25 295 Infectieziektenbestrijding

Nr. 908 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT, VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT EN JUSTITIE EN VEILIGHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 december 2020

Met deze brief informeert het kabinet uw Kamer over het besluit om t/m in ieder geval 1 januari 2021 alle rederijen te verbieden om met schepen met passagiers vanuit het VK aan te meren in de Nederlandse havens. Tevens gaat het kabinet in deze brief in op het rapport van de ECDC over een nieuwe variant van het Covid-19 virus in het VK.

De Britse regering heeft op 19 december jl. een verzwaring van het maatregelenpakket ten behoeve van de bestrijding van het Covid-19 virus aangekondigd voor de regio’s Londen, het zuidoosten en het oosten van het Verenigd Koninkrijk (VK). Deze maatregelen heeft het VK aangekondigd naar aanleiding van een variant van het Covid-19 virus die zich sneller lijkt te verspreiden dan de tot heden bekende varianten van het virus.

Met het oog op het beperken van het risico dat deze mutatie zich ook in Nederland verspreidt, heeft het RIVM geadviseerd om de reizigersbewegingen vanuit het VK zoveel mogelijk te beperken. Het kabinet heeft daarom op 20 december jl. (Kamerstukken 24 804 en 25 295, nr. 159) uw Kamer geïnformeerd over het besluit om – in aanvulling op de bestaande maatregelen met betrekking tot buitenlandse reizen – een vliegverbod in te stellen tot en met in ieder geval 1 januari 2021 voor vluchten vanuit het VK. Ook heeft het kabinet aangekondigd om de mogelijkheden voor aanvullende maatregelen voor andere vervoersmodaliteiten dan de luchtvaart nader te onderzoeken. Over de uitkomst hiervan informeert het kabinet uw Kamer middels deze brief.

Aanvullende maatregelen

Het kabinet heeft besloten om tot en met in ieder geval 1 januari 2021 alle rederijen te verbieden om schepen die passagiers voeren vanuit het VK aan te meren in de Nederlandse havens. Het scheepvaartverkeer van goederen is uitgezonderd van dit verbod. Het verbod geldt enkel voor het vervoer van passagiers met uitzondering van chauffeurs van vrachtwagens. Dit verbod rust op de grond van de Gemeentewet (vastgestelde gemeentelijke havenverordeningen), waarin is bepaald dat de havenmeester de bevoegdheid heeft om in bepaalde gevallen schepen geheel of gedeeltelijk de toegang tot de haven te ontzeggen. De desbetreffende burgemeesters hebben, op verzoek van de Minister van Infrastructuur en Waterstaat, de havenmeesters in Hoek van Holland, Vlaardingen, Rotterdam en IJmuiden de opdracht gegeven om schepen met passagiers te weren.

Er is contact geweest tussen het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de maatschappijen die passagiers vervoeren tussen het VK en Nederland. In de praktijk heeft het tijdelijk verbod de uitwerking dat er voor de duur van het verbod geen schepen/veerdiensten met passagiers aan boord naar Nederland vertrekken vanuit het VK.

Het kabinet is zich bewust van het feit dat dit een zware maatregel is met grote gevolgen voor het personenverkeer tussen het VK en Nederland. Echter, gelet op de situatie en de recente ontwikkelingen in het VK, acht het kabinet de maatregel noodzakelijk en gerechtvaardigd.

Voor Nederlanders die nu vast zitten in het VK, wordt in overleg met de Minister van Buitenlandse zaken gekeken naar de mogelijkheden om hen waar mogelijk en nodig (consulaire) bijstand te verlenen, in het bijzonder voor schrijnende gevallen. Het kabinet adviseert deze Nederlanders om een veilig onderkomen te zoeken voor de komende dagen in afwachting van mogelijkheden terug te keren naar Nederland.

Overige vervoersmodaliteiten

Zoals reeds aangegeven, acht het kabinet het op basis van het advies van RIVM van groot belang om ook de reisbewegingen via treinverkeer te beperken. De treinvervoerder Eurostar die reizen tussen het VK en Nederland via Brussel mogelijk maakt heeft op 20 december jl. aangekondigd dat 21 december geen treinen rijden tussen Londen, Brussel en Amsterdam. Ook heeft Eurostar beperkingen gesteld aan de verkoop van treintickets naar België en Nederland.

De komende dagen zal het kabinet nader onderzoeken welke mogelijkheden er zijn om de reisbewegingen via treinverkeer te beperken in goed overleg met de vervoerders. Hierbij zal recht worden gedaan aan de juridische complexe situatie met betrekking tot de grenscontroles en het feit dat dit betrokkenheid vereist van vier landen (Verenigd Koninkrijk, Frankrijk, België en Nederland). Inmiddels vindt hierover overleg op Europees niveau plaats. Nederland zal de komende dagen bij dit overleg betrokken worden.

Met betrekking tot autoverkeer heeft Nederland geen directe verbinding met het VK. Ook daarover zal de komende dagen in Europees verband worden gesproken.

Europese samenwerking

Het kabinet houdt, zoals reeds aangegeven in de brief van 20 december jl. (Kamerstuk 25 295, nr. 847), de ontwikkelingen van het Covid-19 virus in het buitenland nauwlettend in de gaten. Het kabinet heeft kennis genomen van de maatregelen die andere lidstaten hebben genomen om reisbewegingen van en naar het VK te beperken. De komende dagen zal het kabinet in nauwe samenwerking met andere EU-lidstaten blijven monitoren of er aanvullende maatregelen nodig zijn. Daarbij benadrukt het kabinet het belang van coördinatie op Europees niveau. Het kabinet verwelkomt daarom dat het Duits EU-voorzitterschap heeft aangekondigd dat in het EU crisisresponsmechanisme-overleg (IPCR) gesproken zal worden over coördinatie van de respons op de nieuwe variant van het Covid-19 virus dat in VK is geconstateerd.

Rapport ECDC over nieuwe variant Covid-19 virus in het VK

Het ECDC heeft inmiddels zijn threat assessment gepubliceerd. In dit assessment adviseren ze de lidstaten te communiceren over het belang van het naleven van de maatregelen, vooral op het gebied van reizen: onderneem alleen noodzakelijke reizen. Het ECDC adviseert de lidstaten maatregelen te nemen om de verspreiding van deze variant te voorkomen door mensen die afkomstig zijn uit het VK in quarantaine te laten gaan. Tenslotte adviseert het ECDC om de mogelijke verspreiding van het virus in de lidstaten te monitoren en meer in het algemeen een goed programma voor het ontdekken van nieuwe varianten te onderhouden.

Het kabinet volgt het advies van ECDC op met de reeds genomen maatregelen. Het kabinet heeft het OMT gevraagd om tevens advies te geven over eventuele nadere implicaties en inreisbeperkingen voor andere landen die kampen met deze virusvariant.

Reizigers die via het VK Nederland binnenkomen – ongeacht de transportmodaliteit – dienen minstens 10 dagen in thuisquarantaine te gaan. Dit dringende advies geldt voor alle hoog-risicolanden waaronder het VK. Het strikt naleven van dit advies is cruciaal in de bestrijding van het Covid-19 virus.

Vervolgproces

Het kabinet zal uw Kamer de komende periode blijven informeren over de stand van zaken in het VK m.b.t. Covid-19 en over de genomen maatregelen zoals het vlieg- en aanmeerverbod.

De Minister van Infrastructuur en Waterstaat, C. van Nieuwenhuizen Wijbenga

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, H.M. de Jonge

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus