 onverhoopt een ernstig probleem voordoen met betrekking tot de datumberekeningen.

3.6 Euro

In 1998 is de projectorganisatie voor de invoering van de euro opgebouwd en is gewerkt aan de totstandkoming van de meerjarige planvorming en de ontwikkeling van de benodigde instrumenten. Binnen het ministerie verzorgt de Interne Begeleidingsgroep Euro (IBE) de regie en coördinatie van het gehele invoeringsproces, en ook op decentraal niveau zijn inmiddels eurocoördinatoren aangewezen. Als onderdeel van het totaalplan is in 1998 een plan van aanpak opgesteld om de financiële systemen (de begrotingsadministraties) europroof te maken. In de loop van het jaar heeft een eerste inventarisatie plaatsgevonden van het effect van de invoering van de euro op de financiële informatiesystemen. Medio 1999 zal ter voorbereiding op de overgang naar de euro een aangepaste versie van het financiële informatiesysteem in gebruik worden genomen. Hiermee wordt de overgang naar de euro per 1 januari 2002 eenvoudiger en beter beheersbaar.

3.7 Versnelling en kwaliteitsverbetering financiële verantwoording

In 1998 is het eerste traject van de verbetering en versnelling van de financiële verantwoording ingezet. De verantwoording over 1997 werd op 1 april, ruim drie weken eerder dan voordien gebruikelijk, aan het Ministerie van Financiën aangeboden. Ook is een kwalitatieve verbetering aangebracht. Het gerealiseerde beleid is afgezet tegen de beleidsvoornemens uit de begroting over 1998 met als voornaamste doel het traject van begrotingsvoorbereiding, -uitvoering en -verantwoording beter te kunnen volgen en sturen. Waar nodig en zinvol zijn trendvergelijkingen opgenomen. Daarnaast is de lay-out ingrijpend verbeterd en is uitgebreid ingegaan op de bedrijfsvoering.

3.8 Implementatie Europese aanbestedingsrichtlijn

In de jaarplannen 1998 van de diensten is een afzonderlijke paragraaf aandacht besteed aan het onderwerp «inkoopmanagement». Deze informatie vormt de basis voor de integrale managers voor de toepassing van de Europese aanbestedingsprocedures.Verder zijn in 1998 aanwijzingen voor de (Europese) aanbestedingspraktijk opgesteld. Hierin worden de rol en bevoegdheden van de aanbestedende diensten en de integrale managers beschreven, aanwijzingen gegeven inzake de coördinatie van aanschaffingen, juridische aanwijzingen gegeven, het inkoopproces gestandaardiseerd en een gedragscode voor de inkoper vastgelegd. Deze aanwijzingen hebben de status van voorgenomen besluit en liggen thans om advies bij de departementale ondernemingsraad. Een knelpunt bij de implementatie vormt de aggregatie van soortgelijke opdrachten en de informatievoorziening over de aanbestedingen die hebben plaatsgevonden. Aspecten die hierbij een rol hebben gespeeld zijn de omvang en de decentrale organisaties van het ministerie van Justitie (totaal 1/3 van de Rijksdienst). Voor inzicht in de aard en het aantal Europese opdrachten, alsmede de beoordeling van de samenvoegbaarheid daarvan, zal het komende jaar de informatievoorziening rond de inkoop aandacht krijgen. Op basis van een goede informatievoorziening kan zowel de vooraankondiging, het contractmanagement als de Europese statistiekverplichting sneller en beter worden uitgevoerd.Een deel van de aankopen, waarop de Europese aanbestedingsregels van toepassing zijn, wordt door Justitiebrede raamcontracten afgedekt. In het kader van integraal management is echter aan de decentrale dienstonderdelen geen verplichte winkelnering opgelegd. Indien van de raamcontracten geen gebruik wordt gemaakt voert de desbetreffende decentrale dienst zelf een Europese aanbestedingsprocedure uit.

HOOFDSTUK 4 OVERZICHT PER BELEIDSTERREIN

In dit hoofdstuk wordt een samenvatting op het niveau van beleidsterrein gegeven van de voornaamste informatie uit de artikelsgewijze toelichting.

4.1 Toelichting per beleidsterrein

4.1.1 Beleidsterrein 01 Ministerie Algemeen

Op dit beleidsterrein worden de apparaatskosten van het ministerie verantwoord evenals uitgaven die niet specifiek tot een van overige beleidsterreinen behoren. Naast het bestuursdepartement zijn op dit beleidsterrein opgenomen het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum (WODC), de adviescolleges en uitgaven voor internationale samenwerking.

Uitgaven en ontvangsten

Uitgaven en ontvangsten beleidsterrein 01 Bedragen x f 1 mln.

artikel	Omschrijving	Begroting	Realisatie	Verschil
01.01	Personeel en materieel ministerie	200,1	237,1	37,0
01.03	Bijdragen en contributies	2,3	1,9	– 0,4
01.04	Post-actieven	10,9	14,6	3,7
01.05	Geheime uitgaven	4,0	0,0	– 4,0
01.06	Onvoorzien	0,5	0,0	– 0,5
01.07	Loonbijstelling	1,1	0,0	– 1,1
01.08	Prijsbijstelling	0	0,0	0,0
01.09	Diversen	89,9	59,1	– 30,8
01.11	Internationale samenwerking	1,8	2,0	0,2
01.13	Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum	19,4	19,9	0,5
01.14	Adviescolleges	0,0	0,0	0,0
totaal uitgaven		330	334,6	4,6
totaal ontvangsten		8,3	19,5	11,2

Uitgaven:

Het verschil tussen de raming en de realisatie op de uitgaven bedraagt f 4,6 mln. Dit is een saldo van mee- en tegenvallers op de verschillende artikelen, waarbij de grootste afwijkingen zich voordoen op de artikelen 01.01 Personeel en materieel ministerie en artikel 01.09 Diversen. De verhogingen op artikel 01.01 hebben met name betrekking op de eindejaarsmarge '97 (f 19,0 mln.) die met name is ingezet voor overlopende betalingen uit 1997 voor automatiseringsprojecten, het voorlopig stop zetten van de bouw van het personeelsinformatiesysteem Jupiter (– f 6,3 mln.), loon- en prijsbijstelling (f 4,5 mln.) en diverse andere bijstellingen (voornamelijk overhevelingen uit andere artikelen). De verlaging op artikel 01.09 heeft voornamelijk betrekking op de overhevelingen van de gelden voor schuldsanering en voor de intensivering van het verkeerstoezicht naar de uitvoerende diensten.

Ontvangsten:

Bij de ontvangsten bedraagt het verschil f 11,2 mln. Dit bestaat uit restituties uit het arbeidsongeschiktheidsfonds (AAF) voor f 3,6 mln. een terugbetaling van pensioenbijdrage van voormalig COA-personeel door het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds (ABP) voor f 3,6 mln. en diverse andere bijstellingen.

Bestuursdepartement

De bezetting van het bestuursdepartement was in 1998 in totaal 1222 fte's. Op het gebied van personeel en organisatie kunnen een aantal ontwikkelingen worden genoemd. Met ingang van 1 juli 1998 is het directoraat-generaal voor de Rechtshandhaving ingesteld. Het INK-model is geïntroduceerd als instrument voor kwaliteitsbewaking. Op het gebied van het informatiebeleid stonden de millenniumproblematiek en de invoering van de euro centraal.

4.1.2 Beleidsterrein 07 Internationale aangelegenheden en vreemdelingenzaken

Op dit beleidsterrein zijn ten eerste de uitgaven opgenomen ten behoeve van de behandeling van verzoeken om toelating en verblijf op grond van de Vreemdelingen wet en van verzoeken om naturalisatie op grond van de Rijkswet op het Nederlanderschap. Met de behandeling van deze verzoeken is het agentschap Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) belast. Ten tweede maken uitgaven voor de opvang van asielzoekers deel uit van dit beleidsterrein.

Uitgaven en ontvangsten

Uitgaven en ontvangsten beleidsterrein 07 Bedragen x f 1 mln.

artikel	Omschrijving	Begroting	Realisatie	Verschil
07.01	Immigratie- en Naturalisatiedienst	285,9	438,1	152,2
07.02	Opvang asielzoekers	893,7	1 526,3	632,6
totaal uitgaven		1 179,6	1 964,4	784,8
totaal ontvangsten		1,3	9,1	7,8

Immigratie- en Naturalisatiedienst

Asiel begroting en realisatie: aantallen

	Begroting	Realisatie	Verschil absoluut	Verschil procentueel
aanmeldcentra	27 000	45 217	18 217	67
gehoor	22 540	38 866	16 326	72
beslissing	22 540	31 030	8 490	38
bezwaar	13 194	16 799	3 605	27
beroep	7 809	10 368	2 559	33
voorlopige voorziening	10 758	8 494	– 2 264	– 21

De instroom van asielzoekers in de aanmeldcentra was in 1998 45 217 tegen een geraamd aantal van 27 000, een toename van 67,5%. De gemiddelde personele bezetting van het IND lag met 1763 fte circa 11% boven de raming van 1592 fte's. De uitgaven voor uitzendkrachten lagen met f 26,8 mln. (325 uitzendkrachten) ruim 200 % boven de raming van f 8 mln. Gemiddeld was er ruim 20% meer menskracht beschikbaar. Hoewel de productie van de IND meer dan 20% boven de raming lag, bleek het door de hoge instroom in de laatste maanden van 1998 niet mogelijk alle asielzoekers binnen de gestelde termijn te horen. Als gevolg hiervan moest tijdelijke noodopvang in tenten worden geregeld. De kosten hiervan zijn verantwoord op artikel 07.02 Opvang asielzoekers.

Asiel vergelijking realisatie 1996, 1997 en 1998

	Realisatie 1996	Realisatie 1997	Realisatie 1998	index 1997 (1996=100)	index 1998 (1996=100)
gemiddelde bezetting eigen personeel in fte's	1 368	1 494	1 763	109	129
gemiddelde bezetting servicekrachten*	100	250	325	250	325
totaal personeel	1 468	1 744	2 088	119	142
aanmeldcentra	22 857	34 443	45 217	151	198
gehoor	22 010	29 168	38 866	133	177
beslissing	31 237	26 200	31 030	84	99
bezwaar	52 834	22 942	16 799	43	32
beroep	6 780	13 700	10 368	202	153
voorlopige voorziening	14 281	11 809	8 494	83	60

* 1996 en 1997 benaderingen op basis van uitgaven

Uit bovenstaande vergelijking van de realisatiecijfers over 1996, 1997 en 1998 blijkt dat groei van de formatie lager ligt dan de groei van het aantal asielzoekers dat bij de aanmeldcentra instroomt. Bij de productie is voorrang gegeven aan het horen van de asielzoekers. Na een stijging van het aantal beroepen in 1997 is dit aantal in 1998 gedaald.

Opvang asielzoekers

Bij de begroting 1998 werd nog rekening gehouden met een gemiddelde bezetting in de opvang van 34 400 asielzoekers. Het voorlopige cijfer over 1998 komt uit op een gemiddelde bezetting van circa 51 500. Als gevolg hiervan vielen de uitgaven voor de opvang fors hoger uit, ook omdat extra investeringen moesten worden gepleegd voor de uitbreiding van noodcapaciteit. Per ultimo 1998 was de bezetting 61 600 (incl. 6000 zza).

In 1998 is het zogenaamde zelfzorgarrangement (zza) ingevoerd. De gemiddelde bezetting van het ZZA bedroeg circa 3000, waardoor een besparing van circa f 37 mln. optrad.

4.2.3 Beleidsterrein 08 Preventie, Jeugd en Sancties

Dit beleidsterrein betreft criminaliteitspreventie, de Slachtofferhulp Nederland, de Raad voor de Kinderbescherming, de gezinsvoogdij- en voogdij-instellingen, het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen, het Schadefonds Geweldsmisdrijven, de Stichting Reclassering Nederland, de Dienst Justitiële Inrichtingen en het Centraal Justitieel Incassobureau.

Uitgaven en ontvangsten

Uitgaven en ontvangsten beleidsterrein 08 Bedragen x f 1 mln.

artikel	Omschrijving	Begroting	Realisatie	Verschil
08.01	Personeel en materieel Raad voor de Kinderbescherming	135,6	155,2	19,6
08.02	Subsidies Preventie, Jeugdbescherming en Reclassering	669,6	738,7	69,1
08.03	Schadefonds geweldsmisdrijven	3,0	3,1	0,1
08.04	Bijdrage Centraal Justitieel Incassobureau	45,6	48,0	2,4
08.05	Bijdrage Dienst Justitiële Inrichtingen	1 675,3	1 669,6	– 5,7
08.06	Bestuurszaken	30,2	41,3	11,1
totaal uitgaven		2 559,3	2 655,9	96,6
totaal ontvangsten		27,8	33,4	5,6

Uitgaven:

De afwijking van de realisatie ten opzichte van de raming van de uitgaven bedraagt op dit beleidsterrein f 96,6 mln. De grootste afwijking doet zich voor op artikel 08.02 Subsidies Preventie, Jeugdbescherming en Reclassering waar de uitgaven zijn gestegen als gevolg van een stijging van het aantal alleenstaande minderjarige asielzoekers (f 23 mln.), loon- en prijsbijstelling (f 19,4 mln.), stijging van het aantal OTS-pupillen (f 11,8 mln.), informatisering (f 12 mln.) en overige bijstellingen.

De verhoging bij het artikel 08.01 Personeel en materieel raad voor de kinderbescherming heeft met name betrekking op uitbreiding van de capaciteit (zie ook hierboven).

De stijging van de uitgaven op artikel 08.06 Bestuurszaken heeft met name betrekking op de tolkencentra, waar door de stijging van het aantal asielzoekers meer vraag naar tolkendiensten was.

Ontvangsten:

De extra ontvangsten hebben betrekking op afrekeningen van voorschotten.

Raad voor de Kinderbescherming

De personeelsformatie van de raad voor de kinderbescherming is uitgebreid om de doorlooptijd van zaken te verkorten (amendement Kalsbeek) en om aan de groeiende vraag naar strafzaken en taakstraffen te kunnen voldoen. De raming bedroeg 1226 fte, de realisatie 1310 fte. Het aantal strafzaken bedroeg 18 118 tegen een raming van 14 000. Het aantal taakstraffen kwam uit op 9808 tegen een raming van 5800.

Subsidies preventie, jeugdbescherming en reclassering

Het aantal OTS- en voogdijpupillen lag circa 1110 hoger dan geraamd. Door de hoge instroom van asielzoekers in 1998 is ook het aantal onder voogdij geplaatste (alleenstaande, minderjarige) asielzoekers fors toegenomen: raming 4000, realisatie 5758. Het aantal slachtoffers dat gebruik heeft gemaakt van slachtofferhulp (85 000) is vrijwel gelijk aan het geraamde aantal (84 000).

Volumegegevens Reclassering

	Begroting	Realisatie	Verschil
Vroeghulp (cliënten)	22 147	17 526	– 4 621
Rapporten (aantal)	17 256	15 598	– 1 658
Penitentiaire rapportages	5 581	5 892	311
Werkstraffen (cliënten)	22 600	16 142	– 6 458
PRA-cellen*	276	284	8

* Penitentiair Reclasserings Aanbod

Bij vroeghulp is de productie achtergebleven als gevolg van belemmeringen bij de toegang tot de cliënt op het politiebureau. Na intensief overleg met de politie.is de situatie in het 4e kwartaal van 1998 aanzienlijk verbeterd. Het achterblijven van de productie van de Stichting Reclassering bij rapporten en werkstraffen is toe te schrijven aan het achterblijven van de vraag.

Centraal Justitieel Incassobureau

Het agentschap CJIB heeft 1998 afgesloten met een exploitatieresultaat van f 4,271 mln. Er wordt voorgesteld dit resultaat te bestemmen voor tijdelijke huisvesting (f 1,0 mln.), voor het informatieplan (f 1,0 mln.) investeringen in installaties van nieuwbouw (f 0,871 mln.) en voor algemene reserve (f 1,4 mln.).

Er heeft zich in 1998 een sterke stijging voorgedaan van het aantal sancties: 5 255 625 tegen een raming van 4 690 000 dit is het gevolg van een autonome stijging en van een stijging als gevolg van de intensivering van het verkeerstoezicht (gebiedsprojecten). Ten gevolg van de invoering van de Wet Aansprakelijkheid Motorvoertuigen (WAM) is ook het aantal OM-transacties aanzienlijk toegenomen: raming 17 500, realisatie 30 220.

Dienst Justitiële Inrichtingen

Het saldo van baten en lasten over 1998 bedraagt f 22,7 mln. Dit bedrag is als volgt opgebouwd. De Dienst Justitiële Inrichtingen heeft 1998 afgesloten met een negatief bedrijfsresultaat van f 3,3 mln. Er waren buitengewone baten van f 23,4 mln. omdat voornemens met betrekking tot de invoering van penitentiaire programma's in 1998 niet zijn gerealiseerd (f 8,4 mln.). Voorts is aangegeven dat als gevolg van de cellenleegstand de bezetting van arrestanten op politiebureaus achter bleef bij de raming (f 9,9 mln.). Daarenboven hoefden – gelet op de in 1998 optredende cellenleegstand – geen extra compenserende noodmaatregelen in het gevangeniswezen te worden getroffen (f 3,9 mln.) en trad een geringe vertraging op in de realisering van de capaciteitsuitbreidingen in de Jeugdsector, waardoor de gemiddelde bezetting achterbleef (f 1,3 mln.). Tenslotte is er een buitengewoon resultaat op het resultaat over het jaar 1997 van f 2,6 mln.

DJI heeft in 1999 te maken met een taakstelling uit hoofde van het Regeerakkoord 1998–2002, volgens welke te treffen beleidsombuigingen reeds in 1999 een uitgavenbeperking dienen op te leveren van f 25 mln. (oplopend tot structureel f 115 mln. in 2002). De DJI is in overleg met het moederdepartement doende een structurele basis te creëren voor de compensatie van deze taakstelling enerzijds door versoberingen en anderzijds door capaciteitsreductie gecombineerd met het ontwikkelen van alternatieve substitutiemodaliteiten. Het is evenwel te kort dag om aan te nemen dat in 1999 reeds (in overeenstemming met het DJI-veld) een besparing kan worden gerealiseerd van f 25 mln. Met medewerking van het moederdepartement wordt daarom voorgesteld het positieve saldo van 1998 dat onder meer het resultaat is van een uiterst restrictief financieel beleid, in te zetten ter compensatie van de taakstelling Regeerakkoord 1999.

Kengetallen DJI

	Begroting	Realisatie	Verschil absoluut	Verschil procentueel
gemiddelde capaciteit:
– gevangeniswezen	13 686	13 401	– 285	– 2
– TBS	905	829	– 76	– 8
– jeugd	1 469	1 460	– 9	– 1

De gemiddelde capaciteit is in 1998 achtergebleven bij de raming door vertraging bij de bouw en lagere bezetting van arrestanten in politiecellen. ( Zie verder paragraaf 2.7 Sanctie- en reclasseringsbeleid).

Directie Bestuurszaken

Kengetallen Bestuurszaken

	Begroting	Realisatie	Verschil absoluut	Verschil procentueel
tolkenuren	339 000	391 148	52 148	15
– asiel	255 000	298 940	43 940	17
– regulier	84 000	92 208	8 208	10
verklaringen omtrent statuten vennootschappen
– ingediend	55 500	61 696	6 196	11
– afgehandeld	52 500	61 061	8 561	16
Inschrijvingen centraal testamentenregister	300 000	293 055	– 6 945	– 2
verzoeken tot geslachtsnaamwijziging
– ingediend	2 750	3 000	250	9
– afgehandeld	1 200	2 038	838	70

Door de hogere instroom van asielzoekers lag de vraag naar tolkendiensten in asielzaken aanzienlijk boven de raming. Ook in reguliere zaken steeg de vraag naar tolkendiensten. Bij het afgeven van verklaringen omtrent statuten vennootschappen en verzoeken tot geslachtsnaamwijziging bleek het mogelijk meer productie te leveren dan voorzien.

4.2.4 Beleidsterrein 09 Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging

Onder dit beleidsterrein worden de uitgaven en ontvangsten geraamd op het terrein van wetgeving, rechtshandhaving en rechtspleging. Het betreft de uitgaven bij het Gerechtelijk Laboratorium, het Laboratorium voor Gerechtelijke Pathologie, de bijzondere uitgaven van de Politie en de overige diensten van de politie (onder meer bewaking luchthavens en Europol) en het Korps landelijke politiediensten. Daarnaast betreft het de uitgaven van de dienst Rechtspleging, het Openbaar Ministerie en de Rijksrecherche, de gerechtskosten en de uitgaven uit hoofde van gefinancierde rechtsbijstand.

Uitgaven en ontvangsten

Uitgaven en ontvangsten beleidsterrein 09 Bedragen x f 1 mln.

artikel	Omschrijving	Begroting	Realisatie	Verschil
Uitgaven
09.01	Personeel en materieel Gerechtelijke Laboratoria	32,2	33,8	1,6
09.02	Bijzondere uitgaven politie	77,1	63,3	– 13,8
09.03	Personeel en materieel overige diensten	74,5	94,6	20,1
09.04	Bijdrage Korps landelijke politiediensten	399,3	438,6	39,3
09.05	Dienst Rechtspleging/Openbaar Ministerie/Rijksrecherche	1 162,0	1 254,1	92,1
09.06	Gerechtskosten	89,0	73,9	– 15,1
09.07	Gefinancierde rechtsbijstand	408,4	427,8	19,4
09.08	Schuldsanering	0,0	10,8	10,8
totaal uitgaven		2 242,5	2 397,0	154,4
ontvangsten
09.01	Diverse ontvangsten politie	91,9	88,1	– 3,8
09.02	Boeten en transacties	611,6	652,5	40,9
09.03	Griffierechten	223,8	169,6	– 54,2
09.04	Diverse ontvangsten rechtspraak	56,1	29,7	– 26,4
09.05	Diverse ontvangsten rechtsbijstand	8,5	9,9	1,4
totaal ontvangsten		991,9	949,8	– 42,1

Uitgaven:

In totaal is op dit beleidsterrein f 154,4 mln. meer uitgegeven dan was geraamd. Per artikel zijn hiervoor de volgende oorzaken aan te wijzen.

Op artikel 09.01 Gerechtelijke laboratoria is f 1,6 mln. meer uitgegeven dan geraamd. De voornaamste oorzaak is loon- en prijsbijstelling.

De daling van de uitgaven op artikel 09.02 Bijzondere uitgaven politie (– f 13,8 mln.) wordt met name verklaard door overheveling van budgetten voor projecten die door andere Justitie-onderdelen worden uitgevoerd.

De stijging op artikel 09.03 Personeel en materieel overige diensten doet zich voornamelijk voor op de post bewakingskosten luchthavens en is het gevolg van de stijging van het aantal passagiers.

De bijdrage aan het Korps landelijke politiediensten op artikel 09.04 is verhoogd met een investeringsbijdrage van f 30 mln., voor eindejaarsmarge '97 met f 13 mln., voor loon- en rijksinstelling met f 9,4 mln. en voor diverse andere bijstellingen met f 10,7 mln. De bijdrage is verlaagd met f 23,8 mln. omdat het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties betalingen voor automatiseringsprojecten rechtstreeks aan de IT-organisatie heeft betaald in plaats van via het Korps landelijke politiediensten.

Het budget voor artikel 09.05 Dienst Rechtspleging/Openbaar Ministerie/Rijksrecherche is verhoogd voor loon- en prijsbijstelling (f 25,5 mln.), eindejaarsmarge '97 (f 22,5 mln.), versterking van de rechtshandhaving (f 20 mln.), voor intensivering van het verkeerstoezicht (f 11,1 mln.) en voor diverse andere maatregelen (f 15,7 mln.).

De verwachte groei in de uitgaven voor gerechtskosten op artikel 09.06 heeft zich niet voorgedaan (f 15,1 mln.).

De verhogingen op artikel 09.07 Gefinancierde rechtsbijstand hangen samen met asielzoekers (f 11,9 mln.), loonbijstelling (f 10,6 mln.) en diversen (– f 2,1 mln.).

In verband met het wetsvoorstel tot wijziging van de Faillissementswet voor schuldsanering van natuurlijke personen is in 1998 f 10,8 mln. uitgegeven op artikel 09.08.

Ontvangsten:

In totaal is er in 1998 f 42,1 mln. minder ontvangen dan oorspronkelijk geraamd. Dit is een saldo van diverse verhogingen en verlagingen waarvan de voornaamste zijn f 40,8 mln. meer ontvangsten op boeten en transacties op artikel 09.02 als gevolg van intensiever verkeerstoezicht, f 54,2 mln. minder ontvangsten aan griffierechten op artikel 09.03 als gevolg van vertraging van de inwerkingtreding van het wetsvoorstel betreffende herijking van de griffierechttarieven en van een tegenvallende autonome groei van het aantal zaken en f 26,4 mln. minder ontvangsten op artikel 09.04 voornamelijk als gevolg van minder ontvangsten PlukZe.

Gerechtelijke Laboratoria

De productie van zowel het Gerechtelijk Laboratorium (raming 16 720 zaken; realisatie 14 925 zaken) als het Laboratorium voor Gerechtelijke Pathologie (raming 600 secties, realisatie 548 secties) was in 1998 lager dan de raming in de begroting. Conform het beleid dat is vastgelegd in de Contourennota 2000 richt het Gerechtelijke Laboratorium zich op de bovenkant van het zaakaanbod en is meer capaciteit vrijgemaakt voor de andere kerntaken: Research en Development en Kennis- en Expertisecentrum

Bewaking luchthavens

Door de groei van het aantal passagiers lagen zowel de uitgaven voor bewakingskosten (f 17,7 mln.) als de inkomsten op grond van de beveiligingsheffing (f 17,3 mln.) boven de raming. Het aantal vertrekkende passagiers, die beveiligingsheffing betalen, was 2 168 000 hoger dan geraamd.

Korps landelijke politiediensten

Het Korps landelijke politiediensten heeft 1998 afgesloten met een negatief exploitatieresultraat van f 5,3 mln. Hierin is meegenomen een positief resultaat van de IT-organisatie, voor de periode tot 1 mei 1998, zodat er een negatief resultaat was voor de onderdelen van het Korps landelijke politiediensten exclusief IT-organisatie.

Rechterlijke organisatie

Bij het ondersteunend personeel was het aantal fte's 7204 tegen een geraamd aantal van 6817. Bij het rechtsgeleerd personeel lag de realisatie (2253) weliswaar hoger dan het aantal fte's in 1997 (2219), maar lager dan de raming (2395).

Overzicht instroom zaken Zittende Magistratuur (absolute aantallen)

	begroting	realisatie*
Gerechtshoven	37 600	43 500
Rechtbanken
– sectoren civiel- en strafrecht	311 000	311 000
– sectoren bestuursrecht	94 000	65 400
Kantongerechten	612 000	584 000
Totaal	1 054 600	1 003 900

* = op basis van de stand t/m het derde kwartaal 1998 geëxtrapoleerd voor heel 1998.

Met uitzondering van de gerechtshoven, waar het aantal ingediende zaken op grond van de Wet waardering onroerende zaken steeg, kende de zittende magistratuur een lagere instroom van zaken dan geraamd.

De complexiteit van de zaken, uitgedrukt in gemiddeld zaaksgewicht, steeg bij de gerechtshoven en bij de sectoren bestuursrecht ten opzichte van 1997 (zie tabel bij artikel 09.05 in de artikelsgewijze toelichting).

Overzicht instroom zaken Openbaar Ministerie (absolute aantallen)

	begroting	realisatie
Ressortparket	13 100	13 700
Arrondissementsparket:
– rechtbankzaken	260 131	254 500
– kantonzaken	266 100	229 100
– Mulderberoepen	197 099	192 600
totaal	736 430	689 900

Bij het openbaar ministerie was de instroom van zaken – met uitzondering van de ressortsparketten – over de gehele linie lager dan verwacht.

Gefinancierde rechtsbijstand

Volumegegevens gefinancierde Rechtsbijstand

	Begroting	Realisatie	Verschil
Afgegeven toevoegingen Raden voor de Rechtsbijstand:	353 900	349 815	– 4 085
– Strafzaken	91 900	86 888	– 5 012
– Civiele en bestuursrechtelijke zaken	198 000	199 382	1 382
– Inverzekeringstelling	64 000	63 545	– 455
Zaken stichting rechtsbijstand	261 000	235 000	– 26 000

Bij strafzaken bleef de realisatie achter bij de verwachting. Binnen de civiel- en bestuursrechtelijke zaken, die gezamenlijk in geringe mate de raming overschreden, was sprake van een verschuiving tussen zaken in het kader van rechtsbijstand aan asielzoekers (meer) en overige zaken (minder). Bij de stichtingen is sprake van een terugval van zaken van circa 10%. Naar de oorzaken zal nader onderzoek moeten worden verricht.

Schuldsanering

Op 1 december 1998 is de wet Schuldsanering natuurlijke personen ingevoerd. De uitgaven in 1998 op dit terrein betreffen apparaatskosten, vergoedingen aan bewindvoerders en implementatiekosten.

Boeten en transacties

De gebiedsgewijze aanpak van verkeershandhaving, die in 1997 werd geïntroduceerd is in 1998 met kracht voortgezet. Aan de vijf gebiedsprojecten waarmee is gestart werden nog 2 projecten toegevoegd. De intensivering van de verkeershandhaving binnen de gebiedsprojecten richt zich op snelheid, rood licht, alcohol, gordel en helmen. De eerste resultaten wijzen uit dat de gebiedsgewijze aanpak effect sorteert. Het percentage overtredingen is gedaald, terwijl het aantal uren controle beneden het geplande aantal blijft. Verder is door de gebiedsprojecten en de indexering van de tarieven de opbrengst van boeten gestegen.

4.2 Vergelijking realisatiecijfers uitgaven en ontvangsten over de jaren 1995 t/m 1998 (horizontale toelichting)

4.2.1 Uitgaven

Aan alle beleidsterreinen is jaarlijks geld toegevoegd voor loon- en prijsstijgingen. Dit verklaart de stijging van de uitgaven voor de volgende bedragen:

1995 => 1996 f 80 mln

1996 => 1997 f 140 mln.

1997 => 1998 f 165 mln.

Bedragen x f 1 mln.

Beleidsterrein	1995	1996	1997	1998
Algemeen	316,6	290,0	318,1	334,6
Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken	1 493,7	1 488,3	1 475,5	1 964,4
Preventie, Jeugd en Sancties	1 866,0	2 123,7	2 417,2	2 656,0
Wetgeving, Rechtspleging en Rechtshandhaving	2 079,1	2 098,2	2 333,7	2 397,0
Totaal	5 755,4	6 000,1	6 544,4	7 352,0

Beleidsterrein 01 Algemeen

De daling van de uitgaven in 1996 hangt samen met de decentralisatie van de budgetten voor post-actieven en vertragingen in automatiseringsprojecten, die zijn doorgeschoven naar 1997.

De stijging van de uitgaven in 1997 wordt voornamelijk verklaard door automatiserings-projecten en door stijging van de uitgaven aan schadeloosstellingen derden.

Beleidsterrein 07 Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken

De uitgaven voor vreemdelingenzaken zijn tussen 1995 en 1997 licht gedaald. De oorzaak is de daling van het aantal asielzoekers (zie tabel hieronder). In de loop van 1997 is het aantal asielzoekers weer gestegen maar dit heeft slechts in beperkte mate invloed gehad op de uitgaven in dat jaar. Tegenover de meevallers als gevolg van de daling staan hogere uitgaven voor de inhaalslag die bij de IND is gestart in 1996 (stappenplan) en de afbouw van de goedkope decentrale opvang bij het COA. Daarentegen is vanaf 1997 een besparing doorgevoerd op de kosten van de opvang door zelfwerkzaamheid van asielzoekers.

In 1998 zijn de uitgaven aanzienlijk gestegen als gevolg van een toename van de instroom van het aantal asielzoekers. Voor gegevens over instroom, uitstroom en bezetting van de opvang verwijs ik u naar paragraaf 2.9 Asielbeleid.

Beleidsterrein 08 Preventie, Jeugd en Sancties

De voornaamste oorzaak van de stijging van de uitgaven op dit beleidsterrein is de uitbreiding van de cellencapaciteit. Daarnaast zijn gelden toegevoegd voor bestrijding van jeugdcriminaliteit, onder andere voor uitvoering van de aanbevelingen van de commissie van Montfrans (cluster IV vorige regeerakkoord), voor taakstraffen, voor de groei van het aantal alleenstaande minderjarige asielzoekers (AMA's) en voor de inhoudelijke vernieuwing van de taken van de gezinsvoogdij-instellingen.

Hiertegenover staan de in het regeerakkoord afgesproken bezuinigingen op aankoopbeleid, externe dienstverlening, 32-uursbanen en substitutie strafvormen en de in de begroting 1997 afgesproken versobering van de detentie.

Beleidsterrein 09 Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging

De stijging van de uitgaven in 1996 ten opzichte van 1995 wordt grotendeels verklaard door de toevoeging van budgetten voor rechtshandhaving (cluster II vorig regeerakkoord). Hier staan verlagingen tegenover in verband met de verhoging van de eigen bijdrage voor rechtsbijstand en de wijziging van het scheidingsprocesrecht. De uitgaven in 1997 liggen hoger dan in 1996 in verband met de bij begroting 1997 toegevoegde gelden voor verbetering van de infrastructuur van de rechterlijke organisatie en de uitvoering van de besluitvorming naar aanleiding van de bevindingen van de parlementaire enquêtecommissie opsporingsmethoden, de verdere oploop van de budgetten voor rechtshandhaving (cluster II regeerakkoord) en de stijging van het aantal ambtshalve straftoevoegingen voor rechtsbijstand.

Vanaf 1998 is opnieuw geld toegevoegd voor rechtshandhaving (motie Bolkestein), en lopen de budgetten verder op als gevolg van de stijging van het aantal ambtshalve toevoegingen voor rechtsbijstand. Verder zijn de effecten zichtbaar van de toename van instroom van asielzoekers en van overloop van betalingen van Concorde-gelden van 1997 naar 1998. Hier tegenover staat een budgetdaling als gevolg van saldering van de ontvangsten van het Korps landelijke politiediensten in de bijdrage aan dit agentschap.

4.2.2 Ontvangsten

Ontvangsten per beleidsterrein

Bedragen x f 1 mln.

Beleidsterrein	1995	1996	1997	1998
Algemeen	23,9	26,2	37,6	19,5
Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken	405,3	458,1	44,4	9,1
Preventie, Jeugd en Sancties	10,0	14,8	15,8	33,4
Wetgeving, Rechtspleging en Rechtshandhaving	781,5	874,4	984,6	949,7
Totaal	1 220,7	1 373,5	1 082,4	1 011,7

Beleidsterrein 07 Internationale aangelegenheden en Vreemdelingenzaken

In 1997 en 1998 zijn geen kosten van toelating en opvang toegerekend aan de Homogene Groep Internationale Samenwerking. Er werden hiervoor derhalve geen middelen ontvangen van het Ministerie van Buitenlandse Zaken (in 1996 werd f 389.9 mln. ontvangen). Tussen 1997 en 1998 is een daling zichtbaar in de terugontvangen gelden naar aanleiding van afrekening van voorschotten.

Beleidsterrein 09 Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging

De opbrengsten voor boeten en transacties zijn in 1996 en 1997 met circa f 60 mln per jaar gestegen ten gevolge van tariefsverhogingen en van de intensivering van het verkeerstoezicht. In 1998 was de stijging zelfs f 87 mln. Hiertegenover staat een daling van de ontvangsten als gevolg van saldering van de ontvangsten van het Korps landelijk politiediensten met de bijdrage aan dit agentschap.

HOOFDSTUK 5 ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING

In dit gedeelte wordt een toelichting per begrotingsartikel gegeven. Indien in de ontwerpbegroting '98 kengetallen zijn opgenomen die de ramingen onderbouwen of inzicht geven in doelmatigheid of doeltreffendheid, worden dezelfde kengetallen ook opgenomen in de financiële verantwoording.

De toelichting op artikelonderdeelniveau en de daarbij behorende kengetallen zijn beperkt tot afwijkingen, die groter zijn dan f 2 mln. dan wel meer bedragen dan 5% van de betreffende post in de ontwerpbegroting '98 als dit lager is. Afwijkingen van minder dan f 0,5 mln. zijn niet toegelicht.

5.1 Toelichting uitgaven

01 ALGEMEEN

01.01 Personeel en materieel ministerie

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Personele uitgaven
– ambtelijk	117 794	117 794	121 885	121 885
– overig	9 270	9 270	17 095	17 095
– post-actief	2 400	2 400	2 976	2 976
Subtotaal personele uitgaven	129 464	129 464	141 956	141 956
Exploitatie-uitgaven	56 657	56 657	62 697	63 122
Aanschaffingen	14 000	14 000	38 201	32 015
Subtotaal materiële uitgaven	70 657	70 657	100 898	95 137
totaal	200 121	200 121	242 854	237 093

Toelichting

Personele uitgaven

De voornaamste oorzaken voor de stijging van de personele kosten zijn loonbijstelling, afkoop van verlofstuwmeren, invoering van het vervoersplan en oprichting van het nieuwe Directoraat-Generaal voor de Rechtshandhaving.

Materiële uitgaven

De stijging van de materiële uitgaven wordt veroorzaakt door de uitgaven voor oplossing van de millenniumproblematiek (f 1,3 mln.), de verantwoording van catering ten laste van artikel 01.01 Personeel en materieel ministerie in plaats van als bijdrage onder artikel 01.03 Bijdragen en contributies (f 1,2 mln.), hogere uitgaven aan porti ten behoeve van de Dienst Justitiële Inrichtingen en kinderopvang (f 1,8 mln.), overboeking van het budget automatiseringskosten van artikel 01.09 Diversen (f 5, mln.), overlopende betalingen van 1997 naar 1998 (f 19 mln. Eindejaarsmarge '97) en diverse ander onderwerpen waaronder stopzetting van het project Jupiter.

De volume- en prestatiegegevens

Personeel

	begroting	realisatie
Ambtelijk personeel
– gemiddelde prijs (f 1,–)	97 673	99 742
– fte's (aantal)	1 206	1 222
Post-actief personeel
– wachtgelden (aantal natuurlijke personen)	74	66
– functioneel leeftijdsontslag (aantal natuurlijke personen)	1	1

Exploitatie

	begroting	realisatie
Exploitatiekosten
– huisvestingskosten
prijs (x f 1,–)	5 638	5 503
volume (fte's)	1 206	1 222
beslag (x f 1 000,–)	6 800	6 725
– bureaukosten
prijs (x f 1,–)	4 395	4 664
aantal (fte's)	1 206	1 222
beslag (x f 1 000,–)	5 300	5 699
– personeelsgebonden materiële uitgaven
prijs (x f 1,–)	4 561	4 971
aantal (fte's)	1 206	1 222
beslag (x f 1 000,–)	5 500	6 074
– overige exploitatiekosten
prijs (x f 1,–)	4 312	5 949
aantal (fte's)	1 206	1 222
beslag (x f 1 000)	5 200	7 270

Kengetallen overhead

	begroting	realisatie
Overhead percentage (uitgaven kerndepartement t.o.v. totale uitgaven)	3,25%	3,23%

01.03 Bijdragen en contributies

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Bijdragen nationaal	1 592	1 592	2 631	1 873
Bijdrage kantine-activiteiten	700	700	0	0
Bijdragen internationaal	30	30	27	27
totaal	2 322	2 322	2 658	1 900

Toelichting

Bijdragen nationaal

In 1998 is besloten om voor de periode van 5 jaar aan het Instituut Nederlandse Kwaliteit een bijdrage te verlenen van in totaal f 750 000 (f 150 000 per jaar). Deze bijdrage was niet geraamd in de begroting. Voorts is een eenmalige bijdrage van f 148 000 verstrekt aan het Ministerie van Buitenlandse Zaken voor de medefinanciering van een conferentie over de inrichting van het Internationaal Strafhof.

Bijdragen kantine-activiteiten

Met ingang van 1998 worden de kosten van de kantine-activiteiten rechtstreeks aan de cateraar betaald en niet meer in de vorm van een bijdrage aan de Stichting Bedrijfsrestaurant. Deze worden daarom niet meer op dit artikel verantwoord, maar op artikel 01.01 Personeel en materieel ministerie.

Overzicht bijdragen verdeeld naar categorie

	begroting	realisatie
– Ver. Bureau voor Muziek-auteursrecht (BUMA)	535	577
– Stichting Reprorecht	240	240
– Centrum voor internationale juridische samenwerking	150	260
– Hulpprogramma Oost-Europa	100	0
– Internationale Commissie van Juristen	40	0
– Nederlandse Juristen Comité van de Mensenrechten	64	128
– Ver. Vergelijk. Studie van het Recht België en Nederland	15	0
– Bijdrage kantine-activiteiten	700	0
– Commission Internationale de l'Etat Civil	30	27
– Centraal Bureau Fondsenwerving	150	150
– Instituut Nederlandse Kwaliteit	0	150
– Overige bijdragen/contributies	298	368
totaal	2 322	1 899

01.04 Post-actieven

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Wachtgelden	4 000	4 000	4 351	4 351
Uitkeringen functioneel leeftijdsontslag	6 294	6 294	8 400	8 400
Overige	–	–	1 890	1 890
totaal	10 294	10 294	14 641	14 641

Toelichting

Overige

Aan Uitkeringen functioneel leeftijdsontslag is meer uitgegeven dan geraamd als gevolg van stijging van de loonkosten en omdat de uitstroom van personeel uit deze uitkering lager was dan voorzien. Op de post Overige zijn onder meer betalingen geboekt die op een zeer laat tijdstip in het jaar centraal zijn verricht. Gezien het late tijdstip bleek het niet meer mogelijk de betalingen door te berekenen aan de Justitie-onderdelen waarop deze betrekking hadden.

De volume- en prestatiegegevens

Specificatie post-actieven

	begroting	realisatie
Wachtgelden
– aantal natuurlijke personen	121	137
– gemiddeld bedrag (x f 1,–)	33 100	31 759
Functioneel leeftijdsontslag (FLO)
– aantal natuurlijke personen	103	111
– gemiddeld bedrag (x f 1,–)	66 600	75 676

01.05 Geheime uitgaven

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	4 000	4 000	0	0

01.06 Onvoorzien

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	500	500	0	0

01.07 Loonbijstelling

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	1 039	1 039	0	0

01.08 Prijsbijstelling

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	0	0	0	0

01.09 Diversen

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Schadeloosstellingen aan derden	25 075	25 075	32 323	32 323
Wijziging betalingsverkeer	2 329	2 329	2 601	2 601
Schengen secretariaat	1 000	1 000	820	820
Opleiding en vorming	2 000	2 000	1 698	1 698
Management development	6 000	6 000	5 558	5 558
Automatiseringsuitgaven	5 550	5 550	0	0
Voorlichtingsactiviteiten	6 883	6 883	5 734	5 734
Project 200 jaar Justitie	4 000	4 000	3 310	2 836
Overige	1 686	1 686	6 758	7 554
Nader in te vullen	26 536	26 536	0	0
totaal	81 059	81 059	58 802	59 124

Toelichting

Schadeloosstelling aan derden

De uitgaven wegens Schadeloosstellingen aan derden zijn toegenomen als gevolg van betalingen aan TBS-passanten (f 1,3 mln.). Voorts zijn de uitkeringen door het Schadefonds Geweldsmisdrijven en de vergoedingen aan ten onrechte verdachte personen hoger dan geraamd.

Project 200 jaar Justitie

De geraamde uitgaven voor het project 200 jaar Justitie zijn niet geheel tot betaling gekomen in 1998. Voorts vinden enkele activiteiten pas in 1999 plaats, zoals het tweedaags Privaatrechtelijk Symposium en een tentoonstelling in het Haagsch Historisch Museum.

Automatiseringsuitgaven

Het begrote bedrag voor automatiseringsuitgaven is in de loop van 1998 overgeboekt naar artikel 01.01 Personeel en materieel ministerie.

Overige

In verband met een grote vertraging in de afhandeling van facturen van de KLM, is in de loop van 1998 besloten deze facturen centraal te betalen (f 1,6 mln.). Daarnaast zijn op dit onderdeel de uitgaven wegens inschakeling van de Landsadvocaat door het Parket Generaal verantwoord. Hierdoor is het geraamde bedrag met f 1,6 mln. overschreden. Tenslotte is aan de Vereniging van Nederlandse Gemeenten een bedrag van f 1,2 mln. betaald in verband met de aanpassingen aan het GBA.

Nader in te vullen

Op deze post zijn in de begroting 1998 de uitgaven geraamd voor de Wet Schuldsanering natuurlijke personen en voor projecten intensivering verkeerstoezicht. In de loop van 1998 zijn deze budgetten overgeboekt naar de uitvoerende organisaties

De volume- en prestatiegegevens

Specificatie schadeloosstellingen aan derden (x f 1,0 mln)

	begroting	realisatie
Schadefonds geweldsmisdrijven	8,3	9,3
Onrechtmatige detentie	6,8	8,9
Overige	10,0	14,1
	25,1	32,3

Uitgekeerde bedragen Schadefonds Geweldsmisdrijven

	begroting	realisatie
Aantal ingediende verzoeken	2 750	3 749
Aantal genomen beslissingen	2 100	2 413
Totaal uitgekeerd (x f 1 000,–)*	8 500	9 600
– materiële schade	2 700	2 980
– immateriële schade	5 800	6 620
Totaal gemiddelde uitkering (x f 1,–)	4 048	3 978
– materiële schade	1 500	1 350
– immateriële schade	3 700	3 750

* In verband met «time-lag» effecten kan er een verschil zijn tussen vastgestelde uitkeringen en betalingen (zie vorige tabel)

Kengetallen Schadefonds Geweldsmisdrijven

Het Schadefonds Geweldsmisdrijven handelde in 1998 ruim 200 verzoeken meer af dan in 1997. Het aantal verzoeken dat werd voorgelegd aan de commissie nam toe met ruim 300, het aantal gevallen waarin een uitkering werd toegekend met 250.

Beslissingen Schadefonds Geweldsmisdrijven

01.11 Internationale samenwerking

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Uitgaven attachés	1 462	1 462	941	941
Samenwerking Indonesië	0	0	766	661
Bijdrage Schengen	0		374	374
Bijdrage WIPO	310	310	0	0
totaal	1 772	1 772	2 081	1 976

Toelichting

In de loop van 1998 zijn gelden toegevoegd voor projecten voor samenwerking met Indonesië.

01.13 Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	17 887	19 387	29 309	19 888

Kwantitatieve gegevens wetenschappelijk onderzoek

	begroting	realisatie
Input (x f 1,0 mln.):
– personeel	7,6	8,0
– materieel	0,5	0,7
– onderzoekskosten intern	1,7	1,7
– onderzoekskosten extern	9,6	9,5
totaal	19,4	19,9
– fte's (aantallen)	75,5	69,2
– personeel, gemiddeld (x f 1,–)	102 000	115 000
– materieel, gemiddeld (x f 1,–)	6 623	10 600
Output (aantallen)
– extern wetenschappelijke projecten	43	35
– intern wetenschappelijke projecten	15	15
– produktie beleidsadviezen	85	76
– wetenschappelijke periodieken	20	22
– documentaire en statistische informatievoorziening	1 525	1 480

Toelichting

Gemiddelde personele kosten

De gemiddelde uitgaven per fte zijn hoger dan geraamd door de loonbijstelling. Verder zijn uit de vacatureruimte de regelingen voor afkoop van verlofstuwmeren en vervoersplan bekostigd.

In 1998 heeft het WODC extra inspanningen op het gebied van opleidingen gedaan.

Gemiddelde materiële kosten

Ter vervanging van personeelsleden die in het kader van interimfunctievervulling elders te werk waren gesteld, is extern personeel ingezet. In de raming van de materiële kosten was hiermee geen rekening gehouden. Dit verklaart de stijging van de gemiddelde materiële kosten.

01.14 Adviescolleges

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	35	35	3	3

Toelichting

Met ingang van 1998 zijn de kosten voor de adviesraden voor het eerst op een afzonderlijk artikel in de begroting opgenomen. De oorspronkelijke raming blijkt te hoog te zijn geweest.

07 INTERNATIONALE AANGELEGENHEDEN EN VREEMDELINGENZAKEN

07.01 Bijdrage Immigratie- en Naturalisatiedienst

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	285 923	285 923	438 112	438 112

Toelichting

Op dit artikel is de bijdrage van het ministerie aan het agentschap Immigratie- en Naturalisatiedienst opgenomen. Een toelichting op de uitgaven van het agentschap Immigratie- en Naturalisatiedienst wordt gegeven in de toelichting agentschappen (zie hoofdstuk 5.3 agentschappen).

07.02 Opvang asielzoekers

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Centrale opvang asielzoekers	767 405	767 405	1 803 430	1 400 255
Decentrale opvang asielzoekers	113 825	113 825	88 211	104 093
Buffercapaciteit	9 165	9 165	0	0
Tijdelijke noodopvang	0	0	10 189	10 023
Subsidies	3 350	3 350	11 953	11 953
totaal	893 745	893 745	1 913 783	1 526 324

Toelichting

Centrale opvang asielzoekers

Zoals aangegeven in de specificatie per artikelonderdeel is in totaal f 633 mln. meer uitgegeven op dit onderdeel. De oorzaken hiervan zijn de volgende:

– de geraamde bezetting in de ontwerpbegroting 1998 is gebaseerd op een gemiddelde bezetting in de opvang van 26 500 asielzoekers. De realisatie van de gemiddelde bezetting was circa 43 000 inclusief de asielzoekers die in het zogenaamde zelfzorgarrangement zijn opgevangen. De uitgaven kwamen hierdoor f 478 mln. hoger uit;

– een aantal ontwikkelingen in 1998 heeft invloed gehad op de gemiddelde prijs (f 32 625,– in plaats van f 29 000,–). In totaal is daardoor een bedrag van f 155 mln. extra uitgegeven:

1. Als gevolg van grootschalige noodzakelijke uitbreiding van de centrale opvangcapaciteit is f 206 mln. extra uitgegeven. Deze extra uitgaven werden niet gedekt door de bestaande begrotingsnormen;

2. de gemiddelde bezetting van personen in het zelfzorgarrangement bedroeg circa 3 000. Hierdoor werd f 37 mln. minder uitgegeven;

3. De prijs per bezette plaats voor personeels-, facilitaire en beheerskosten en vervanging van eerste inrichtingen is gedaald als gevolg van het hogere bezettingspercentage. Hierdoor resteert een meevaller van ca. f 22 mln.;

4. naar aanleiding van een herwaardering van functies binnen het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) zijn ook de hierbij behorende salarisschalen aangepast. Hierdoor is ongeveer f 15 mln. meer uitgegeven;

5. de uitgaven zijn bijgesteld voor loon- en prijsbijstelling (f 9 mln.);

6. de bijdrage van de Directie Preventie, Jeugd en Sancties in de kosten van opvang van alleenstaande minderjarige asielzoekers is op de uitgaven in mindering gebracht (f 9 mln.);

7. in de raming was een bedrag van f 6 mln. opgenomen ter dekking van aflossing en rente. In 1997 zijn alle leningen van het COA afgelost, waardoor dit bedrag vrijviel;

8. in de oorspronkelijke raming was ten behoeve van vrijwillige terugkeerprojecten f 5 mln. gereserveerd. Door het uitblijven van voldoende aanvragen is hiervan f 2 mln. onbesteed gebleven;

9. met ingang van 1 juli is de Koppelingswet in werking getreden. Het COA is opgedragen de hiermee samenhangende Regeling verstrekkingen bepaalde categorieën vreemdelingen uit te voeren waarmee de hiervoor in aanmerking komende vreemdelingen in gemeenten een vervangende uitkering ontvangen. Hierdoor is ongeveer f 1 mln. meer uitgegeven.

Decentrale opvang asielzoekers

Zoals aangegeven in de specificatie per artikelonderdeel is in totaal f 10 mln. minder uitgegeven op dit onderdeel. De oorzaken hiervan zijn de volgende:

– In de ontwerpbegroting was rekening gehouden met een bezetting van 7850 bezette gemeentelijke opvangplaatsen. Omdat de populatie vooral bestaat uit moeilijk verwijderbare asielzoekers of asielzoekers die in afwachting zijn van een rechterlijke uitspraak verloopt de afbouw van de decentrale opvang veel trager dan verwacht waardoor f 9 mln. meer werd uitgegeven.

– De hiervoor genoemde populatie is qua samenstelling ten opzichte van voorgaande jaren gewijzigd waardoor het gemiddelde niveau van de uitkeringen lager kwam te liggen. Hierdoor werd ca. f 19 mln. minder uitgegeven.

Buffercapaciteit

Door een aanzienlijke stijging van de behoefte aan centrale opvangcapaciteit bleek geen ruimte meer te bestaan voor de verwerving en vorming van buffercapaciteit. Hierdoor bleef f 9 mln. onbesteed.

Tijdelijke noodopvang

Door de hoge instroom van asielzoekers in de 2e helft van 1998 bleek het voor de IND niet mogelijk om binnen de daarvoor gestelde termijn alle asielzoekers te horen. Als gevolg hiervan moest tijdelijke noodopvang in tenten worden geregeld.

Subsidies

In de ontwerpbegroting was rekening gehouden met het subsidiëren van de Vereniging Vluchtelingenwerk Nederland (VVN). Door een uitbreiding van het takenpakket door onder meer het ter hand nemen van de dagstructureringsactiviteiten in de centra en de groei van het aantal centra is f 2,5 mln. meer uitgegeven. Aan overige subsidies en projecten in het kader van de reorganisatie van de medische opvang is ca. f 6 mln. meer uitgegeven.

Verplichtingen

Naast de verschillen die reeds onder de uitgaven zijn toegelicht is sprake van een afzonderlijke verhoging van de verplichtingen van f 476 mln. Deze verhoging is ontstaan door het hoger vaststellen van de subsidie voor 1999 aan het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers als gevolg van de hogere instroom in 1998 en 1999.

De volume- en prestatiegegevens

Instroom en bezetting in de opvang

	Ontwerp-begroting 1998	Realisatie 1998
Instroom	21 875	41 200*
Centrale opvang
– gemiddelde bezetting	26 500	42 920*
– prijs (x f 1,–)	29 000	32 625
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1mln)	767	1 400
Decentrale opvang
– gemiddelde bezetting	7 850	8 500*
– prijs (x f 1,–)	14 500	12 246
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1mln)	114	104
Buffercapaciteit
– gemiddelde bezetting	1 833	0
– prijs (x f 1,–)	5 000	5 000
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1mln)	9	0
Subsidies (x f 1mln)	3	12

* Dit zijn voorlopige cijfers

08 PREVENTIE, JEUGD EN SANCTIES

08.01 Personeel en materieel Raad voor de kinderbescherming

Specificatie per artikelonderdeel(x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Personele uitgaven
– ambtelijk	96 170	96 170	106 168	106 168
– overig	2 700	2 700	8 420	8 420
– post-actief	7 700	7 700	7 548	7 548
Subtotaal personele uitgaven	106 570	106 570	122 136	122 136
Exploitatie uitgaven	26 487	26 487	18 665	18 665
Aanschaffingen	2 500	2 500	16 467	14 448
Subtotaal materiële uitgaven	28 987	28 987	35 132	33 113
Amendement Kalsbeek-Jasperse	7 500	7 500
totaal	143 057	143 057	157 268	155 249

Toelichting

Personele uitgaven

De realisatie op de personeelsuitgaven is f 15,5 mln. hoger vanwege de uitbreiding van de personeelsformatie. Deze uitbreiding hangt samen met de groeiende vraag naar strafzaken en taakstraffen. Circa de helft van het bedrag is gebruikt voor het aantrekken van servicekrachten omdat het niet mogelijk bleek vacatures tijdig in te vullen door het aannemen van reguliere krachten.

Materiële uitgaven

In verband met de groei van de personele formatie en de voortgang van automatiseringsprojecten is de realisatie met name op aanschaffingen aanzienlijk hoger dan de begrotingsraming. De hogere aanschafkosten zijn gedeeltelijk gecompenseerd door matiging van de exploitatie-uitgaven.

De volume- en prestatiegegevens

Personeel

	begroting	realisatie
Ambtelijk personeel
– gemiddelde prijs (x f 1,–)	78 442	78 272
– fte's (aantal)	1 226	1 310
Post-actief-personeel
– wachtgelden (aantal natuurlijke personen)	176	147

Toelichting

Gemiddelde prijs

De gerealiseerde gemiddelde loonsom per fte is licht gedaald vanwege de grote instroom van nieuwe raadsmedewerkers.

Kerntaken Raad voor de kinderbescherming (aantallen)

	begroting	realisatie
Beschermingszaken	9 000	8 406
Echtscheidingszaken	4 175	3 576
Overige civiele zaken	2 000	2 710
Strafzaken	14 000	18 118
Taakstraffen	5 800	9 808

Toelichting

Beschermingszaken/Echtscheidingszaken

Het aantal gerealiseerde zaken is nagenoeg gelijk aan het niveau van 1997. De vrijvallende raadscapaciteit is aangewend voor de realisatie van strafzaken en taakstraffen.

Overige civiele zaken

De aanzienlijk hogere realisatie van het aantal overige civiele zaken houdt verband met de inhaalslag die is gerealiseerd met betrekking tot het aantal aanvragen voor advies betreffende adoptie buitenlandse pleegkinderen (BPK). Deze inhaalslag was toegezegd naar aanleiding van vragen terzake van de Nationale Ombudsman.

Strafzaken/Taakstraffen

In 1998 is wederom het autonome aanbod van strafzaken en taakstraffen minderjarigen gestegen, met als gevolg dat de realisatie aanzienlijk afwijkt van de begrotingsraming.

Overzicht inning en doorbetaling van onderhoudsbijdragen door het LBIO

	begroting	realisatie
Doorbetaling aan particulieren (incl. GSD)	24 000	20 134
Doorbetaling aan Ministerie van VWS	10 000	9 719
Ten behoeve van Justitie	6 000	6 288
totaal	40 000	36 141

08.02 Subsidies Preventie, Jeugdbescherming en Reclassering

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Voogdij	386 068	386 068	544 820	453 509
Overige instellingen en projecten	26 552	26 552	21 344	23 055
Halt-bureau	17 175	17 175	33 171	16 822
Overige uitgaven	1 800	1 800	6 725	508
Reclasseringsinstellingen	206 642	206 642	231 112	213 655
LBIO	9 370	9 370	10 230	9 599
Criminaliteitspreventie/slachtofferhulp:	23 299	23 299	24 119	21 544
– programmauitg./projecten t.b.v. preventie criminaliteit	10 800	10 800	9 815	8 457
– kosten slachtofferhulp	12 499	12 499	14 304	13 087
totaal	670 906	670 906	871 521	738 692

Toelichting

Voogdij

Voor de overschrijding van f 67 mln. op de uitgaven kunnen de volgende oorzaken worden aangewezen:

– de groei van het aantal OTS- en voogdijpupillen met ca. 1100 (f 12 mln.).

De financiering van de (gezins)voogdij-instellingen is gebaseerd op het aantal pupillen per de peildatum 1 oktober in het voorafgaande jaar. De begroting 1998 is gebaseerd op de raming van het aantal pupillen per de peildatum 1 oktober 1996. Bij Voorjaarsnota 1998 is de raming bijgesteld op het niveau van het aantal pupillen per de peildatum 1 oktober 1997;

– het budget is bijgesteld met een bedrag van ca. f 9 mln. vanwege de toerekening van loonbijstelling;

– voorts heeft een verhoging plaatsgevonden met f 5 mln. in het kader van de verhoging van de apparaatskostenvergoeding;

– een deel van de uitgaven betreffende jeugdreclassering bij dit onderdeel zijn verantwoord (circa f 3 mln.). Het begrotingsbedrag is voorzien bij het onderdeel «overige instellingen en projecten»;

– hogere uitgaven voor voornamelijk pleegzorgkosten f 3 mln.);

– de hogere uitgaven vanwege de forse toename van het aantal alleenstaande minderjarige asielzoekers (35 mln.).

Criminaliteitspreventie/slachtofferhulp

De programma-uitgaven en projecten ten behoeve van criminaliteitspreventie zijn f 2,3 mln. achtergebleven bij de raming. Enerzijds vanwege vertraagde betalingen en anderzijds vanwege uitstel van projecten op het terrein van het bedrijfsleven en integriteit rechtspersonen en overheid.

De hogere uitgaven voor slachtofferhulp van f 2 mln. houden verband met de effectuering van de Nota van wijziging op de begroting 1998 voor f 1,3 mln. en de loon- en prijsbijstelling.

Aantallen pupillen

	begroting		realisatie
	aantallen*	financiële beslag (x f 1000)	aantallen	financiële beslag (x f 1000)
Kinderrechter pupillen	17 750	111 613	18 721	126 550
Voogdijpupillen	4 900	25 255	4 848	28 900
Jeugdreclassering	2 400	11 052	2 540	17 386
Totaal		147 920		172 836

Toelichting

Aantallen pupillen

De ramings- en financieringssystematiek voorziet erin, dat in de begroting het aantal pupillen per peildatum 1 oktober van het jaar voorafgaand aan het begrotingsjaar wordt opgenomen. Het aantal gerealiseerde pupillen heeft betrekking op de in de bevoorschotting 1998 van de (gezins-) voogdij-instellingen begrepen aantallen.

Alleenstaande minderjarige asielzoekers (aantallen)

	begroting	realisatie
Alleenstaande minderjarige asielzoekers/vluchtelingen en ontheemden	4 000	5 758

Toelichting

Alleenstaande minderjarige asielzoekers

Vanwege de hoge instroom asielzoekers in 1998 is ook het aantal onder voogdij geplaatste asielzoekers fors toegenomen. Over het jaar 1998 zijn gemiddeld 5758 ama's ten laste gekomen van het budget voor de begeleiding en verzorging van ama's. Ultimo 1998 waren er 6535 ama's onder voogdij geplaatst.

Volumegegevens Reclassering

	begroting			realisatie
	prijs (x f 1,–)	volume	beslag (x f 1 000)	prijs (x f 1,–)	volume	beslag (x f 1 000)
Vroeghulp (cliënten)	260	22 147	5 758	409	17 526	7 168
Rapporten (aantal)	1 622	17 256	27 989	2 542	15 598	39 650
Penitentiaire rapportages	324	5 581	1 808	482	5 892	2 840
Werkstraffen (cliënten)	2 327	22 600	52 590	2 837	16 142	45 795
PRA-cellen *	141 400	385	54 439	224 704	284	63 816

* Penitentiair Reclasserings Aanbod

Toelichting

Algemeen

De gerealiseerde prijzen zijn hoger dan de prijzen zoals vermeld in de begroting. De prijzen uit de begroting dateren van medio 1997. Daarna zijn in het kader van een gewijzigde financieringsgrondslag opslagen aan de prijzen toegerekend, onder meer voor begeleiding en toezicht. In de gerealiseerde prijs PRA (Penitentiair Reclasserings Aanbod) is bovendien een opslag voor programmakosten begrepen.

Vroeghulp

Het aantal vroeghulpbezoeken is achtergebleven bij de raming. De oorzaak is hierin gelegen dat het leggen van contacten met potentiële cliënten bemoeilijkt wordt door belemmeringen bij de toegang tot de cliënt op het politiebureau, overplaatsingen naar andere politiebureaus en snelle heenzendingen. Overigens is door intensief overleg met de politie de situatie in het 4e kwartaal 1998 aanzienlijk verbeterd.

Rapporten

Het achterblijven van het aantal gerealiseerde rapporten houdt enerzijds verband met het achterblijven van de vraag naar voorlichtingsrapportage en anderzijds met het vervallen van opdrachten voor voorlichtingsrapportage. Dit laatste vanwege het feit dat een deel van de cliënten van het Leger des Heils vaak niet kunnen worden opgespoord.

Werkstraffen

Het achterblijven van het aantal werkstraffen wordt in het algemeen toegerekend aan het achterblijven van de instroom van nieuwe zaken. Overleg is gaande om de instroom van zaken te verhogen.

PRA-cellen

Het in de kolom «begroting volume» opgenomen aantal (385) is onjuist. Hiervoor dient 276 gelezen te worden.

Volumegegevens slachtofferhulp (LOS)

	begroting	realisatie
Aantal slachtoffers dat op hulpaanbod ingaat	84 000	85 000
Percentage slachtoffers dat op hulpaanbod ingaat	75%	75%

Kengetallen reclassering

Het aantal voorlichtingsrapportages is in 1998 achtergebleven bij de prognose, en daarmee slechts licht gestegen ten opzichte van 1997. Voor de productie ten aanzien van vroeghulp geldt dat de realisatie sterk is achtergebleven bij de prognose, hetgeen leidde tot een daling ten opzichte van 1997. Hierbij zij overigens opgemerkt dat voor de vergelijking nog gebruik is gemaakt van gegevens met betrekking tot «vroeghulp oude stijl», terwijl de organisatie een omslag maakte naar «vroeghulp nieuwe stijl», een veel nauwer omschreven term. Ook het aantal beëindigde werkstraffen is achtergebleven bij de prognose; hier is een vergelijking met voorgaande jaren minder zinnig omdat toen het aantal gestarte werkstraffen werd geteld.

Productiecijfers reclassering

Het aantal beëindigde taakstraffen kwam in 1998 voor de minderjarigen bijna 4 000 boven de prognose uit; voor de meerderjarigen bleef het ruim 6 000 onder de prognose. Daarbij zij opgemerkt dat deze laatste prognose was gebaseerd op het beoogde aantal op te leggen taakstraffen; de veel lagere realisatie van het aantal beëindigde taakstraffen is een gevolg van het achterblijven van het aantal opgelegde taakstraffen bij deze doelstelling. Een vergelijking met voorgaande jaren is slecht mogelijk, omdat daarin de aantallen gestarte taakstraffen werden geteld.

Taakstraffen (tot 1998: gestart; 1998: beëindigd)

Het aantal HALT-verwijzingen lag in 1998 ruim 1000 hoger dan in1997.

HALT-verwijzingen

Kengetallen slachtofferhulp

Het aantal cliënten van de bureaus voor slachtofferhulp kwam ca. 2000 hoger uit dan geprognosticeerd, maar nam met ca. 1500 af ten opzichte van 1997.

Cliënten van de bureaus voor slachtofferhulp

08.03 Schadefonds geweldsmisdrijven

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Personele uitgaven
– ambtelijk	2 321	2 321	2 430	2 430
– overig	–	–	78	78
– post-actief	–	–	15	15
Subtotaal personele uitgaven	2 321	2 321	2 523	2 523
Exploitatie uitgaven	508	508	577	577
Aanschaffingen	126	126	16	16
Subtotaal materiële uitgaven	634	634	593	593
totaal	2 955	2 955	3 116	3 116

Personeel

	begroting	realisatie
Ambtelijk personeel
– gemiddelde prijs (x f 1,–)	89 268	89 143
– fte's (aantal)	26	28

08.04 Bijdrage Centraal Justitieel Incassobureau

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	45 630	45 630	48 005	48 005

Toelichting

Op dit artikel is de bijdrage van het ministerie aan het agentschap Centraal Justitieel Incasso Bureau opgenomen. Een toelichting op de uitgaven van het agentschap Centraal Justitieel Incasso Bureau wordt gegeven in de toelichting agentschappen (zie hoofdstuk 5.3 agentschappen).

08.05 Bijdrage Dienst Justitiële Inrichtingen

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	1 675 297	1 675 297	1 669 596	1 669 596

Toelichting

Op dit artikel is de bijdrage van het ministerie aan het agentschap Dienst Justitiële Inrichtingen opgenomen. Een toelichting op de uitgaven van het agentschap Dienst Justitiële Inrichtingen wordt gegeven in de toelichting agentschappen (zie hoofdstuk 5.3 agentschappen).

08.06 Bestuurszaken

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Tolkencentra	28 725	28 725	47 433	40 033
– asielzaken	20 975	20 975		30 906
– reguliere zaken	7 750	7 750		9 006
– overig				121
College voor de kansspelen	1 000	1 000	740	779
Garantie voor procesrisico's van faillissementscuratoren	500	500	1 246	475
totaal	30 225	30 225	49 419	41 287

Aantal diensten en tijdsbesteding Tolkencentra

	begroting		realisatie
	produktie	uren	produktie	uren
Totaal asielzaken		315 000		357 191
– tolkdiensten	270 000	255 000	291 670	298 940
– vertaling (x 1 000 woorden)	7 210	60 000	6 998	58 251
Totaal reguliere zaken		98 000		105 775
– tolkdiensten	93 000	84 000	100 016	92 208
– vertaling (x 1 000 woorden)	1 600	14 000	1 644	13 567
Totaal		413 000		462 966

Gemiddelde kosten per uur (x f 1,–)

	begroting	realisatie
Asielzaken	72	86
Totaal reguliere zaken	72	86

Toelichting

In 1998 is het aantal tolkuren asielzoekers hoger dan begroot. Gezien de hogere instroom asielzoekers is deze toename te verklaren. Het aantal tolkuren reguliere zaken is eveneens toegenomen. Hieruit kan de conclusie worden getrokken dat de behoefte aan het inschakelen van tolken door instanties ten behoeve van cliënten die de Nederlandse taal op grond van de Subsidieregeling tolkencentra niet of onvoldoende beheersen toeneemt.

09 WETGEVING, RECHTSHANDHAVING EN RECHTSPLEGING

09.01 Personeel en materieel Gerechtelijke Laboratoria

Specificatie per artikelonderdeel Gerechtelijk Laboratorium (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Personele uitgaven
– ambtelijk	19 333	19 333	19 065	19 065
– overig	500	500	2 394	2 394
– post-actief	425	425	369	369
Subtotaal personele uitgaven	20 258	20 258	21 828	21 828
exploitatie uitgaven	7 864	7 864	7 625	7 625
aanschaffingen	2 010	2 010	1 340	2 193
Subtotaal materiële uitgaven	9 874	9 874	8 965	9 818
totaal	30 132	30 132	30 793	31 646

Toelichting

Het verschil in de overige personele uitgaven wordt vooral verklaard door inhuur van uitzendkrachten in afwachting van de fusie/reorganisatie en door hogere uitgaven voor opleiding en vorming.

Specificatie per artikelonderdeel Laboratorium voor Gerechtelijke Pathologie (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Personele uitgaven
– ambtelijk	1 723	1 723	1 665	1 665
– overig	–	–	273	273
– post-actief	–	–	–	–
Subtotaal personele uitgaven	1 723	1 723	1 938	1 938
exploitatie uitgaven	234	234	206	206
aanschaffingen	70	70	23	23
Subtotaal materiële uitgaven	304	304	229	229
totaal	2 027	2 027	2 167	2 167

Volume- en prestatiegegevens

Personeel

	begroting	realisatie
Ambtelijk personeel Gerechtelijk Laboratorium
– gemiddelde prijs (x f 1,–)	87 877	86 351
– fte's (aantal)	220	222
Post-actief personeel Gerechtelijk Laboratorium
– wachtgelden (aantal natuurlijke personen)	10	6
Ambtelijk personeel Lab. voor Gerechtelijke Pathologie
– gemiddelde prijs (x f 1,–)	107 687	120 476
– fte's (aantal)	16	14,7
Post-actief personeel Lab. voor Gerechtelijke Pathologie
– wachtgelden (aantal natuurlijke personen)	–	–

Toelichting

Ambtelijk personeel Gerechtelijk Laboratorium

De daling van de gemiddelde prijs per fte is een saldo van een verhoging als gevolg van algemene salarismaatregelen en een verlaging door instroom van goedkoper personeel en uitstroom van duurder personeel. Hierbij is in afwachting van de fusie/reorganisatie tijdelijk personeel in een lagere schaal ingezet.

Ambtelijk personeel Laboratorium voor Gerechtelijke Pathologie

De gemiddelde prijs per fte is hoger dan begroot vanwege enerzijds uitbetaling van arbeidsmarkttoelagen en bindingspremies 1997 in 1998, extra uitbetaalde salariskosten overwerk en een toekenning «vuilwerktoeslag» aan enkele personeelsleden.

De lagere realisatie in de formatie wordt verklaard door de vacature voor de directeur en de overheveling van een halve formatieplaats naar het Gerechtelijk Laboratorium.

Volume- en prestatiegegevens

Overzicht van de laboratoriumonderzoeken

	begroting	realisatie
Gerechtelijk Laboratorium
– prijs (x f 1,–)	1 802	2 086
– volume (productie)	16 720	14 925
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–)	30 132	30 140
Secties Laboratorium voor Gerechtelijke Pathologie
– prijs (x f 1,–)	3 378	4 137
– volume (productie)	600	548
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–)	2 027	2 267

Toelichting

In de Contourennota 2000 heeft het Gerechtelijk Laboratorium de keus gemaakt om zich te richten op de «bovenkant» van het zaakaanbod (kerntaak 1) en hierdoor meer capaciteit vrij te maken voor de andere twee kerntaken (Research & Development en Kennis- en Expertisecentrum). Er zijn derhalve minder, maar zwaardere en duurdere zaken afgehandeld en de kosten van overhead per zaak zijn toegenomen.

Kengetallen Gerechtelijk Laboratorium

Bij het Gerechtelijk Laboratorium is sprake van een toename van het aantal bloed-/ alcohol onderzoeken en van het aantal onderzoeken in verband met milieucriminaliteit. De aantallen onderzoeken in de andere categorieën namen af.

Productiecijfers Gerechtelijk Laboratorium

Kengetallen Laboratorium voor Gerechtelijke Pathologie

Bij het Laboratorium voor Gerechtelijke Pathologie is sprake van een toename van het aantal extern (dat wil zeggen door de pathologen van het LGP in ziekenhuizen, dus buiten het LGP) uitgevoerde onderzoeken, en van een afname van het aantal intern uitgevoerde.

Productiecijfers Laboratorium voor Gerechtelijke Pathologie

09.02 Bijzondere uitgaven politie

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Bestrijding georganiseerde misdaad/verbetering recherchefunctie/crypto	23 617	23 617	13 219	12 884
Schengen (grensoverschrijdende observatie)	5 450	5 450	5 450	5 450
Opleidingsscholen (incl. LSOP)	31 263	31 263	39 425	39 425
Automatiseringsuitgaven	2 615	2 615	0	0
VerkeersCie Openbaar Ministerie (VCOM)	9 800	9 800	0	0
Algemeen beheer	4 357	4 357	5 650	5 522
totaal	77 102	77 102	63 744	63 281

Toelichting

Bestrijding georganiseerde criminaliteit/verbetering recherchefunctie

Bij de begrotingsuitvoering 1998 is gebleken dat het uit oogpunt van een efficiënt budgetbeheer aanbeveling verdiende de budgetten voor «Bestrijding georganiseerde criminaliteit» en «Verbetering recherchefunctie» samen te voegen. Dit werd mede ingegeven door het feit dat op beide budgetten uitgaven werden verantwoord die eenzelfde karakter hebben. Op de oorspronkelijke budgetten samen was ca. f 23,6 mln. geraamd.

De uitgaven die zijn verantwoord ten laste van dit budget belopen f 12,9 mln. Het verschil van ca. f 10 mln. is als volgt te verklaren:

Uit het oorspronkelijke budget is per saldo f 10 mln. aan budgetten overgeheveld naar andere diensten in het kader van de bestrijding georganiseerde criminaliteit. Naar het Korps landelijke politiediensten is overgeheveld ter financiering van de fraude-unit bij het LRT f 4 mln., voor het NOVO-team (Nederlands Opsporingsteam voor Oorlogsmisdrijven) f 2 mln. en voor het project BIBOB (Bevordering Integere Besluitvorming Openbaar Bestuur) f 0,5 mln. Voor de verbetering van het recherche-onderwijs is f 1,3 mln. overgeboekt naar het LSOP. Het Openbaar Ministerie heeft uit dit budget een bijdrage ontvangen van f 2,2 mln. voor de financiering van (pilots) financieel rechercheren.

Opleidingsscholen (incl. LSOP)

Ten opzichte van de stand Miljoenennota 1998 is de bijdrage van Justitie aan het Ministerie van Binnenlandse Zaken f 8,2 mln. hoger uitgevallen. Dit wordt onder meer veroorzaakt door toevoegingen aan het budget van het LSOP voor loon- en prijsmaatregelen (f 1,7 mln.) en een toevoeging van f 1,3 mln. voor de verbetering van het recherche-onderwijs. Het resterende verschil van ca. f 5 mln. betreft een extra bijdrage van Justitie in het ontstane tekort als gevolg van een hogere instroom van leerlingen dan waar in de raming rekening mee was gehouden.

Automatiseringskosten

Voor de geraamde activiteiten op deze post zijn in 1998 geen plannen ingediend, derhalve is het budget onbesteed gebleven. Overigens betekent dit niet dat deze post voor volgende jaren eveneens onbenut zal blijven. Er wordt rekening gehouden met extra kosten voor de vernieuwing van de landelijke systemen van de Nederlandse politie.

VerkeersCie Openbaar Ministerie (VCOM)

Bij Voorjaarsnota 1998 (1e suppletoire wet) is het budget VCOM overgeheveld naar het Openbaar Ministerie.

Algemeen beheer

De hogere uitgaven op dit budget hebben betrekking op een aantal – bij de raming onvoorziene – bijdragen. Hiervan is de belangrijkste een bijdrage van f 0,6 mln. aan het Korps landelijke politiediensten ten behoeve van de Bijzondere Bijstandseenheden.

09.03 Personeel en materieel overige diensten

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Personele uitgaven
– ambtelijk	3 057	3 057	4 482	4 482
– overig	–	–	– 1 588	– 1 588
– post-actief	–	–	–	–
Subtotaal personele uitgaven	3 057	3 057	2 894	2 894
Exploitatie-uitgaven	2 284	2 284	4 913	4 832
Bewakingskosten luchthavens	69 185	69 185	86 893	86 893
Aanschaffingen	–	–	–	–
Subtotaal materiële uitgaven	71 469	71 469	91 806	91 725
totaal	74 526	74 526	94 700	94 619

Toelichting

Bewakingskosten luchthavens

De uiteindelijke realisatie van de bewakingskosten overtreft de oorspronkelijke raming met f 17,7 mln. De oorzaak hiervan is het nog steeds stijgende aantal reizigers.

09.04 Bijdrage Korps landelijke politiediensten

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	399 320	399 320	438 611	438 611

Toelichting

Op dit artikel is de bijdrage van het ministerie aan het agentschap Korps landelijke politiediensten opgenomen. Een toelichting op de uitgaven van het agentschap Korps landelijke politiediensten wordt gegeven in de toelichting agentschappen (zie hoofdstuk 7 agentschappen).

09.05 Dienst Rechtspleging/Openbaar Ministerie/Rijksrecherche

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Personele uitgaven
– ambtelijk	912 338	912 338	897 786	897 786
– overige	20 319	20 319	56 861	56 861
– post-actief	10 300	10 300	12 297	12 297
Subtotaal personele uitgaven	942 957	942 957	966 944	966 944
Exploitatie-uitgaven	162 016	162 016	188 200	185 789
Subsidies	2 500	2 500	8 340	8 340
Aanschaffingen	54 517	54 517	95 671	93 036
Subtotaal materiële uitgaven	219 033	219 033	292 211	287 165
totaal	1 161 990	1 161 990	1 259 155	1 254 109

Toelichting

Personele uitgaven – ambtelijk

De realisatie op dit artikelonderdeel is f 14,5 mln. lager dan oorspronkelijk geraamd. Deze lagere realisatie wordt met name veroorzaakt door het feit dat vacatures bij de rechterlijke macht moeilijk vervulbaar zijn gebleken. Daarnaast houden de arrondissementale organisaties enige vacatureruimte aan teneinde hieruit aanschaffingen of uitzendkrachten te kunnen betalen.

Personele uitgaven – overige

De realisatie op dit artikelonderdeel is f 36,5 mln. hoger dan oorspronkelijk geraamd. Een aantal oorzaken liggen aan deze hogere realisatie ten grondslag:

– Uitzendkrachten

De inzet van uitzendkrachten dient als tijdelijk alternatief voor het structureel invullen van vacatures. Evenals in vorige jaren is in 1998 veelvuldig gebruik gemaakt van de diensten van uitzendkrachten;

– Opleiding en cursussen

De grotere opleidingsbehoefte en de daaruit voortvloeiende hogere uitgaven voor opleidingen houden verband met personeelstoename en het op peil houden van het kennisniveau van het huidige personeel.

Personele uitgaven – post-actief

De realisatie op dit artikelonderdeel is f 2,0 mln. hoger dan oorspronkelijk geraamd.

Deze hogere realisatie is onder meer het gevolg van de reorganisatie OM, waardoor het aantal post-actieven is toegenomen, en het in rekening brengen bij de ministeries van de apparaatskosten door de uitkeringsinstantie USZO.

Exploitatie-uitgaven/Aanschaffingen

De realisatie op deze artikelonderdelen is per saldo f 62,4 mln. hoger dan oorspronkelijk geraamd. Deze hogere realisatie is onder meer ontstaan door de inzet van externe deskundigen, aanschaffingen (met name pc-privé) en onderhoud en exploitatie van automatisering.

Subsidies

De realisatie op dit artikelonderdeel is f 5,8 mln. hoger dan oorspronkelijk geraamd. De belangrijkste oorzaak hiervan vormt het ontwikkelen van cursussen en intensivering van opleidingsprogramma's bij de Stichting Studiecentrum Rechtspleging.

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Rechtspraak
Personele uitgaven	509 574	509 574	551 284	551 284
Materiële uitgaven	27 147	27 147	11 584	11 351
Totaal	536 721	536 721	562 868	562 635
Openbaar Ministerie
Personele uitgaven	251 484	251 484	251 815	251 815
Materiële uitgaven	30 475	30 475	47 092	47 037
Totaal	281 959	281 959	298 907	298 852
Beheerdiensten
Personele uitgaven	156 330	156 330	130 116	130 116
Materiële uitgaven	144 020	144 020	169 663	166 894
Totaal	300 350	300 350	299 779	297 010
Landelijke diensten
Personele uitgaven	25 569	25 569	33 729	33 729
Materiële uitgaven	17 391	17 391	63 872	61 883
Totaal	42 960	42 960	97 601	95 612
Totaal budgetonderdelen	1 161 990	1 161 990	1 259 155	1 254 109

Volume- en prestatiegegevens

Kengetallen personeel Rechterlijke Organisatie

	begroting	realisatie
Ambtelijk personeel (ondersteunend)
– gemiddelde prijs (x f 1,–)	72 695	72 024
– fte's (aantal)	6 817	7 204
Ambtelijk personeel (rechtsgeleerd)
– gemiddelde prijs (x f 1,–)	169 392	164 830
– fte's (aantal)	2 395	2 253
Post-actief personeel
– wachtgelden (aantal natuurlijke personen)	276	224

Toelichting

De daling van de gemiddelde prijs is een saldo van een stijging als gevolg van algemene salarismaatregelen en een daling door uitstroom van duur en instroom van goedkoop personeel.

Kengetallen personeel Rijksrecherche

	begroting	realisatie
Ambtelijk personeel
– gemiddelde prijs (x f 1,–)	104 700	111 914
– fte's (aantal)	97	90
Post-actief personeel
– wachtgelden (aantal natuurlijke personen)	1	1
– functioneel leeftijdsontslag (aantal natuurlijke personen)	16	9

Toelichting

De stijging van de gemiddelde prijs wordt verklaard door algemene salarismaatregelen en incidentele loonsomontwikkeling.

Overzicht instroom zaken Zittende Magistratuur (absolute aantallen)

	begroting	realisatie*
Gerechtshoven	37 600	43 500
Rechtbanken
– sectoren civiel- en strafrecht	311 000	311 000
– sectoren bestuursrecht	94 000	65 400
Kantongerechten	612 000	584 000
totaal	1 054 600	1 003 900

* = op basis van de stand t/m het derde kwartaal 1998 geëxtrapoleerd voor heel 1998

Toelichting

Instroom zaken Zittende Magistratuur

Over het algemeen is in 1998 een lagere instroom gerealiseerd dan bij het opstellen van de begroting werd voorzien. Alleen bij de gerechtshoven is de instroom 15% hoger dan verwacht.

De 15% hogere instroom bij de gerechtshoven is gerelateerd aan een stijging van onder meer het aantal ingediende zaken op grond van de Wet waardering onroerende zaken (de zogenaamde WOZ-zaken).

Bij de rechtbanken – sectoren bestuursrecht geldt dat de verwachte 30% minder instroom met name wordt veroorzaakt door een lagere instroom (vanuit de IND) van asiel- en vreemdelingenprocedures bij de vreemdelingenkamers, en bijstandszaken en sociale verzekeringszaken bij de andere kamers van de sector bestuursrecht.

Oorzaken voor de lagere instroom bij de kantongerechten kunnen gevonden worden in het achterblijven van het aantal strafzaken en bestuurszaken. De afname van het aantal strafzaken betreft met name de lichtere zaken.

Ontwikkeling van het gemiddeld zaaksgewicht Zittende Magistratuur

	1994	1995	1996	1997	1998*
Gerechtshoven	1,98	2,07	2,06	2,19	2,13
Rechtbanken
– sectoren civiel- en strafrecht	0,77	0,91	0,88	0,90	0,90
– sectoren bestuursrecht	2,17	2,76	3,24	3,48	3,64
Kantongerechten	0,25	0,25	0,25	0,25	0,25

* = op basis van de stand t/m het derde kwartaal 1998 geëxtrapoleerd voor heel 1998

Toelichting

Gemiddeld zaakgewicht Zittende Magistratuur

De stijging van het zaakgewicht bij de rechtbanken – bestuur is het gevolg van de forse daling van de instroom (met name sociaal verzekeringsrechtszaken) als gevolg van de per 1 mei 1997 ingevoerde verplichte bezwaarschriftprocedure in medische zaken. Hierdoor zijn met name de «lichtere» zaken weggevallen. Het gemiddeld zaakgewicht bij de gerechtshoven, rechtbanken en kantongerechten heeft zich in 1998 verschillend ontwikkeld.

Ten opzichte van de realisatie 1997 wordt voor 1998 verwacht dat het zaakgewicht bij de rechtbanken – civiel en straf – en de kantongerechten gelijk blijft. Het zaakgewicht bij de gerechtshoven daalt licht en het zaakgewicht bij de rechtbanken sector bestuur stijgt.

De minimale daling van het zaakgewicht bij de gerechtshoven is waarschijnlijk het gevolg van de «megaproblematiek» bij de strafsectoren.

De stijging van het zaakgewicht bij de rechtbanken – bestuur is het gevolg van de forse daling van de instroom (met name sociaal verzekeringsrechtszaken) als gevolg van de per 1 mei 1997 ingevoerde verplichte bezwaarschriftprocedure in medische zaken. Hierdoor zijn met name de «lichtere» zaken weggevallen.

Overzicht instroom zaken Openbaar Ministerie (absolute aantallen)

	begroting	realisatie
Ressortparket	13 100	13 700
Arrondissementsparket:
– rechtbankzaken	260 131	254 500
– kantonzaken	266 100	229 100
– Mulderberoepen	197 099	192 600
totaal	736 430	689 900

Toelichting

Instroom zaken Openbaar Ministerie

In het overzicht is een opsplitsing gemaakt naar rechtbank-, kanton- en Mulderzaken omdat deze onderling sterk verschillend zijn. Als uitgangspunt voor dit overzicht zijn de gemaakte afspraken voor 1998 genomen. De realisatie is gebaseerd op cijfers over geheel 1998.

Werklastontwikkeling Openbaar Ministerie

Aantal rechtbankzaken

	1994	1995	1996	1997	1998
Rechtbankzaken*	284 154	263 991	254 349	254 070	248 915
waarvan:
minderjarigen	26 821	25 035	27 895	28 971	28 907
jong volwassenen	69 747	61 407	56 022	52 354	50 971

* exclusief kantonappellen

Rechtbankzaken met één of meer feiten in delictscategorie*

	1994	1995	1996	1997	1998
Vernielingen en openbare orde	32 848	31 103	32 322	33 564	33 311
Geweld	28 453	27 979	28 074	29 897	30 661
Vermogen	130 562	113 143	99 541	92 655	89 048
Opiumwet – hard drugs	8 583	8 055	7 749	8 012	7 215
Opiumwet – soft drugs	2 688	2 879	4 099	5 348	5 089
Wet wapens en munitie	7 719	6 593	7 386	7 261	6 691
Wegenverkeerswet	45 165	44 313	48 508	49 690	48 738
Overige delicten (o.a. economisch)	44 833	45 656	42 607	44 326	41 982

* een zaak kan in meerdere categorieën voorkomen

De lichte stijging in de instroom van misdrijfzaken die zich in de loop van 1997 leek af te tekenen, is in 1998 niet doorgezet. De instroom van misdrijfzaken (inclusief economische delicten) lijkt zich te stabiliseren op een niveau tussen de 250 000 en 255 000. Deze ontwikkeling wordt met name veroorzaakt door de verminderde afname van het aantal vermogensdelicten. In 1998 is het aantal vermogensdelicten afgenomen met vier procent ten opzichte van 1997, daarvoor bedroeg de afname jaarlijks nog respectievelijk dertien, elf en zeven procent. Het aantal geweldsmisdrijven en het aantal zaken tegen minderjarigen vertonen een licht stijgende tendens. De instroom van zaken wordt overigens afgezwakt door de steeds grotere aandacht bij de parketten voor kwaliteit en vervolgbaarheid, waarbij zaken al in een vroeg stadium (dat wil zeggen nog voordat een zaak het parket bereikt) bij de politie worden «gefilterd». Zaken die anders zonder meer geseponeerd zouden worden, worden nu veel minder ingezonden, hetgeen blijkt uit het aantal en percentage technische sepots dat is gedaald van 33 672 (12%) in 1994 tot 20 780 (8%) in 1998.

De intensivering van het verkeerstoezicht, met name in de vorm van gebiedsgebonden verkeersprojecten, leidt tot een verdere toename van het aantal administratieve beroepen tegen de opgelegde beschikkingen inzake de Wet administratieve handhaving verkeersvoorschriften (Mulderzaken). Het absolute aantal beroepen is met ongeveer 5000 toegenomen van 187 737 in 1997 tot 192 621 in 1998.

De instroom van kantonzaken was in 1998 zes procent lager dan in 1997. Deze afname is aanzienlijk kleiner dan de afname in de voorgaande twee jaren. In de laatste twee kwartalen van 1998 doet zich zelfs een opvallende stijging voor; de instroom in het vierde kwartaal van 1998 is de hoogste na 1996.

De instroom van zaken bij de ressortparketten ligt de afgelopen jaren rond de 13 500 zaken, maar vertoont wel een licht stijgende tendens. Ook blijken de zaken ingewikkelder en bewerkelijker te zijn geworden. Dit wordt met name veroorzaakt door een groter aantal beroepen in meervoudige kamer- en kinderrechterzaken. Mede als gevolg van Europese regelgeving worden steeds meer zaken aangehouden, meestal op verzoek van de verdediging, voor het nader horen van getuigen.

Het aantal klachten ex artikel 12 Strafvordering en overige bijzondere werkzaamheden zoals raadkamerzaken, gratieverzoeken en verzoeken om strafonderbreking vertonen een stijgende lijn.

Kengetallen

De gemiddelde afhandelingsduur van strafzaken, voorzover bepaald door het Openbaar Ministerie, nam licht toe. Over de afhandelingsduur van de zaken bij de rechtbanken zijn nog geen gegevens beschikbaar.

Afhandelingsduur strafzaken bij het OM en de ZM (eerste aanleg)

Het aantal rechtbankstrafzaken dat door het Openbaar Ministerie werd afgedaan, daalde met ca. 1 700, het aantal kantonstrafzaken met ca. 34 000 en het aantal Mulderzaken (bezwaren) met ca. 3 000. Van de ruim 260 000 door het Openbaar Ministerie afgedane zaken werden er bijna 128 000 voorgelegd aan de rechter (een stijging met 10 000). Het aantal technische sepots nam met ruim 3000 af; het aantal beleidssepots bleef gelijk.

Afdoening strafzaken door het OM (eerste aanleg)

09.06 Gerechtskosten

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
totaal	89 007	89 007	73 928	73 928

Toelichting

Totaal gerechtskosten

De uitgaven voor gerechtskosten liggen circa f 15 mln. lager dan de raming en stabiliseren zich daarmee, met een lichte toename, op het niveau van uitgaven in 1997.

De onderuitputting van de gerechtskosten is zowel toe te schrijven aan de gerechtskosten in civiel- en administratiefrechtelijke-, als in strafzaken.

09.07 Gefinancierde rechtsbijstand

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Raden voor rechtsbijstand
– apparaatsuitgaven	19 593	19 593	43 841	21 746
– programma-uitgaven	377 688	377 688	777 463	396 086
Overige uitgaven
– subsidies en bijdragen	5 993	5 993	6 608	6 058
– exploitatie-uitgaven	5 150	5 150	4 012	3 949
totaal	408 424	408 424	831 924	427 839

Toelichting

Apparaatsuitgaven

De mutatie in de apparaatsuitgaven van de raden voor rechtsbijstand houdt verband met de verleende bijdrage in de kosten van de arbeidsvoorwaardenontwikkeling (post Waggs), de verleende compensatie voor de voorziene toename van de werklast in verband met een groter aantal asieltoevoegingen en extra kosten in verband met het versterken van het productieproces van de raden.

Programma-uitgaven

De per saldo hogere programma-uitgaven kunnen in hoofdzaak worden verklaard door:

– de loonbijstelling voor de programma-uitgaven (2,76%). De loonbijstelling leidt op basis van het post-Waggsmodel tot verhoging van subsidies en een daaraan gerelateerde indexering van het vergoedingenniveau van toegevoegde advocaten;

– door autonome ontwikkelingen als gevolg van met name de toename van het aantal asielzoekers zijn de kosten van de rechtsbijstand in vreemdelingenzaken (inclusief asiel) hoger uitgevallen dan geraamd. Daar staat tegenover dat uitgaven voor reguliere toevoegingen en ambtshalve straftoevoegingen zijn achtergebleven bij de raming. Bovendien zijn middelen vrijgevallen als gevolg van een vertraging in de uitvoering van de reparatie van de Wrb en de experimenten scheidingsbemiddeling;

– de (extra) middelen besteed in verband met onderhoud, vervanging en vernieuwing van geautomatiseerde systemen, zulks mede in het licht van het oplossen van het millenniumvraagstuk.

Subsidies en bijdragen

De hogere uitgaven worden in hoofdzaak verklaard door de loonbijstelling en enkele incidentele subsidies op het terrein van alternatieve geschillenbeslechting.

Exploitatie-uitgaven

De lagere exploitatie-uitgaven zijn voornamelijk het gevolg van meevallende uitgaven voor deurwaarders in toegevoegde zaken.

Verplichtingen

De overschrijding van de verplichtingenraming betreft een technische correctie. Tot het jaar 1998 werden de verplichtingen jegens de raden voor rechtsbijstand vastgelegd op het moment van het verzenden van de subsidiebrief (d.w.z. uiterlijk 15 januari van het jaar waarvoor de subsidie werd verleend). Omdat het hier gaat om subsidies die in continuïteit worden verstrekt is besloten de onderhavige verplichtingen ingaande het boekjaar 1998 vast te leggen in het jaar voorafgaand aan het subsidiejaar. De realisatie van de verplichtingen 1998 heeft dan ook betrekking op de subsidiejaren 1998 en 1999.

Volume en prestatiegegevens

Overzicht zaken gefinancierde rechtsbijstand

	begroting	realisatie
Apparaatsuitgaven (overhead)
Toevoegingsaanvragen Raden voor de rechtsbijstand
– prijs (x f 1,–)	50	56
– aantal	389 700	386 085
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–)	19 593	21 746
Programma-uitgaven
Afgegeven toevoegingen Raden rechtsbijstand
Strafzaken
– prijs (x f 1,–)	1 273	1 289
– volume	91 900	86 888
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–) *	108 861	105 279
Civiele en bestuursrechtelijke zaken
– prijs (x f 1,–)	965	1 014
– volume	198 000	199 382
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–) *	175 459	187 010
Inverzekeringstelling
– prijs (x f 1,–)	285	295
– volume	64 000	63 545
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–)	18 216	18 746
Zaken stichting rechtsbijstand
– prijs (x f 1,–)	159	180
– volume	261 000	235 000
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–)	41 502	42 237

* Vanwege de doorlooptijden van de toevoegingen wordt hier het begrotingsbeslag van de in de onderscheiden jaren afgegeven toevoegingen gepresenteerd. Daarbij is rekening gehouden met de toevoegingen die niet tot betaling komen (uitvalpercentage).

Toelichting

Algemeen

De afwijking tussen begrote en gerealiseerde kostprijzen kan in belangrijke mate worden verklaard door de eerder genoemde bijdrage aan de kosten van de arbeidsvoorwaardenontwikkeling (kostprijs raden en stichtingen rechtsbijstand) en de daaraan gerelateerde indexering van toevoegingsaanvragen. Specifiek kan daaraan het volgende worden toegevoegd.

Toevoegingsaanvragen Raden voor rechtsbijstand

Het verschil tussen de geraamde en de gerealiseerde kostprijs per toevoegingsaanvraag is, naast de hierboven genoemde loonbijstelling, het gevolg van de extra middelen die zijn verstrekt ter versterking van het primaire proces van de raden. Deze versterking is onder meer gericht op het verkorten van doorlooptijden van toevoegingsaanvragen en -declaraties en het vergroten van de klantvriendelijkheid van de raden.

Toevoegingen in strafzaken

De in 1996 ingezette groei van het aantal ambtshalve toevoegingen heeft zich ook in 1998 verder doorgezet, zij het in een gematigder tempo dan werd verwacht. Hierdoor is het aandeel van de (relatief dure) ambtshalve toevoegingen lager dan was voorzien. Dit heeft een matigend effect gehad op de ontwikkeling van de gemiddelde prijs.

Toevoegingen in civiele en bestuursrechtelijke zaken

Het aantal zaken bij de civiele en bestuursrechtelijke zaken is vrijwel uitgekomen op het niveau waarmee in de begroting rekening was gehouden. Wel traden verschillen op indien wordt onderscheiden naar soort rechtsgebied. Deze verschillen hebben met name betrekking op het grotere aantal toevoegingen op het gebied van de rechtsbijstand aan asielzoekers en het lagere aantal toevoegingen op de overige rechtsterreinen. Deze laatste ontwikkeling, die ook van invloed is geweest op de gemiddelde prijs, kan in belangrijke mate worden toegeschreven aan de latere invoering van enkele reparatiemaatregelen, te weten de verruiming van de vermogensvrijstelling en het bereik van de Wrb.

Zaken stichtingen rechtsbijstand

Het aantal door de stichtingen behandelde zaken is belangrijk achtergebleven bij de raming. Nader onderzoek door de raden zal moeten uitwijzen of hier sprake is van endogene of exogene factoren en of beleidsmaatregelen zijn aangewezen. Naast het feit dat het gemiddelde zaakgewicht is toegenomen, heeft deze achterblijvende volume-ontwikkeling geleid tot een hogere kostprijs per zaak.

Kengetallen rechtsbijstand

Het aantal toevoegingen civiel- en bestuursrecht is al enkele jaren betrekkelijk stabiel. In zaken rond de toelating als vluchteling is er sprake van een stijging met 1700 ten opzichte van 1997; ook het aantal ambtshalve toevoegingen nam toe, zij het minder dan geraamd.

Aantallen toevoegingen

09.08 Schuldsanering

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting		realisatie
	verplichtingen	uitgaven	verplichtingen	uitgaven
Raden voor rechtsbijstand
– apparaatsuitgaven	–	–	–	–
– programma-uitgaven	–	–	10 834	10 834
– implementatie-uitgaven	–	–	–	–
totaal	0	0	10 834	10 834

Toelichting

Op 1 december 1998 is de Wet schuldsanering natuurlijke personen ingevoerd. De uitvoering van deze wet is opgedragen aan de raad voor rechtsbijstand 's-Hertogenbosch. De (gerealiseerde) verplichtingen en uitgaven die in de ontwerpbegroting werden geraamd onder artikel 01.09 Diversen betreffen de ter beschikking gestelde middelen voor de door de raad gemaakte apparaatskosten, de vergoedingen aan bewindvoerders en de implementatiekosten (aanloopkosten bewindvoerders, opleidings-, automatiserings- en voorlichtingskosten), samenhangend met de invoering van deze wet.

5.2 Toelichting ontvangsten

01 ALGEMEEN

01.01 Diverse ontvangsten ministerie

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begrotingontvangsten	realisatieontvangsten
Terugontvangsten AAF	5 500	9 108
Diverse ontvangsten van algemene aard	2 794	10 342
totaal	8 294	19 450

Toelichting

Terugontvangsten AAF

De restituties door het Algemeen Arbeidsongeschiktheidsfonds zijn hoger dan bij de opstelling van de begroting werd verwacht.

Diverse ontvangsten van algemene aard

De stijging van de diverse ontvangsten van algemene aard is te verklaren door de eenmalige restitutie door het Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds van de pensioenbijdrage van voormalig COA-personeel (f 3,6 mln.). Daarnaast is er onder meer sprake van ontvangsten uit hoofde van terugontvangen uitgaven (f 4,4 mln), die op grond van de begrotingsvoorschriften zijn verantwoord onder de ontvangsten (desalderingen).

07 INTERNATIONALE AANGELEGENHEDEN EN VREEMDELINGENZAKEN

07.01 Diverse ontvangsten Vreemdelingenzaken

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begrotingontvangsten	realisatieontvangsten
totaal	1 300	9 057

Toelichting

Totaal diverse ontvangsten vreemdelingenzaken

Als gevolg van de op dit artikel verantwoorde rentebaten van het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) is op dit artikel f 7,8 mln. meer gerealiseerd dan geraamd.

08 PREVENTIE, JEUGD EN SANCTIES

08.01 Diverse ontvangsten Preventie, Jeugdbescherming en Reclassering

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begrotingontvangsten	realisatieontvangsten
Verr.subs.voorg.jaren en ontv.alg.beh.	1 235	7 509
Ouderbijdrage	6 000	6 288
Opslag LBIO	3 000	2 025
totaal	10 235	15 822

08.02 Ontvangsten DBZ

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begrotingontvangsten	realisatieontvangsten
Testamentenregister	5 400	5 275
Verklaringen omtr. nwe stat. vennootsch.	11 500	11 536
Retributie naamswijziging	600	689
Leges kansspelvergunningen	100	84
totaal	17 600	17 584

Toelichting

De volume- en prestatiegegevens

Tarieven

	begroting	realisatie
Verklaringen omtrent nieuwe statuten vennootschappen
Ingediende aanvragen	55 000	61 696
Afgehandelde verklaringen	52 500	61 061
– tarief (x f 1,–)	200	189
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–)	10 500	11 536
Inschrijvingen in het Centraal Testamentenregister
– volume (productie)	300 000	293 055
– tarief (x f 1,–)	18	18
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–)	5 400	5 275
Verzoeken tot geslachtsnaamwijziging
Ingediende verzoeken	2 750	2 845
Afgehandelde verklaringen	1 200	3 011
– tarief (x f 1,–)	500	229*
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–)	600	689

* gemiddeld tarief

Verklaringen omtrent statuten nieuwe vennootschappen

Er zijn aanzienlijk meer aanvragen ingediend dan verwacht. Het bleek echter mogelijk ook meer aanvragen af te handelen zodat de werkvoorraad slechts licht is toegenomen.

Verzoeken tot geslachtsnaamwijziging

Er zijn in 1998 meer aanvragen afgehandeld dan ontvangen. De werkvoorraad is derhalve gedaald.

Het tarief voornaamswijziging is vastgesteld op f 500,– en is kostendekkend. De gerealiseerde gemiddelde opbrengst van f 221,– wijkt af omdat op grond van het Koninklijk besluit van 23-12-'87, Stb 609 de Minister van Justititie kan afwijken van het tarief van f 500,–. De ontheffingsnorm is gerelateerd aan de uitkering op grond van de Algemene Bijstandswet.

Kengetallen

Verklaringen van geen bezwaar

In de begroting voor 1998 werd de verwachting uitgesproken dat de instroom van aanvragen tot het afgeven van verklaringen van geen bezwaar voor de oprichting en de statutenwijziging van BV's zich zou stabiliseren op het niveau van 1996. Zoals uit onderstaande figuur (aantallen afgegeven verklaringen van geen bezwaar) blijkt, is deze verwachting uitgekomen voor wat betreft de aantallen statutenwijzigingen. Het aantal aanvragen met betrekking tot oprichting is echter in 1997 en 1998 met ca. 6 respectievelijk 3 procent toegenomen. In 1998 was er ook sprake van ca. 1 300 andersoortige verklaringen.

Afgegeven verklaringen van geen bezwaar

09 WETGEVING, RECHTSHANDHAVING EN RECHTSPLEGING

09.01 Diverse ontvangsten politie

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begrotingontvangsten	realisatieontvangsten
Doorberekende bewakingskosten luchthavens	68 000	85 344
Aandeel BZK in gemeensch. pol.-proj.	23 800	0
Overige ontvangsten	100	2 730
totaal	91 900	88 074

Toelichting

Doorberekende bewakingskosten luchthavens

Als gevolg van het nog steeds stijgende aantal vertrekkende passagiers waaraan de beveiligingsheffing wordt opgelegd, en door een eenmalige versnelling in de afdracht van de heffing aan Justitie, zijn de ontvangsten ten opzichte van de aanvankelijke raming sterk (f 17,3 mln.) gestegen.

Overige ontvangsten

De ontvangsten verantwoord ten gunste van deze post hebben voor f 1,2 mln. betrekking op bijdragen van de ministeries van Financiën en Economische Zaken in het project Crypto.

Van BZK is f 0,1 mln. ontvangen als bijdrage in de kosten van een DNA-onderzoek naar een serieverkrachter. De resterende ontvangsten hebben betrekking op afrekeningen op verleende bijdragen/subsidies.

Volume- en prestatiegegevens

Tarieven (x f 1 000,–)

	begroting	realisatie
Bewaking luchthavens
– volume (reizigers x 1 000)	8 500	10 668
– tarief (x f 1,–)	8,00	8,00
– toegelicht begrotingsbedrag (x f 1 000,–)	68 000	85 334

09.02 Boeten en Transacties

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begrotingontvangsten	realisatieontvangsten
Gerechtelijke boeten	70 000	70 378
OM transacties	95 000	95 280
Transacties in handen van politie (Mulder)	446 600	486 849
totaal	611 600	652 507

Toelichting

Totaal boeten en transacties

Bij tweede suppletore begrotingswet naar aanleiding van de Najaarsnota 1998 is de oorspronkelijke raming voor dit begrotingsartikel verhoogd met f 10 mln. De op dat moment beschikbare realisatiecijfers en de daarop gebaseerde prognoses gaven aanleiding voor deze bijstelling. Inmiddels blijkt dat de uiteindelijke realisatie, als gevolg van substantieel hogere ontvangsten in de maand december, nog hoger uitkomt dan de bij Najaarsnota 1998 bijgestelde raming. Een niet onbelangrijke factor bij deze realisatie vormen de extra ontvangsten die de gebiedsprojecten in het kader van het verkeerstoezicht genereren.

09.03 Griffierechten

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begrotingontvangsten	realisatieontvangsten
totaal	223 750	169 574

Toelichting

Totaal griffierechten

De ontvangsten voor griffierechten zijn ruim f 54 mln. lager dan geraamd Als belangrijkste oorzaken voor de tegenvallende ontvangsten uit griffierechten kunnen worden genoemd:

– de tegenvallende autonome groei van het zaakaanbod;

– de vertraging bij de herijking van de bestaande tariefstructuur (het wetsvoorstel verhoging opbrengst griffierechten waarin de herijking van de bestaande tariefstructuur is geregeld, is pas op 15 januari 1999 in werking getreden).

09.04 Diverse ontvangsten Rechtspraak

Specificatie per artikelonderdeel (xf 1 000,–)

	begroting ontvangsten	realisatieontvangsten
Verbeurd verklaarde goederen en gelden	3 040	6 656
Opbrengsten PlukZe/plan van aanpak georg. criminaliteit	48 300	6 610
Diverse ontvangsten	1 000	14 868
Bureau van Bijstand Notarisambt	1 160	1 535
Heffingen Registratiekamer	2 600	0
totaal	56 100	29 669

Toelichting

Totaal diverse ontvangsten Rechtspraak

De opbrengsten bij verbeurd verklaarde goederen lagen ruim f 4 mln. boven de raming. Bij de 1e suppletoire begrotingswet 1998 is de verwachte opbrengst voor PlukZe naar beneden bijgesteld met f 40 mln. tot f 8,3 mln. De realisatie ligt hier nog f 1,7 mln. onder. De hogere realisatie bij Diverse ontvangsten hangt samen met extra ontvangsten uit hoofde van werkgelegenheidssubsidies, ouderbijdragen voor kinderopvang alsmede de verrekening van kosten voor het vervoer en bewaking van gedetineerden. Aangezien de legesheffing bij de Registratiekamer nog niet is ingevoerd in 1998, werden op dit onderdeel geen ontvangsten gerealiseerd.

09.05 Diverse ontvangsten Rechtsbijstand

Specificatie per artikelonderdeel (x f 1 000,–)

	begroting ontvangsten	realisatie ontvangsten
totaal	8 500	9 916

Toelichting

De toename hangt samen met extra ontvangsten, voortvloeiend uit proceskostenveroordelingen en incidentele baten wegens subsidie-afrekeningen.

5.3 Toelichting bij de rekening van de agentschappen met de bijbehorende balans en toelichting

01 Immigratie- en Naturalisatiedienst

Rekening van Baten en Lasten van het agentschap IND

Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Realisatie	Slotwetmutaties (+ = tekort t.o.v. beschikbaar bedrag)
BATEN
opbrengst moederdepartement	282 823	380 436	97 613
opbrengsten derden	13 460	16 218	2 758
* naturalisatie	6 000	5 374	– 626
* leges toelating	5 600	8 482	2 882
* diversen	1 860	2 362	502
rentebaten	pm	1 307	1 307
Totaal baten	296 283	397 961	101 678
LASTEN
apparaatskosten	282 937	364 235	81 298
* personele kosten	132 640	182 606	49 966
* materiële kosten	150 297	181 629	31 332
subsidies	3 500	4 998	1 498
rentelasten	pm
afschrijvingskosten materieel	18 484	22 095	3 611
buitengewone lasten	0	0	0
Totaal lasten	304 921	391 328	86 407
Saldo van baten en lasten	– 8 638	6 633	15 271

Opbrengst departement

Hieronder wordt door middel van een overzicht de toename ten opzichte van de ontwerp-begroting nader gespecificeerd (bedragen x f 1 000,–). In het overzicht is niet opgenomen de investeringsbijdrage van het departement voor uitgaven eerste inrichting bij onder meer (ver)bouw en automatisering. De hiervoor ontvangen middelen zijn opgenomen in het kasstroomoverzicht.

Ontwerp-begroting 1998	282 823
Mutaties:
– hogere instroom asielzoekers	120 800
– vrijval middelen Hoger Beroep	– 6 100
– informatisering	6 000
– loon- en prijsbijstelling 1998	4 994
– IT-deel koppeling VAS/GBA	1 500
– HAVANK	280
– Task-force mensensmokkel	200
– diversen	– 61
Sub-totaal	410 436
AF: Overlopende post	– 30 000
Totaal	380 436

Toelichting

Hogere instroom asielzoekers

In de begroting van 1998 is uitgegaan van het aantal nieuw ingediende asielverzoeken van 27 000 per jaar. Gedurende het jaar nam de instroom echter sterk toe en zijn extra middelen aan de IND-begroting toegevoegd. Bijstelling hiervan vond in verschillende tranches plaats. De laatste tranche (van 40 000 naar 47 000) is toereikend om de asielverzoeken t/m de beslissing eerste aanleg af te handelen.

Overige mutaties

Als gevolg van de vertraging van de invoering van het Hoger Beroep in Vreemdelingenzaken valt in 1998 een bedrag van f 6,1 mln. «vrij» op het onderdeel personeel en materieel. Ten behoeve van de Taakgroep Informatievoorziening Vreemdelingenketen (TIV) is het kader van de IND in 1998 verhoogd met een bedrag van f 6 mln. Doel van de TIV is de bedrijfsprocessen in de totale vreemdelingenketen inzichtelijk te maken en de inrichting en de afstemming in de keten te verbeteren. Het bedrag voor loon- en prijsbijstelling is technisch en houdt verband met de bijstelling van de loon- en prijsgevoelige posten van de begroting. Het bedrag van de koppeling VAS/GBA omvat de bijdrage aan de politie-organisatie in het kader van de koppeling decentrale vreemdelingen administratie en de gemeentelijke basisadministratie.

Verder is het kader van de IND eenmalig verhoogd (f 0,3 mln.) als aandeel in de kosten van de vervanging van het vingerafdrukkensysteem HAVANK/Quick check. Tenslotte is het kader bijgesteld in verband met het besluit in de Ministerraad tot de oprichting van een task-force mensensmokkel. De toegekende middelen (f 0,2 mln.) zijn bedoeld voor de ondersteuning vanuit de IND.

De post diversen bestaat enerzijds uit het bedrag (f 0,3 mln.) in verband met de overheveling van een tweetal formatieplaatsen van de IND naar het kerndepartement en anderzijds uit het bedrag (ruim f 0,2 mln.) in verband met de ontvlechting bedrijfsrestaurant. Laatstgenoemd bedrag heeft betrekking op de overdracht van het beheer van het bedrijfsrestaurant en de schoonmaak van de Terminal. Genoemde kosten werden tot voor kort door het kerndepartement betaald.

Overlopende post

De wijze waarop de IND wordt gefinancierd (input-basis) impliceert dat er aan het einde van een jaar sprake kan zijn van een overlopende post. Een dergelijke post ontstaat indien het werkelijke prestatieniveau afwijkt van het in de bijdrage (begroting) opgenomen prestatieniveau. In 1998 blijkt hiervan sprake. Als gevolg hiervan is de bijdrage afgestemd op de werkelijk geleverde prestaties en is -op grond van de vigerende voorschriften- het bedrag van deze post op de balans opgenomen als «vooruitontvangen bijdrage kerndepartement». De specificatie hiervan is als volgt:

Overlopende post (x f 1 mln)

– Hoeveelheidsverschil (zie ook bijlage 1)	25
– TIV	5
Totaal	30

Opbrengst derden

De opbrengst naturalisatie is opgebouwd uit een bedrag van f 1,6 mln. op basis van de «oude» regeling waarbij rechtstreeks aan de IND werd betaald, en een bedrag van f 3,8 mln. op basis van de regeling die in werking is getreden op 1 april 1998. De gemeenten zijn door de invoering van deze regeling gemachtigd de verschuldigde leges voor een naturalisatieverzoek te innen. Zij behoudt een bepaald bedrag per verzoek en draagt het resterende deel af aan de IND.

Bij de leges om toelating is de raming gebaseerd op 56 000 aanvragen en een gemiddeld tarief van f 100,–. Uiteindelijk werden in 1998 76 421 aanvragen ingediend. Het gemiddeld gerealiseerd bedrag komt uit op f 108,–.

Rente

Doordat gemiddeld een credit saldo op de rekening courant van het Ministerie van Financiën heeft gestaan is een bedrag van f 1,3 mln. aan rente gegenereerd.

Apparaatskosten

De apparaatskosten (personeel en materieel) zijn ten opzichte van de oorspronkelijke begroting (f 282,9 mln.) substantieel gestegen. De realisatie op dit onderdeel komt uit op een bedrag van ruim f 364 mln. Een stijging derhalve van circa 29%. Belangrijke oorzaak hiervoor vormt de hogere instroom van het aantal asielzoekers in de loop van 1998. Werd bij het opstellen van de begroting nog uitgegaan van een instroom van 27 000, gedurende het uitvoeringsjaar nam dit aantal toe tot ruim 45 000.

In procenten kunnen de apparaatskosten als volgt worden weergegeven:

Apparaatskosten in percentages

	Ontwerp-begroting 1998	Realisatie 1998
Personeel	47%	50%
Automatisering	15%	11%
Huisvesting	9%	9%
Verwijderingen	6%	4%
Tolkwerkzaamheden	5%	7%
Procesvertegenwoordiging	4%	4%
Opvang aanmeldcentra	2%	2%
Proceskosten	2%	2%
Overig	10%	11%
Totaal	100%	100%

Aangezien een belangrijk deel van de kosten van personele aard is wordt onderstaand een nadere specificatie van dit onderdeel gegeven.

Personele kosten

	Ontwerp-begroting	Realisatie
– ambtelijk personeel
– bezetting (fte's)	1 592	2 012
– begrotingsbeslag (x f 1 000,–)	119 290	145 744
– aantal niet-actief (fte's)	14	35
– begrotingsbeslag (x f 1 000,–)	750	1 943
– overig personeel
– niet-regulier	1 000	650
– servicekrachten	8 000	26 789
– opleiding en vorming	1 500	5 705
– post-actief personeel	2 100	1 775
Totaal	132 640	182 606

Ambtelijk personeel

De gemiddelde bezetting in 1998 bedroeg 1763 fte. Per ultimo december bedraagt de bezetting 2012 fte . De gerealiseerde loonsom komt uit op een bedrag van f 77 125,= per fte.

De toename van het aantal niet-actieven wordt vooral veroorzaakt door het aantal personen dat gebruik maakt van het ouderschapsverlof. Het percentage ziekteverzuim (exclusief zwangerschap) in 1998 komt uit op 6,8% (1997: 6,6%).

Overig personeel

Fluctuaties in de instroom van asielzoekers en daarmee gepaard fluctuaties in de bijdrage aan de IND betekent dat veel gebruik wordt gemaakt van de inzet van tijdelijk personeel (o.a. uitzendkrachten). Het aantal uitzendkrachten in 1998 bedraagt circa 325.

Subsidies

De realisatie op dit onderdeel heeft vooral betrekking op de bijdrage in het kader van de Terugkeerregeling IOM en de bijdrage aan de politie-organisatie in het kader van de koppeling decentrale vreemdelingen administratie en de gemeentelijke basisadministratie.

Afschrijvingen materieel

Voor de waarderingsgrondslagen en afschrijvingsmethodiek wordt verwezen naar de toelichting bij de balans.

Kasstroomoverzicht

		(1)	(2)	(3)	(1)+(2)+(3)	(5)	(6)
Omschrijving		Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Mutaties (= of –) op grond van eerste suppletoire begroting	Mutaties (+ of –) op grond van tweede suppletoire begroting	Totaal geraamd	Realisatie	Slotwetmutaties (+ of –)
Liquide middelen 1 januari		9 427				57 138	47 711
1 a.	saldo van baten en lasten	– 8 638				6 633	15 271
1 b.	vooruitontvangen bijdrage kerndepartement					30 000	30 000
1 c.	gecorrigeerd voor afschrijvingen/mutaties voorzieningen	18 484				22 394	3 910
1 d.	gecorrigeerd voor mutaties in het werkkapitaal *					5 465	5 465
–> 1.	Kasstroom uit operationele activiteiten	9 846				64 492	54 646
2 a.	uitgaven onroerende zaken					– 4 612	– 4 612
2 b.	uitgaven overige kapitaalgoederen	– 12 946				– 40 626	– 27 680
2 c.	gecorrigeerd voor desinvesteringen					1 011	1 011
–> 2.	Kasstroom uit investeringsactiviteiten	– 12 946				– 44 227	– 31 281
3 a.	leningen moederdepartement					0	0
3 b.	investeringsbijdrage van het departement	3 100				27 676	24 576
3 c.	aflossingen					0	0
–> 3.	Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten	3 100				27 676	24 576
Liquide middelen 31 december
(1 januari +1. +2. +3.)		9 427				105 079	95 652

Liquide middelen

Deze post bestaat in hoofdzaak uit de rekening-courant met de Rijkshoofdboekhouding van het Ministerie van Financiën. De liquide middelen zijn noodzakelijk om de kortlopende verplichtingen te kunnen betalen en de reeds geaccordeerde projecten te kunnen uitvoeren.

Kasstroom uit operationele activiteiten

Dit saldo komt tot stand op basis van de cijfers zoals opgenomen in de rekening van baten en lasten en de balans. Het werkkapitaal betreft het verschil tussen de vlottende activa (voorraden, debiteuren en nog te ontvangen) en vlottende passiva (crediteuren en nog te betalen).

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

Dit betreft het totaal van de door de IND in 1998 gedane (vervangings)investeringen gecorrigeerd voor het bedrag van de desinvesteringsactiviteiten.

De vervangingsinvesteringen hebben vooral betrekking op de vervanging van automatiseringsapparatuur (aanpak millenniumproblematiek) aangevuld met investeringen voor voorzieningen aan gebouwen en voor meubilair.

De uitbreidingsinvesteringen hebben betrekking op de uitgaven voor eerste inrichting in het kader van de getroffen maatregelen naar aanleiding van de verhoogde instroom van asielzoekers. Dit betreft onder meer de uitbreiding van de aanmeldcentra in Zevenaar en Rijsbergen, de oprichting van regio Midden en de uitplaatsing van regio Zuid-West.

De vervangingsinvesteringen worden gefinancierd uit de afschrijvingen (onttrekking bestemde middelen). De uitbreidingsinvesteringen vinden plaats op basis van een investeringsbijdrage van het kerndepartement.

Netto kasstroom uit investeringsactiviteiten

Op dit onderdeel is het bedrag opgenomen van de investeringsbijdrage van het kerndepartement. De specificatie hiervan is als volgt:

Investeringsbijdrage kerndepartement (x f 1 mln)

– Instelling projectorganisatie	14,1
– Uitbreiding capaciteit aanmeldcentra	6,5
– Aanpak millenniumproblematiek	4,0
– Invoering Hoger Beroep	3,1
Totaal	27,7

Volume & kostprijzen

Asiel

	begroting			realisatie
	volume (prod)	prijs (x f 1,–)	beslag (x f 1,–)	volume (prod)	prijs (x f 1,–)	beslag (x f 1,–)
– aanmeldcentra	27 000	1 699	45,9	45 217	1 270	57,5
– gehoor	22 540	1 631	36,8	38 866	1 430	55,6
– beslissing	22 540	855	19,3	31 030	1 220	37,9
– bezwaar	13 194	1 454	19,2	16 799	1 920	32,2
– beroep	7 809	1 033	8,1	10 368	1 420	14,7
– voorlopige voorziening	10 758	1 346	14,5	8 494	1 330	11,3
– overige kosten			6,7

Regulier

	begroting			realisatie
	volume (prod)	prijs (x f 1,–)	beslag (x f 1,–)	volume (prod)	prijs (x f 1,–)	beslag (x f 1,–)
– 1e aanleg	54 083	484	26,2	56 836	860	48,9
– bezwaar	14 666	1 338	19,6	16 738	1 650	27,6
– beroep	3 550	1 332	4,7	6 507	1 960	12,8
– voorlopige kosten	4 038	1 558	6,3	6 620	1 650	10,9
– overige kosten			10,1

Overige

	begroting			realisatie
	volume (prod)	prijs (x f 1,–)	beslag (x f 1,–)	volume (prod)	prijs (x f 1,–)	beslag (x f 1,–)
– visa	29 000	132	3,8	31 276	190	5,9
– naturalisatie	45 000	408	18,4	41 314	340	14,0
– terugkeer	50 000	972	48,6	55 741	610	34,0
– conservatoire maatregelen				p.m. 9 788	1 320	12,9
– overige			16,7			4,0

Toelichting op de gerealiseerde productie en kostprijzen

De gerealiseerde productie is als gevolg van de hogere instroom over 1998 op nagenoeg alle onderdelen hoger dan zoals opgenomen in de ontwerp-begroting 1998. Voor de hogere instroom van asielzoekers zijn extra middelen aan de IND-begroting toegekend. De verschillende per tranche toegekende bedragen en de daarmee corresponderende aantallen zijn in de bijlage opgenomen. De werkelijk gerealiseerde productie maal de prijs minus de geraamde productie maal prijs is f 25 mln. Dit bedrag betreft nog te realiseren productie en loopt over naar 1999.

Toelichting bij de gehanteerde kostprijzen

Gedurende het jaar is de IND gefinancierd op basis van twee verschillende kostprijzen, de voorcalculatorische kostprijs zoals opgenomen in de ontwerpbegroting en de nacalculatorische kostprijs over 1997. Dit bemoeilijkt een analyse van de ontstane hoeveelheids- en prijsverschillen.

De kostprijs zoals gerealiseerd in 1998 wijkt op onderdelen af van de voorcalculatorische kostprijs. Hiervoor is een aantal verklarende oorzaken te benoemen:

– De geproduceerde aantallen wijken substantieel af van de bij de ontwerpbegroting vastgestelde aantallen.

– In 1998 is een groot aantal nieuwe medewerkers aangetrokken en is eveneens een nieuw behandelkantoor opgestart. Dit vergt investeringen en inwerktijd.

– Inbouwen van het nieuwe behandelkantoor en het verder verfijnen van het verdeelmodel ten behoeve van de kostencalculatie leidt tot een herallocatie van overheadkosten e.d.

– Verder is het proces conservatoire maatregelen nu opgenomen als een afzonderlijk product. Deze verdere verfijningen en stabilisatie van de organisatie zullen in de toekomst leiden tot een beter inzicht in de kosten-ontwikkelingen.

Kengetallen

Het aantal beslissingen op naturalisatieaanvragen, dat sinds 1995 gestaag afneemt, is in 1998 uitgekomen op ruim 41 000, ca. 4000 minder dan medio 1998 werd geraamd.

Aantallen beslissingen op naturalisatieaanvragen

Overige

	begroting			realisatie
	volume (prod)	prijs (x f 1,–)	beslag (x f 1,–)	volume (prod)	prijs (x f 1,–)	beslag (x f 1,–)
– visa	29 000	132	3,8	31 276	190	5,9
– naturalisatie	45 000	408	18,4	41 314	340	14,0
– terugkeer	50 000	972	48,6	55 741	610	34,0
– conservatoire maatregelen			p.m.	9 788	1 320	12,9
– overige			16,7			4,0

Het aantal beslissingen op visa-aanvragen is in 1998 ruim 2 000 hoger uitgekomen dan geraamd, en is daarmee weer terug op het niveau van 1996 (na een uitschieter naar boven in 1997).

Aantallen beslissingen op visa-aanvragen

BIJLAGE I Asiel

	ontwerp-begroting '98	1e tranche	2e tranche	3e tranche	verw. '97	Totaal	1998
instroom	27 000	32 500	40 000	47 000	10 000	(a)	(b)
– aanmeldcentra	27 000	5 500	7 500	7 000		47 000	45 217
– gehoor	22 540	4 565	6 225	5 810		39 140	38 866
– beslissing	22 540	4 565	6 225	5 810		39 140	31 030
– bezwaar	13 194	2 695	3 675		4 900	24 464	16 799
– beroep	7 809	1 595	2 175		2 900	14 479	10 368
– vovo	10 758	2 200	3 000		4 000	19 958	8 494

Berekening hoeveelheidsverschil asiel

	Verschil (b)–(a)	prijs (x f 1,–)	beslag (x f 1,–)
– aanmeldcentra	– 1 783	1 699	– 3,0
– gehoor	– 274	1 631	– 0,5
– beslissing	– 8 110	855	– 6,9
– bezwaar	– 7 665	1 454	– 11,1
– beroep	– 4 111	1 033	– 4,2
– vovo	– 11 464	1 346	– 15,4
			– 41,1

Regulier Berekening hoeveelheidsverschil

ontwerp-begroting '98	Totaal (a)	Realisatie 1998 (b)	Verschil (b)–(a)	prijs (x f 1,–)	Begrotingsbeslag (x f 1,–)
– 1e aanleg	54 083	56 836	2 753	484	1,3
– bezwaar	14 666	16 738	2 072	1 338	2,8
– beroep	3 550	6 507	2 957	1 332	3,9
– vovo	4 038	6 620	2 582	1 558	4,0
					12,1

Overig

ontwerp-begroting '98	Totaal (a)	Realisatie 1998 (b)	Verschil (b)–(a)	prijs (x f 1,–)	Begrotingsbeslag (x f 1,–)
– visa	29 000	31 276	2 276	132	0,3
– naturalisatie	45 000	41 314	– 3 686	408	– 1,5
– terugkeer	50 000	55 741	5 741	972	5,6
					4,4

Balans van het agentschap IND

Balans per	1997	1998
ACTIVA
Materiële vaste activa	33 050	55 183
* Grond en gebouwen	1 653	6 064
* Verbouwingen	8 918	10 466
* Installaties en inventaris	5 086	11 629
* Overige	17 393	27 024
Voorraden	598	1 145
Debiteuren	1 800	2 248
Nog te ontvangen	5 523	8 080
Liquide middelen	57 138	105 079
Totaal activa	98 109	171 735
PASSIVA
Agentschapsvermogen	69 442	103 751
* Algemene reserves	2 434	47 672
* Bestemmingsreserves	53 439	49 446
* Saldo exploitatie boekjaar	13 569	6 633
Voorzieningen	400	700
Crediteuren	18 680	21 478
Vooruitontvangen bijdrage kerndepartement	0	30 000
Nog te betalen	9 587	15 806
Totaal passiva	98 109	171 735

Toelichting op de balans per 31 december 1998

Waarderingsgrondslagen

Voor zover niet anders vermeld worden de activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde inclusief BTW. De activa en passiva in vreemde valuta worden omgerekend in Nederlandse guldens tegen de koers per balansdatum.

Alle bedragen zoals opgenomen zijn, tenzij anders vermeld, x f 1 000,–.

Materiële vaste activa

De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde inclusief BTW, verminderd met de lineaire afschrijvingen. Hierbij geldt als uitgangspunt dat:

1. het actief langer dan 1 jaar wordt gebruikt voor de bedrijfsvoering van de IND;

2. het economisch eigendom ligt bij de IND en;

3. de aanschafwaarde van de individuele goederen gelijk is aan of groter is dan f 500,= (inclusief btw).

De afschrijvingen geschieden overeenkomstig de geschatte economische levensduur en zijn berekend op basis van de aanschafwaarde verminderd met de geschatte restwaarde.

Hierbij gelden de volgende afschrijvingstermijnen:

– Grond	niet afschrijven
– Gebouwen	30 jaar
– Verbouwingen	5 jaar
– Inventaris en installaties	5 jaar
– Computer hard- en software	4 jaar
– Vervoermiddelen	4 jaar

Debiteuren

De debiteuren zijn opgenomen tegen nominale waarde, zijnde de factuurwaarde, verminderd met de noodzakelijke geachte voorzieningen voor oninbaarheid.

Voorraden

De voorraden worden gewaardeerd tegen aanschafwaarde.

Navolgend is per post een korte toelichting op het verloop 1998 opgenomen.

Verloop overzicht materiële vaste activa

	Grond en gebouwen	Verbouwing	Inventaris en installaties	Computer hard-software	Totaal
Aanschaffingsprijs	1 896	24 392	10 352	80 450	117 090
Cumulatieve afschrijvingen	– 243	– 15 474	– 5 266	– 63 057	– 84 040
Boekwaarde 1/1	1 653	8 918	5 086	17 393	33 050
Mutaties boekjaar
Investeringen	4 612	7 510	9 522	23 594	45 238
Correctie aanschaffingsprijs		– 489	– 1 006	– 3 882	– 5 377
Correctie cum. afschrijvingen		187	901	3 278	4 366
Afschrijvingen	– 201	– 5 660	– 2 874	– 13 359	– 22 094
Totaal mutaties	4 411	1 548	6 543	9 631	22 133
Aanschaffingsprijs	6 508	31 413	18 868	100 162	156 951
Cumulatieve afschrijvingen	– 444	– 20 947	– 7 239	– 73 138	– 101 768
Boekwaarde per 31/12	6 064	10 466	11 629	27 024	55 183
Afschrijvingspercentage	3,33	20	20	25

De opgenomen correcties hebben betrekking op het (tussentijds) afstoten van materiële activa als gevolg van onder meer buitengebruikstelling en verkoop. De bij verkoop ontvangen bedragen zijn verantwoord in de rekening van baten en lasten onder de post opbrengsten derden.

Voorraden

De voorraad documenten wordt geadministreerd en geregistreerd door het bureau Documenten in regio Noord-Oost. De op balansdatum aanwezige cadeaubonnen vormt het totaal van de regio's (inclusief hoofdkantoor).

Overzicht voorraden

	1997	1998
Documenten	598	1 124
Cadeaubonnen	0	21
Totaal	598	1 145

Debiteuren

Vorderingen uit hoofde van verleende diensten worden in de administratie als debiteur opgenomen op het moment van levering van de dienst. De samenstelling van de post debiteuren is als volgt:

Debiteuren

	1997	1998
VTV-leges	772	1 249
Naturalisatieleges	106	0
Naturalisatieleges via gemeenten	343	1 000
Algemene debiteuren	295	286
Overigen	566	68
Totaal	2 082	2 603
Opbouw vordering naar ouderdom
1995	13	11
1996	80	39
1997	1 989	41
1998	0	2 512
	2 082	2 603

Voorziening dubieuze debiteuren

	1997	1998
Stand 1/1	431	282
Af: onttrekking	– 149	0
	282	282
Bij: dotatie	0	73
Stand 31/12	282	355

De hoogte van de voorziening dubieuze debiteuren wordt berekend op basis van de VTV-aanvragen waarvan de facturen op balansdatum meer dan 60 dagen openstaan.

Specificatie nog te ontvangen/vooruitbetaalde bedragen

	1997	1998
Huisvesting	3 696	4 671
Automatisering	102	454
Overige exploitatie	39	912
Landsadvocaat	833	235
Bonus vliegtuigbiljetten	686	0
Personele (salaris)voorschotten	167	78
Lening medewerkers ihkv PC-prive	0	767
Te vorderen uren medew. ihkv PC-prive	0	963
Totaal	5 523	8 080

Liquide middelen

De post liquide middelen bestaat in belangrijke mate uit de rekening courant met de Rijkshoofdboekhouding van het Ministerie van Financiën. Per balansdatum is de specificatie als volgt:

Liquide middelen

	1997	1998
Rekeningcourant Ministerie van Financiën	55 488	105 042
Buitenlandse betalingen onderweg	1 638	0
Overig	12	37
Totaal	57 138	105 079

Agentschapsvermogen

De bestemmingsreserve bevat het bedrag dat gereserveerd is voor het doen van investeringen in de toekomst. Het verloop van deze post is als volgt:

Agentschapsvermogen

	Bestemmingsreserve	Algemene reserve
Stand 1/1	53 439	2 434
Bij: toevoegingen aan bestemmingsreserve a.g.v.
– winstbestemming	13 569
– investeringsbijdrage moederdepartement	27 676
Af: onttrekking aan bestemmingsreserve a.g.v.
– investeringen in vaste activa	– 45 238	45 238
Stand 31/12	49 446	47 672

Voorzieningen

Dit betreft een voorziening voor groot onderhoud ten behoeve van in de toekomst te verwachten onderhoudskosten. De voorziening heeft betrekking op een gebouw in Zevenaar waarvan de IND het eigendom heeft en een onderhoudsverplichting voor een gebouw in Rijsbergen. Op basis van een opgesteld onderhoudsplan is de voorziening verhoogd met f 0,3 mln.

Crediteuren

De post crediteuren betreft verplichtingen aan leveranciers, die door middel van een factuur in rekening zijn gebracht. De looptijd hiervan bedraagt korter dan 1 jaar. In onderstaand overzicht is een specificatie per vestiging opgenomen.

Crediteuren

		Bedrag
Hoofdkantoor	Den Haag	12 332
Regio Noord-Oost	Zwolle	2 598
Regio Midden	Arnhem	2 240
Regio Zuid-Oost	Den Bosch	1 903
Regio Zuid-West	Rijswijk	1 491
Regio Noord-West	Hoofddorp	914
		21 478

Vooruitontvangen bijdrage kerndepartement

De wijze waarop de IND wordt gefinancierd impliceert dat er aan het einde van een jaar sprake kan zijn van een overlopende post. Een dergelijke post ontstaat indien het werkelijke prestatieniveau afwijkt van het in de bijdrage (begroting) opgenomen prestatieniveau. In 1998 blijkt hiervan sprake. Daarnaast is in 1998 een bedrag ontvangen (f 6 mln.) in het kader van de Taakgroep Informatievoorziening Vreemdelingenketen (TIV) en waarvoor op balansdatum een bedrag van f 1 mln. is gerealiseerd. Het verschil is als vooruitontvangen bedrag opgenomen.

Overlopende post (x f 1 mln)

– Hoeveelheidsverschil (zie ook bijlage I)	25
– TIV	5
Totaal	30

Nog te betalen

	1997	1998
Nog te ontvangen facturen/declaraties	4 179	8 659
Vakantiegeld	4 292	5 916
Interim ziektekosten	1 116	1 231
Totaal	9 587	15 806

In totaal heeft een bedrag van f 15,8 mln. betrekking op de nog te betalen kosten. Hiervan heeft f 5,9 mln. betrekking op de openstaande verplichting inzake het vakantiegeld en f 1,2 mln. betrekking op de verplichting inzake de interim-uitkering ziektekosten. Deze verplichtingen komen respectievelijk in mei en juni 1999 tot betaling. Het restant van. f 8,7 mln. betreft nog te ontvangen facturen en declaraties welke in het eerste kwartaal van 1999 tot betaling komen.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Overeenkomstig het gestelde in de algemene beheersregeling agentschappen zijn mogelijke verplichtingen die groter zijn dan 5% van de passiva en waarvan de resterende looptijd minimaal 3 jaar is opgenomen als niet uit de balans blijkende verplichting. Een uitzondering in de opstelling vormen de posten met betrekking tot het automatiseringsproject INDINET. De verplichting hiervoor is opgenomen vanwege de omvang en het verstrekken van inzicht.

Niet uit balans blijkende verplichtingen

Huren en vaste lasten	11 968
Beheer en exploitatie INDINET	9 628
Ter beschikkingstelling INDINET	6 396
Technisch onderhoud INDINET	4 004
Wachtgelden	2 100
Stand 31/12	34 096

02 Dienst Justitiële Inrichtingen

Agentschap Dienst Justitiële Inrichtingen; financiële verantwoording 1998

Toelichting bij de rekening van de Dienst Justitiële Inrichtingen met bijbehorende balans en toelichting

Algemeen

De onderstaande verantwoording is opgesteld volgens het baten- en lastenstelsel. De uitvoering 1998 geeft aan dat f 1 949 mln. aan opbrengsten is verantwoord waar tegenover f 1 926 mln. aan kosten staan. Het verschil tussen opbrengsten en kosten geeft een positief saldo aan van bijna f 23 mln.

De rekening van baten en lasten over 1998 volgt hieronder:

Rekening van Baten en Lasten

Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil realisatie en oorspronkelijk vastgestelde begroting
BATEN
opbrengst moederdepartement	1 573 112	1 652 795	– 79 683
opbrengst overige departementen
opbrengsten derden	246 038	269 591	– 23 553
rentebaten	0	565	– 565
buitengewone baten	0	26 005	– 26 005
exploitatiebijdrage
overige opbrengsten
Totaal baten	1 819 150	1 948 956	– 129 806
LASTEN
apparaatskosten
* personele kosten	1 209 351	1 203 619	5 732
* materiële kosten	273 645	345 079	– 71 434
* subsidies	246 533	295 479	– 48 946
rentelasten
afschrijvingskosten
* materieel	92 976	62 564	30 412
* immaterieel
dotaties aan voorzieningen	0	19 542	– 19 542
buitengewone lasten
Totaal lasten	1 822 505	1 926 283	– 103 778
Saldo	– 3 355	22 673	– 26 028

Het saldo van baten en lasten 1998 is als volgt samengesteld:

Saldo van baten en lasten

Negatief bedrijfsresultaat 1998	– 3 333
Buitengewone baten	23 398
Buitengewone baten, boekjaar 1997	2 607
Saldo van baten en lasten 1998	22 672

Toelichting op de rekening van baten en lasten

Baten

Opbrengsten departement

Het bijdrage-artikel van de DJI wordt door het moederdepartement gevoerd volgens het verplichtingen-kasstelsel. Toevoegingen aan en afnamen van de DJI-begroting worden als «opbrengsten moederdepartement» onder de ramingen van de DJI gemuteerd. Voor de aansluiting van de begrotingsuitvoering 1998 met de stand van het bijdrage-artikel 08.05 van het moederdepartement wordt verwezen naar onderstaande tabel:

Saldo uitgaven en ontvangsten

	Begroting	Realisatie
Uitgaven	1 675 297	1 622 714
Ontvangsten	1 675 297	1 669 596
Saldo	0	– 46 882

Bovenstaand saldo maakt onderdeel uit van de financiering van projecten die in 1999 tot betaling komen. Via de rekening courant met de Rijkshoofdboekhouding worden deze gelden meegenomen naar 1999.

Hieronder wordt door middel van een overzicht de toename ten opzichte van de oorspronkelijke ramingen toegelicht en wordt tevens de aansluiting tussen de kasbijdrage en de in de staat van baten en lasten opgenomen opbrengsten moederdepartement aangegeven:

Wijzigingen t.o.v. oorspronkelijke ramingen

Stand Ontwerpbegroting 1998	1 675 297	1 675 297
Af: uitgaven uitbreidingsinvesteringen	– 102 185
Stand ontwerp-begroting 1998 volgens staat baten en lasten	1 573 112
Interdepartementale overboekingen		– 34 371
Beleidsmatige mutaties/intensiveringen		41 171
Vertragingen/taakstellingen		– 61 809
Overhevelingen		4 097
Diversen		45 211
Stand Slotwet		1 669 596
vooruitontvangen bijdrage		– 23 398
ontvangen projectgelden		– 41 172
onttrekking aan bestemmingsreserve		47 769
Stand opbrengst moederdepartement ultimo 1998		1 652 795

Ter toelichting op bovenstaande mutaties geldt het volgende.

Interdepartementale overboekingen (– f 34,371 mln.)

De interdepartementale overboekingen hebben vooral betrekking op huisvestingsprojecten. Ter financiering hiervan is f 35,569 mln. overgeheveld naar de begroting van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer. Het resterende bedrag betreft voor f 1,17 mln. een overboeking vanuit de begroting van het ministerie van Defensie in verband met de overname van Defensie-personeel. Van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport is f 0,4 mln.overgeheveld, zijnde de doorwerking van de eerder toegekende gelden uit hoofde van de Nota Overlast. Voorts is naar dit ministerie een bedrag van f 0,372 mln. overgeheveld ter financiering van de uitbreiding van een GGZ-inrichting met 6 plaatsen.

Beleidsmatige mutaties/intensiveringen (f 41,171 mln.)

Ter financiering van noodmaatregelen en structurele capaciteitsuitbreidingen in de TBS- en Jeugd-sector is in 1998 f 26,5 mln. aan de begroting toegevoegd. Met deze middelen zullen structureel respectievelijk 20 en 171 plaatsen worden gerealiseerd. Voorts is voor de financiering van de uitbreiding van het aantal VN-cellen (van 24 naar 36 plaatsen) f 4,002 mln. toegevoegd en is ter compensatie van een deel van de uitgaven ter bestrijding van de millenniumproblematiek incidenteel f 10,669 mln. aan de DJI-begroting toegevoegd.

Verlagingen/taakstellingen (– f 61,809 mln.)

Als gevolg van vertragingen in de realisatie van de capaciteitsuitbreidingen zijn de exploitatie-uitgaven van het Gevangeniswezen met f 5 mln. verlaagd. Voor 1999 geldt een verlaging met f 3 mln. Gelet op de optredende cellenleegstand in 1998 zijn verdere noodmaatregelen niet geïntensiveerd, waardoor de taakstelling van per saldo f 8 mln. in 1998 is gecompenseerd. Voorts is gelet op het tijdpad waarin de capaciteitsuitbreidingen worden gerealiseerd een kasschuif opgenomen, die leidt tot een verlaging van de raming over 1998 met f 45 mln. en tot een overeenkomstige verhoging over de jaren 1999 t/m 2001 met f 15 mln. Tenslotte heeft de DJI een bijdrage van f 11,809 mln. geleverd aan de oplossing van (Justitie-) problematiek. Deze bijdrage kwam voornamelijk tot stand door het voeren van een terughoudend uitgavenbeleid betreffende de door de DJI centraal beheerde budgetten.

Overhevelingen (f 4,097 mln.)

In het kader van de verdere ontvlechting van het moederdepartement is het beheer van enkele taken overgedragen aan de DJI. De desbetreffende budgetoverhevelingen betreffen het bedrijfsrestaurant, de schoonmaakdienst en de bureaukosten (samen f 1,430 mln). en arbeidsmarktknelpunten (f 0,730 mln.). Ten laste van de centrale budgetten van het bestuursdepartement is incidenteel in 1998 compensatie verleend voor zowel de inzet van de geneeskundige inspectie ten behoeve van advisering betreffende vreemdelingen (f 1,2 mln.) en voor de deelname van de particuliere TBS- en Jeugdinrichtingen aan het project «200 jaar Justitie» (f 0,4 mln.). Voorts is ter compensatie van de gemaakte kosten als gevolg van afvaardiging van leden en voorzitter voor de Departementale Ondernemingsraad en het werken met trainees respectievelijk f 0,183 mln. en f 0,035 mln. ontvangen ten laste van artikel 01.01 Personeel en materieel Ministerie.

Als bijdrage in de kosten van de uitgave «Perspectief is f 0,05 mln. overgeheveld naar artikel 08.02. Subsidies preventie, jeugdbescherming en reclassering. Voor de financiering van de secretariële ondersteuning van de Commissies van Toezicht is f 0,331 mln. overgeheveld naar artikel 09.05 personeel en materieel Rechtspraak. Tenslotte heeft ten laste van datzelfde artikel in 1998 een overheveling ten gunsten van de DEI plaatsgevonden ter compensatie van de in 1997 door de DJI gedane uitgaven ten behoeve van het TULP-project (f 0,5 mln).

Diversen (f 45,211 mln.)

Voor loon- en prijsbijstellingen zijn in 1998 respectievelijk f 43,817 en f 1,394 mln. aan de DJI-begroting toegevoegd. De loonbijstelling houdt rekening met een correctie ten gunste van de gesubsidieerde en gepremieerde sector (ten opzichte van de loonbijstelling 1997) van f 0,184 mln.

Onderstaand volgt de toelichting op de posten die de aansluiting vormen tussen de stand van het bijdrage-artikel 08.05 en de stand van de bijdrage moederdepartement uit de Rekening van baten en lasten:

– buitengewone baten (– f 23,398 mln.)

Onder relevante beleidsontwikkelingen 1998 is in deze verantwoording toegelicht dat de beleidsvoornemens met betrekking tot de invoering van penitentiaire programma's in 1998 niet zijn gerealiseerd. Voorts is aangegeven dat als gevolg van de cellenleegstand de bezetting van arrestanten op politiebureaus achter bleef bij de raming. Daarenboven hoefden – gelet op de in 1998 optredende cellenleegstand – geen extra compenserende noodmaatregelen in het gevangeniswezen te worden getroffen en trad een geringe vertraging op in de realisering van de capaciteitsuitbreidingen in de Jeugdsector, waardoor de gemiddelde bezetting achterbleef. Als gevolg van het vorenstaande bleven in 1998 voor circa f 23,4 mln. aan middelen onbesteed. Meer specifiek gaat het om de volgende bedragen:

– penitentiaire programma's (f 8,4 mln.)

– arrestanten op politiebureaus (f 9,9 mln.)

– niet uitvoeren noodmaatregelen GW (f 3,9 mln.)

– lagere gemiddelde capaciteit Jeugdinrichtingen (f 1,3 mln.)

De onbestede bedragen maken onderdeel uit van het saldo van baten en lasten 1998. Een voorstel tot aanwending van deze middelen wordt gegeven onder «saldo baten en lasten».

– ontvangen projectgelden (– f 41,172 mln.)

Onder deze post is de mutatie opgenomen tussen de saldi van de stand ultimo 1997 en 1998 van de ontvangen projectgelden. In de stand ultimo 1998 zijn begrepen de middelen bestemd voor automatiseringsprojecten (f 5,2 mln.), overlopende bouwprojecten in de particuliere sector (f 65,7 mln.) en een verplichting aan het ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, die met het oog op een mogelijk andere financieringswijze als gevolg van de invoering van de stelselwijziging Rijkshuisvesting, is aangehouden.

– onttrekking aan bestemmingsreserve (f 47,769 mln.)

De bestemmingsreserve ultimo 1998 nam, rekening houdend met een toevoeging vanuit de algemene reserve van circa f 2,9 mln., af van f 140,5 mln. met f 44,9 mln. tot f 95,6 mln.

De afname houdt verband met de financiering van in 1998 gepleegde investeringen (f 68,1 mln.) en overige projecten (f 48,5 mln.), terwijl f 68,8 mln. is toegevoegd als reservering voor vervangings- en (capaciteitsgerelateerde) uitbreidingsinvesteringen.

Het saldo ultimo 1998 heeft betrekking op zowel de financiering van de aan de capaciteitsuitbreidingen gerelateerde projecten, welke door vertragingen in 1998 niet tot uitvoering en betaling kwamen, als op vervangingsinvesteringen. Onderstaand overzicht brengt de opbouw van de bestemmingsreserve ultimo 1998 in beeld:

Opbouw bestemmingsreserve

Infrastructurele projecten	7 545
Initiële projecten	20 343
Huisvestingsuitgaven capaciteitsuitbreidingen jeugdsector	23 614
Vervangingsinvesteringen	44 106
Saldo bestemmingsreserve ultimo 1999	95 608

Opbrengsten derden

De opbrengsten derden bedroegen in 1998 per saldo circa f 24 mln.meer dan geraamd. Naar samenstellende delen is het resultaat als volgt uitgesplitst:

Opbrengsten derden

Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Realisatie	Slotwetmutaties (+ = tekort tov. beschikbaar bedrag)
Opbrengsten arbeid	41 908	42 837	929
Opbrengsten AWBZ	189 832	181 327	– 8 505
Diverse opbrengsten	14 298	45 427	31 129
Totaal opbrengsten derden	246 038	269 591	23 553

Ter nadere toelichting op de verschillen tussen de geraamde en gerealiseerde opbrengsten geldt het volgende:

Opbrengsten arbeid:

De bijna f 1,0 mln. hogere opbrengsten worden verklaard door de toename van de deelname van gedetineerden aan de arbeid en het intensiveren van de arbeidsacquisitie bij een gunstige marktontwikkeling. De hogere opbrengsten leiden tot nagenoeg overeenkomstig hogere arbeidskosten.

Terugontvangsten AWBZ

De kosten voor de TBS-gestelden worden voor circa 80% verhaald op het AFBZ-fonds (Algemeen Fonds Bijzondere Ziektekosten). De kosten van TBS-verpleging mogen eerst gedeclareerd worden vanaf het moment van in gebruik neming van een voorziening. Ten gevolge van vertragingen in de capaciteitsuitbreidingen (m.n. De Singel) zijn hogere niet-declarabele kosten gemaakt. Hierdoor blijft de AWBZ-ontvangstentaakstelling achter bij de desbetreffende taakstelling. Het achterblijven van de terugontvangsten houdt verband met lagere TBS-uitgaven. De door DJI ingediende lagere AWBZ-declaratie leidt tot besparingen bij het AFBZ-fonds. Met het Ministerie van VWS zijn inmiddels afspraken gemaakt, welke er op neerkomen dat in het vervolg bij capaciteitsuitbreidingen in de TBS-sector eerst geld wordt overgeheveld ten gunste van het AFBZ-fonds, nà realisatie van de desbetreffende uitbreidingen.

Diverse opbrengsten

Het bedrag van de oorspronkelijk vastgestelde begroting van circa f 14,3 mln. en heeft voornamelijk betrekking op geraamde verrekeningen met de Immigratie en Naturalisatie Dienst voor verleende vervoersdiensten, verrekeningen tussen de onder het Agentschap DJI ressorterende inrichtingen en diensten, inhoudingen op salarissen personeel (o.a. kinderopvang en PC-privé) en kantine-opbrengsten. De diverse opbrengsten vallen in 1998 circa f 31,1 mln. hoger uit dan geraamd. Het betreft hier voornamelijk hogere ontvangsten waar tegenover gelijke uitgavenmutaties staan. Deze zogenoemde desalderingsmutaties hebben in hoofdzaak betrekking op verrekening van kosten tussen DJI-diensten en inrichtingen en met andere ministeries. Het beeld van de hogere ontvangsten is als volgt:

Diverse opbrengsten Bedragen x f 1 mln.

Stand oorspronkelijke begroting	14,3
Ontvangen ESF-subsidies	7,3
Ontvangsten A&O fonds	0,7
Verrekeningen tijdelijk executieve ondersteuning, opleidingsinstituut, vervoer enz.	11,4
Subsidie-afrekening voorgaande jaren	3,1
Verrekeningen met het Opleidingsinstituut DJI	3,4
Overige opbrengsten exploitatie (w.o. kantine-opbr.,pers.inhoudingen)	5,2
Stand slotwet 1998	45,4

Rentebaten (– f 0,565 mln.)

De rentebaten bedroegen over de credit-saldi van de rekening-courant met het Ministerie van Financiën f 0,565 mln. De creditrente bedroeg in % vanaf 1-1-1998 2,75%.

Buitengewone baten (– f 26,005 mln.)

De buitengewonen baten bedroegen in 1998 per saldo f 26,005 mln.Onder relevante beleidsontwikkelingen 1998 is in deze verantwoording toegelicht dat de beleidsvoornemens met betrekking tot de invoering van penitentiaire programma's in 1998 niet zijn gerealiseerd. Voorts is aangegeven dat als gevolg van de cellenleegstand de bezetting van arrestanten op politiebureaus achter bleef bij de raming. Daarenboven hoefden – gelet op de in 1998 optredende cellenleegstand – geen extra compenserende noodmaatregelen in het gevangeniswezen te worden getroffen en trad een geringe vertraging op in de realisering van de capaciteitsuitbreidingen in de Jeugdsector, waardoor de gemiddelde bezetting achterbleef. Als gevolg van het vorenstaande bleven in 1998 voor circa f 23,4 mln. aan middelen onbesteed. Dit bedrag is als volgt samengesteld:

– penitentiaire programma's (f 8,4 mln.)

– arrestanten op politiebureaus (f 9,9 mln.)

– niet uitvoeren noodmaatregelen GW ( 3,9 mln.)

– lagere gemiddelde capaciteit Jeugdinrichtingen (f 1,3 mln.)

Voorts is onder de buitengewone baten begrepen een post van f 2,607 mln., zijnde een positief resultaat uit het boekjaar 1997. Zoals bekend is het resultaat van het boekjaar 1997 vastgesteld op «nihil». Deze vaststelling laat onverlet dat bij het vaststellen van de definitieve afrekeningen met de DJI-inrichtingen en diensten over 1997 alsnog een resultaat 1997 naar voren komt.

De buitengewone baten 1998 maken onderdeel uit van het saldo van baten en lasten 1998. Een voorstel tot aanwending van deze middelen wordt gegeven onder «saldo baten en lasten».

Lasten

Apparaatskosten (– f 65,701 mln.)

Voor een aantal posten wordt voor de relatie tussen kosten en uitgaven een 1 : 1-verhouding verondersteld. Met name geldt dit voor de subsidie-uitgaven.

De realisatiecijfers worden conform deze eerdere aanname verantwoord.

De realisatie van de personele en materiële kosten versus de desbetreffende ramingen dienen als programmakosten in samenhang te worden bezien. DJI werkte in 1998 voor de rijksinrichtingen met integrale kostprijzen. Herijking van de kostprijzen vindt plaats teneinde over te gaan van een historische kostprijs op een normatieve kostprijs. De herijking van de normprijzen voor de beleidsterreinen Gevangeniswezen en Jeugd zal naar verwachting begin 1999 worden afgerond. De rijks TBS-inrichtingen zijn in 1998 in hoofdzaak tegen (gemiddelde) COTG-tarieven gebudgetteerd. Ook de integrale budgetvrijheid personele danwel materiële middelen in te zetten, pleit voor het bezien van de uitkomsten in deze samenhang.

Het uitvoeringsbeeld over 1998 van de personele en materiële lasten is als volgt:

Uitvoeringsbeleid personele en materiële lasten

Realisatie personele en materiële kosten	1 548 697
Raming personele en materiële kosten	1 482 996
Hogere lasten	65 701

De in bovenstaand overzicht als resultaat opgenomen hogere lasten dienen nog te worden gecorrigeerd wegens het aandeel van de rijks TBS-inrichtingen in het niet realiseren van de AWBZ-opbrengstentaakstelling.

Deze hogere kosten laten zich voornamelijk verklaren door de toevoegingen als toegelicht onder «Opbrengsten moederdepartement», «opbrengsten derden» en door het saldo van de overlopende posten, voor de financiering waarvan in de balansen per 1997 en 1998 rekening is gehouden. Ter voorkoming van tekstdoublures wordt voorts verwezen naar de toelichting op de kengetallen betreffende zowel de gerealiseerde capaciteiten als dagprijzen.

Subsidiekosten (– f 48,946 mln.)

De subsidiekosten kwamen in 1998 circa f 49 mln. hoger uit dan de aanvankelijke raming. De hogere uitgaven hadden deels betrekking op de bij Voorjaarsnota toegevoegde gelden voor de financiering van capaciteitsuitbreidingen en loonbijstellingen in de particuliere TBS- en Jeugdsector. Voorts was een belangrijk deel van de hogere subsidiekosten afkomstig van projecten welke door vertragingen niet meer in 1997 konden worden uitgevoerd en in 1998 alsnog werden gerealiseerd. Ter financiering hiervan was in de balans ultimo 1997 een voorziening ten gunste van 1998 getroffen.

Voor een nadere toelichting op de uitvoering 1998 wordt verwezen naar het gestelde onder «opbrengsten moederdepartement» en bij de sectorspecifieke kengetallen.

Afschrijvingskosten (f 30,412 mln.)

De afschrijvingskosten bleven circa f 30 mln. achter bij de oorspronkelijke raming. De eerdere raming stoelde nog op de uitkomsten van een extern uitgevoerd onderzoek naar de omvang van de vaste activa en de vast te stellen afschrijvingstermijnen. De in de normprijzen opgenomen afschrijvingsbedragen stemden hiermee niet overeen. De uitkomsten van een werkgroep, die was belast met de herijking van de normprijzen, bevestigen dat de afschrijvingscomponent in de kostprijs op een te laag niveau is gesteld. Aanpassing van de afschrijvingsnormen vindt per 1999 plaats teneinde toekomstige vervanging te waarborgen.

Dotaties aan voorzieningen (– f 19,542 mln.)

De dotatie aan de voorzieningen heeft in 1998 voor f 18,452 mln. betrekking op de in 1999 en 2000 tot betaling komende uitgaven voor de bestrijding van de millenniumproblematie. Voorts is f 1 mln. gedoteerd voor de afdekking van de aansprakelijkheidsrisico van de arbeid in de rijksinrichtingen jegens derden.

Saldo van baten en lasten (– f 26,027 mln.)

Het saldo van baten en lasten is positief en bedraagt circa f 23 mln. Ten opzichte van de raming van een verlies van bijna f 4 mln. geeft deze uitkomst een afwijking te zien van circa f 26 mln. Het betreft een saldopost die is ontstaan door consolidatie van de balansen en verlies- en winstrekeningen van de onder de DJI ressorterende inrichtingen en diensten. Voor wat betreft een toelichting op hoofdlijnen wordt het resultaat verklaard in de volgende tabel.

Verklaring resultaat

Exploitatie-resultaat 1998	– 3 333
Resultaat boekjaar 1997	2 607
Niet gerealiseerde capaciteit in exploitatie	15 021
Resultaat op exploitatie		14 295
Niet uitvoeren penitentiaire programma's		8 377
Saldo resultaat 1998		22 672

Meer gedetailleerde informatie betreffende het resultaat op de bedrijfsvoering van de DJI-inrichtingen wordt verkregen wanneer de staten van baten en lasten volgens de P*Q-benadering wordt gevolgd. Het niet uitvoeren van penitentiaire programma's in 1998, als gevolg van de vertraging bij de in werking treding van de nieuwe Penitentiaire beginselenwet waardoor in 1998 een formele basis ontbrak, leidde tot de gegeven besparing.

Het resultaat op de exploitatie ziet er naar beleidsterrein als volgt uit:

Exploitatie-resultaat naar beleidsterrein

Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil
– Gevangeniswezen	1 157 422	1 242 191	– 84 769
– Rijks Jeugdinrichtingen	105 960	130 219	– 24 259
– Particuliere jeugdinrichtingen	96 549	117 311	– 20 762
– Rijks TBS-inrichtingen	121 008	120 499	509
– Particuliere TBS-inrichtingen	100 154	121 125	– 20 971
Totaal inrichtingen	1 581 093	1 731 345	– 150 252
Nog toe te rekenen posten	114 296		114 296
Vervoer voor derden	17 709		17 709
Voorziening millennium		18 542	– 18 542
Voorwerving proj.organisaties capaciteitsuitbreidingen	38 893		38 893
Kader baten en lasten	1 751 991	1 749 887	2 104
In kostprijzen begrepen ontvangsten (desaldering)	56 206	88 264	– 32 058
Bijstellingen t.o.v. kader 1998 per saldo	14 308	88 132	– 73 824
Bijgesteld kader/realisatie Baten en lasten	1 822 505	1 926 283	– 103 778

De nog toe te rekenen posten hebben betrekking op de bovennormatieve toevoegingen als gevolg van inrichtingsspecifieke situaties. In de realisatiecijfers komen zijn deze kosten inbegrepen. De post «vervoer voor derden» heeft betrekking op het bovenarrondissementale vervoer van de Landelijke diensten.

Deze kosten komen eveneens in de realisatiecijfers terug. Teneinde aansluiting te verkrijgen met de in de staat Baten en lasten opgenomen saldi wordt in bovenstaande tabel rekening gehouden met de het corrigeren van de in de kostprijzen begrepen salderingseffect van de opbrengsten. De post «overige» tenslotte heeft voor wat betreft de aanvankelijke begroting 1998 betrekking op de raming voor kosten van penitentiaire programma's en het geraamde verliessaldo. In de realisatiecijfers heeft deze post voornamelijk betrekking op bouwsubsidies en budgetbijstellingen.

Ten aanzien van de interpretatie van bovenstaande uitkomsten wordt nadrukkelijk gewezen op de beperkingen die zijn aangegeven bij de verantwoording van de gemiddelde dagprijzen. Binnen het Agentschap DJI wordt een verdere verfijning van de toerekeningsmethodiek in 1999 ter hand genomen.

Het primaire resultaat van – f 150 252 mln. is opgebouwd uit bezettings- en prijsverschillen per DJI-beleidsterrein. Het beeld voor DJI-totaal is als volgt:

Bezettings- en prijsverschillen per beleidsterrein

	Prijsverschil	hoeveelheids verschil	Totaal verschil
– Gevangeniswezen	– 108 871	24 102	– 84 769
– Rijks Jeugdinrichtingen	– 24 095	– 164	– 24 260
– Particuliere jeugdinrichtingen	– 22 227	1 465	– 20 762
– Rijks TBS-inrichtingen	– 20 846	21 354	508
– Particuliere TBS-inrichtingen	– 19 104	– 1 868	– 20 971
Totaal primair prijs- en bezettingsverschil	– 195 143	44 889	– 150 254

Voor wat betreft de toelichting op de prijsverschillen zij verwezen naar de toelichting bij de kengetallen betreffende de gescoorde dagprijzen («P») en het samenvattende overzicht hierboven. De geldende budgetterings- en verantwoordingssystematiek geeft geen informatie over de optredende feitelijke prijsverschillen bij de (de-)/ centrale diensten (goedkoper of duurder inkopen dan de desbetreffenden voorcalculatorische norm). De bezettingsverschillen zijn reeds nader toegelicht bij de kengetallen betreffende de scores op de capaciteiten («Q»).

Voorstel voor resultaatsbestemming:

Het resultaat 1998 is opgebouwd uit buitengewone baten (f 26,005 mln.) en een verlies (– f 3,333 mln.). DJI heeft in 1999 te maken met een taakstelling uit hoofde van het Regeerakkoord 1998–2002, volgens welke te treffen beleidsombuigingen reeds in 1999 een uitgavenbeperking dienen op te leveren van f 25 mln. (oplopend tot structureel f 115 mln. in 2002). De DJI is in overleg met het moederdepartement doende een structurele basis te creëren voor de compensatie van deze taakstelling enerzijds door versoberingen en anderzijds door capaciteitsreductie gecombineerd met het ontwikkelen van alternatieve substitutiemodaliteiten. Het is evenwel te kort dag om aan te nemen dat in 1999 reeds (in overeenstemming met het DJI-veld) een besparing kan worden gerealiseerd van f 25 mln. Met medewerking van het moederdepartement wordt daarom voorgesteld het positieve saldo van 1998 dat onder meer het resultaat is van een uiterst restrictief financieel beleid, in te zetten ter compensatie van de taakstelling Regeerakkoord 1999.

De begroting van kapitaaluitgaven en ontvangsten, het kasstroomoverzicht

Kasstroomoverzicht

	Oorspronkelijk vastegestelde begroting	Mutaties (+ of –) op grond van eerste suppletore begroting	Mutaties (+ of –) op grond van tweede suppletore begroting	Realisatie	Verschil
Liquide middelen 1 januari	37 429			209 706	172 277
1a. saldo van baten en lasten	– 3 355			22 672	26 027
1b. gecorrigeerd voor afschrijvingen/mutaties voorzieningen	92 976			82 106	– 10 870
1c. gecorrigeerd voor mutaties in het werkkapitaal	15 408			49 541	34 133
1d. vrijval uit bestemmingsreserve / onttrekking algemene reserve				– 116 526	– 116 526
–->1. kasstroom uit operationele activiteiten	105 029	0	0	37 793	– 67 236
2a. uitgaven onroerende zaken	0	0
2b. uitgaven overige kapitaalgoederen (excl. bouwsubsidie)	– 162 661			– 59 669	102 992
2c. gecorrigeerd voor desinvesteringen*	0	0
–->2. kasstroom uit investeringsactiviteiten	– 162 661	0	0	– 59 669	102 992
3a. leningen moederdepartement	0	0
3b. investeringbijdrage van het moeder-departement (excl. bouwsubsidies)*	69 685	29 195		68 758	– 30 122
3c. aflossingen	0	0
–->3. netto kasstroom uit financieringsactiviteiten	69 685	29 195	0	68 758	– 30 122
Liquide middelen 31 december	49 482	29 195	0	256 588	177 911
(1 januari + ad 1 + ad 2 + ad 3)

* omdat de realisatie van de verstrekte bouwsubsidies is begrepen in het saldo van baten en lasten zijn de geplande uitgaven (onderdeel 2b) en ontvangsten (onderdeel 3b) voor een gelijk bedrag uit de stand Miljoenennota geëlimineerd

De uit bovenstaand overzicht blijkende verschillen tussen realisatie en de stand op de aanvankelijke begroting zijn merendeels reeds toegelicht bij de uitkomsten van de staat baten en lasten. Ter bekorting wordt daarnaar verwezen. Ter aanvulling daarop geldt nog het volgende.

ad 1b. afschrijvingen/mutaties voorzieningen

Het realisatiebedrag 1998 is als volgt samengesteld:

Realisatie afschrijvingen/voorzieningen

– Voorziening bestrijding millenniumproblematiek	18 542
– Aansprakelijkheid jegens derden i.v.m. arbeid rijksinrichtingen	1 000
– Afschrijvingskosten 1998	62 564
Totaal realisatie afschrijvingen en voorzieningen	82 106

Ad 1d vrijval uit bestemmingsreserve/onttrekking algemene reserve

Het realisatiebedrag 1998 heeft betrekking op vrijval en onttrekking van de algemene bestemmingsreserve ten behoeve van investeringen als toegelicht bij de desbetreffende balanspost.

Ad 2b uitgaven overige kapitaalsgoederen (excl. bouwsubsidie)

Het gerealiseerde bedrag heeft voor f 59,669 mln. betrekking op investeringen.

Realisatie voorgenomen beleidsontwikkelingen 1998

Capaciteitsuitbreidingen

Penitentiaire inrichtingen; snelrechtcellen.

In de ontwerpbegroting 1998 is aangegeven dat de capaciteit van de penitentiaire inrichtingen zal worden uitgebreid met 50 snelrechtcellen in het kader van de uitvoering van het Grote Stedenbeleid. Deze uitbreiding loopt mee in het huidige uitbreidingsprogramma en zal per ultimo 1999 worden gerealiseerd.

Penitentiaire inrichtingen; uitbreiding SOV-plaatsen

De in de ontwerpbegroting 1998 voorgenomen capaciteitsuitbreiding met 254 intramurale SOV-plaatsen (Strafopvang Verslaafden) zal naar verwachting omstreeks ultimo 1999 plaatsvinden. In 1998 is met de betrokken gemeenten over de medefinanciering van 25% van de investeringskosten, overleg gevoerd. Met de gemeente Den Haag vindt nog overleg plaats over deze bijdrage; de overige betrokken gemeenten hebben met de medefinanciering ingestemd. Per saldo gaat het om een bijdrage van ruim f 18 mln., welke in 1999 door de DJI dient te worden geïncasseerd. De onderhavige capaciteitsuitbreiding zal deel uitmaken van het Grote Stedenbeleid.

Capaciteitsuitbreidingen TBS en Jeugd uit hoofde van toevoeging gelden bij Voorjaarsnota 1998

Bij Voorjaarsnota 1998 zijn middelen toegevoegd om de capaciteitsnood in de TBS- en Jeugdsector op korte termijn te reduceren. Hieronder wordt de stand van zaken nader toegelicht:

Uitbreiding TBS-inrichtingen met 20 plaatsen structureel

De capaciteitsuitbreidingen zijn voorzien in zowel de rijksinrichtingen (8) als in de particuliere inrichtingen (12). Van de 20 plaatsen zullen 2 plaatsen specifiek bestemd zijn open behandeling en 18 voor gesloten behandeling. Het streven was er op gericht de capaciteit met 10 plaatsen per ultimo 1998 en 1999 te laten stijgen. Zoals uit de toelichting op de kengetallen blijkt, is dit als gevolg van bouwkundige vertragingen niet gelukt.

Voor wat betreft de exploitatiekosten wordt opgemerkt dat deze zullen dalen vanwege het realiseren van een deel van de capaciteit als open plaatsen in plaats van de duurdere «gesloten» plaatsen. Een en ander past in het beleid om 10% van de TBS-capaciteit als open plaatsen te financieren.

Uitbreiding jeugdinrichtingen met 171 plaatsen

De capaciteit zal ultimo 1998 en 1999 worden uitgebreid met respectievelijk 63 en 108 plaatsen. De capaciteitsuitbreidingen zijn voorzien in zowel de rijksinrichtingen (92) als in de particuliere jeugdinrichtingen (79). Om op zo'n kort mogelijke termijn capaciteitsuitbreidingen in de Jeugdsector te realiseren is gekozen voor een uitbreiding van 52 plaatsen voor behandeling en 119 voor opvang. De investeringskosten worden gedrukt door het realiseren van een deel van de capaciteitsuitbreidingen door aan-/verbouw bij bestaande inrichtingen. Onderdeel van de capaciteitsuitbreiding is de herbestemming van een deel van de penitentiaire capaciteit (20 plaatsen structureel) tot Jeugdcapaciteit. Het Gevangeniswezen compenseert deze herbestemming door hiervoor vervangende capaciteit te realiseren. De onderhavige uitbreidingen maken deel uit van de lopende uitbreidingsprogramma's. Zoals onder de kengetallen is toegelicht is de uitvoering van de lopende uitbreidingsprogramma's voor 1998 enigszins vertraagd (9 plaatsen). Ter voorkoming van tekstdoublures wordt naar die toelichting verwezen.

Uitbreiding VN-cellen

In de Voorjaarsnota 1998 zijn middelen opgenomen ter financiering van de uitbreiding van het aantal VN-cellen. In het cellencomplex te Scheveningen stonden reeds 24 cellen ter beschikking van de VN (voornamelijk Joegoslavië-tribunaal). Per 1 augustus 1998 is dit aantal uitgebreid tot 36 cellen. Nader afstemming tussen de toegekende middelen en de benodigde middelen, rekening houdend met de ontoereikende betalingen door de VN over de periode 1994–1997 (per saldo circa f 1,3 mln.) dient nog plaats te vinden.

Compensatie medische advisering vreemdelingen

Incidenteel is voor 1998 f 1,2 mln. compensatie ontvangen voor de inzet van de geneeskundige inspectie ten behoeve van vreemdelingen. Met de IND zijn inmiddels afspraken gemaakt, inhoudende dat de IND per 1999 zelf zal zorgdragen voor medische advisering en hiervoor per die datum geen beroep meer zal doen op de inzet van de Geneeskundige Inspectie van de DJI. Met de beschikbaar gestelde middelen zijn in 1998 gemiddeld 3200 adviezen uitgebracht; de gemiddelde kosten per advies bedroegen f 375,–.

Vervoersplan DJI

De DJI heeft in 1998 de uitvoering van een vervoersplan ter hand genomen. De hiervoor benodigde middelen zijn door herschikking binnen de DJI-begroting gecompenseerd.

A en O fonds werklozenproject 1998

Het afgesloten convenant betreffende een werklozenproject 1998 leidde tot plaatsing van 31 langdurig werklozen bij de DJI-inrichtingen (Gevangeniswezen en TBS). Per te plaatsen functionaris is (indien werd voldaan aan bepaalde voorwaarden) uit het A en O-fonds een subsidie ontvangen van f 24 000,– en (voor zover gerealiseerd) maximaal f 9 000,– aan opleidings-, scholings- en begeleidingskosten. De subsidies gelden voor het jaar 1998 en de instroom van betrokkenen vond voor 1 oktober 1998 plaats.

Het betrof vooral functies in de executieve dienst. In eerste instantie waren circa twee maal zoveel plaatsen aangevraagd. In tegenstelling tot voorgaande jaren konden deze echter niet worden opgevuld. Als voornaamste reden werd aangemerkt het geringe aantal gegadigden en de kwaliteit van het aanbod bij de werving. Krapte op de arbeidsmarkt is hier de vermoedelijke oorzaak van. Het vereist een veel nauwere samenwerking bij de werving tussen de diensten en de lokale arbeidsbureaus dan in de voorgaande jaren. Daarnaast zijn door het A en O fonds diverse projecten gefinancierd, te weten Nederlandse Taalcursussen, Instroom gedeeltelijk arbeidsongeschikten, Nieuwe functie in de schalen 1 en 2 en Leeftijdsbewust personeelsbeleid.

Subsidies Europees Sociaal Fonds (ESF)

Ter cofinanciering van de activiteiten gericht op de maatschappelijke integratie van de gedetineerden (na detentie) verwierf de DJI in 1998 f 7,3 mln. aan subsidies van het Europees Sociaal Fonds. Het ESF draagt maximaal 45% van de projectkosten, de overige kosten, te weten f 10,3 mln. zijn binnen de DJI gecompenseerd.

Het ging in 1998 om projecten ten behoeve van het Gevangeniswezen en justitiële jeugdinrichtingen, waarbij de arbeidstoeleiding van gedetineerden en pupillen centraal staat. De projecten draai(d)en in circa 30 inrichtingen; het deelnemertal bedroeg 1906, van wie 884 deelnemers t/m 24 jaar en 1022 ouder dan 24 jaar. De definitieve afrekening betreffende 1998 volgt in 1999. Het voorlopige resultaat is in de opbrengsten 1998 verwerkt.

Sober regimeproblematiek

Op grond van vigerende regelgeving is het gevangeniswezen niet in staat vreemdelingen in een sober regime te plaatsen. Hierdoor treedt voor 1998 een tekort op dat overeenkomt met de desbetreffende taakstelling van f 14 mln. Voorts vallen de te bereiken besparingen per sober regime-plaats in de huizen van bewaring tegen. Dit laatste komt er op neer dat van de aanvankelijk – overeenkomstig de taakstelling – becijferde besparing van 18% op de personeelsgebonden uitgaven slechts circa 11% wordt gerealiseerd. Beide tegenvallers belopen in 1998 respectievelijk f 14 en f 6 mln. Dit tekort is in 1998 afgedekt door interne herschikkingen ten laste van centrale budgetten en het temporiseren van projecten en het voeren van een terughoudend aanstellingen- en aanschafbeleid.

Penitentiaire programma's (PP's)

In de ontwerpbegroting 1998 zijn gelden gereserveerd voor de uitvoering van PP's. Zoals bekend zullen eerst bij de inwerkingtreding van de nieuwe Penitentiaire beginselenwet (per 1-1-1999) PP's kunnen worden uitgevoerd. Onder «saldo bijdrage» is een voorstel opgenomen over de aanwendig van de gelden die resteren na aftrek van de financiering van art. 47-geplaatsen en de voorlopers van PP. Ter bekorting wordt naar de toelichting op het voorstel verwezen.

Elektronisch toezicht (ET)

In de ontwerpbegroting 1998 is voor de landelijke invoering van elektronisch toezicht circa f 3 mln. gereserveerd. ET vormt onder andere een verzwarend element bij de toepassing van penitentiaire programma's. De vertraging betreffende de invoering van de nieuwe Penitentiaire beginselenwet, heeft ook gevolgen voor de ET-uitgaven. Omdat het hier gaat om de exploitatie-uitgaven (voornamelijk eerste aanschaffingen) zullen deze uitgaven zich alsnog in 1999 voordoen, deel uitmaken van de transistorische post op de balans en in 1999 alsnog tot uitgaaf komen.

Arrestanten op politiebureaus

Door een achterblijvende bezetting van arrestanten op politiebureaus, zal het budget arrestanten (circa f 20 mln.) in 1998 niet worden uitgeput en uitmonden in een onderuitputting van circa f 10 mln. Over de inzet van deze onderuitputting wordt verwezen naar het voorstel onder «Saldo bijdrage».

Millenniumproblematiek

Het jaar 1998 heeft heel sterk in het teken gestaan van het oplossen van het millenniumprobleem. In dit kader werd begin 1998 een algehele investeringsstop afgekondigd voor ICT-projecten. Deze investeringsstop is inmiddels opgeheven. De totale kosten voor de bestrijding van de millenniumproblematiek worden geraamd op circa f 37 mln., waarvoor in 1998 f 10,7 mln. exogene compensatie is ontvangen. Het restant diende endogeen te worden gefinancierd door onder andere het vertragen en terughoudend uitvoeren van overige automatiseringsprojecten.

In 1998 is voor de in 1999 en 2000 tot betaling komende uitgaven in het kader van de millenniumproblematiek een voorziening op de balans opgenomen van ruim f 18 mln.

De kengetallen

Ultimocapaciteiten

In de ontwerp-begroting staan overzichten opgenomen betreffende de te realiseren ultimocapaciteiten per beleidsterrein. Het betreft hier een momentopname. De desbetreffende realisatiecijfers per gelijke datum wijken in geval van over de jaargrenzen heen lopende uitbreidingsprogramma's af. Afwijkingen willen echter niet zeggen dat zich een overeenkomstig effect manifesteert op de geplande gemiddelde capaciteit. Immers vertragingen van bijvoorbeeld 1 maand vertalen zich op jaarbasis in verlaging van de desbetreffende gemiddelde capaciteit met 1/12-deel. Daarbij komt dat vertraging in oplevering van capaciteit tot (vlak) na de datumgrens in financiële zin – gelet op de reeds optredende voorwervingskosten van personeel en eerste inrichtingskosten – niet steeds tot besparingen leidt. Voor zover het eerste inrichtingskosten betreft worden de gelden via transitorische posten op de balans doorgeschoven naar het volgende jaar.

Gelet op de geringe meerwaarde van de informatie over de gerealiseerde ultimocapaciteit, wordt – mede ter voorkoming van tekstdoublures – in het navolgende de stand van zaken betreffende de voorgenomen capaciteitsuitbreidingen naar gemiddelde standen gepresenteerd en waar nodig nader toegelicht.

Gemiddelde capaciteiten

Onderstaande overzichten geven inzicht in de geraamde en gerealiseerde gemiddelde capaciteit per product(categorie).

Overzicht gemiddelde capaciteiten per productcategorie Gevangeniswezen

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil
Huis van bewaring regulier	6 006	6 171	165
Noodmaatregelen/overvol	376	376	0
Huis van bewaring sober regime	1 131	789	– 342
Huis van bewaring vreemdelingen	1 322	1 277	– 45
Gesloten gevangenis	1 978	2 043	65
Bijzonder beveiligde plaatsen	242	250	8
Bijzondere opvangplaatsen in gesloten inrichting	834	828	– 6
(Half) open gevangenis	1 457	1 467	10
Arrestanten in politiecellen	300	160	– 140
Experimentele plaatsen	40	40	0
	13 686	13 401	– 285

Het tekort van gemiddeld 285 plaatsen heeft betrekking op enerzijds het achterblijven van de uitbreiding van de reguliere capaciteit (145 plaatsen) en anderzijds op een lagere gemiddelde bezetting van arrestanten in politiecellen (140 plaatsen). De grootste veroorzakers van het eerstgenoemde tekort zijn Nieuwegein (84 plaatsen), Ter Apel (66 plaatsen), Tilburg (24 plaatsen). Het treffen van – waar mogelijk – compenserende noodvoorzieningen vergde voorbereidingstijd (o.a. werven personeel, bouwkundige aanpassingen) en leverde onvoldoende soelaas om de vertragingen te compenseren. Rekening houdend met de reeds eerdergenoemde financiële taakstelling van het ministerie van Financiën (in equivalenten capaciteitseenheden 107 plaatsen gemiddeld, waarvoor de meerjarenraming overeenkomstig is gekort) bleef de gemiddelde capaciteit in 1998 per saldo (140–107) 33 plaatsen achter bij de desbetreffende capacitaire taakstelling.

Uit het overzicht blijkt voorts dat vooral de gerealiseerde capaciteit «sober regime»-plaatsen achter bleef bij de raming. Dit wordt veroorzaakt door de noodzaak voor de overgang van reguliere plaatsen naar sobere plaatsen bouwkundige voorzieningen te treffen. Deze bouwkundige voorzieningen konden bij een aantal inrichting niet tijdig worden getroffen zodat enig uitstel van de invoering van een sober regime was geboden.

Het gebruik van politiecellen bleef achter bij de raming (rekenkundig bepaald op 140 plaatsen). Het verminderd gebruik heeft een directe relatie met de in 1998 opgetreden cellenleegstand. Hierover is de Tweede Kamer geïnformeerd bij brief van 26 januari 1999, nr. 742 814/99/PJS. Overigens wordt voorgesteld de lagere uitgaven die het gevolg zijn van het verminderd gebruik van politiecellen – zoals al eerder toegelicht onder «Realisatie beleidsontwikkelingen 1998» – door te schuiven naar 1999.

Het niet realiseren van de gemiddelde capaciteit zou, volgens een P*Q-benadering moeten leiden tot een besparing. Hier tegenover staan echter (extra) kosten, zoals de voorwerving van personeel die bij vertragingen doorgang vond, hogere kosten voor bouwkundige voorzieningen in verband met herbestemmingen, het inzetten/herplaatsen van tijdelijk (overtollig) personeel en het treffen van noodmaatregelen.

Rekening houdende met de door lopende kosten van voorwerving zijn de resterende middelen voortvloeien uit bovenstaande vertragingen en verminderde bezetting (f 22,2 mln.) als «buitengewone baten» in de staat van baten en lasten 1998 verantwoord. Deze baten maken vervolgens onderdeel uit van het in deze verantwoording opgenomen voorstel tot resultaatsbestemming.

Overzicht gemiddelde capaciteiten per productcategorie TBS

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Capaciteitsuitbreiding Voorjaarsnota	Realisatie	Verschil
Rijk
Gesloten plaatsen	346	4	260	– 90
Open plaatsen	38		40	2
Pieter Baan Centrum	32		32	0
Meijers Instituut	60		60	0
	476	4	392	– 88
Particulier
Basis gesloten plaatsen	387	6	394	1
Open plaatsen	42		43	1
	429	6	437	2
Totaal TBS-plaatsen	905	10	829	– 86

In de ontwerp-begroting 1998 is een nadere specificatie gegeven van de capaciteiten naar «basis-gesloten» betreffende de eerste 55 plaatsen en naar meer dan 55 plaatsen. Omdat noch in de verantwoording van de capaciteit noch in de verantwoording van de bezettings- en financiële gegevens een splitsing wordt gemaakt naar beide categorieën, worden deze in het vervolg als zijnde capaciteitsdifferentiatie toegelicht.

De voorgenomen uitbreidingen in de rijkssector bleven achter bij de taakstelling als gevolg van bouwkundige vertragingen bij de rijksinrichtingen Mesdag (24 plaatsen), Veldzicht (27 plaatsen) en De Singel (37 plaatsen). De uitbreidingen Mesdag en Veldzicht worden alsnog respectievelijk medio 1999 en in het voorjaar 1999 in gebruik genomen. De Singel is per september 1998 (4 maanden later dan aanvankelijk gepland) in gebruik genomen.

De realisatie in de particuliere TBS-sector komt gemiddeld 2 plaatsen hoger uit dan de desbetreffende taakstelling. Het betreft hier een ramingsverschil.

Het niet realiseren van de gemiddelde capaciteit leidt volgens een P*Q-benadering tot een besparing van circa f 20 mln. op de TBS-kosten. Lagere TBS-kosten (met uitzondering van de initiële kosten) hebben echter voor circa 80% een relatie met de taakstellende Terugontvangsten AWBZ. Rekening houdende met de AWBZ-component, alsmede het onverminderd optreden van de kosten van de voorwerving van personeel (dat bij vertragingen deels overtollig werd, aanvullende opleidingen volgde en tijdelijk elders is ingezet), de kosten van de projectorganisatie en de hogere kosten als gevolg van benodigde bouwkundige voorzieningen, resteert nagenoeg geen besparing.

Contractplaatsen GGZ

Voor wat betreft de stand van zaken in 1998 betreffende de zgn. contract-plaatsen TBS geldt dat de stand van de oorspronkelijk vastgestelde begroting conform de realisatie 1999 is verlopen, te weten GGZ intramuraal en GGZ beschermd wonen respectievelijk 146 en 40 plaatsen. Daarenboven zijn in de praktijk plaatsen bij de APZ Drente en Hoeve Boschoord gecreëerd. Omdat deze plaatsen vooralsnog rechtstreeks door Justitie worden betaald, wordt de capaciteit in 1998 nog meegeteld bij de capaciteitscijfers van de DJI.

Voor een nadere toelichting op de contractplaatsen, wordt verwezen naar het gestelde terzake in het Jaaroverzicht Zorg van het ministerie van VWS.

Overzicht gemiddelde capaciteiten per productcategorie – Jeugd

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil
Rijk
Opvangplaatsen	346	356	10
Behandel – gesloten plaatsen	193	179	– 14
Behandel – open plaatsen	66	71	5
Forensische observatie en begeleidingsafd./
very intensive care (FOBA/VIC)	40	40	0
	645	646	1
Particulier
Opvangplaatsen	235	237	2
Behandel – gesloten plaatsen	244	230	– 14
Behandel – open plaatsen	312	312	0
Inkoopplaatsen	33	35	2
	824	814	– 10
Totaal Jeugdplaatsen	1 469	1 460	– 9

De gemiddelde capaciteit bleef (rijks en particuliere sector samen) 9 plaatsen achter bij de raming. De vertragingen deden zich voor op meerdere uitbreidingsprojecten. Rekening houdende met de doorlopende kosten van voorwerving zijn de resterende middelen (circa f 1,3 mln.) als «buitengewone bate» in de staat van baten en lasten 1998 verantwoord. Deze bate maakt vervolgens onderdeel uit van het in deze verantwoording opgenomen voorstel tot resultaatsbestemming.

De gemiddelde dagprijzen

Algemeen: de gemiddelde dagprijs wordt gevormd door de totaal gerealiseerde kosten per onderscheiden differentiatie te delen door de gerealiseerde capaciteit. De gemiddelde dagprijs is inclusief de doorbelasting van de overheadkosten van de Landelijke diensten (opleidingen, vervoer, systeembeheer, geestelijke en geneeskundige verzorging, etc.) en van het Hoofdkantoor DJI. Voorts is de dagprijs inclusief bovennormatieve toevoegingen en toeslagen en de toerekening van enkele centraal beheerde posten. De gevolgde berekeningswijze kent zijn beperkingen. Zo vormt de juiste toedeling en verantwoording van de indirecte kosten en de overheadkosten van de Landelijke diensten, het Hoofdkantoor en de centraal beheerde budgetten een aandachtspunt. Daar waar voor de toedeling als verdeelsleutel gebruik wordt gemaakt van de capaciteiten, doet dit geen recht aan de onderscheiden productdifferentiaties. Op basis van de realisatiecijfers moet worden geconstateerd dat de gekozen methode van toerekenen van deze kosten aan de producten in een aantal gevallen nadere verbijzondering behoeft. In 1999 is het streven er op gericht de toedeling zo te doen plaatsvinden dat de doorbelasting op een adequate wijze plaatsvindt.

In de navolgende overzichten worden de realisatiecijfers afgezet tegen de in de begroting opgenomen gemiddelde normprijzen per productcategorie. Vervolgens wordt in een tabel een samenvattend overzicht gegeven van de geconstateerde afwijkingen en volgt een nadere toelichting hierop.

Overzicht gemiddelde normprijzen en realisatie per productcategorie – Gevangeniswezen

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil
Huis van bewaring regulier	232,46	255,20	– 22,74
Noodmaatregelen/overvol	226,32	0,00	226,32
Huis van bewaring sober regime	219,01	227,88	– 8,87
Huis van bewaring vreemdelingen	229,18	241,39	– 12,21
Gesloten gevangenis	239,31	244,28	– 4,97
Bijzondere beveiligde plaatsen	382,33	504,13	– 121,80
Bijzondere opvangplaatsen in gesloten inrichting	333,98	420,73	– 86,75
(Half) open gevangenis	201,11	216,54	– 15,43
Arrestanten in politiecellen	219,71	176,50	43,21
Experimentele plaatsen	317,43	525,13	– 207,70
Gemiddelde prijs	231,70	253,96	– 22,26

Bij de realisatiecijfers is voor de differentiatie «noodmaatregelen/overvol» geen kostprijs opgenomen, omdat de desbetreffende kosten worden omgeslagen over de reguliere capaciteitsplaatsen.Ten aanzien van de plaatsen voor bijzondere, beveiligde opvang, bijzondere opvang in gesloten gevangenissen en experimentele plaatsen, verklaren de bovennormatieve toevoegingen, welke niet begrepen zijn in de voorcalculatorische normprijs, de grote verschillen tussen de onderscheiden productcategorieën.

Voorts is in tegenstelling tot de in de oorspronkelijke begroting opgenomen normprijs van «arrestanten in politiecellen», de gerealiseerde normprijs exclusief overheadkosten. Hiervoor is gekozen omdat in de uitvoering is gebleken dat het niet reëel is deze differentiatie evenredig met de andere capaciteiten te belasten voor de gemaakte overheadkosten.

Overzicht gemiddelde prijzen per productcategorie – TBS

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil
Rijk
Basis gesloten plaatsen	672,52	846,24	– 173,72
Open plaatsen	397,04	435,29	– 38,25
Pieter Baan Centrum	1 023,81	1 222,58	– 198,77
Meijers Instituut	849,77	892,98	– 43,21
Gemiddelde prijs	696,49	842,18	– 145,69
Particulier
Basis gesloten plaatsen	667,61	789,78	– 122,17
Open plaatsen	381,65	480,85	– 99,20
Gemiddelde prijs	639,61	759,38	– 119,77

Voorcalc. normprijzen en realisatie per productcategorie – Jeugd («P») (bedragen x f 1,–)

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil
Rijk
Opvangplaatsen	414,27	511,35	97,08
Behandel – gesloten plaatsen	462,23	615,08	152,85
Behandel – open plaatsen	438,18	425,25	– 12,93
FOBA/VIC	720,81	860,80	139,99
	450,08	552,27	– 102,19
Particulier
Opvangplaatsen	321,47		– 321,47
Behandel – gesloten plaatsen	360,36		– 360,36
Behandel – open plaatsen	323,86		– 323,86
	334,41	412,58	– 78,17

Ten aanzien van zowel de gerealiseerde prijzen in de particuliere TBS als Jeugdsector geldt nog dat de berekening gebaseerd is op de verstrekte subsidievoorschotten en dat het voorlopige karakter vervalt wanneer – na indiening van de jaarrekening – de definitieve subsidie wordt vastgesteld.

In onderstaande tabel worden de verschillen tussen de gemiddelde voorcalculatorische normprijs en de desbetreffende realisatiecijfers naar oorzaak nader gespecificeerd:

Verschillen tussen voorcalculatorische normprijzen en realisatiecijfers

	Rijksinrichtingen			Partic. inrichtingen
	Gev. wezen	TBS	Jeugd	TBS	Jeugd
Realisatie > begroting gemiddeld	– 22,26	– 145,69	– 102,19	– 119,77	– 78,17
als gevolg van:
– bovennormatieve toevoegingen	– 15,75	– 68,42	– 26,34	– 20,81	– 21,90
– toeslagen FLO en wachtgelden		– 16,68	– 16,28
– overgangsregeling naar normering			– 52,78		– 14,34
– kapitaallasten, energiekosten, OZB etc.				– 21,83	– 25,77
– doorwerking loon- en prijsbijstellingen	– 8,41	– 46,61	– 8,02	– 24,56	– 16,56
– prijs-/bezettingsverschillen overheadkosten	0,79	– 13,98	– 6,45	– 45,30	– 1,64
– overige verschillen	1,11		7,68	– 7,27	2,04
Totaal gemiddelde afwijking normprijs	– 22,26	– 145,69	– 102,19	– 119,77	– 78,17

De hogere uitgaven worden vooral veroorzaakt door kosten die niet begrepen zijn in de in de ontwerp-begroting opgenomen normprijzen. Deze kosten worden in de vorm van bovennormatieve toevoegingen en toeslagen aan de desbetreffende inrichtingen verstrekt. Onder deze toevoegingen zijn onder meer begrepen de kosten van voorwerving van personeel betreffende capaciteitsuitbreidingen en sectorspecifieke (beveiligings- en gebouwelijke) toeslagen. Qua omvang kunnen deze toevoegingen – mede gelet op de verschillende inhoud van de per beleidsterrein vigerende normeringsregelingen – sterk uiteenlopen.

In de Jeugdsector geldt daarenboven dat in 1998 de overstap van historische bepaalde budgetten naar normbudgetten nog niet heeft plaatsgevonden. Door toepassing van een overgangsregeling is tussen de uitkomsten van beide budgetteringstechieken aansluiting verkregen.

De doorwerking van de loon- en prijsbijstellingen, alsmede de decentralisatie van een deel van de budgetten voor FLO (Functioneel LeeftijdsOntslag) en wachtgelden, waren in 1998 slechts ten dele in de voorcalculatorische normprijs begrepen. In de TBS-sector geldt bovendien dat door het COTG-tarievenstelsel (Centraal Orgaan Tarieven Gezondheidszorg) eerst op een later tijdstip bijstelling van de normen kan plaatsvinden.

Omdat de doorberekening van de overheadkosten over een lagere capaciteit dan aanvankelijk begroot plaatsvindt, treden bezettingsverschillen op. Daarnaast zorgt het verschil tussen geraamde en gerealiseerde uitgaven bij zowel het Hoofdkantoor en de Landelijke diensten, als de centraal beheerde budgetten voor een prijsverschil. Bij het Gevangeniswezen is dit verschil positief vanwege het eerder beschreven effect van het vervallen van de overheadtoeslag op de tarieven voor het verblijf van arrestanten in politiecellen.

Gewezen wordt nog op de onder het kopje «algemeen» aangegeven beperkingen bij de interpretatie van de afwijkingen tussen de aanvankelijk geraamde en gerealiseerde gemiddelde dagprijzen.

Garanties

Het betreft hier de bankgaranties voor hypothecaire leningen aan particuliere jeugdinrichtingen. Het overzicht geeft de ontwikkeling van de in 1998 lopende en aangegane garanties weer:

Garanties

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Realisatie
Garantieplafond	101 023	101 023
Uitstaand risico per 1/1	84 238	84 699
Vervallen of te vervallen garanties	– 539	– 673
Verleende of te verlenen garanties	1 000	15 000
Uitstaand risico per 31/12	84 699	99 026

Het feitelijk risico per 31-12-1998 bestaat uit de openstaande saldi van de hypothecaire leningen. Eind 1997 is een garantie verstrekt van f 16 mln. Deze garantie was niet voorzien ten tijde van het opstellen van de ontwerp-begroting 1998. Door een desbetreffende geldopname in 1997 ad f 1 mln. en in 1998 ad f 15 mln. loopt het feitelijke, uitstaande risico op.

De bedragen opgenomen onder «Vervallen of te vervallen garanties» betreffen geactualiseerde aflossingen op lopende leningen. In de ontwerp-begroting 1998 waren hiervoor respectievelijk – f 305 000,– en – f 350 000,– geraamd.

Ambtelijk personeel

Het begrotingsbedrag 1998 voor ambtelijk personeel was voor DJI totaal gebaseerd op een gemiddelde bezetting van 15 640 personeelsleden in fulltime equivalenten, van wie 15 415 fte. actief personeel en 225 fte. non-actief personeel. De ontwikkelingen in 1998 in het aantal fte's en de gemiddelde personeelsuitgaven komen per beleidsterrein tot uitdrukking in het volgende overzicht. In dit overzicht wordt ook de financiële ontwikkeling gegeven van de bekostiging van:

– overig personeel (niet-ambtelijk personeel, uitzendkrachten, externen en overige personele uitgaven);

– opleiding en vorming;

– post-actief personeel.

Omdat de personele informatiesystemen informatie verstrekken over uitgaven, wordt onderstaande informatie in kastermen gepresenteerd. Het verschil tussen gerealiseerde uitgaven en kosten uit de staat «baten en lasten» bedraagt circa f 4,2 mln. en wordt vooral verklaard door de timelag die optreedt tussen de periode waarover feitelijke vakantie- en interimuitkeringen worden gedaan en de desbetreffende kostenverantwoording. Bij een toename van het personeelsbestand treden – binnen jaargrenzen – als gevolg van de timelag hogere kosten (dan uitgaven) op.

Procentuele verdeling begrotingsbeslag personeelsuitgaven

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil
Ambtelijk personeel (actief en niet-actief)
Penitentiaire inrichtingen
– gemiddelde prijs x f 1,–	70 012	71 590	– 1 578
– fte's	11 579	11 135	444
– begrotingsbeslag	810 655	797 152	13 503
– in % van pers. uitg. DJI	68,1%	66,5%	1,6%
Rijks TBS-inrichtingen
– gemiddelde prijs x f 1,–	79 108	84 428	– 5 320
– fte's	1 371	1 103	268
– begrotingsbeslag	108 449	93 096	15 353
– in % van pers. uitg. DJI	9,1%	7,8%	1,3%
Rijks jeugdinrichtingen
– gemiddelde prijs x f 1,–	75 531	77 666	– 2 135
– fte's	1 300	1 207	93
– begrotingsbeslag	98 216	93 724	4 492
– in % van pers. uitg. DJI	8,3%	7,8%	0,5%
Landelijke diensten
– gemiddelde prijs x f 1,–	77 713	84 905	– 7 192
– fte's	1 230	1 183	47
– begrotingsbeslag	95 592	100 411	– 4 819
– in % van pers. uitg. DJI	8,0%	8,4%	– 0,4%
Hoofdkantoor
– gemiddelde prijs x f 1,–	108 327	110 672	– 2 345
– fte's	160	152	8
– begrotingsbeslag	17 293	16 833	460
– in % van pers. uitg. DJI	1,5%	1,4%	0,1%
Totaal DJI
– gemiddelde prijs x f 1,–	72 265	74 512	– 2 247
– fte's	15 640	14 780	860
– begrotingsbeslag	1 130 205	1 101 216	28 989
– in % van pers. uitg. DJI	95,0%	91,9%	3,1%
Overig personeel
– niet-ambtelijk/niet regulier/uitz.kr/overig	14 913	51 184	– 36 271
– opleiding en vorming	11 179	13 954	– 2 775
– post actief personeel	33 814	33 084	730
Totaal personele uitgaven	1 190 111	1 199 438	– 9 327

Toelichting op afwijkingen tussen geraamde en gerealiseerde middensommen

De gerealiseerde middensommen zijn over de gehele linie hoger dan de geraamde middensommen.

Dit wordt veroorzaakt door een aantal factoren. De belangrijkste zijn:

– effecten CAO 1997–1999

In het kader 1998 waren nog niet alle effecten van de CAO in 1998 verwerkt. Deze effecten verhoogden tijdens de uitvoering de middensommen.

– het achterblijven van nieuwe instroom (in aantallen) bij de raming.

Het niet realiseren van de verwachte (goedkope) instroom heeft een opwaarts effect op de uitkomst van de middensom. Daar waar nieuw personeel binnenstroomde betrof het vooral de Jeugd en TBS-inrichtingen. Door de hoge eisen qua opleiding en ervaring, die in deze sectoren worden gesteld aan nieuw personeel, wordt in deze sectoren weinig bespaard op nieuwe instroom. Het opwaartse effect op de middensom vanwege het uitblijven van goedkope instroom geldt in zekere mate ook voor enkele van de onder de Landelijke diensten ressorterende eenheden, zoals de Informatie en Communicatie Technologie-Services en de Forensisch Psychiatrische diensten.

– weinig tot geen besparing op uitstroom van personeel

Door de grote personeelsuitbreidingen van de laatste jaren heeft DJI een relatief jong personeelsbestand. Het percentage (dure) ouderen, dat de dienst verlaat op basis van leeftijd bedraagt slechts 0,6 % van het totale personeelsbestand. Het merendeel van het uitstromend personeel heeft weinig dienstjaren en behoort tot het lager betaalde personeel. Door hun vertrek wordt de middensom van het zittend personeel alleen maar hoger.

– de effecten van periodieken en bevorderingen

Met name bij de sectoren Jeugd en TBS zijn de kosten van periodieken en bevorderingen hoog als gevolg van de doorwerking van de normale loopbaanlijnen. Het gaat hier om de personele consequenties van de capaciteitsuitbreidingen in de voorafgaande jaren,

Toelichting op afwijkingen tussen geraamde en gerealiseerde aantallen

Als gevolg van voornamelijk de reeds beschreven begrotingsmutaties (betreffende capaciteitsuitbreidingen, compensatie wegens het niet kunnen toepassen van een sobere regimesdifferentiatie voor vreemdelingen en uitbreiding van de Dienst Vervoer en Ondersteuning) kwam het personele kader met de daarbij behorende middelen ca. 80 fte. hoger uit dan de stand van de oorspronkelijke begroting. Ten opzichte van het oorspronkelijke kader bleef de gemiddelde bezetting 861 fte's achter. De lagere gemiddelde bezetting aan actief regulier personeel trad vooral op bij de Penitentiaire en TBS-inrichtingen. Een belangrijke reden voor het achterblijven van de gemiddelde bezetting is het niet tijdig realiseren van de capaciteitsuitbreidingen. Voorts is ten behoeve van het de inzet van de onder de Landelijke diensten ressorterende diensten en afdelingen veelvuldig gebruik gemaakt van de inzet van niet regulier personeel. In het algemeen kan worden gesteld dat de lagere gemiddelde bezetting in belangrijke mate werd gecompenseerd door de inzet van uitzendkrachten (circa 340 fte.) en overig personeel (circa 510 fte.). Het tekort op het personele kader van per saldo circa f 9 mln. wordt verklaard door zowel de doorwerking van de loonontwikkeling, die niet was begrepen in de oorspronkelijke raming, als de inzet van meer niet-regulier personeel. Ten aanzien van het laatste aspect geldt dat de hogere uitgaven/kosten zijn gecompenseerd ten laste van het materiële budget dan wel door het genereren van hogere ontvangsten/opbrengsten.

Het geraamde en gerealiseerde relatieve begrotingsbeslag per onderscheiden personeelscategorie blijkt uit de volgende tabel:

Procentuele verdeling begrotingsbeslag personeelsuitgaven

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil
Ambtelijk actief personeel	93,7%	90,3%	3,4%
Non-actieven	1,3%	1,5%	– 0,2%
Post-actieven	2,8%	2,7%	0,1%
Niet-ambtelijk personeel/uitzendkrachten	1,2%	4,3%	– 3,1%
Opleiding en vorming	1,0%	1,2%	– 0,2%
Totaal	100%	100%	0%

Uit deze tabel komt de verschuiving van het begrotingsbeslag tussen de categorieën ambtelijk actief personeel en niet ambtelijk personeel/uitzendkrachten duidelijk naar voren.

Post-actief personeel

Uit bovenstaande tabellen is af te leiden dat het financiële kader voor de post-actieven voor 1998 voldoende is geweest. Een overschot van f 730 000,– vormt het verschil tussen kader en realisatie.

Wel duidelijk is dat de inbouw van de FLO in de FPU in 1998, ondanks de toename van het volume van FLO-gerechtigden, een geringe daling van de kosten op ten opzichte van het kader opleverde.

In onderstaande tabel post-actieven worden de in 1998 geraamde en gerealiseerde aantallen post-actieven gepresenteerd.

Post-actief personeel

	Oorspronkelijke vastgestelde begroting	Realisatie	Verschil
Functioneel leeftijdsontslag	255	270	– 15
Wachtgelders en overige	566	458	108
Totaal	821	728	93

De in de oorspronkelijke begroting opgenomen aantallen FLO-ers en wachtgelders zijn gebaseerd op rekenkundig bepaalde aantallen. De gerealiseerde aantallen zijn afkomstig van de met de uitvoering belaste organisaties (ABP en USZO). Conclusies over toe- of afname van de realisatiecijfers ten opzichte van de raming kunnen derhalve niet worden bevestigd. Ingaande de begroting 1999 worden eenduidige ramings- en uitputtingscijfers gehanteerd.

Balans van het agentschap DJI

Balans per	1997	1998
Activa
Materiële vaste activa
* Installaties en inventaris	184 243	183 696
* Overige	27 286	24 938
Lening TBS bouwprojecten	0	10 510
Voorraden	6 182	4 624
Debiteuren	14 307	15 813
Nog te ontvangen	72 601	83 584
Liquide middelen	209 706	256 588
Totaal activa	514 325	579 753
Passiva
Agentschapsvermogen
* Algemene reserves	214 794	211 900
* Bestemmingsreserves	140 482	95 608
* Saldo exploitatie boekjaar	0	– 726
* Saldo bijdrage	0	23 398
Voorzieningen lening TBS bouwprojecten	0	10 510
Voorzieningen	0	19 542
Crediteuren	4 097	7 755
Nog te betalen	154 952	211 766
Totaal passiva	514 325	579 753

Toelichting op de balans per 31 december 1998

Waarderingsgrondslagen

Materiële Vaste Activa

De waardering van de materiële vaste activa geschiedt tegen historische kostprijs inclusief BTW en zonder prijsindexering: verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs in geval van vervaardiging in eigen beheer. Voor wat betreft de vaste activa die zijn aangeschaft ten behoeve van de afdeling arbeid geschiedt de waardering tegen historische kostprijs exclusief BTW. Bij de waardering wordt rekening gehouden met waardevermindering indien deze van duurzame aard is.

Dit betekent dat indien de actuele waarde (bijvoorbeeld directe opbrengstwaarde) op een bepaald moment structureel lager is dan de boekwaarde, gewaardeerd wordt tegen de lagere actuele waarde.

Afschrijvingen vinden plaats op lineaire basis, op basis van de geschatte levensduur. Voor de verschillende categorieën zijn de volgende afschrijvingstermijnen (in jaren) van toepassing:

Overzicht vlottende activa

		Afschrijvingstermijn
Installaties en materiaal	(Installaties en inventaris)	5–10
Automatisering en kantoormachines	(Installaties en inventaris)	4–5
Inventaris	(Installaties en inventaris)	5–8
Vervoermiddelen *	(Overig)	5
Levende have, wapens en toebehoren	(Overig)	5–10
Overige materiële vaste activa	(Overig)	5

* Voor speciale voertuigen (b.v. cellenbussen) worden afwijkende afschrijvingstermijnen gehanteerd

Voorraden

Waardering van voorraden geschiedt tegen verkrijgingsprijs of tegen marktwaarde indien deze op balansdatum lager is. Indien er twijfel bestaat omtrent de verkoopbaarheid van de voorraden wordt een voorziening voor incourantheid gevormd.

Voorraad gereed product en onderhanden werk wordt gewaardeerd tegen de aan productie van deze voorraden toerekenbare kosten.

Debiteuren

Debiteuren worden gewaardeerd op nominale waarde, onder aftrek van een voorziening voor oninbaarheid.

Voorzieningen

Voorzieningen worden gevormd voor specifieke risico's die zijn verbonden aan bepaalde activa en passiva of aan de activiteiten van het agentschap. De risico's moeten op balansdatum bekend zijn en voortvloeien uit gebeurtenissen die voor balansdatum hebben plaatsgevonden. Voor algemene (bedrijfs)risico's wordt geen voorziening gevormd. De algemene risico's worden gedekt door de algemene reserve.

Overige

De overige activa en passiva zijn gewaardeerd tegen nominale waarde inclusief BTW.

Toelichting op specifieke posten op de balans

Materiële vaste activa

Het verloop op de materiële vaste activa kan als volgt worden gespecificeerd:

Verloop overzicht vaste activa

	Inventaris	Overige	Totaal
Aanschaffingsprijs	402 990	75 495	478 485
Cumulatieve afschrijvingen	– 218 747	– 48 209	– 266 956
Boekwaarde 1/1	184 243	27 286	211 529
Mutaties boekjaar
Investeringen *	51 420	8 249	59 669
Afschrijvingen	– 51 967	– 10 597	– 62 564
Totaal mutaties	– 547	– 2 348	– 2 895
(Desinvesteringen	9 701	705	10 406)
Aanschaffingsprijs	444 709	83 040	527 748
Cumulatieve afschrijvingen	– 261 013	– 58 101	– 319 114
Boekwaarde per 31/12	183 696	24 939	208 634
Afschrijvingspercentage	59%	70%	60%

* De desinvesteringen 1998 beïnvloeden zowel de aanschaffingsprijs als de cumulatieve afschrijvingen per 31 december 1998.

Een nadere specificatie van de investeringen en de desinvesteringen is alleen te verkrijgen uit de individuele jaarverslagen van de inrichtingen

Lening TBS bouwprojecten

Met de TBS inrichting Oldenkotte is een leningsovereenkomst aangegaan. Door het aangaan van deze overeenkomst zijn in het verleden verstrekte bouwsubsidies omgezet in leningen.

In de toekomst zullen ook de bouwsubsidies aan de andere particuliere TBS instellingen omgezet worden in leningen

Voorraden

De voorraden kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Overzicht voorraden

	1997	1998
Magazijnvoorraad grondstoffen, halffabrikaat en gereed produkt	4 619	3 514
Onderhanden werk	1 745	1 217
Voorziening incourantheid	– 182	– 107
Totaal	6 182	4 624

Debiteuren

De debiteuren kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Debiteuren

	1997	1998
Debiteuren	14 954	16 502
Nog te factureren omzet	288	152
Voorziening dubieuze debiteuren	– 935	– 841
Totaal	14 307	15 813

De debiteuren zijn volledig als kortlopend aan te merken.

Het verloop van de voorziening dubieuze debiteuren kan als volgt worden gespecificeerd:

Verloop voorziening dubieuze debiteuren

	1998
Stand 1/1	935
Onttrekking en dotatie	– 94
Stand 31/12	841

Nog te ontvangen en vooruitbetaald

De nog te ontvangen en vooruitbetaalde bedragen kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Nog te ontvangen/vooruitbetaalde bedragen

	1997	1998
Vorderingen	62 850	64 636
Voorschotten	2 567	10 842
Vooruitbetaalde kosten	4 681	4 847
Overige vooruitbetaalde bedragen	2 503	3 259
Totaal	72 601	83 584

Openstaande vorderingen (> f 100 000)

	Datum	Bedrag	Toelichting
Vordering AWBZ	1997	15 600
Vordering AWBZ	1998	27 000

Openstaande voorschotten (>f 100 000)

	Datum	Bedrag	Toelichting
Financiering PC prive	1998	8 810

Vooruitbetaalde kosten

De vooruitbetaalde kosten betreffen o.a. de voorraden inrichtingsmagazijn op balansdatum, niet zijnde voorraden betreffende arbeid gedetineerden.

Overige posten

Hieronder is begrepen een met de RGD af te wikkelen verrekening van f 1 000 000,–.

Liquide middelen

De liquide middelen kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Liquide middelen

	1997	1998
Rekeningcourant Rijkshoofdboekhouding	207 668	255 865
Kas	2 038	723
Totaal	209 706	256 588

Het saldo op de rekening-courant Rijkshoofdboekhouding wordt veroorzaakt door mutaties uit voorgaande jaren alsmede de bijdrage 1998.

Agentschapsvermogen

Algemene reserve

De daling van de algemene reserve wordt veroorzaakt door het negatieve saldo van de afschrijvingen en investeringen in 1998.

Bestemmingsreserve

Bestemmingsreserve

	1998
Stand per 1 januari 1998	140 482
Bij: ontrekking aan algemene reserve	2 895
Bij: toevoegingen aan bestemmingsreserve 1998	68 757
Af: onttrekking aan bestemmingsreserve t.b.v. investeringen	– 68 063
Af: vrijval bestemmingsreserve	– 48 463
Bestemmingsrerserve per 31 december 1998	95 608

De bestemmingsreserve wordt aangehouden om zichtbaar te maken welke bedragen gereserveerd zijn voor het doen van vervanging- en uitbreidingsinvesteringen.

Bij nadere analyse van de onderbouwing van de bestemmingsreserve is gebleken dat deze niet geheel in overeenstemming was met het bepaalde in artikel 12 van de Algemene Beheersregeling agentschappen Ministerie van Justitie . Hierom is besloten een deel van de bestemmingsreserve per ultimo 1998 te laten vrijvallen, waardoor een stand van de bestemmingsreserve wordt bereikt die als volgt, in overeenstemming met de vigerende regelgeving, is te onderbouwen:

Bestemmingsreserve opbouw per project

	1998
Infrastructurele projecten	7 545
Initiële projecten	20 343
Huisvestingsuitgaven capaciteitsuitbreidingen jeugdsector	23 614
Vervangingsinvesteringen	44 106
Bestemmingsrerserve per 31 december 1998	95 608

Saldo exploitatie boekjaar

Dit betreft het nader te verdelen saldo exploitatie 1998

Saldo bijdrage

Deze post heeft betrekking op in 1998 ontvangen bedragen ten behoeve van specifieke activiteiten welke niet of niet geheel zijn uitgevoerd, te weten:

– penitentiaire programma's;

– arrestanten op politiebureaus;

– noodmaatregelen Gevangeniswezen;

– lagere gemiddelde capaciteit Jeugdinrichtingen.

De hier opgenomen bedragen maken onderdeel uit van het in de toelichting bij de rekening opgenomen voorstel tot resultaatbestemming.

Voorziening leningen TBS bouwprojecten

De voorziening leningen TBS bouwprojecten is noodzakelijk omdat de aflossing op de lening wordt gerealiseerd middels een verhoging van de subsidie bijdrage in de komende jaren.

De voorziening valt vrij tegen de verhoogde subsidiebijdrage.

Voorzieningen

Ten behoeve van de productaansprakelijkheid arbeid is er een voorziening in opbouw. Dit jaar is er f 1 000 000,– voor gedoteerd.

Ten behoeve van de millennium problematiek is een voorziening getroffen van f 18 542 000,–.

Crediteuren

Onder crediteuren zijn opgenomen de op balansdatum ontvangen en betaalbaargestelde facturen. Dit brengt met zich mee dat de op balansdatum nog niet betaalbaargestelde gestelde facturen zijn opgenomen onder nog te betalen kosten.

Nog te betalen

De nog te betalen bedragen kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Nog te betalen

	1997	1998
Nog te betalen kosten	41 067	44 853
Overlopend vakantiegeld	30 828	37 338
Overige passiva	3 383	5 750
Overlopend BTZR	8 686	11 824
Overlopend overwerk/tod	8 894	8 735
Ontvangen projectgelden	21 277	5 157
Overlopende Bouwprojecten particuliere sector	40 817	65 735
Verplichting RGD	0	32 374
Totaal	154 952	211 766

Overlopend vakantiegeld

Stijging f 6,5 mln.

In 1998 is bij de berekening van het nog te betalen vakantiegeld ook de component overwerk meegenomen. Ook is er, als gevolg van de bouw van een aantal inrichtingen, meer personeel in dienst. Dit verklaart de stijging.

Overlopende BTZR

Stijging f 3,1 mln

In 1998 bleek dat de maandelijks reservering niet voldoende was om de daadwerkelijke uitkering te dekken. De maandelijkse reservering is dus verhoogd. Dit verklaart de stijging.

Ontvangen projectgelden

Deze projectgelden zijn bestemd voor projecten en aanschaffingen, welke aanvankelijk voor uitvoering en betaling in 1998 waren geraamd. Als gevolg van vertragingen schuiven de projecten door naar 1999. Uitvoering zal alsdan plaatsvinden. In de begroting 1999 wordt met deze uitgaven geen rekening gehouden.

Overlopende bouwprojecten particuliere sector

De investeringen in de gebouwen die samenhangen met de capaciteitsuitbreidingen in de particuliere jeugd- en TB-sector worden middels bouwsubsidie gefinancierd door de DJI. Van genoemd bedrag heeft ca f 35 mln betrekking op de TBS-sector. Met name de nieuwbouw van de TBS-kliniek te Venray is vertraagd. In de particulier jeugdsector heeft de uitvoering van uitbreidingsprojecten bij diverse bestaande inrichtingen vertraging opgelopen.

Verplichting aan de Rijksgebouwendienst

De DJI heeft zich in 1998 verplicht een bedrag van f 32,3 mln over te hevelen naar de Rijksgebouwendienst in verband met het realiseren van een groot aantal infrastructurele voorzieningen bij de inrichtingen. In verband met de stelselwijziging Rijkshuisvesting per 1 januari 1999 en de hiermee samenhangende financiële consequenties, is genoemd bedrag niet in 1998 overgeheveld.

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

DJI heeft uit hoofde van diverse regelingen de verplichting tot het doen van betalingen aan ex-werknemers. Hier staat een vergoeding tegenover van het kerndepartement. Per 1 januari 1999 bedraagt de verplichting tot het doen van betalingen aan ex-werknemers in totaal f 88,0 miljoen voor de eerstvolgende zes jaar. De verwachte vergoeding is van vergelijkbare omvang. De verdeling over de jaren is alsvolgt:

Niet uit de balans blijkende verplichtingen (bedragen x f 1,0 mln.)

1999	28,0
2000	20,0
2001	14,2
2002	10,5
2003	8,5
2004	6,8
Totaal	88,0

• Overlopende vakantiedagen

In de geconsolideerde balans is niet opgenomen het gekapitaliseerde bedrag aan niet opgenomen vakantiedagen. De verplichting die hieruit voor DJI voortvloeit bedraagt f 30 miljoen.

• Verplichtingen jegens particuliere inrichtingen:

– Totale subsidieverplichtingen 1999 tot een bedrag van f 306,3 mln.

– Ten behoeve van particuliere inrichtingen zijn door DJI garantieverplichtingen aangegaan voor de aflossings- en renteverplichtingen op door de particuliere inrichtingen afgesloten leningen. De omvang van deze verplichting bedraagt f 99,0 mln.

– In geval van de sluiting van een particuliere inrichting heeft DJI de verplichting om de met de sluiting samenhangende kosten te voldoen.

• Nog vast te stellen subsidies

Door DJI worden voorschotten verstrekt aan particuliere inrichtingen inzake exploitatie- en bouwsubsidies. De hoogte van de werkelijke subsidie-afrekening wordt pas enige tijd na afloop van het exploitatiejaar vastgesteld. Per 31 december 1998 waren voorschotten ten bedrage van f 574,7 mln. nog niet definitief vastgesteld. Naar ouderdom kunnnen de openstaande voorschotten als volgt worden gespecificeerd:

Openstaande voorschotten naar ouderdom

	exploitatiesubsidie	bouwsubsidie	totaal
1994	0,5		0,5
1995	1,9		1,9
1996	70,3	20,6	90,9
1997	173,8	23,2	197
1998	240,3	44,1	284,4
Totaal	486,8	87,9	574,7

03 Centraal Justitieel Incassobureau

Rekening van Baten en Lasten (x f 1 000,–)

Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Realisatie	Slotwetmutaties (+ = tekort t.o.v. beschikbaar bedrag)
BATEN
opbrengst moederdepartement	45 630	48 421	2 791
opbrengst overige departementen	0	0	0
opbrengsten derden	150	794	644
rentebaten	50	348	298
buitengewone baten	0	0	0
exploitatiebijdrage	0	5 258	5 258
Totaal baten	45 830	54 821	8 991
LASTEN
apparaatskosten	43 942	47 991	4 049
* personele kosten	17 191	19 827	2 636
* materiële kosten	9 608	19 080	9 472
* bijzonder (deurwaarder)	17 143	9 084	– 8 059
rentelasten	0	0	0
afschrijvingskosten	2 100	2 145	45
* materieel	2 100	2 145	45
* immaterieel	0	0	0
dotaties aan voorzieningen	0	0	0
buitengewone lasten	0	414	414
efficiency-korting	0	0	0
Totaal lasten	46 042	50 550	4 508
Saldo van baten en lasten	– 212	4 271	4 483

Toelichting op de rekening van baten en lasten

Algemeen

In de apparaatskosten zijn tevens de kosten van projecten opgenomen. Omdat deze kosten ten laste van de op de creditzijde van de balans gereserveerde gelden moeten komen, is het exploitatieresultaat gecorrigeerd met deze kosten. Deze correctie staat geboekt onder de post «exploitatiebijdrage projecten»; over 1998 bedragen deze kosten f 5,258 mln.

In de apparaatskosten is tevens de vorming van de voorziening voor de millennium- en europroblematiek verwerkt. Deze kosten bedroegen f 2,950 mln. Hierop is een bedrag van f 0,450 mln. tegengeboekt voor uitputting 1998.

Baten

Opbrengst moederdepartement

De opbrengst van het moederdepartement sluit aan op de stand van de slotwet 1998. De in de opbrengst opgenomen co-financieringsbijdrage van f 825 000 voor de aanpak van het millenniumprobleem is overgeboekt ten gunste van de post voorziening.

Aan de bijdrage is toegevoegd de in 1997 ontvangen en op de balans gereserveerde bijdrage van f 481 000 voor de gebiedsprojecten Friesland/IJsselland.

In de bijdrage is tevens opgenomen de kostenoverheveling van de huur (f 760 000) voor de panden voor tijdelijke huisvesting (Amicitia en Zuiderstate), die door de Directie Rechtspleging is betaald.

Hierna wordt door middel van een overzicht de toename ten opzichte van de oorspronkelijke ramingen toegelicht:

Ontwerpbegroting 1998	45 630
Mutaties:
– gebiedsprojecten Friesland/IJsselland	961
– huur tijdelijke huisvesting	– 322
– compensatie justitiebrede problematiek	– 444
– loonbijstelling 1998	538
– bijstelling productiecapaciteit inning boeten & transacties	999
– bijdrage millenniumproblematiek	825
– overboeking huur Zuiderstate naar RGD	– 358
– overboeking huur Amicitia naar RGD	– 80
– prijscompensatie 1998	98
– aanvulling restyling Mulder	158
Slotwet 1998	48 005
correcties naar bijdrage moederdepartement:
– kostenoverheveling huur van DRp	760
– bijdrage 1997 voor gebiedsprojecten Friesland/IJsselland	481
– bijdrage millennium naar voorziening	– 825
Bijdrage moederdepartement	48 421

Opbrengsten derden

Dit betreft een vergoeding van f 110 000 voor de inning van de door gemeenten opgelegde naheffingsaanslagen ter zake van gefiscaliseerde parkeermeter- en parkeerautomaatovertredingen.

Daarnaast is er een bedrag van f 683 000 ontvangen als vergoeding voor de administratieve kosten van «verhaal zonder dwangbevel» bij WAHV-sancties. Bij iedere geslaagde incasso wordt van de rekening van de geïncasseerde tevens een bedrag van f 50,– aan administratieve kosten afgeschreven.

Rentebaten

Over ons credit-saldo op de rekening-courant met het Ministerie van Financiën is een bedrag van f 349 000 aan rente ontvangen.

Exploitatiebijdrage inz. uitputting projecten

De kosten van projecten worden ten laste van de reguliere exploitatie geboekt. Omdat hiervoor op de balans gelden staan gereserveerd dienen deze kosten ten laste van deze vooruitontvangen bedragen te worden geboekt.

Door middel van deze boeking is dit gecorrigeerd, waardoor de verlies- en winstrekening het juiste resultaat over 1998 vermeldt.

Lasten

Apparaatskosten

De apparaatskosten (exclusief de kosten voor projecten) zijn in 1998 binnen de totale begroting gebleven. Met name bij de gerechtskosten zijn de kosten fors lager uitgevallen, doordat minder zaken zijn afgewikkeld dan begroot. Tevens is hier het effect van de met deurwaarders afgesloten contracten merkbaar, waardoor per zaak minder kosten in rekening worden gebracht.

De totale personele bezetting (incl. boven-formatieve bezetting) was per einde boekjaar iets lager dan de verwachte bezetting.

De materiële kosten zijn hoger uitgekomen dan gebudgetteerd. Dit wordt voornamelijk veroorzaakt doordat de begroting is opgesteld op basis van een instroom van 4,7 mln. WAHV-sancties, terwijl het CJIB haar organisatie heeft ingericht op 5,3 mln. WAHV-sancties. Daarnaast speelt dat ten laste van de materiële kosten een voorziening is gevormd van f 2,950 mln. voor de millennium- en euro-problematiek.

Afschrijvingen

De afschrijvingen zijn ten opzichte van de oorspronkelijke ramingen hoger. Als gevolg van de groei van de organisatie zijn er meer investeringen gepleegd dan voorzien.

Bijzondere lasten

Ten laste van het resultaat is afgeboekt een vordering op het departement inzake vakantietoeslag en de uitkering BTZR, die bij de overgang van het CJIB naar de agentschapsstatus per 1 januari 1996 in de balans was opgenomen. Deze afboeking betreft een bedrag van f 410 000.

Kasstroomoverzicht (x f 1 000,–)

	(1)	(2)	(3)	(1)+(2)+(3)	(5)	(6)
Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Mutaties (= of –) op grond van eerste suppletoire begroting	Mutaties (+ of –) op grond van tweede suppletoire begroting	Totaal geraamd	Realisatie	Slotwetmutaties (+ of –)
Liquide middelen 1 januari	3 301			3 301	15 321	12 020
1 a. saldo van baten en lasten	– 212			– 212	4 271	4 483
1 b. gecorrigeerd voor afschrijvingen voorzieningen	2 100			2 100	2 145	45
1 c. gecorrigeerd voor mutaties in het werkkapitaal	0			0	40	40
–> 1. Kasstroom uit operationele activiteiten	1 888			1 888	6 456	4 568
2 a. uitgaven onroerende zaken	0			0	0	0
2 b. uitgaven overige kapitaalgoederen	– 982			– 982	– 3 547	– 2 565
2 c. gecorrigeerd voor desinvesteringen	0			0	0	0
–> 2. Kasstroom uit investeringsactiviteiten	– 982			– 982	– 3 547	– 2 565
3 a. leningen moederdepartement	0			0	0	0
3 b. investeringsbijdrage van het departement	0			0	0	0
3 c. aflossingen	0			0	0	0
–> 3. Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten	0			0	0	0
Liquide middelen 31 december	4 207			4 207	18 230	14 023
(1 januari +1+2+3)

Algemeen

Uit de toelichting op de balanspost vaste activa blijkt dat de investeringen als volgt zijn op te splitsen:

Investering in vaste activa

– inventaris	981 000
– hardware	1 616 000
– software	148 000
– apparatuur	802 000
Totaal	3 547 000

Het CJIB heeft f 2,1 mln. aan afschrijving gerealiseerd. In verband met uitbreiding van het aantal werkplekken en extra tijdelijke huisvesting is er meer geïnvesteerd dan afgeschreven.

De toename van de liquiditeits-positie wordt voornamelijk verklaard door een overschot op de rekening van baten en lasten en doordat de financiering voorloopt ten opzichte van de kosten.

Kengetallen

Door de verhoogde in- en uitstroom van het aantal sancties krachtens de Wet Administratiefrechtelijke Handhaving Verkeersvoorschriften (WAHV) heeft zich ten opzichte van de ramingen voor 1998 een substantiële stijging voorgedaan.

In 1998 zijn 5 255 625 sancties opgelegd. Deze stijging ten opzichte van 1997 is enerzijds een gevolg van een verdere autonome groei van het aantal sancties, en anderzijds een gevolg van een toename van de instroom vanuit de gebiedsprojecten. Inmiddels functioneren landelijk 7 projecten in gebieden met een hoog ongevallenprofiel.

Voor 1999 wordt in het jaarplan rekening gehouden met een instroom van 5 973 000. Daarnaast wordt er vanuit de nieuwe regioplannen een extra instroom verwacht van ruim 800 000 zaken.

De instroom van boeten neemt ten opzichte van voorgaande jaren af. Omdat de uitstroom van zaken hoger is dan de instroom nemen de voorraden af. Met deze tendens wordt in het jaarplan 1999 rekening gehouden.

Voorts is de instroom van OM-transacties fors toegenomen. Dit wordt veroorzaakt door invoering van de Wet Aansprakelijkheid Motorvoertuigen (WAM), waarvan de uitvoering ook bij het CJIB ligt. Per einde 1998 zijn in het kader van WAM 16 406 transacties aangeboden. De instroom van OM-transacties van het KLPD ligt lager dan de verwachte instroom. In het jaarplan 1999 wordt rekening gehouden met een instroom van 30 000 zaken. Dit ligt op het nivo van de instroom van 1998.

Produktie

WAHV-sancties

	Realisatie '97	Begroting '98	Realisatie '98
beginvoorraad	1 461 054	1 400 000	1 706 911
instroom van nieuwe zaken	4 653 690	4 690 000	5 255 625
uitstroom van afgedane zaken	4 407 833	4 690 000	5 004 467
eindvoorraad	1 706 911	1 400 000	1 958 069

Boeten

	Realisatie '97	Begroting '98	Realisatie '98
beginvoorraad	226 463	225 000	215 485
instroom van nieuwe zaken	136 163	156 000	118 853
uitstroom van afgedane zaken	147 141	156 000	136 770
eindvoorraad	215 485	225 000	197 568

OM-transacties

	Realisatie '97	Begroting '98	Realisatie '98
beginvoorraad	2 303	10 000	1 719
instroom van nieuwe zaken	10 439	17 500	30 220*
uitstroom van afgedane zaken	11 023	17 500	24 584
eindvoorraad	1 719	10 000	7 355

* instroom KLPD 13 814

instroom WAM 16 406

Programmabaten

Totaal door betaling ontvangen bedrag over de verslagperiode (x f 1 mln.):

Programmabaten

	realisatie 97	begroting 1998	realisatie 98
WAHV-sancties	392,7	438	479,7
boetevonnissen	75	70	70,2
transacties	3,8	6	5,4
Maatregelen	2,4		3,5
totaal	473,9	514	558,8

De opbrengst van de door het CJIB geïnde sancties (Mulder-zaken) nam toe tot f 456 mln. Het bedrag aan als oninbaar afgeschreven sancties nam af tot f 0,8 mln.; dit is ruim een halvering.

Kostprijzen 1998

	WAHV	boetes	transacties
ontwerpbegroting 1998**	8,70	20,60	44,20
kostprijsonderzoek 1998*	8,05	67,40	33,00
herzien bij Voorjaarsnota 1998**	8,37	77,50	29,00
realisatie 1998**	7,47	63,55	42,26

* prijzen exclusief huisvestingscomponent

** prijzen inclusief huisvestingscomponnent

De in de ontwerpbegroting 1998 opgenomen kostprijs is vastgesteld vóór afronding van het kostprijsonderzoek. de methodiek van het (goedgekeurde) kostprijsonderzoek is toegepast om de kostprijs bij Voorjaarsnota 1998 te herzien en de realisatie 1998 vast te stellen. In deze kostprijzen is als gevolg van de invoering van de Stelselwijziging Rijkshuisvesting rekening gehouden met huisvestingskosten. Door de opname van de huisvestingscomponent zijn wij een stapje dichter bij een integrale kostprijs gekomen. In de begroting 2000 zullen ook de ICT-kosten in de kostprijs worden opgenomen.

Op dit moment is nog geen uitgebreide analyse van de afwijking van de kostprijzen ten opzichte van de raming mogelijk. Deze analyse zal deel uitmaken van de «evaluatie agentschap CJIB» (april 1999). Wel kan worden aangegeven dat het grootste deel van de lagere realisatie bij WAHV en boetes wordt verklaard door besparingen op de gerechtskosten.

Productie CJIB

Balans van het agentschap CJIB (x f 1 000,–)

Balans per	1997	1998
Activa
Immateriële vaste activa	0	0
Materiële vaste activa	5 346	6 746
* Grond en gebouwen	0	0
* Installaties en inventaris	1 418	2 779
* Overige	3 928	3 967
Voorraden	50	50
Debiteuren	15	134
Nog te ontvangen/vooruit betaald	1 261	620
Liquide middelen	15 321	18 230
Totaal activa	21 993	25 780
Passiva
Agentschapsvermogen	9 122	9 313
* Algemene reserves	4 054	5 042
* Bestemmingsreserves	0	0
* Verplichte reserves	0	0
* Saldo exploitatie boekjaar	5 068	4 271
Voorzieningen	0	3 326
Crediteuren	1 545	3 536
Lopende projecten	8 118	6 512
Nog te betalen/vooruit ontvangen	3 208	3 093
Totaal passiva	21 993	25 780

Toelichting op de balans per 31 december 1998

Algemeen

De onderstaande waarderingsgrondslagen zijn ongewijzigd t.o.v. de openingsbalans.

Alle bedragen zoals opgenomen zijn, tenzij anders vermeld, x f 1 000.

Waarderingsgrondslagen

Voorzover niet anders vermeld worden de activa en passiva verantwoord tegen de nominale waarde (inclusief BTW).

• Materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen aanschaffingsprijs onder aftrek van afschrijvingen. Afschrijvingen geschieden lineair en tijdsevenredig over het jaar. Hierbij gelden de volgende afschrijvingstermijnen:

– computer-hardware

Voor grote computerconfiguraties wordt een afschrijvingstermijn van 5 jaar gehanteerd. Voor de overige hardware wordt een termijn van 3 jaar gehanteerd, zulks in verband met de snelle ontwikkeling op het gebied van kleine systemen.

– Software

Deze wordt afgeschreven in 3 jaar.

– Inventaris

Deze wordt afgeschreven in 7,5 jaar.

– Apparatuur

Deze wordt afgeschreven in 5 jaar.

– Investeringen huisvesting

Overeenkomstig Handboek Financiële Informatie en Administratie Rijksoverheid (HAFIR) kan alleen activering van materiële vaste activa sprake zijn bij economisch eigendom van het betreffende pand. Derhalve zijn deze investeringen niet geactiveerd, doch rechtstreeks ten laste van de verlies- en winstrekening gebracht.

Vaste activa

Onderstaand volgt er per post een korte toelichting op het verloop tot en met 31 december 1998 van de vaste activa:

	Inventaris	Hardware	Software	Apparatuur	Totaal
Aanschaffingsprijs	1 884	7 227	593	91	9 795
Cumulatieve afschrijvingen	509	3 506	386	48	4 449
Boekwaarde 1/1/98	1 375	3 721	207	43	5 346
investeringen	981	1 616	148	802	3 547
afschrijvingen	289	1 632	92	132	2 145
desinvesteringen	0	169	0	1	170
Totaal mutaties	692	– 185	56	669	1 232
Aanschaffingsprijs	2 865	8 674	741	892	13 172
Cumulatieve afschrijvingen	798	4 970	478	180	6 426
Boekwaarde per 31/12/98	2 067	3 704	263	712	6 746
Cumulatief afschrijvingspercentage	10	19	12	15	16

Ten behoeve van de tijdelijke huisvesting zijn er diverse investeringen gepleegd. Deze worden op de gebruikelijke wijze afgeschreven (zie waarderingsgrondslagen). Investeringen die na het verstrijken van de huurperiode niet meegenomen worden, worden niet geactiveerd maar rechtstreeks ten laste van de verlies- en winstrekening geboekt.

Voorraden

Er wordt een vast bedrag gehanteerd voor de in voorraad zijnde gebruiksgoederen, zoals briefpapier en overige bureaubenodigdheden. Met name het grote gebruik van briefpapier noodzaakt tot voorraadvorming.

Debiteuren

De debiteuren zijn gewaardeerd tegen nominale waarde, verminderd met de noodzakelijk geachte voorziening voor oninbaarheid.

Nog te ontvangen/vooruitbetaald

Het saldo bestaat voor een bedrag van f 231 000 uit vooruitbetaalde kosten, zoals servicekosten huisvesting, onderhoudscontracten en een depotbedrag van PTT Post.

Voorts is er een bedrag van f 374 000 verantwoord ten behoeve van een PC-privé project voor personeelsleden van het CJIB. Afbetaling, door middel van inhouding op het salaris van betreffende personeelsleden, van de door het CJIB vooruitbetaalde PC's vindt over een periode van 3 jaar worden plaats. Het opgenomen saldo zal de komende 2 jaar worden ingehouden.

Liquide middelen

Het saldo liquide middelen is als gevolg van het exploitatieresultaat gestegen.

In het saldo is tevens het saldo van liquide middelen van Fiscon (f 143 000) opgenomen. Binnen Fiscon wordt de inning van door gemeenten opgelegde naheffingsaanslagen inzake gefiscaliseerde parkeer- en parkeerautomaatovertredingen geregistreerd.

Agentschapsvermogen

Het resultaat 1997 van f 5,068 mln. is conform de in de jaarrekening 1997 opgenomen winstbestemming verwerkt.

Aan het agentschapsvermogen (Algemene Reserve) is een bedrag van f 0,988 mln. toegevoegd. Het restant van f 4,080 mln. is toegevoegd aan de budgetten voor tijdelijke huisvesting en projecten en staat verantwoord onder de post «Lopende projecten».

Resultaat over 1998

Over 1998 is een exploitatieresultaat van f 4,271 mln. gerealiseerd. Voorgesteld wordt om aan dit resultaat de volgende bestemming te geven:

• f 1,0 mln. ten behoeve van de tijdelijke huisvesting;

• f 1,0 mln. ten behoeve van het informatieplan van het CJIB;

• f 0,871 mln. toevoegen aan de bestemmingsreserve ten behoeve van nieuwbouw in verband met investeringen in installaties (gebouwgebonden kosten);

• f 1,4 mln. toevoegen aan de algemene reserve; dit in verband met het feit dat het CJIB door de groei haar apparaat van vaste activa met f 1,4 mln. aan boekwaarde heeft uitgebreid. Omdat in het verleden geen bestemmingsreserve is gevormd, zal dit ten laste van het resultaat moeten worden gebracht.

Voorzieningen

Ten behoeve van de millennium- en europroblematiek zijn ten laste van de exploitatie 1998 voorzieningen gevormd van respectievelijk f 2,075 mln. en f 1,7 mln. De werkelijk gemaakte kosten in 1998 zijn ten laste van deze voorzieningen geboekt. Per einde 1998 bedroeg het saldo op de voorziening f 3,326 mln.

Het verloop op deze voorziening over 1998 is als volgt geweest:

	Millennium	Euro	Totaal
dotaties t.l.v. exploitatie 1998	1 250	1 700	2 950
bijdrage departement (co-financiering)	825	0	825
	2 075	1 700	3 775
uitgaven 1998	445	4	449
Saldo 31/12/98	1 630	1 696	3 326

Op basis van de huidige gegevens wordt er alsnog van uitgegaan dat het saldo van f 1,630 mln. voldoende zal zijn om de millenniumproblematiek in 1999 te dekken.

Ten behoeve van de europroblematiek is bij het departement een claim op de co-financiering ingediend. Het CJIB gaat er vanuit dat 50 % van de claim van f 3,4 mln. zal worden toegekend. Voor de eigen bijdrage van f 1,7 mln. is een voorziening gevormd ten laste van de exploitatie 1998.

Crediteuren

Het bedrag betreft het gewone saldo schulden aan crediteuren, alsmede de nog te betalen kosten aan gerechtsdeurwaarders.

Lopende projecten

Deze balanspost vermeldt het saldo per einde 1998 van de vooruitontvangen gelden in 1996 en 1997 van projecten die per einde boekjaar nog niet waren afgerond. Vanuit het resultaat 1997 is hieraan toegevoegd een bedrag van f 4,080 mln.

Per 31/12/98 is er voor projecten beschikbaar een bedrag van f 6,512 mln. Het saldo per 31/12/1998 is als volgt ontstaan:

Saldo lopende projecten

saldo 1/1/1998	8 118
– dotatie uit resultaat 1997	4 080
– correctie t.l.v. exploitatie 1998	53
Totaal bijdragen	12 251
– AF : realisatie	* 5 739
saldo 31/12/1998	6 512

* Hiervan is een bedrag van f 481 000 ten gunste van de bijdrage departement geboekt i.v.m. de in 1997 ontvangen bijdrage voor het gebiedsproject Friesland/IJsselland

Nog te betalen/vooruit ontvangen

Dit betreft voornamelijk nog te ontvangen declaraties van gerechtsdeurwaarders inzake per 31/12/98 bij hen in behandeling zijnde zaken. Hierbij gaat het om de kosten van zaken waarin het de gerechtsdeurwaarder niet lukt om de vordering te incasseren. In deze gevallen worden de kosten van de gerechtsdeurwaarder vergoed op basis van de in het deurwaarderscontract overeengekomen prijs. Voor onderhanden zaken bij deurwaarders waarmee niet een contract is gesloten, worden de kosten vergoed op basis van de bepalingen in de Wet Tarieven Burgerlijke Zaken.

Bij de berekening van deze post (f 1,889 mln.) is als uitgangspunt gekozen dat de gerechtsdeurwaarder voor de helft van de onderhanden CJIB zaken reeds voor 50 procent prestaties heeft verricht.

Bij de waardering is van de voorraad vastgesteld welk deel ligt bij de deurwaarders waarmee een contract is afgesloten en welk deel ligt bij deurwaarders waarmee het CJIB geen contract heeft afgesloten. Het deel bij contract-deurwaarders is gewaardeerd tegen de gemiddelde prijzen over 1998. Het deel bij de niet-contract-deurwaarders is gewaardeerd tegen de gemiddelde prijzen over 1997.

Tevens zijn onder deze balanspost opgenomen de Voorziening vakantiegeld van f 614 000 voor de opgebouwde rechten inzake vakantiegeld en de Voorziening BTZR van f 219 000 voor de interim-uitkering ziektekosten.

Het restant betreft de overige nog te betalen kosten.

04 Korps landelijke politiediensten

Staat van baten en lasten

Rekening van Baten en Lasten van het agentschap KLPD

Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Realisatie	Slotwetmutaties (+ = tekort t.o.v. beschikbaar bedrag)
BATEN
opbrengst moederdepartement	375 758	433 127	57 369
– waarvan investeringsreserves	0	– 38 860	– 38 860
opbrengst overige departementen	11 295	26 297	15 002
opbrengsten derden	65 236	31 463	– 33 773
rentebaten	0	702	702
buitengewone baten	0	0	0
exploitatiebijdrage	0	0	0
Totaal baten	452 289	452 729	440
LASTEN
apparaatskosten
* personele kosten	285 563	309 941	24 378
* materiële kosten	115 931	86 227	– 29 704
* MvJ bijdragen IT mei–dec 98	19 099	17 886	– 1 213
rentelasten	0	0	0
afschrijvingskosten
* materieel	35 528	42 541	7 013
* immaterieel	0	0	0
dotaties aan voorzieningen	0	2 063	2 063
buitengewone lasten	1 000	0	– 1 000
Totaal lasten	457 121	458 658	1 537
Saldo van baten en lasten	– 4 832	– 5 929	– 1 097

De hierboven opgenomen staat is voor wat betreft de formele beginstand van de begroting volledig inclusief de ramingen van de IT-organisatie. Voor wat betreft de realisatie zijn de baten en lasten van de IT-organisatie t/m april verantwoord in de realisatie van het KLPD. Vanaf 1 mei is het resterende begrotingsdeel van de IT-organisatie binnen de MvJ-bijdrage opgenomen zoals dat nog voor de ITO na 1 mei beschikbaar was. Dit bedrag is door het KLPD in 1998 volledig verrekend met de IT.

Toelichting op de staat van baten en lasten

Algemeen

De jaarrekening 1998 is opgesteld met inachtneming dat mutaties in de staat van baten en lasten geschieden op het moment van aanwending van verworven goederen en diensten. Dit houdt in dat de feitelijke uitgaaf of ontvangst in een ander jaar kan plaats vinden.

De baten worden genomen vanaf het moment waarop de prestaties van het agentschap door verkoop of levering van goederen en diensten zijn verricht. Voor de lasten geldt het matching principe. De lasten worden toegerekend aan de periode waarin de overeenkomstige baten zijn gerealiseerd.

Indeling naar kostensoorten

De staat van baten en lasten van het KLPD is ingedeeld naar kostensoorten. De indeling hiervan is conform artikel 10, tweede en derde lid BCRRP. Dit is dezelfde indeling zoals deze voorgeschreven is voor de regionale politiekorpsen. Dit heeft tot gevolg dat de kostensoortindeling zoals omschreven staat in het besluit regelgeving agentschappen Ministerie van Justitie losgelaten is. Doel hierbij is de vergelijking op kostensoortniveau tussen het KLPD en de regionale korpsen te handhaven.

Resultaat boekjaar

In het onderstaande overzicht is het resultaat van het KLPD per divisie opgenomen.

Resultaat boekjaar

	Exploitatietekort	Exploitatieoverschot
Mobiliteit	11 780
Logistiek		444
OND (incl. DTOO & RT&L)	669
CRI		3 647
ITO		3 200
KDB		1 015
Korpsactiviteiten	1 786
Totalen	14 234	8 305
Saldo tekort	0	5 929
Totaal	14 234	14 234

Op basis van deze resultaten zal een interne verrekenprocedure worden gestart. De resultaten van het LRT en PAROS alsmede het resultaat van de IT-organisatie na 1 mei 1998 maken geen deel uit van de resultaatbepaling van het KLPD.

BATEN

De departementale begrotingsbijdrage

De belangrijkste bron van inkomsten die het KLPD heeft betreft de bijdrage zoals deze op de begroting van Justitie ten behoeve van het agentschap KLPD is opgenomen. Het in de begroting voor het KLPD gereserveerde bedrag wordt via de Rijkshoofdboekhouding onttrokken aan de departementale begrotingsadministratie en via de concernadministratie van het KLPD doorgesluisd naar de divisies. Jaarlijks wordt het op de Justitiebegroting voor het KLPD gereserveerde bijdrage volledig onttrokken.

In onderstaand overzicht is de opbouw van de formele standen van de bijdrage voor 1998 opgenomen.

Opbouw Justitiebijdrage 1998

Omschrijving	Justitie begroting	KLPD bijdrage	waarvan IT-bijdrage
Begrotingsstand	399 320	375 758	26 829
Mutaties 1e suppletoire wet	19 670	9 670
Stand Voorjaarsnota	418 990	385 428	26 829
Mutaties 2e suppletoire wet	47 699	47 699
Stand Najaarsnota	466 689	433 127	26 829
Mutaties slotwet	– 28 078	0
Stand Slotwet	438 611	433 127	26 829

Verrekeningen via de Rijkshoofdboekhouding

Naast de gelden die via de departementale begrotingsbijdrage binnen komen worden ook gelden ontvangen via verrekening bij de Rijkshoofdboekhouding. Deze verrekeningen vinden plaats tussen overheidsdiensten die een rekening-courant aanhouden bij de Rijkshoofdboekhouding van het Ministerie van Financiën. De concern-administratie van het KLPD voert de verrekening uit en schrijft het ontvangen bedrag bij op de Rekening-courant van de divisie die belast is met de uitvoering van het gefinancierde project.Via deze onderlinge verrekening wordt de financiering van projecten geregeld zonder dat hier een begrotingswijziging voor nodig is.

In 1998 hebben de navolgende verrekeningen plaatsgevonden.

Verrekeningen

Omschrijving	Totaal
SWAB	9 000
LRT	8 466
DRSNAA	3 066
200jr MvJ	– 310
Opl. Indon. off'n	100
112 centrale	2 100
BBE	630
BLOM	1 392
Zendmasten/steigers	220
Bolkesteijn	500
Project Jupiter	133
Ombouw Walther P5	1 000
Totaal	26 297

Overige ontvangsten

Buiten de voornoemde financieringsbronnen verwerven de divisies van het KLPD eveneens middelen bij de verkoop van handelsgoederen, de doorberekening van (salaris)kosten, de verkopen van afgeschreven activa alsmede diverse andere kleinere opbrengsten. Deze post beloopt een bedrag ad. f 34,3 mln.

LASTEN

Hieronder worden de lasten van het KLPD in 1998 nader toegelicht.

Personele kosten

In de volgende tabel zijn de kosten van personeel opgenomen dat een actief dienstverband en een voormalig dienstverband heeft bij het Korps, alsmede de overige personele kosten.

Personele kosten

Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Realisatie KLPD	Realisatie IT t/m april '98
Salarissen & sociale lasten	255 331	253 996	16 152
Post-actieven	8 100	7 742
Overige personeel + pers.gebonden	19 364	21 226
Personeel derden	2 768	16 987
Totaal personele kosten in SAP	285 563	299 950	16 152
Nagekomen correctie SAP		– 6 161
Personele kosten na correctie	285 563	293 789	16 152

De IT-organisatie loopt in de realisatie kolom over de eerste vier maanden bij deze kosten mee voor een bedrag ad. f 16,2 mln.

Regulier personeel

Als budgetsterkte is in het jaarplan KLPD 1998 gerekend met 2 987 fte's welke gefinancierd konden worden uit de departementale bijdrage in de personele kosten van het KLPD. De feitelijke sterkte die het KLPD ultimo 1998 kent is ca. 3 001 fte's. Het verschil tussen de budget- en de feitelijke sterkte wordt gefinancierd uit andere opbrengsten zoals nagekomen doeluitkeringen of de doorberekening van salariskosten aan derden.

Ten opzichte van de begroting zijn de salariskosten in 1998 gestegen. Dit is hoofdzakelijk het gevolg van een aantal algemene salarismaatregelen zoals afgesproken in de CAO 97–98. Deze afspraken zijn:

– het invoeren van de 36-urige werkweek per 1 okober 1998;

– een eenmalige uitkering ad. f 1 450 ter compensatie van de verlofversobering;

– 2% salarisverhoging per 1 augustus 1998;

– een eindejaarsuitkering van 1,55% van het jaarloon.

Ter compensatie van de stijging van de salariskosten heeft het moederdepartement in 1998 de begroting structureel verhoogd met een bedrag van ca f 9 mln. In punt 3.2.5. baten wordt de opbouw van de departementale bijdrage in 1998 nader toegelicht.

Post-actief personeel

Het budget voor post-actief personeel is in 1998 verlaagd met een bedrag ad. f 1 mln. als gevolg van een besluit een deel van dit budget structureel aan te wenden ter compensatie van de 36-urige werkweek.

Afschrijvingskosten

In de afschrijvingskosten belopen een bedrag ad. f 41.3 mln. Voor de gehanteerde waarderingsgrondslagen wordt verwezen naar de grondslagen van waardering. In onderstaande tabel is de verdeling over de kostengroepen gegeven. De IT doet mee voor de eerste 4 maanden.

Afschrijvingskosten

Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Realisatie KLPD	Realisatie IT t/m april '98
Opleiding	5	65
Huisvesting	3 093	3 139
Voertuigen	12 899	13 915
Verbindingen	2 461	1 979
Automatisering	9 128	15 761
Wapens & uitrusting	399	446
Operat. activiteiten & kantoor ben.	7 543	5 266
Afschrijvingen IT t/m april		0	1 970
Totaal	35 528	40 571	1 970

Exploitatiekosten

De exploitatiekosten van het KLPD bedragen in 1998 ad. f 105,4 mln. De IT-organisatie loopt mee in deze kosten mee over de eerste 4 maanden voor een bedrag ad. f 10,5 mln.

Hierbij kan nog worden opgemerkt dat de standen in de oorspronkelijk vastgestelde begroting afgeleid waren vanuit de departementale begrotingadministratie (JUFIS). De realisatie standen zijn echter afkomstig uit SAP. Aangezien JUFIS en SAP een verschillende opbouw van rekeningschema's kennen is het mogelijk dat sommige posten welke geraamd waren onder de ene kostengroep verantwoord zijn onder een andere. Aangezien vanaf 1999 alleen nog maar SAP wordt gebruikt voor het voeren van de financiële administratie is dit probleem met ingang van 1999 opgelost.

KASSTROOMOVERZICHT KLPD (exclusief IT)

De kapitaaluitgaven en ontvangsten worden toegelicht aan de hand van een kasstroomoverzicht. Ten behoeve van de verantwoording behoeft alleen het onderhavige boekjaar gerapporteerd te worden. De in de kasstroom op te nemen saldi dienen aan te sluiten aan de begin- en eindsaldi zoals deze terug te vinden zijn in de Rekening Courant KLPD zoals deze worden aangehouden bij de Rijkshoofdboekhouding, aangevuld met de liquide middelen. Het hieronder gepresenteerde kasstroomoverzicht is exclusief de IT-organisatie (alle bedragen x f 1 000,–).

het kasstroomoverzicht van agentschap KLPD

	(1)	(2)	(3)	(1) + (2) + (3)	(5)	(6)
Omschrijving	Oorspronkelijk vastgestelde begroting	Mutaties (= of –) op grond van eerste suppletoire begroting	Mutaties (+ of –) op grond van tweede suppletoire begroting	Totaal geraamd	Realisatie	Slotwetmutaties (+ of –)
Liquide middelen 1 januari	804				804	0
Correctie liquiditeit ITO					– 12	– 12
1 a. saldo van baten en lasten	0				– 5 930	– 5 930
1 b. gecorrigeerd voor afschrijvingen/mutaties voorzieningen	30 700				42 634	11 934
1 c. gecorrigeerd voor mutaties in het werkkapitaal *	0				– 9 462	– 9 462
1d. Dotaties overige doeluitkeringen	0				10 070	10 070
1e. Correcties openingsbalans	0				– 7	– 7
–> 1. Kasstroom uit operationele activiteiten	30 700				37 305	6 605
2 a. uitgaven onroerende zaken	0				0	0
2 b. uitgaven overige kapitaalgoederen	– 31 046				– 22 345	8 701
2 c. gecorrigeerd voor desinvesteringen	0				2 881	2 881
–> 2. Kasstroom uit investeringsactiviteiten	– 31 046				– 19 464	11 582
3 a. leningen moederdepartement	0				0	0
3 b. investeringsbijdrage van het departement	0				30 000	30 000
3 c. aflossingen	0				0	0
–> 3. Netto kasstroom uit financieringsactiviteiten	0				30 000	30 000
Liquide middelen 31 december	458				48 633	48 175
(1 januari +1. +2. +3.)

Producten en kengetallen.

Financiële verantwoording per kerntaak.

In onderstaande tabel is per korpsonderdeel aangegeven welk financieel volume is aangewend voor de verschillende korpsbrede kerntaken.

(in bedragen x f 1 mln)

Kerntaak	Mob	Log	Ond	CRI	KDB	Staf	LRT	Totaal 1998	Totaal 1996	Totaal 1997
Criminaliteit	28		41	102			12	183	141	157
IT-dienstverlening								0	75	79
Mobiliteit	44		20					65	48	44
Veiligheid	41		7					47	47	69
Milieu	25		22					46	45	39
Interne dienstverlening			10			25		36	40	37
Persoonsbeveiliging					28			28	25	27
Dienstverlening logistiek		11						11	39	49
Korpsbrede act.						5		5	20	22
Totaal	138	11	100	102	28	30	12	422	479	523

Productiegegevens.

Productiecijfers 1998 Mobiliteit

Nr	Omschrijving	Meet eenheid	1997 Realisatie	1998 Planning	1998 Realisatie
Wegverkeer
1	Snelheid (registratie staande houding)	PV	27 000	50 000	29 000
2	Snelheid (registratie kenteken)	PV	375 000	300 000	300 000
3	Snelheid G.V.T.	PV	425 000	450 000	241 000
4	Alcohol	controle	94 000	120 000	92 000
5	Rijtijdenwet	controle	13 500	14 000	13 800
6	Gordel	PV	25 000	30 000	28 000
7	Rijgedrag	PV	9 500	12 000	9 000
8	Techniek (alg)	PV	6 500	5 000	8 600
9	Techniek (bedrijfsvoertuigen)	controle	5 200	5 000	10 500
10	Afvalstoffen	controle	1 100	2 000	1 000
11	Administratieve bepalingen	PV	18 500	17 000
12	LVBT	inzet	53		68
Water
13	Alcohol	controle	400	2 500	1 500
14	Beroepsvaart (inclusief vaargedrag)	controle	4 900	2 500	3 500
15	Combicontrole recreatievaartuig (inclusief vaargedrag)	controle	7 000	4 000	3 650
16	Combicontrole gevaarlijke stoffen	controle	2 100	2 500	2 440
17	ARBO-controle	controle	100	650	543
18	Verontreiniging (Noord) zeewater	controle	600	750	637
19	Afvalstoffen	controle	210	500	133
20	Controle visserij	controle	750	5 000	geen gegevens
Luchtverkeer
21	Risky carriers	controle	21	150	250
22	Brevet controles	controle		150	zie tekst
23	Geluidsemissie	uren		400	456
24	Evenementen	controle	25	20	20

Productie cijfers CRI

Nr	Omschrijving	Meeteenheid	1997 Realisatie	1998 Planning	1998 Realisatie
Recherche Informatie
1	Verwijzingsindex	Aantal	2	2	3
2	Bemiddelingsbericht	Aantal	10 583	10 000	2 585*)
3	IPS-uitdraai	Aantal	19 825	9 000	2 250*)
4	Proces-verbaal	Aantal	149	180	104
5	Operationele analyse	Aantal	260	40	13**)
6	Verslag toezicht FLO's	Aantal	4	4	4
7	Beleidsadvies intern. onderwerp	Uren	2 400	2 400	2 400
8	Operationeel actie-advies	Aantal	4 144	48	13
9	Tipgeldadvies	Aantal	327	350	518
10	Criminaliteitsbeeldanalyse	Aantal		3	2
Recherche-Expertise
11	Advies rapport	Aantal
12	Beleidsadviesrapport	Aantal	81	40	17
13	Mondeling advies (rapport)	Aantal	273	4 000	2 145
14	Vaktechnisch advies	Aantal	967	200	493
15	Fenomeen onderzoek	Aantal			4
16	Onderzoeksrapport	Aantal	2	10	14
17	Strategische analyse	Aantal	1	10	4
18	Ondersteuning	Aantal
19	Specialistisch ondersteuning	Aantal		50	114
20	Operatie analyse	Aantal	2	5	4
21	Ontwikkeling methoden/ technieken/instrument en	Aantal		5	2
22	Voorlichting (kennis overdracht)	Aantal	3		4
23	Ontwikkelen/bijdrage aan cursus	Aantal	8	20	19
24	Publicaties	Aantal	38	40	52
25	Presentaties	Aantal	158	300	130
26	Criminaliteitsbeeldanalyse (ontwikkelen/uitvoeren)	Aantal	3	1	1
Berichtbehandeling en bemiddeling
27	Bemiddeling	Aantal	77 037	90 000	93 890
28	Signalering (OPS) exl. VIS	Aantal	44 879	60 000	nu decen.
29	Signaleringen VIS	Aantal	335 842		232 552
30	Advisering	Aantal	10 247	10 000	14 040
31	Vertaling	Aantal	9 889	12 500
32	HAVANK	Aantal	71 421	63 500	84 836
33	Quick Check	Aantal	25 690		34 580

Productie cijfers Ondersteuning

Nr	Omschrijving	Meeteenheid	1997 Realisatie	1998 Planning	1998Realisatie
Bestrijding van vooral zware en/of georganiseerde criminaliteit
1	Gekwal. techn. onderst.van operaties	Aantal	1 280	1 300
2	Operaties met uitsluitend mat. Uitleen	Aantal	414	500
3	STO-inzet n.a.v. van convenant	Aantal	935	1 300
4	Cursus/advies/voorlicht. en training	Uren	5 215	3 000
5	(Extern) Jur. ondersteuning/advies inzake technische ondersteuning	Uren	50
6	Inbouw bijzondere voertuigen	Uren	2 451	2 500
7	Service regio-apparatuur	Uren	3 694	7 500
8	Ontwik/verbeter van tech. (hulp)mid.	Uren	42 089	40 000
9	Beveiliging info en/of communicatie	Uren	10 807	8 500
10	Inzet beredenen bij vee- & paardenhouderij en voorkoming misdrijven	Uren	484	3 120
11	Inzet speurhonden	Uren	8 311	14 400
12	Keuringen honden	Uren	846	1 500
13	Training, opleiding/africht. honden	Uren	6 014	3 300
14	Vluchten voor OT, AT, transport, verbindingen en overige acties	Uren	1 429	1 475
Mobiliteit en verkeersveiligheid
15	Verkeersinfo.& overige vluchten	Uren	564	500
Milieu
16	Surveil. & gerichte contr. beredenen	Uren	1 155	3 120
17	Vluchten voor handhaving. en gerichte acties
		Uren	3 755	2 450
Openbare orde en -veiligheid (incl. hulpverlening)
18	Inzet Mobiele Communicatie Unit	Aantal	41	30
19	Vluchten voor overzicht, beeldregistratie, hulpverlening en comm.	Uren	466	500
20	Inzet beredenen bij groot- en kleinschalig politie-optreden	Uren	38 711	36 920
21	Inzet beredenen bij ceremoniële en representatieve taken	Uren	2 820	3 120
	Persoonsbeveiliging
22	Vlucht voor verken. en beveiliging	Uren	101

Productiecijfers KDB

Nr	Omschrijving	Meeteenheid	1997 Realisatie	1998 Planning	1998Realisatie
Diplomatieke Beveiliging
1	Persoonsbeveiliging acuut	Uren
2	Persoonsbeveiliging hoog	Uren	11 745	13 500	0
3	Persoonbeveiliging algemeen	Uren	34 995	15 500	18 140
4	Persoonsbeveiliging latent	Uren	11 045	8 600	11 010
5	Qualitate Qua	Uren	5 925	5 000	3 140
6	Liaison	Uren	1 665	1 620	13 270
7	Pro-actieve beveiliging	Uren	20 790	28 000	4 190
8	Technische beveiliging	Uren		50	nb
9	Advies en training	Uren		100	nb
Koninklijke beveiliging**
10	Persoonsbeveiliging latent	Uren	67 095	76 000	61 830
11	Qualitate Qua	Uren		2 000	910
12	Liaison	Uren		2 000	10
13	Pro-actieve beveiliging	Uren		3 000	0
14	Technische beveiliging	Uren			nb
15	Advies en training	Uren		100	nb
	Totaal in uren		132 470	127 520	108 310

* In vergelijking met 1997 is het aantal uren voor permanente beveiligingsopdrachten afgenomen met ca. 20 000 uren en voor incidentele opdrachten met ca. 4 000 uren. Deze verschillen zijn te verklaren uit het Nederlandse voorzitterschap van de EU in 1997 alsmede uit het in 1997 beëindigen van twee permanente diplomatieke beveiligingsopdrachten.

** Het aantal uren objectbeveiliging van ca. 23 700 is niet in bovenstaand overzicht verwerkt.

5.2.5 Productie cijfers Logistiek

Nr	Omschrijving	Meet-eenheid	1997 Realisatie	1998 Planning	1998 Realisatie
1	Onderzoek en advies K&U	Aantal	17	20	65*
2	Beheer bestekken K&U	Aantal	51	51	65
3	Leveringsgraad A-artikelen	Percentage	95%	95%	95%
4	Leveringsgraad B-artikelen
	Percentage		90%	90%	91%
5	Leveringsgraad C-artikelen	Percentage	80%	80%	80%
6	Leveringsgraad D-artikelen	Percentage			n.v.t.
7	Onderzoek en advies W&M	Aantal	16	16	75^1
8	Wapens (levering)	Aantal	366	366	165^2
9	Munitie (levering)	Aantal	6 000 000	6 000 000	8 055 000
10	Wapeninspecties-/reparaties	Aantal	23 496	23 496	24 138
11	Beheer Gerechtelijke Wapens	Aantal	11 000	11 000	18 008
12	Beheer munitie	Aantal	5 380	5 380	6 556
13	Beheer van bestekken W&M	Aantal	53	53	59
14	Onderzoek en advies V&P	Aantal	3	3	1 634^3
15	Bemiddeling V&P	Aantal	780	780	635

K&U = Kleding en Uitrusting

W&M = Wapens en Munitie

V&P = Voertuigen en Politieapparatuur

Voorwoord balans

Met ingang van 1 januari 1998 heeft de Minister van Justitie het KLPD de agentschapsstatus toegekend. Dit betekent dat het KLPD met ingang van die datum het kas/verplichtingenstelsel heeft verlaten en het stelsel van baten en lasten toepast op de financiële huishouding van de organisatie, hetgeen inhoudt dat het KLPD per 1 januari een administratie voert welke los staat van de begrotingsadministratie van het Ministerie van Justitie.

Balans van het agentschap KLPD Bedragen x f 1000,-

Balans per	1997 (incl. balans IT)	1998 (incl. resultaat IT)
Activa
Immateriële vaste activa	0	0
Materiële vaste activa
* Grond en gebouwen	0	0
* Installaties en inventaris	21 245	17 794
* Overige	159 022	123 568
Voorraden	11 813	10 111
Debiteuren	16 574	8 238
Nog te ontvangen	14 903	18 406
Liquide middelen	804	48 634
Totaal activa	224 361	226 751
Passiva
Agentschapsvermogen
* Bestemmingsreserves	158 609	169 030
* Verplichte reserves	0	0
* Saldo exploitatie boekjaar	0	– 5 930
Voorzieningen	15 349	17 413
Crediteuren	13 534	10 718
Nog te betalen	36 869	31 863
Totaal passiva	224 361	226 751

De hierboven gepresenteerde beginbalans is inclusief de IT-organisatie, welke op dat moment nog viel onder het beheer van het KLPD. De gepresenteerde eindbalans is exclusief de IT-organisatie aangezien de IT met ingang van 1 mei onder het beheer van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties is gekomen. Wel opgenomen in de eindbalans onder de regel saldo exploitatie boekjaar is het (positieve) resultaat ad. f 3,2 mln over de maanden januari t/m april van de IT-organisatie.

Toelichting op de balans per 31 december 1998

Grondslagen van waardering

Algemeen

Voorzover niet anders vermeld zijn activa en passiva opgenomen voor de nominale waarde. De balans van het KLPD is opgemaakt voor verwerking van het exploitatiesaldo, waardoor het (bruto-)resultaat van het afgelopen boekjaar als een afzonderlijke post is opgenomen.

Materiële vaste activa

De waardering van de materiële vaste activa geschiedt tegen historische kostprijs inclusief BTW en zonder prijsindexering. Voor de materiële vaste activa van de divisie Logistiek geschiedt de waardering tegen historische kostprijs exclusief BTW. Afschrijvingen vinden plaats op lineaire basis en houden rekening met de geschatte levensduur. Bij de luchtvloot en de vaartuigen wordt rekening gehouden met een restwaarde. Met betrekking tot vaartuigen wordt na tien jaar na aanschafdatum besloten of vervanging zal plaats vinden of dat tot een midlife-conversion wordt overgegaan. In het laatste geval worden de kosten van de midlife-conversion geactiveerd en wederom in tien jaar afgeschreven.

Bij de waardering wordt rekening gehouden met waardevermindering indien deze van duurzame aard is. Dit betekent dat indien de actuele waarde (bijvoorbeeld directe opbrengstwaarde) op een bepaald moment structureel lager is dan de boekwaarde, gewaardeerd wordt tegen de lagere actuele waarde.

Alleen die materiële vaste activa zijn opgenomen in de vaste activa administratie voor zover verwacht mag worden dat op termijn het KLPD deze zal vervangen. Om die reden zijn de investeringen die gedaan zijn in het Alex-90 netwerk (circa f 30 mln.) niet geactiveerd, omdat vervanging door het C2000 netwerk wordt gefinancierd door het Ministerie van BZK. Ook de investeringen m.b.t. het C2000 netwerk zijn niet geactiveerd, omdat nog niet is besloten wie de vervanging hiervan zal financieren.

De volgende afschrijvingstermijnen zijn van toepassing:

Afschrijvingstermijnen
Opleiding en vorming	10
Huisvesting	20,10,8
Voertuigen	4,5,10
Vaartuigen	10,7
Vliegtuigen	10
Verbindingen	10,4,5
Automatisering	3,5
Automatisering Havanck/QCS	5
Wapens & uitrusting	10,5
Operationele activiteiten	10,5

Voorraden

De onder dit hoofd opgenomen voorraden hebben alleen betrekking op de voorraden van de divisie Logistiek. De voorraden zijn gewaardeerd tegen vaste verrekenprijs. Hierop zijn de niet-gerealiseerde voordelige prijsverschillen in mindering gebracht. Tevens is een voorziening voor incourantheid berekend. Hiermee is de waarde van de voorraad verminderd.

Debiteuren

De debiteuren zijn gewaardeerd op nominale waarde, onder aftrek van een voorziening van oninbaarheid.

Agentschapsvermogen

Presentatie agentschapsvermogen volgens het Ministerie van Justitie

Het agentschapsvermogen per 1 januari 1998 is salderend bepaald als uitkomst van de economische waardebepaling van de activa en de passiva. Het Ministerie van Justitie heeft de Handleiding van Agentschappen van het Ministerie van Financiën dwingend voorgeschreven als regelgeving voor de onder haar ressorterende agentschappen. Het Ministerie van Justitie kent hierdoor slechts een beperkte indeling van het vermogen. Bij de start van het agentschap kunnen bestemmingsreserves worden gevormd ter grootte van de inmiddels gerealiseerde cumulatieve afschrijvingen.

Voorzieningen

Voorzieningen worden gevormd voor specifieke risico's die zijn verbonden aan bepaalde activa en passiva of aan de activiteiten van het agentschap. De risico's moeten op balansdatum bekend zijn en voortvloeien uit gebeurtenissen die voor balansdatum hebben plaatsgevonden. Voor algemene (bedrijfs)risico's wordt geen voorziening gevormd. De algemene risico's worden gedekt door de algemene reserve.

De voorzieningen zijn onder te verdelen in incidentele en structurele voorzieningen. De structurele voorzieningen zijn voorzieningen voor onderhoud. De voorzieningen voor onderhoud worden gevormd voor de luchtvloot en de vaartuigen. De berekeningen zijn gebaseerd op de onderhoudschema's en de daarbij te hanteren bedragen en houden rekening met de te reserveren bedragen op het einde van het boekjaar. De berekening van de voorziening voor millenniumkosten is gebaseerd op het onderzoek naar (geautomatiseerde) systemen.

Baten en lasten

De baten en lasten zijn toegerekend aan de periode waarop zij betrekking hebben, uitgaande van de historische kosten. De dotaties aan voorzieningen zijn in de staat van baten- en lasten opgenomen op basis van een zo goed mogelijke raming van toekomstige kosten of verplichtingen.

Toelichting op de balans

Algemeen

De balans van het KLPD is opgemaakt voor verwerking van het exploitatiesaldo, waardoor het (bruto-)resultaat van het afgelopen boekjaar als een afzonderlijke post is opgenomen.

Materiële vaste activa

Het verloop van de materiële vaste activa kan als volgt worden gespecificeerd:

Verloop overzicht materiële vaste activa van het agentschap KLPD

Bedragen x f 1000,–	KLPD	IT	incl. IT
Aanschaffingsprijs	338 211	32 445	370 656
Cumulatieve afschrijvingen	– 175 742	– 14 646	– 190 388
Boekwaarde 1/1	162 468	17 799	180 267
Mutaties boekjaar
Investeringen	22 345	842	23 187
Boekwaarde verkopen	– 2 881	0	– 2 881
Afschrijvingen	– 40 571	– 1 970	– 42 541
Deconsolidatie IT		– 16 671	– 16 671
Totaal mutaties	– 21 107	– 17 799	– 38 906
Aanschaffingsprijs	342 793	0	342 793
Cumulatieve afschrijvingen	– 201 431	0	– 201 431
Boekwaarde per 31/12	141 362	0	141 362
Afschrijvingspercentage	12

De specificatie van de boekwaarde van de activa van het KLPD naar hoofdklassen per 1 januari 1998 (f 180,3 mln incl. IT-organisatie) en 31 december 1998 (f 141,4 mln excl. IT-organisatie) is in het volgende overzicht weergegeven.

Bedragen x f 1000,–	Boekwaarde1 januari 1998	31 december 1998
Opleiding en vorming	605	543
Vervoermiddelen	76 259	76 550
Verbindingen	9 115	6 339
Automatisering	39 514	19 858
Geweldmiddelen en uitrusting	1 725	1 523
Operationele activiteiten	16 421	15 383
Activa in bestelling	15 383	3 371
Totaal overige activa	159 022	123 567
Installaties en inventaris	21 245	17 794
Totaal boekwaarde activa	180 267	141 361

Voorraden

De voorraden kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Specificatie voorraden

	1997 (incl. IT)	1998 (excl. IT)
Voorraad kleding & uitrusting	7 627	7 142
Voorraad wapens & munitie	4 427	3 227
Voorziening incourantheid	– 241	– 258
Totaal	11 813	10 111

Debiteuren

De debiteuren zijn volledig als kortlopend aan te merken en kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Debiteuren

	1997 (incl. IT)	1998 (excl. IT)
Debiteuren	17 326	8 312
Voorziening dubieuze debiteuren	– 752	– 74
Totaal	16 574	8 238

Nog te ontvangen

De balanspost nog te ontvangen kan als volgt worden gespecificeerd:

Nog te ontvangen

	1997 (incl. IT)	1998 (excl. IT)
Voorschotten	4 403	5 422
Vorderingen op MvJ	3 000	0
Overige vorderingen	0	11 524
Overlopende activa	7 500	0
Te ontvangen DRSNAA	0	1 460
Totaal	14 903	18 406

Liquide middelen

De liquide middelen kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Liquide middelen

	1997 (incl. IT)	1998 (excl. IT)
Rek. cour. Rijkshoofdboekhouding	67	47 990
Kassen en banken	737	644
Totaal	804	48 634

In de onderlinge rekening-courant verhoudingen binnen het Korps landelijke politiediensten komt overigens nog een verschil naar voren van f 709 603,–. Dit bedrag betreft een correctieboeking inzake een tapkamer bij de divisie Ondersteuning. Dit bedrag moet nog door het Ministerie van Justitie in rekening-courant worden geboekt.

Agentschapsvermogen

Algemene- en bestemmingsreserve

Uit onderstaand overzicht blijkt de samenhang tussen de gewenste vermogenspresentatie en de in deze balans opgenomen samenstelling van het vermogen. De bestemmingsreserves betreffen dat deel van het agentschapsvermogen dat gereserveerd is voor het doen van investeringen in de toekomst.

Het verloop van de post bestemmingsreserves is als volgt:

Vermogensopbouw KLPD 1998

	Algemene	Bestemmingsreserves			Totaal
	reserve	Algemeen	Individueel	Bijdr. MvJ	vermogen
1. Openingbalans 1/1/1998	– 31 780	185 326	5 062		158 608
2. Ontvlechting ITO	– 12 799	– 14 646			– 27 445
3. Eliminatie beginstand DRSNAA			975		975
4. Toename activa derden	641		6 257		6 898
5. Corr. opbrengsten	– 7				– 7
6. Toename bestemmingsreserve	– 18 457	18 457			0
Subtotaal vermogensmutaties	– 62 402	189 137	12 294	0	139 029
Incidentele investeringsbijdrage				30 000	30 000
Totaal vermogensbestanddelen 1-12-1998	– 62 402	189 137	12 294	30 000	169 029
Resultaat boekjaar 1998	– 5 930				– 5 930
Totaal vermogen na resultaatbestemming	– 68 332	189 137	12 294	30 000	163 099

Voorzieningen

De post voorzieningen is als volgt opgebouwd:

(Bedragen x f 1 000,–)

Voorzieningen	KLPD 1/1/1998 (excl. IT)	Onttrek-kingen	Dotaties	KLPD 31/12/98 (excl. IT)
Onderh. vaartgn (Mob)	3 129	– 1 555	2 845	4 419
Onderh. luchtvloot (Ond)	3 470	– 1 793	1 894	3 571
Millennium	8 000	– 1 297	1 456	8 159
Inrichting divisie recherche	250			250
Juridische kosten	500			500
Wachtgelders			273	273
PPP/AORT (CRI)			241	241
Totaal	15 349	– 4 646	6 709	17 412

De voorziening voor onderhoud vaartuigen is gebaseerd op het houden van hellingbeurten, ARBO aanpassingen, kosten van jaarlijks onderhoud, schades en midlife conversions. De laatste post heeft betrekking op vaartuigen waarvan de levensduur de 10 jaar overschrijdt.

De voorziening voor onderhoud van de luchtvloot is gebaseerd op het onderhoudsschema zoals dit aangehouden moet worden om het materieel luchtvaardig te houden.

De millennium voorziening is getrokken om de problematiek die ontstaat rond de eeuwwisseling inzake de automatiseringssystemen in te dekken. De resterende voorzieningen dienen ter dekking van beroepszaken cq. de landsadvocaat, de verwachte wachtgelden omtrent de afloop van het project SWAB alsmede PPPAORT bij de CRI.

Crediteuren

Onder crediteuren zijn opgenomen de op de balansdatum ontvangen en betaalbaargestelde facturen.

Crediteuren

	1997 (incl. IT)	1998 (excl. IT)
Crediteuren	13 534	10 718
Totaal	13 534	10 718

Nog te betalen bedragen

De nog te betalen bedragen kunnen als volgt worden gespecificeerd:

Nog te betalen bedragen

	1997 (icnl. IT)	1998 (excl. IT)
Kosten openingsbalans	510	0
Verlofrechten	4 050	4 050
Vakantiegeld	9 566	9 870
Belastingen en premies	2 682	488
Nog te betalen activa in aanbouw	6 230	0
Overlopende passiva	13 831	17 455
Resultaten LRT/SWAB	0	3 657
Totaal	36 869	35 520

Niet uit de balans blijkende verplichtingen

Het KLPD heeft uit hoofde van diverse wachtgeld- en uitkeringsregelingen de verplichting tot het doen van betalingen aan ex-werknemers. Hier staat een vergoeding tegenover van het kerndepartement, die jaarlijks bij het opstellen van de begroting wordt bepaald. Per 1 januari 1998 bedraagt de verplichting tot het doen van betalingen aan ex-werknemers in totaal f 28,5 miljoen voor de eerstkomende 6 jaar. De verwachte vergoeding is van vergelijkbare omvang.

In de balans is niet opgenomen het gekapitaliseerde bedrag aan niet opgenomen verlofrechten minus het bedrag dat is opgenomen in de post Nog te betalen bedragen.

(Bedragen x f 1 000,–)

	FLO&verlofrecht
	31/12/98	1/1/98
FLO en wachtgelduitk	28 485	28 485
Verlofrechten	7 000	6 700
Totaal	35 485	35 185

HOOFDSTUK 6. SALDIBALANS EN TOELICHTING VAN HET MINISTERIE

(in guldens)

Uitgaven ten laste van de begroting 1998	7 352 031 453,88		Ontvangsten ten gunste van de begroting 1998	1 011 652 460,54
Uitgaven ten laste van de begroting 1997	6 544 436 846,75		Ontvangsen ten gunste van de begroting 1997	1 082 453 052,25
Liquide middelen	491 954,37		Rekening-courant RHB	11 600 155 303,99
Uitgaven buiten begrotingsverband	9 407 784,42		Ontvangsten buiten begrotingsverband	212 107 222,64
Extra-comptabele vorderingen	426 219 466,87		Tegenrekening extra-comptabele voorschotten	426 219 466,87
Voorschotten	3 973 193 996,53		Tegenrekening voorschotten	3 973 193 996,53
Tegenrekening Extra-comptabele verplichtingen	2 443 831 471,72		Openstaande verplichtingen	2 443 831 471,72
	20 749 612 974,54			20 749 612 974,54

2. Toelichting op de saldibalans per 31 december 1998

A. Inleiding

Overeenkomstig het gestelde in artikel 65 lid 2 b van de Comptabiliteitswet, de geïntegreerde Rijksbegrotingsaanschrijving en -voorschriften en de Regeling Departementale Begrotingsadministratie wordt hiernavolgend de op de rekening aansluitende saldibalans per 31 december 1998 weergegeven, voorzien van een toelichting. De saldibalans heeft betrekking op de concernadministratie van het ministerie, exclusief de agentschappen.

Daar waar mogelijk en zinvol, is in de toelichting op de vorderingen, schulden en verleende voorschotten inzicht gegeven in de ouderdom alsmede in de oorzaak van de ouderdom van de nog openstaande posten. Voorts is aangegeven welke (individuele) vorderingen en schulden (zowel intra- als extra-comptabel) en welke verleende voorschotten in verhouding tot de totale omvang van deze posten een grote omvang hebben. Bij de vorderingen is een onderscheid gemaakt tussen de vorderingen van het bestuursdepartement en de vorderingen van de decentrale kasbeheerders. Bij de vorderingen van de decentrale kasbeheerders is tevens een onderscheid naar sector gemaakt. De vorderingen die in de saldibalans zijn opgenomen kunnen worden aangemerkt als direct opeisbare vorderingen. Andere soorten vorderingen komen bij het ministerie niet voor. Ook voor dit jaar zijn de omzetgegevens opgenomen die betrekking hebben op de debiteurenadministratie (het verloop van de vorderingen).

De extra-comptabele vorderingen die op 31 december niet in de (centrale) financiële administratie zijn vastgelegd zijn tevens in de saldibalans opgenomen.

Tenslotte is van de door het ministerie aangegane garantieverplichtingen het feitelijke risico geraamd in de saldibalans onder het hoofd «openstaande verplichtingen».

Hierna wordt de saldibalans 1998 weergegeven met daarin opgenomen de vergelijkende cijfers 1997.

Saldibalans per 31 december 1998 van het Ministerie van Justitie

(bedragen in guldens)

Uitgaven	1997	1998
Uitgaven ten laste van de begroting 1998	––	7 352 031 453,88
Uitgaven ten laste van de begroting 1997	6 544 436 846,75	6 544 436 846,75
Uitgaven ten laste van de begroting 1996	6 000 107 761,29	––
Liquide middelen	1 485 518,06	491 954,37
Uitgaven buiten begrotingsverband	11 899 274,75	9 407 784,42
Extra-comptabele vorderingen	383 406 932,66	426 219 466,87
Voorschotten	3 329 382 640,36	3 973 193 996,53
Tegenrekening openstaande verplichtingen	1 531 754 444,00	2 443 831 471,72
Totaal uitgaven	17 802 473.417,87	20 749 612.974,54
Ontvangsten
Ontvangsten ten gunste van de begroting 1998	––	1 011 652 460,54
Ontvangsten ten gunste van de begroting 1997	1 082 453 052,25	1 082 453 052,25
Ontvangsten ten gunste van de begroting 1996	1 373 484 277,28	––
Rekening-courant RHB	9 924 672 583,82	11 600 155 303,99
Ontvangsten buiten begrotingsverband	177 319 487,50	212 107 222,64
Tegenrekening extra-comptabele vorderingen	383 406 932,66	426 219 466,87
Tegenrekening voorschotten	3 329 382 640,36	3 973 193 996,53
Openstaande verplichtingen	1 531 754 444,00	2 443 831 471,72
Totaal ontvangsten	17 802 473 417,87	20 749 612 974,54

B. Toelichting

Onderstaand wordt een toelichting verstrekt op de posten die zijn opgenomen in de saldibalans per 31 december 1998, waarbij alle bedragen, voorzover niet anders is vermeld, in guldens zijn weergegeven.

Debetzijde van de saldibalans

Uitgaven ten laste van de begroting

De post uitgaven ten laste van de begroting geeft per jaar de volgende stand:

	1997	1998
Uitgaven ten laste van de begroting 1998	–	7 352 031 453,88
Uitgaven ten laste van de begroting 1997	6 544 436 846,75	6 544 436 846,75
Uitgaven ten laste van de begroting 1996	6 000 107 761,29	–

De post uitgaven ten laste van de begroting 1998 geeft het totaal weer van de in dat jaar verantwoorde begrotingsuitgaven. Volledigheidshalve wordt verwezen naar de toelichting op de rekening waarin deze uitgaven nader worden toegelicht.

Onder het hoofd «uitgaven ten laste van de begroting 1997» is het totaalbedrag opgenomen van de begrotingsuitgaven over het begrotingsjaar 1997. Bij de afrekening zal dit bedrag worden gemuteerd in de Rekening-Courant met het Ministerie van Financiën. Deze afrekening vindt plaats op initiatief van het Ministerie van Financiën nadat de Slotwet door de Staten-Generaal is goedgekeurd (zie uitgaven ten laste van de begroting 1996).

Liquide middelen f 491 954,37

De liquide middelen kunnen als volgt gespecificeerd worden:

	1997	1998
Kassaldo van de kasbeheerder van het Ministerie	10 538,83	23 406,02
Kassen decentrale kasbeheerders	878 973,47	398 146,12
Postbank en andere banken decentrale kasbeheerders	596 005,76	70 402,23
Saldo liquide middelen	1 485 518,06	491 954,37

De post «kassen decentrale kasbeheerders» heeft betrekking op de kassaldi per 31 december 1998 van de 32 decentrale kasbeheerders die ressorteren onder het ministerie.

Uitgaven buiten begrotingsverband (intra-comptabele vorderingen) f 9 407 784,42

De uitgaven buiten begrotingsverband (intra-comptabele vorderingen) kunnen als volgt worden gespecificeerd:

	1997	1998
Te verrekenen/verrekende bedragen met het ministerie van Financiën	131 004,48	6 368 339,33
Nog te boeken in RC kasbeheerders	––	45 517,02
Verschillen in salarisjournaal	1 748,18	4 105,65
Nog te verantwoorden vacatiegelden/reiskosten	67 067,66	18 803,71
Nog te ontvangen bedragen	4 523 974,03	257 348,96
Kasverschillen kasbeheerders	4 227,62	4 227,62
Geblokkeerde salarissen	29 261,03	141 392,09
Vorderingen buiten begrotingsverband Ministerie	2 588 681,82	2 568 050,04
Vorderingen buiten begrotingsverband decentrale kasbeheerders	4 553 309,93	–
Saldo uitgaven buiten begrotingsverband (intra-comptabele vorderingen)	11 899 274,75	9 407 784,42

Te verrekenen bedragen f 6 368 339,33

Het saldo op deze rekening wordt gevormd door geweigerde verrekenstukken die eerst in het begrotingsjaar 1999 zijn verwerkt.

Vorderingen buiten begrotingsverband Ministerie f 2 568 050,04

Onder de vorderingen buiten begrotingsverband zijn onder meer bedragen opgenomen die nog doorbelast moeten worden aan diverse (overheids)instanties. Deze vorderingen worden om uiteenlopende redenen in een later stadium in rekening gebracht.

Tevens worden de salarisvorderingen op (ex)personeelsleden (1,7 mln) onder de vorderingen buiten begrotingsverband verantwoord.

Extra-comptabele vorderingen f 426 219 466,87

De post extra-comptabele vorderingen kan als volgt gespecificeerd worden:

	1997	1998
Vorderingen kasbeheerder ministerie	16 567 103,75	7 919 599,90
Vorderingen decentrale kasbeheerders	366 839 828,91	418 299 866,97
Saldo extra-comptabele vorderingen	383 406 932,66	426 219 466,87

Nadere uiteenzetting opbouw openstaande vorderingen (x f 1 mln.):

	Ministerie	Decentrale kasbeheerders	Totaal
– intra-comptabele vorderingen	9,4	–	9,4
– extra-comptabele vorderingen	7,9	418,3	426,2
Totaal	17,3	418,3	435,6

Intra-comptabele vorderingen ministerie en decentrale kasbeheerders

Een specificatie van de intra-comptabele vorderingen van het ministerie en van de decentrale kasbeheerders is opgenomen onder de uitgaven buiten begrotingsverband.

Extra-comptabele vorderingen kasbeheerder ministerie

De vorderingen worden als volgt gespecificeerd:

– vorderingen op ministeries	8 130,00
– vorderingen op semi overheden en gesubsidieerde instellingen	3 919 585,23
– vorderingen Centraal Testamentenregister	2 101 290,00
– overige vorderingen	1 815 085,90
– voorlopig buiten invordering gestelde vorderingen	75 508,77
Totaal	7 919 599,90

Extra-comptabele vorderingen decentrale kasbeheerders

Een nadere verbijzondering van de vorderingen naar sector geeft het volgende beeld:

– Jeugdbescherming en Reclassering	325 532,81-
– Politie	453 522,24
– Rechtspleging	418 171 877,54
Totaal	418 299 866,97

De extra-comptabele vorderingen van het Centraal Justitieel Incasso Bureau (zijnde niet het agentschap CJIB) zijn nominaal in de saldibalans weergegeven. Het betreft hier:

	1997	1998
– strafrechtelijke boetes (STRABIS)	f 199,0 mln.	f 228,0 mln.
– Mulder-feiten	f 129,0 mln.	f 154,8 mln.

Op basis van ervaringscijfers van het CJIB mag worden aangenomen dat het inningspercentage van de strafrechtelijke boetes voor 1998 op 64 % en voor de Mulder-feiten voor 1998 op 95 % kan worden gesteld.

Evenals de transactievoorstellen (f 36,7 mln) van de arrondissementen worden de vorderingen van het Centraal Justitieel Incasso Bureau inzake Plukze (f 3,4 mln) en de wet Terwee (f 0,1 mln) niet opgenomen in de saldibalans (zoals overeengekomen met de departementale accountantsdienst).

Opbouw van de vorderingen (x f 1 mln) gerangschikt naar ouderdom is als volgt:

Jaar waarin de vordering is ontstaan	Ministerie	Decentrale kasbeheerders
<1994	0,8	2,5
1994	0,5	4,3
1995	1,8	5,0
1996	2,1	9,7
1997	0	107,9
1998	12,1	288,9
Totaal	17,3	418,3

Deze vorderingen hebben voor 418,2 mln betrekking op de sector Rechtspleging. De overige sectoren Politie en Preventie, Jeugd en Sancties hebben samen voor 0,1 mln aan vorderingen openstaan per 31 december 1998.

Omzetgegevens debiteuren over het jaar 1998 (bedragen x f 1 000,00)

	Ministerie		Decentrale diensten
	aantal	bedrag	aantal	bedrag
Stand per 1 januari 1997	8 087	19 156	2 134	371 393
Bij: opgeboekte vorderingen	17 794	1 673 720	6 023	1 251 961
	25 881	1 692 876	8 157	1 623 354
Af: betaalde vorderingen	19 030	1 677 217	5 098	748 625
afboekingen	152	5 695	671	458 165
Stand per 31 december 1998	6 699	9 964	2 388	416 564

Volledigheidshalve wordt gemeld dat een deel van de uitgaven buiten begrotingsverband is opgenomen onder de post debiteuren.

Voorschotten f 3 973 193.996,53

De post voorschotten kan als volgt worden gespecificeerd:

	1997	1998
Voorschotten gesubsidieerde instellingen ministerie	3 208 583 492,36	3 877 304 263,04
Overige voorschotten ministerie	113 737 692,94	65 963 059,37
Incidentele reisvoorschotten	1 177 379,37	1 378 661,71
Doorlopende reisvoorschotten	52 568,35	33 925,35
Kasvoorschothouders ministerie	22 665,56	24 915,56
Voorschotten PC-prive	–	1 135 231,49
Voorschotten decentrale kasbeheerders	5 808 841,78	27 353 940,01
Saldo voorschotten	3 329 382.640,36	3 973 193 996,53

Het totaal bedrag van de in 1998 afgerekende voorschotten bedraagt f 2 288,8 mln. Een en ander wordt onderstaand gespecificeerd:

Voorschotten gesubsidieerde instellingen ministerie	2 128,9 mln
Overige voorschotten ministerie	158,7 mln
Incidentele reisvoorschotten	1,2 mln

Opbouw van de voorschotten (x f 1 mln) gerangschikt naar ouderdom is als volgt:

jaar verstrekking verschot	gesubsidieerde instellingen ministerie	overige ministerie	decentrale kasbeheerders
<1994	0,7	0,6	0,0
1994	6,2	4,7	0,0
1995	12,9	2,1	0,0
1996	79,3	2,6	0,0
1997	404,9	19,0	0,0
1998	3 373,3	39,5	17,4
Totaal	3 877,3	68,5	17,4

Voorschotten gesubsidieerde instellingen Ministerie

Conform de subsidievoorschriften dienen gesubsidieerde instellingen binnen dertien weken na afloop van het boekjaar een door een registeraccountant gecertificeerde jaarrekening bij het Ministerie van Justitie in te dienen. Na controle en accoordbevinding van de stukken wordt de subsidie definitief vastgesteld en vindt de verrekening met de verstrekte voorschotten plaats. Indien in afwijking van de wens van een gesubsidieerde instelling één of meerdere posten uit de jaarrekening niet subsidiabel worden verklaard, vindt overleg met betrokkenen plaats, alvorens tot vaststelling van de exploitatiesubsidie wordt overgegaan.

Tegenrekening openstaande verplichtingen f 2 443 831.471,72

De tegenrekening openstaande verplichtingen geeft de volgende stand:

	1997	1998
Tegenrekening openstaande verplichtingen	1 531 754 444,00	2 443 831 471,72

De tegenrekening openstaande verplichtingen maakt onderdeel uit van de obligoboeking openstaande verplichtingen.

Creditzijde van de saldibalans

Ontvangsten ten gunste van de begroting

De post ontvangsten ten gunste van de begroting geeft per jaar de volgende stand:

	1997	1998
Ontvangsten ten gunste van de begroting 1998	–	1 011 652 460,54
Ontvangsten ten gunste van de begroting 1997	1 082 453 052,25	1 082 453 052,25
Ontvangsten ten gunste van de begroting 1996	1 373 484 277,28	–

De post ontvangsten ten gunste van de begroting 1998 geeft het totaal weer van de in dat jaar verantwoorde begrotingsontvangsten. Volledigheidshalve wordt verwezen naar de toelichting op de rekening waarin deze ontvangsten nader zijn toegelicht.

Onder het hoofd «ontvangsten ten gunste van de begroting 1997» is het totaalbedrag opgenomen van de begrotingsontvangsten over het begrotingsjaar 1997. Nadat de Slotwet door de Staten-Generaal is goedgekeurd, zal dit bedrag in de Rekening-Courant met het Ministerie van Financiën worden verrekend (zie ontvangsten ten gunste van de begroting 1996).

Rekening-courant Rijkshoofdboekhouding f 11 600 155.303,99

De post rekening-courant Rijkshoofdboekhouding geeft de volgende stand:

	1997	1998
Rekening-courant RHB	9 924 672 583,82	11 600 155 303,99

Het saldo van deze post geeft de financiële verhouding met het Ministerie van Financiën weer. Het saldo sluit aan bij het Rekening-Courant overzicht van het Ministerie van Financiën.

Ontvangsten buiten begrotingsverband f 212 107 222,64

De post ontvangsten buiten begrotingsverband kan als volgt worden gespecificeerd:

	1997	1998
Uit te zoeken posten postbankrekening	484 964,30	–
Tussenrekening Nieuw Model Betalingsverkeer (blok kasbeheerders)	975 771,57	–
Overige voorschotten	1 477 625,00	8 945 633,34
Overige voorschotten decentrale kasbeheerders	2 732 883,18	4 759 243,93
Justitie-agentschappen	8 515 495,33	18 884 586,56
Schulden kasbeheerders	8 517 801,75	8 676 203,12
Financiële- en derdenrekeningen decentrale kasbeheerders	72 338 359,59	84 934 161,84
Overlopende posten kasbeheerders	275 838,82	197 849,59
Inhoudingen ten behoeve van derden	89 570,27	71 704,37
Ingehouden loonheffing	80 837 327,43	82 748 849,47
Af te dragen inhoudingen personeel	35 374,78	61 301,90
Waarborg- en garantiesommen	554 478,56	588 759,97
Te verrekenen BTW	328 840,54	25 982,00
Af te dragen premies	16 720,10	193 896,82
Tegenrekening vorderingen	–	1 735 603,11
Diversen	138 436,28	283 446,62
Saldo ontvangsten buiten begrotingsverband (intra-comptabele schulden)	177 319 487,50	212 107 222,64

Overige voorschotten f 8 945 633,34

Hieronder worden ontvangsten verantwoord die in een later stadium tot betaling leiden. Het betreft hier o.a. voorschotten afkomstig van de Stichting Arbeidsmarkt- en Opleidingenfonds Rijk.

Overige voorschotten decentrale kasbeheerders f 4 759 243,93

Naar sector zijn de overige voorschotten als volgt te verdelen:

– Jeugdbescherming en Reclassering	162 760,92 +
– Politie	3 685,60+
– Rechtspleging	4 925 690,45 –

De rekening overige voorschotten decentrale kasbeheerders toont over het algemeen een debet saldo. Een uitzondering hierop worden gevormd door de gedeponeerde geldsommen deskundigen bij het sector Rechtspleging. Het bedrag van de gedeponeerde geldsommen (onderzoekskosten, getuigendeskundigen) bedraagt per 31 december van dit begrotingsjaar f 4,9 mln. credit.

Reeds doorbelaste sociale lasten Justitie-agentschappen f 18 884 586,56

Deze post geeft aan welk bedrag nog door moet worden geboekt in de centrale financiële administratie aangaande de volgende agentschappen:

– Dienst Justitiële Inrichtingen	12 805 521,39
– Immigratie en Naturalisatie Dienst	1 739 072,60
– Korps Landelijke Politiediensten	4 129 284,41
– Centraal Justitieel Incasso Bureau	210 708,16

Schulden kasbeheerders f 8 676 203,12

Naar sector geven de schulden kasbeheerders het volgende beeld:

– Jeugdbescherming en Reclassering	293 884,88
– Politie	7 041 769,48
– Rechtspleging	1 340 548,76

Bij het sector J&R wordt het saldo gevormd door de zogenaamde doorgeeffunctie. Dit betekent dat de ontvangen en nog aan de ouder/verzorger af te dragen alimentatiegelden nog overgemaakt moeten worden aan derden. De bijdragen van de lidstaten van de E.G. ten behoeve van Europol staan als schuld opgenomen, voorzover er door Europol nog geen uitgaven geboekt zijn ten laste van de bijdragen.

Financiële en derdenrekeningen decentrale kasbeheerders f 84 934 161,84

Deze rekening wordt via de maandverantwoordingsprocedure geboekt door de kasbeheerders indien niet één van de eerder vermelde saldibalansrekeningen van de kasbeheerders van toepassing is. Naar sector is deze rekening als volgt te specificeren:

– Preventie, Jeugd en Sancties	79 596,05–
– Politie	248 004,30+
– Rechtspleging	85 102 570,09-

De belangrijkste posten van de sector Rechtspleging kunnen als volgt worden gespecificeerd:

– af te wikkelen in beslaggenomen gelden	f 42 mln
– af te wikkelen borgtochten	f  2 mln
– inbeslaggenomen «Pluk ze» gelden	f 36 mln
– af te wikkelen proceskosten	f  5 mln

Ingehouden loonheffing f 82 748 849,47

Op de post ingehouden loonheffing is de loonheffing verantwoord, die in de maand december 1998 op de ambtenarensalarissen is ingehouden. In de maand januari 1999 is deze post aan de Belastingdienst afgedragen.

Tegenrekening Vorderingen buiten begrotingsverband decentrale kasbeheerders f 1 735 603,11

Een nadere verbijzondering van de vorderingen naar sector geeft het volgende beeld:

– Jeugdbescherming en Reclassering	354 582,81
– Politie	377 128,58 –
– Rechtspleging	1 713 057,34 –

Tegenrekening extra-comptabele vorderingen f 426 219 466,87

De post tegenrekening extra-comptabele vorderingen kan als volgt gespecificeerd worden:

	1997	1997
Vorderingen kasbeheerder ministerie	16 567 103,75	7 919 599,90
Vorderingen decentrale kasbeheerders	366 839 828,91	418 299 866,97
Saldo tegenrekening extra-comptabele vorderingen	383 406 932,66	426 219 466,87

De tegenrekening extra-comptabele vorderingen maakt onderdeel uit van de obligoboeking van de extra-comptabele vorderingen.

Tegenrekening voorschotten f 3 963 224 184,53

De tegenrekening voorschotten maakt onderdeel uit van de obligoboeking van de openstaande voorschotten.

Openstaande verplichtingen f 2 443 831 471,72

De tegenrekening openstaande verplichtingen geeft de volgende stand:

	1997	1998
Openstaande verplichtingen	1 531 754 444,00	2 443 831 471,72

Het saldo van de openstaande verplichtingen is in bijgaande staat, conform het model vermeld in de Regeling Departementale Begrotingsadministratie, gespecificeerd (bedragen per artikel in duizenden guldens naar boven afgerond).

Staat van de openstaande verplichtingen per 31 december 1997 (bedragen x f 1000)

Openstaande verplichtingen per 1 januari 1998	1 531 754
Aangegane verplichtingen in het begrotingsjaar 1998	8 307 023
Tot betaling gekomen in het begrotingsjaar 1998	7 352 040 -/-
Negatieve bijstellingen aangegane verplichtingen uit eerdere begrotingsjaren	42 905 -/-
Openstaande verplichtingen per 31-12-1998	2 443 832

Opgave per begrotingsartikel van de stand per 31 december 1998 van het deel van de aangegane verplichtingen dat nog niet tot uitgaven heeft geleid.

(bedragen x f 1 000)

Artikelnr.	Omschrijving
0101	Personeel en materieel ministerie	12 320
0103	Bijdragen en subsidies	806
0109	Diversen	463
0111	Internationale samenwerking	105
0113	Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum	14 351
0702	Opvang asielzoekers	1 241 302
0801	Personeel en materieel Raad voor de Kinderbescherming	2 019
0802	Subsidies Preventie, Jeugdbescherming en Reclassering	720 164
0806	Bestuurszaken	36 010
0902	Bijzondere uitgaven politie	462
0903	Personeel en materieel overige diensten	81
0905	Personeel en materieel Rechtspraak	7 285
0907	Gefinancierde Rechtsbijstand	404 093
		2 439 461
Feitelijke risico's uitstaande garanties (garantieverplichtingen):
08.06	Garanties voor procesrisico's van faillissementscuratoren	4 371
TOTAAL		2 443 832

Staat van de garantieverplichtingen (bedragen x f 1 000) per 31 december 1997

Artikelnr.	Omschrijving
08.06	Garanties voor procesrisico's van faillissementscuratoren

De wettelijke grondslag voor het aangaan van de garantieverplichtingen is opgenomen in de 3^e Anti-misbruikwet van 16 mei 1986 (stb. 275). Het feitelijke risico op 31 december kan op basis van ervaringscijfers gesteld worden op 54% van de verleende garanties.

Potentiële verplichtingen voor de te verlenen garanties	0
Nominaal verleende garanties	8 094
Feitelijk risico per 31 december 1997	4 371

BIJLAGE 1 AFKORTINGEN FINANCIËLE VERANTWOORDING 1998

AAF	Algemeen Arbeidsongeschiktheidsfonds
ABP	Algemeen Burgerlijk Pensioenfonds
ABRIO	Aanpak Bedrijfsvoering Recherche, Informatiehuishouding en Opleidingen
ADR	Alternative Dispute Resolution
AMA	Alleenstaande Minderjarige Asielzoeker
AMK	Advies- en Meldpunt Kindermishandeling
AO	Administratieve Organisatie
BOB	Bijzondere Opsporingsbevoegdheden (wet)
BZK	Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijkrelaties
CJIB	Centraal Justitieel Incasso Bureau
COA	Centraal Orgaan opvang asielzoekers
CRI	Centrale Recherche Informatiedienst
CRIEM	Criminaliteit en integratie van etnische minderheden
DAD	Departementale Accountantsdienst
DAZB	Directie Algemene Zaken Bestuursdepartement
DPJS	Directie Preventie, Jeugd en Sanctiebeleid
DBZ	Directie Bestuurszaken
EP	Europees Parlement
ET	Elektronisch Toezicht
EZ	Ministerie van Economische Zaken
GGZ	Geestelijke Gezondheidszorg
HALT	Het Alternatief
IAV	Internationale Aangelegenheden en Vreemdelingenzaken (DG)
IBE	Interne begeleidingsgroep euro
ICER	Interdepartementale Commissie Europees Recht
ICER-V	Interdepartementale Commissie Europees Recht subcommissie voorbereiding
ICER-U	Interdepartementale Commissie Europees Recht subcommissie uitvoering
IND	Immigratie- en Naturalisatiedienst
INK	Instituut voor Nederlandse Kwaliteit
IPEO	Implementatie Parlementaire Enquête Opsporingsmethoden
Jib	Justitie in de buurt
KLPD	Korps Landelijke Politiediensten
LCA	Landelijke Coördinatie Arrestatiebevelen
LSOP	Landelijk Selectie- en Opleidingsinstituut Politie
M&O	Misbruik en oneigenlijk gebruik
MI	Maatschappelijke Integratie
MOT	Meldpunt Ongebruikelijke Transacties
NOSTRA	Noordelijk Ressort straftoemetingsmodel
OESO	Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling
OTS	Ondertoezichtstelling
PaG	Parket-Generaal
PRA	Penitentiair Reclasseringsaanbod
Pbw	Penitentiaire beginselenwet
PG	Procureur-generaal
PJS	Preventie, Jeugd en Sancties (DG)
pVRO	project Versterking Rechterlijke Organisatie
SCJ	Stimulering Criminaliteitspreventie Justitie (project)
SRN	Stichting Reclassering Nederland
TBS	Terbeschikkingstelling
TK	Tweede Kamer
VIValt	Verklaring Inkomen en Vermogen alternatief
vvtv	Voorwaardelijke vergunning tot verblijf
VWS	Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport
WAM	Wet Aansprakelijkheid Motorvoertuigen
WODC	Wetenschappelijk Onderzoeks- en Documentatiecentrum
WRB	Wet op de rechtsbijstand
WRR	Wetgeving, Rechtshandhaving en Rechtspleging (DG)
ZM	Zittende magistratuur
zza	zelfzorg-arrangement

BIJLAGE 2 TREFWOORDENLIJST

Trefwoordenregister

Accountantscontrole 10, 36

Administratieve organisatie 10, 36

Alternatieve geschillenbeslechting 27, 34, 83

AMK 15

AO 36

Arbeidstoeleiding 23, 24, 116

Asielbeleid 28

Asielzoekers 11, 16, 28, 29, 30, 31, 43, 44, 45, 47, 49, 51, 52, 67, 72, 83, 85, 92, 94, 96, 97, 168

Bedrijfsleven 12, 66

Bedrijfsvoering 10, 40, 100, 112

Beheersovergang 19

Bemiddeling (mediation) 27

Bestuurszaken 45, 71, 168

Beveiliging 12

Beveiligingsheffing 49, 89

Bewaking luchthavens 47

Bewakingskosten luchthavens 48, 89

Boeten en transacties 49, 53, 90

Celcapaciteit 22, 24

Centraal Justitieel Incassobureau 22, 44, 46, 70, 134

CJIB 135, 136, 137, 138, 139, 141, 142, 162, 163

COA 29, 30, 31, 42, 51, 87

College van beroep studiefinanciering 27

Contourennota 28, 49, 73

CRI 157, 158

Dagstructurering 31

Dagstructureringsbeleid 31

Directie Bestuurszaken 47

Elektronisch toezicht 24

Elektronisch Toezicht 24

Elektronisch toezicht 117

Elektronische snelweg 33

Europese aanbestedingsrichtlijn 41

Europese regelgeving 33, 81

Euro 10, 36, 40, 43, 136

Gebiedsgebonden werkwijze 18

Gedragsproblemen 31

Gefinancierde rechtsbijstand 39, 47

Geïntegreerd subsidiebeleid 10

Gerechtelijk Laboratorium 20, 47, 49, 73, 74

Gerechtelijke Laboratoria 49, 72

Gerechtelijke Pathologie 73, 74

Geschillenbeslechting 26

Geweld op straat 13

Grote Stedenbeleid 115

Halt 13

Heel de Buurt 13

Heenzendingen 21, 22, 67

Herziening rechterlijke organisatie 26

Huiselijk geweld 14IND 9, 10, 29, 31, 43, 51, 92, 93, 94, 95, 97, 100, 103, 116

Informatieuitwisseling tussen regiokorpsen 18

Instroom van het aantal asielzoekers 51

Integraal management 27, 36, 41

Integriteit 12

Internationaal strafhof 18

Interne sturing 36

Jeugdbeleid 16

Jeugdcriminaliteit 9, 12, 13, 52

Jeugd 9, 14, 21, 22, 24, 25, 26, 115, 116, 123, 132

Jeugdreclassering 13, 66

Jeugdzorg 10, 15KLPD 137, 152, 153, 154, 155, 157, 158

Korps Landelijke Politiediensten 19, 166

Kostprijzen 36, 84, 96, 97, 112, 138

Kwaliteitsverbetering 26, 30, 31, 40

Leegstand 21

Leemhuis 26, 27

Maatschappelijke integratie 23

Marktwerking, deregulering en wetgeving 34

Medische advisering vreemdelingen 116

Millenniumproblematiek 10, 36, 43, 96, 107, 117, 142

Misbruik van kinderen 14

Modernisering van de rechterlijke organisatie 27

M&O 10, 38, 39, 40

MOT 21Opvoedingsondersteuning 12Pbw 24

Penitentiaire beginselenwet 24, 112, 117

Penitentiaire programma's 108, 110, 112, 113, 117, 131

PP's 117

Primaire preventie 14

Prognoses 22, 90

Project Versterking Rechterlijke Organisatie 28

Psychosociale 31

PVRO 27

Raad van State 26, 32

Raad voor de Kinderbescherming 13, 14, 15, 16, 45, 168

Recherche 75, 157

Rechterlijke organisatie en toegang tot de rechtspleging 26

Rechtsbijstand 34, 35, 38, 39, 40, 49, 50, 52, 83, 84, 85, 86

Rechtshulp in strafzaken 32

Recidive 14, 26

Relatiebeheer 17

Reorganisatie OM 77

Reorganisatie van het OM 18

Schadefonds Geweldsmisdrijven 44

Schadevergoedingsmaatregelen 14

Schuldsanering 35, 42, 49, 50, 86

Securitel 33

Slachtofferhulp aan allochtonen 15

Slachtofferzorg 14

Sober regime 23, 117, 118

Spijbelen 13

Stopreactie 13

Straftoemeting 27

Tariefcommissie 27

Terugkeer in de samenleving 23

Terugkeerbeleid 29

Tewerkstellingsvergunning 30

Twaalfminners 13

Voertuigcriminaliteit 12

Voogdij 67

Vreemdelingenwet 30

Vrijwillige terugkeer 29

Wet op de Rechtsbijstand 34

Wet Terwee 14

Wetgeving 27, 33, 39, 47

Wetgevingskwaliteitsbeleid 34

Wrb 34, 83, 85

Zelfwerkzaamheid van asielzoekers 51

Zelfwerkzaamheid 30, 31