Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 15 april 2013
Tijdens het algemeen overleg op 31 mei 2011 over de Gezondheidsraad (EU) heeft de
Minister van VWS toegezegd om uw Kamer nader te informeren of grensarbeiders (die
werken in Nederland en wonen in Duitsland) recht hebben op een pgb of Pflegegeld.
Dit naar aanleiding van de beantwoording met brief van 30 maart 2011 van Kamervragen
hierover van de leden Wolbert (PvdA), Voortman (Groen Links) en Smilde (CDA) door
mijn ambtsvoorganger1.
Met mijn brief over het gebruik van het pgb in het buitenland (Aanhangsel Handelingen
II 2012/13, nr. 1393) n.a.v. vragen van het Kamerlid Voortman, heb ik u nader geïnformeerd. De nadere
informatie m.b.t. aanspraken van grensarbeiders treft u hierbij aan.
Het recht op socialezekerheidsprestaties in grensoverschrijdende situaties, zoals
de onderhavige, wordt geregeerd door de bepalingen daarover van de Verordening (EG)
nr. 883/04 (hierna: de Verordening). Van belang zijn de bepalingen betreffende de
toe te passen socialezekerheidswetgeving van titel II, en in het verlengde daarvan,
de bepalingen betreffende het verlenen van verstrekkingen en uitkeringen in geval
van ziekte, van titel III van de Verordening.
Op werknemers die in een andere Lidstaat wonen, is de wetgeving van het werkland van
toepassing. Een grensarbeider die in Nederland werkt is verzekerd voor de AWBZ en
verzekeringsplichtig voor de Zvw.
Als hij ziek of arbeidsongeschikt wordt heeft hij voor rekening van het werkland recht
op uitkeringen volgens de wetgeving van het werkland, maar recht op verstrekkingen
volgens de wetgeving van het woonland (woonlandpakket).
Wat betekent dat voor het recht op pgb, respectievelijk Pflegegeld?
De Centrale Raad van beroep heeft op 12 april 2012 de uitspraak gedaan dat een pgb
moet worden aangemerkt als een verstrekking in de zin van de Verordening, omdat een pgb bedoeld is voor het dekken van de kosten
van verzorging. Er bestaat dus voor het betalen van pgb’s aan verzekerden in het buitenland
geen Europeesrechtelijke verplichting.2 Grensarbeiders die in Duitsland wonen en in Nederland werken hebben daarmee geen
recht op een pgb.
Ten aanzien van het Pflegegeld heeft het Hof van Justitie (EG) eerder in het arrest
Molenaar (C-160/96) geoordeeld dat het gelet op de voorwaarden waaronder het wordt
uitgekeerd, een uitkering is bij ziekte. Deze voorwaarden verschillen wezenlijk van de Nederlandse voorwaarden
voor het pgb. Daarmee hebben grensarbeiders die in Duitsland wonen en in Nederland
werken geen recht op Pflegegeld.
Het voorgaande betekent dat deze grensarbeiders in Duitsland uitsluitend aanspraak
hebben op zorg in natura.
Ik vertrouw u hiermee naar genoegen te hebben geïnformeerd.
De staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport,
M.J. van Rijn