25 270
Intensivering buitenlands cultuurbeleid

nr. 12
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

's-Gravenhage, 1 december 1998

Bij een algemeen overleg van de vaste commissies voor Buitenlandse Zaken en voor Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen met de staatssecretarissen Nuis en Patijn op 19 februari jl. over de notitie Intensivering Buitenlands Cultuurbeleid (kamerstuk 25 270, 5 maart 1997), waarbij ook de lijst van bestedingen over 1997 aan de orde kwam, werd voor de toekomst een gestructureerde rapportage op jaarbasis over de besteding van het budget toegezegd.

In het kader van die toezegging bied ik U hierbij, mede namens staatssecretaris Van der Ploeg van OCenW, het overzicht van de besteding van de HGIS-middelen bestemd voor cultuur over 1998 aan.

Het overzicht is gestructureerd naar categorieën projecten. De indeling is gebaseerd op de vier hoofdprogramma's die zijn vastgelegd in de voornoemde beleidsnotitie van onze voorgangers.

Bijdragen aan projecten zijn toegekend aan de hand van de criteria, zoals die werden gemeld aan de Kamer (brief DCO/CS-341/98 van 11 maart 1998) en die verder werden uitgewerkt en bekend gemaakt in de vorm van de bijgevoegde brochure.

Staatssecretaris Van der Ploeg en ik maken gaarne van deze gelegenheid gebruik om U het voorjaar van 1999 een herziene notitie over het Internationaal Cultuurbeleid in het vooruitzicht te stellen. Daarin zullen onder meer de ervaringen die zijn opgedaan met het behandelen van HGIS-cultuurprojecten en de reacties van het culturele «veld», inclusief van de Raad voor Cultuur, worden verwerkt.

Wij kunnen ons voorstellen dat de aanbieding aan de Tweede Kamer van deze nieuwe beleidsnotitie een opportuun moment zal zijn om ten principale met U over het internationaal cultuurbeleid en de rol van de HGIS-cultuur van gedachten te wisselen. Op dat moment zou dan wellicht tevens de relatie van dit instrument met het internationale deel van de nieuwe Cultuurnota aan de orde kunnen worden gesteld.

De Staatssecretaris van Buitenlandse Zaken,

D. A. Benschop

HGIS-Cultuurmiddelen: Geraamde bestedingen 1998 (afgeronde bedragen; stand per eind november 1998)

I Thematische prioriteiten
Nederland Vrijhaven	4 200 000,00
Gemeenschappelijk Erfgoed	700 000,00
Overige thematische prioriteiten	1 900 000,00
II Prioritaire Gebieden
Grenslanden	850 000,00
Midden- en Oost-Europa	750 000,00
Marokko, Egypte en Turkije	400 000,00
Verenigde Staten en Japan	800 000,00
Zuid-Afrika, Indonesië en Suriname	750 000,00
III Grootschalige Manifestaties
Grootschalige Manifestaties in Nederland	3 700 000,00
Grootschalige Manifestaties in het buitenland	750 000,00
IV Verbetering Culturele Infrastructuur	1 200 000,00
Ramingen 1998	16 000 000,00

Thematische prioriteiten

Nederland Vrijhaven: Overeenkomstig de «Cultuurnota» gaat het om projecten die bijdragen aan het beeld van Nederland als internationale culturele ontmoetingsplaats en als vrijhaven voor kunst en cultuur.

Een belangrijk project in dit verband is het Europees Media Labvan V2 Medialab dat in 1997 reeds werd gestart. Binnen dit project kunnen kunstenaars, wetenschappers en technici in wisselende samenwerkingsverbanden research doen naar het creatief en inhoudelijk inzetten van mediatechnologie in de kunst-, cultuur- en educatiesector.

Ook worden binnen het kader van «Nederland Vrijhaven» conferenties of festivals ondersteund die vernieuwende activiteiten in hun programma opnemen zoals het Festival Touch van de Stichting Steim, het Holland Festival en de Dutch Jazz Meeting van het Nederlands Impresariaat. Tevens werd in dit kader het Nexus instituut ondersteund.

Gemeenschappelijk erfgoed: Onder deze noemer vallen zowel projecten die behoud van Nederlands erfgoed overzee uit de VOC en WIC periode betreffen als projecten rond erfgoed dat elders getuigt van intensieve vroegere contacten.

Hier kan het project van het Rijksmuseum Amsterdam e.a., de Atlas Gemeenschappelijk Erfgoed worden genoemd, waarbij een database wordt opgebouwd van alle VOC-vestigingen kaarten en foto's van die vestigingen in Nederland aanwezig. Op termijn wordt het geheel internationaal bekendgesteld.

Overige thematische prioriteiten: Het gaat hierbij om projecten met grote uitstraling en toegevoegde waarde voor de culturele profilering van Nederland, maar die niet binnen de hoofdgroepen vallen. Zo was de tournee Liefhebber/Ashes to Ashes van de Toneelgroep Amsterdam belangrijk voor de positionering van het Nederlands theater in Groot-Brittannië, dat internationaal op dit terrein zeer dominant is. Maar ook kan de bijdrage aan het Festival d'Automne in Frankrijk voor de optredens van het Schönberg Ensemble en het Nieuw Ensemble vermeld worden.

Tot slot is er de afgelopen jaren sprake van een toenemende betrokkenheid van Nederlandse gezelschappen bij internationale co-producties. Daarbij gaat het met name om activiteiten binnen de disciplines jeugdtheater, muziek, muziektheater en dans. Door de bijdrage aan het Fonds voor de Podiumkunsten kan uit de HGIS-Cultuurmiddelen een vernieuwende ontwikkeling gestimuleerd worden en een duidelijk accent gelegd worden in het internationaal cultuurbeleid.

Prioritaire gebieden: Projecten in landen waaraan vanuit het oogpunt van het internationaal cultuurbeleid prioriteit wordt gegeven. Het gaat hier om de directe buurlanden, enkele landen in Midden- en Oost-Europa, landen waarmee Nederland bijzondere historische banden onderhoudt, landen die voor de export van cultuur van bijzonder belang zijn en een drietal Middellandse Zee-landen waarmee bijzonder banden bestaan, deels vanwege hun betekenis als land van herkomst van in Nederland levende migranten.

Hieronder vallen de bijdrages aan voorstelling Krazy Krazy Katvan Theatergroep Bonheur. Zo werd Krazy Krazy Kat bewerkt voor het Internationale Festival voor Experimenteel Toneel in Cairo in september 1998 en gekoppeld aan workshops voor Egyptische theatermakers, acteurs, technici. Ook is de bijdrage aan de promotie van Nederlandse film in de Verenigde Staten (Holland Film i.s.m. First Floor Features) om de profilering van de Nederlandse film door extra promotionele/publicitaire inspanningen rond de jaarlijkse Nederlandse inzending voor de Oscars (Best Foreign Picture Award) te versterken, van belang. Het Memory Project 1998/1999 van Felix Meritis is gericht op de betrekkingen met Duitsland.

Grootschalige manifestaties: Projecten die bij uitstek geschikt zijn om het profiel van Nederland te versterken. Het gaat hierbij om een gebundelde inbreng van Nederland bij grootschalige culturele manifestaties in Nederland en in het buitenland.

Voorbeelden van grote manifestaties in Nederland zijn de bijdrage aan de Gay Games en de bijdrage aan het Ceramic Millennium Amsterdam 1999. Voor Rotterdam Culturele Hoofdstad is binnen deze hoofdgroep een reservering gemaakt van NLG 9 miljoen gulden. Wat betreft grootschalige manifestaties in het buitenland is de bijdrage aan de grootschalige Nederlandse presentatie van enkele culturele gezelschappen op het Edinburg Festival en het Edinburgh Fringe Festival vermeldenswaardig. Door de bijdrage uit de HGIS-Cultuurmiddelen heeft Nederland zich heel duidelijk als culturele natie kunnen profileren.

Verbetering culturele infrastructuur: Het betreft hier in eerste instantie de versterking van de culturele functie van belangrijke ambassades en consulaten-generaal, waarvoor het initiatief bij de overheid zelf ligt. Ook intermediaire instellingen kunnen projecten onder deze noemer ten uitvoer brengen.

Belangrijk in dit geheel zijn de zogenaamde internationale bezoekersprogramma's, gericht op de bezoeken van culturele beleidsmakers en directeuren en/of medewerkers van gerenommeerde buitenlandse culturele instellingen. Het doel van deze reizen is onder meer het kennismaken met de Nederlandse culturele instellingen met het oog op overname van tentoonstellingen of de mogelijkheid tot coproductie.

OVERZICHT GOEDGEKEURDE HGIS-CULTUUR PROJECTEN in 1998

NEDERLAND VRIJHAVEN

B-025/97 LOKV/Nederlands Instituut voor Kunsteducatie – World Music Centre

B-067/97 V2 Medialab – Het organiseren van een Europees Media Lab

B-157/97 Berlage Instituut – Hedendaagse stedelijke strategieën in onze supermoderniteit

B-004/98 Stichting Dichter aan Huis – Literair Paspoort 1998

B-009/98 Jan van Eyck Akademie – Transculturele Studies

B-048/98 Jekerstudio/Toneelakademie Maastricht – Internationale Regisseursconferentie

B-079/98 Wereld Muziek Theater Festival – Wereld Muziek Theater Festival

B-101/97 Steim – Festival Symposium Touch

B-005/98 Wereld Kinder Festival – Wereld Kinder Festival 1998

B-152/98 Holland Festival – Holland Festival 1998

B-054/98 Stichting Other World Productions – Crossing Border Festival

B-026/98 Stichting DansWerkplaats Amsterdam – Europese dansuitwisseling Aerodance

B-149/97 Centraal Museum Utrecht – Panorama 2000

B-104/98 Stichting Internationale Penningkunst – Biënnale van de Penningkunst

B-023/98 Nederlands Architectuur Instituut – Hertzberger tentoonstelling

B-073/98 AMSU – Amsterdam-Maastricht Summer University (AMSU) 1998

B-045/98 Stichting Praemium Erasmianum – Festival van Contrasten

B-068/98 Stichting The Other Side of Design, Rietveld Academie, Sandberg Instituut en AIAS – Park van de Toekomst

B-092/98 Nexus Instituut – Internationale Publieksactiviteiten

B-063/98 Nederlands Filmmuseum – Internationale presentaties van Nederlandse filmliga-programma's

B-095/98 Nederlands Impresariaat – Dutch Jazz Meeting 1998

B-097/98 Stichting DEAF – Dutch Electronic Art Festival '98

B-108/98 Maurits Binger Filminstituut – Scenarioprogramma North by Northwest

B-113/98 Spring Dance – Amerika project/Spring Kitchen

CULTUREEL ERFGOED

B-020/98 International Institute for Asian Studies (IIAS) – Seminar Mauritius

B-120/97 Stichting Rijksmuseum Amsterdam e.a. – Atlas Mutual Heritage,

B-038/98 Rijksuniversiteit Leiden, CNWS, Instituut voor de Geschiedenis van de Europese Expansie en Algemeen Rijksarchief (ARA) -

Towards a new Age of Partnership (TANAP)

B-146/97 IPPA/Universiteit van Amsterdam – Archeologie Mauritius

B-064/98 Nederlands Filmmuseum – Internationale presentatie van Nederlandse stille filmsB-001/98 PCZ Kuala Lumpur – Cultureel Erfgoed Expertise Opbouw

OVERIGE THEMATISCHE PRIORITEITEN

B-012/97 Montevideo; The Second, Time Based Art from the Netherlands

B-153/97 Toneelgroep Amsterdam i.s.m. Offshore Productions Amsterdam – Liefhebber/Ashes to Ashes

B-052/98 –- – Blokallocatie Identificatiemissies

B-080/98 Het Nederlands Film Festival – Holland Film Meeting

B-017/97 De Balie – Grote presentatie «Lichaam en Stad» (Johan van der Keuken; Parijs)

B-105/98 Fonds voor de Podiumkunsten – Internationale coproducties

B-107/98 Institut Néerlandais – Festival d'Automne

B-117/98 Nederlands Fotoarchief – Land uit Zee

B-119/98 Fonds voor de Amateurkunst – Blokallocatie 1998–2000

B-077/98 Nederlands Dans Theater – NDT: Internationale Tanzwochen Wien

B-100/98 De Volharding, Nederlands Blazers Ensemble – Klangspuren

PRIORITAIRE GEBIEDEN

GRENSLANDEN

B-016/97 Waling Boers – Buro Friedrich Berlijn

B-058/98 Theater Instituut Nederland – Choreografenconcours Nederland-Noordrijn Westfalen

B-096/98 Felix Meritis – Memory Project

PRIORITAIRE GEBIEDEN

MIDDEN- EN OOST-EUROPA

B-008/97 Stichting Oude Muziek en Concerten – Oude Muziek in Midden- en Oost-Europa

B-047/97 Nicolaes Witsen Kennis Centrum

B-121/98 Joods Historisch Museum – «Een onbekend bestaan: Oriëntaalse joden van Centraal-Azië en de Kaukasus»

PRIORITAIRE GEBIEDEN

MAROKKO, EGYPTE & TURKIJE

B-091/98 Theatergroep Bonheur – Presentatie voorstelling KRAZY KAT en workshops in Cairo

B-111/98 Theater Zuidplein – Marokkaanse culturele week

B-110/98 Stichting Jeugdtheatergezelschap Het Waterhuis – Samenwerkingsproject met Marokko betreffende co-productie «De Kruik»

PRIORITAIRE GEBIEDEN

VERENIGDE STATEN EN JAPAN

B-151/97 First Floor Features (in 1998) – Promotie Nederlandse film in de Verenigde Staten

B-138/97 Centrum Nederlandse Muziek i.s.m. Radio Nederland Wereldomroep en WFMT Chicago – Nederlandse Radio Muziekweek Chicago

B-135/97 Nederlands Architectuur Instituut / Nine + One (voorheen Retoriek)

B-145/97 Mondriaan Stichting – Do Normal / Recent Dutch Design

B-112/98 Centrum Nederlandse Muziek / Radio Nederland Wereldomroep - De Nederlandse Radio-muziek-week in Washington D.C.

ZUID-AFRIKA, INDONESIË EN SURINAME

B-038/97 Nederlands Architectuur Instituut – South African Seasons

GROTE CULTURELE MANIFESTATIES IN NEDERLAND

B-004/97 Rotterdam Culturele Hoofdstad (reservering)

B-025/98 Gay Games Amsterdam – Gay Games Amsterdam 1998

B-133/97 Stichting Ceramic Millennium – Ceramic Millennium Amsterdam 1999

GROOTSCHALIGE CULTURELE MANIFESTATIES IN HET BUITENLAND

B-050/97 Vrede van Munster

B-078/98 Fonds voor de Podiumkunsten – Edinburgh Festival

B-143/97 Mondriaan Stichting / Stichting De Appel – Biënnale Sao Paulo 1998

B-123/98 Stichting Kunst en Samenleving / Verwerking Wereldoorlog II

VERBETERING CULTURELE INFRASTRUCTUUR

B-044/97 Nederlandse Taalunie – Pilotproject Londen en Wenen

B-032/98 – Bezoekersprogramma's 1998

B-037/98 – CZ-Conferenties

B-033/98 – Werkbezoeken CZ-ambtenaren

B-039/98 Instituut Collectie Nederland – Codart

B-101/98 HPCZ New York – Professionalisering PCZ-afdelingen VS/Factfile-project