Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 10 mei 2023
Hierbij bied ik u de Staat van gezond werk van de Nederlandse Arbeidsinspectie aan.
Deze publicatie is een vervolg op de analyse en conclusies van de Staat van Arbeidsveiligheid,
gepubliceerd in april 2018 en de rapporten Beroepsziekten in beeld, gepubliceerd in
februari 2021.
Elke dag overlijden ongeveer 11 mensen voortijdig als gevolg van ongezonde arbeidsomstandigheden.
Ongezond werk is, na roken en overgewicht, de belangrijkste oorzaak van verloren gezonde
levensjaren in Nederland. Bijna de helft van het totale aantal ziekteverzuimdagen
is werkgerelateerd. Verder wordt geschat dat jaarlijks ongeveer 13.000 werknemers
arbeidsongeschikt worden als gevolg van ongezond werk. De financiële schade van ongezond
werk is niet precies te becijferen en hangt af van wat wordt meegerekend. Met een
hoge mate van zekerheid gaat het in ieder geval om 10 miljard euro per jaar, maar
het zou ook aanzienlijk meer kunnen zijn. Anders dan bij onveilig werk is voor ongezond
werk de link met het werk minder goed waarneembaar en minder direct van aard. Zowel
de gezondheidsschade als de maatschappelijke kosten van ongezond werk worden onderschat,
zowel door de samenleving als geheel, als door individuele werkgevers. Naast een onderschatting
van kosten vindt een afwenteling plaats op de werknemer en het collectief. Werkgevers
investeren relatief weinig in preventie.
De Staat van gezond werk benadrukt het belang van preventie van ongezond werk. Het
rapport geeft handvatten voor alle partijen die betrokken zijn bij het organiseren
en uitvoeren van werkzaamheden, het geven van instructie en het houden van toezicht.
Het document is daarmee relevant voor werkgevers, werknemers, ondernemers, zelfstandigen,
personeelsvertegenwoordigingen zoals ondernemingsraden of vakbonden, Arbo professionals
en inspectiediensten zoals de Arbeidsinspectie zelf. Dit rapport laat zien dat er
voor wat betreft de Staat van Gezond werk, nog werk aan de winkel is. De bevindingen
van de Nederlandse Arbeidsinspectie komen in grote lijnen overeen met de bevindingen
uit de hoofdlijnennotitie Arbovisie 2040.
Ik neem dit rapport daarom ook, samen met deel 1 van het SER-advies, mee in de uitwerking
van de (nieuwe) Arbovisie 2040 en de daaropvolgende Beleidsagenda.
De Minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,
C.E.G. van Gennip