26 448 Structuur van de uitvoering werk en inkomen (SUWI)

Nr. 742 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID EN VOOR ARMOEDEBELEID, PARTICIPATIE EN PENSIOENEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 22 januari 2024

Om sociale zekerheid voor mensen te kunnen realiseren is een toegankelijk en eenvoudig sociaal zekerheidsstelsel essentieel. Hierin spelen publieke dienstverleners een belangrijke rol. Zo kunnen zij zorgen voor dienstverlening en handhaving die aansluit bij de behoeften van mensen en signaleren zij waar wet- en regelgeving in de uitvoering knelt. Mensen krijgen in de praktijk vaak met de overheid te maken via een uitvoeringorganisatie.

Met deze Stand van de uitvoering bieden wij uw Kamer meer inzicht in wat er op dit moment speelt in de publieke dienstverlening. Zo informeren wij uw Kamer op een toegankelijke manier over de inzet van de SVB en UWV om persoonlijke dienstverlening aan te bieden. We rapporteren over wat er goed gaat, en we zijn transparant over de risico’s en dilemma’s waar de uitvoeringsorganisaties voor staan. De Stand van de uitvoering ontvangt uw Kamer twee keer per jaar. Jaarlijks in juni ontvangt uw Kamer gelijktijdig van UWV, de SVB en LCR knelpuntenbrieven. U ontvangt in deze Stand van de uitvoering een update over de voortgang van de door UWV, de SVB en LCR in de knelpuntenbrieven genoemde knelpunten.

Onderwerpen

In de Stand van de uitvoering komen de volgende onderwerpen aan de orde:

• Dienstverlening. In dit hoofdstuk beschrijven we ontwikkelingen in de dienstverlening van UWV en de SVB. De SVB en UWV werken aan meer persoonlijke en proactieve dienstverlening. Zo is er bij UWV een speciaal team Geldzorgen aangesteld dat mensen met financiële problemen verder kan helpen. Daarnaast komen ook de uitdagingen in de dienstverlening naar voren. Zoals de werkvoorraden, die het tijdig besluiten en uitbetalen bemoeilijken. Bij UWV gaat het dan om de sociaal medische beoordelingen en bij de SVB om de internationale uitvoering. Ook vragen diverse herstelacties, die mede ontstaan zijn door ingewikkelde wet- en regelgeving, veel van de capaciteit van de uitvoeringsorganisaties.

• Handhaving. Dit hoofdstuk beschrijft alle ontwikkelingen rondom handhaving door UWV en de SVB. De gezamenlijke visie op het handhavingsbeleid in de sociale zekerheid is de afgelopen tijd sterk veranderd. Zo is er meer oog voor onbedoelde fouten en wordt er meer gewerkt vanuit vertrouwen. Tegelijkertijd blijft het belangrijk om daadwerkelijk misbruik tijdig en passend te kunnen waarnemen en aanpakken. Om meer passende handhaving mogelijk te maken, wordt het handhavingsbeleid herijkt. Het wetsvoorstel Handhaving sociale zekerheid is in voorbereiding. Daarnaast wordt sterk ingezet op preventie. Dit komt tot uiting in het opgerichte team Preventie van UWV, de SVB en VNG, dat zich inzet om fouten en vergissingen door mensen te voorkomen. Verder komen in dit hoofdstuk onder andere risicoscans (UWV), onderzoek naar vermogen in het buitenland (SVB) en het multidisciplinaire team grensoverschrijdend samenwerken aan bod.

• Continuïteit van de organisaties. In dit hoofdstuk gaan we in op aspecten die van invloed zijn op de continuïteit van de uitvoeringorganisaties. Zo hebben er in de verantwoording van UWV en de SVB naar SZW belangrijke veranderingen plaatsgevonden. Naast het sturen op alleen kwantitatieve indicatoren die gericht waren op tijdigheid, rechtmatigheid en doelmatigheid, zijn indicatoren ontwikkeld die gericht zijn op publieke waarden. Naast positieve ontwikkelingen hebben UWV en de SVB te maken met grote uitdagingen op het gebied van personeel en ICT. De uitvoeringsorganisaties staan voor grote ICT veranderopgaven, deze opgaven kunnen nieuwe (beleids)ontwikkelingen en de daarbij gewenste aanpassingen remmen. Ondertussen wordt door middel van diverse projecten, zoals het project Generieke voorzieningen voor softwareontwikkeling en testen (GST) en het moderniseren van het AA systeem, hard gewerkt aan deze opgaven.

• Voortgang knelpuntenbrieven. Hier geven we de voortgang aan van de knelpunten die in 2021, 2022 en 2023 door de SVB, UWV en LCR zelf zijn aangeleverd.

Concluderend zijn er grote stappen gezet in de publieke dienstverlening. Op het gebied van proactieve en persoonlijke dienstverlening worden de komende tijd nog meer stappen gezet, bijvoorbeeld in de werkagenda SUWI. Ook zijn er grote uitdagingen, zoals op het gebied van ICT en herstelacties. Om deze uitdagingen het hoofd te kunnen bieden is het belangrijk dat we gezamenlijk blijven werken aan het verbeteren en vereenvoudigen van het sociale zekerheidsstelsel. Dit doen we bijvoorbeeld met het wetsvoorstel Handhaving sociale zekerheid, door te werken aan vereenvoudiging van de WW en door gezamenlijk te werken aan het vereenvoudigen van de kindregelingen. De Stand van de uitvoering en de aangeleverde knelpunten helpen ons hierbij, doordat ontwikkelingen en uitdagingen binnen het stelsel goed inzichtelijk worden gemaakt. We gaan graag met uw Kamer in gesprek over de Stand van de uitvoering, ook om te bekijken hoe de Stand van de uitvoering en de knelpuntenbrieven u het beste kan helpen bij het uitvoeren van uw taken. We nodigen uw Kamer ook van harte uit om bijvoorbeeld via werkbezoeken zelf kennis te maken met de publieke dienstverlening van de SVB en UWV.

Bij deze Stand van de uitvoering ontvangt u de jaarplannen van Stichting Inlichtingenbureau (IB) en het Bureau Keteninformatisering Werk en Inkomen (BKWI), UWV en de SVB voor 2024 en het UWV Informatieplan 2024–2028. Tevens ontvangt u het rapport «Evaluatie Generieke Werkgeversvoorziening», het rapport «Onderzoek Ervaringen met het gebruik van voorzieningen bij meerdere loketten», de memo «Inzicht werkzoekendenbestand bijstandsgerechtigden», aanbiedingsbrief Totaalrapportage informatiebeveiliging GeVS, het geactualiseerd Interventieprotocol Informatiebeveiliging SUWI/GeVS en de memo bruto-netto.

De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid, C.E.G. van Gennip

De Minister voor Armoedebeleid, Participatie en Pensioenen, C.J. Schouten