25 087 Internationaal fiscaal (verdrags)beleid

Nr. 282 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 3 september 2021

Hierbij zend ik u, mede namens de staatsecretaris van Financiën, ter voorbereiding van het Commissiedebat over FATCA¹, feitelijke informatie toe ten aanzien van de missende TIN’s (Amerikaans belastingnummer) van rekeninghouders van de vier grootbanken. Deze informatie is gebaseerd op de 2020 rapportage aan de Verenigde Staten onder de FATCA-IGA². De rapportage van de gegevens aan de Verenigde Staten moet plaatsvinden voor eind september, maar de Belastingdienst heeft de gegevens al gereed. In aanloop naar het commissiedebat deel ik deze informatie graag met uw Kamer. Een overzicht van deze aantallen vindt u in tabel 1 hieronder.

Op grond van de Amerikaanse FATCA regelgeving dienen financiële instellingen rekeninggegevens van US persons te rapporteren aan de Amerikaanse belastingdienst (IRS). Op grond van de FATCA-IGA verzamelt de Nederlandse Belastingdienst deze gegevens en zendt deze door aan de IRS. Uit de gegevens die de Belastingdienst van de vier grootbanken heeft ontvangen blijkt dat het aantal klanten van die banken dat als US person geldt en géén TIN heeft aangeleverd, sinds 2018 is afgenomen van 4.155 tot 1.251. Deze groep is divers en bevat naast personen met de Nederlandse nationaliteit bijvoorbeeld ook inwoners van de Verenigde Staten met een bankrekening hier, expats uit de Verenigde Staten of burgers van andere landen met (ook) de Amerikaanse nationaliteit die in Nederland een bankrekening hebben.

Voorts verplicht FATCA financiële instellingen alleen rekeninghouders met een vermogen hoger dan 50.000 dollar te rapporteren, deze zijn in de tabel apart gespecificeerd. Uit praktische overwegingen, bijvoorbeeld omdat vermogens fluctueren, kiezen sommige instellingen ervoor ook rekeningen onder het voornoemde bedrag te rapporteren. Dit verklaart waarom het totale aantal rekeninghouders zonder TIN dat in beeld is, hoger is.

Op ons verzoek heeft de Nederlandse Vereniging van Banken dit jaar uitvraag gedaan bij de vier Nederlandse grootbanken naar het aantal mogelijke toeval-Amerikanen, dat nog geen TIN heeft aangeleverd. Personen zonder Amerikaans paspoort of Amerikaanse verblijfplaats, maar wel met een geboorteplaats in de Verenigde Staten of met één of beide ouders met de Amerikaanse nationaliteit zijn in het verschafte overzicht als toeval-Amerikaan aangemerkt. Uit de rapportage van de vier grootbanken blijkt dat er op dit moment nog 95 personen zijn bij de vier grootbanken die onder deze definitie vallen en geen TIN hebben aangeleverd.

Tabel 1. Aantal personen FATCA-IGA rapportage, gebaseerd op rapportages grootbanken

	31.12.2018	31.12.2019	31.12.2020
Totaal aantal US persons bij 4 NL grootbanken	12.297	12.473	11.549
Schatting personen[1] zonder TIN bij 4 NL grootbanken	4.155	2.084	1.251
Waarvan vermogen > 50.000 dollar[2]	2.758	1.075	909
Waarvan met minimale banden met de VS[3]	Niet beschikbaar	200 (schatting)	95

1 Beperkt tot unieke natuurlijke personen. Elke persoon heeft één of meer rekeningen.

2 Valt hiermee onder de verplichting om te rapporteren onder FATCA-IGA. De grootbanken hebben ervoor gekozen om ook onder deze grens te rapporteren.

3 Personen zonder Amerikaans paspoort en zonder Amerikaanse verblijfplaats, maar wel met een geboorteplaats in de VS of één of beide ouders met de Amerikaanse nationaliteit

Uit de bovenstaande cijfers maak ik op dat Nederlandse financiële instellingen aan hun verplichtingen op grond van de FATCA IGA voldoen en dat de inspanningen die de financiële instellingen de afgelopen jaren hebben verricht hun vruchten afwerpen.

Ik heb deze conclusies onlangs bij mijn ambtsgenoot, de Secretary of the Treasury van de Verenigde Staten, mevrouw Yellen, per brief onder de aandacht gebracht. Ik heb bij haar aangegeven dat de Nederlandse financiële instellingen mijns inziens voldoen aan hun door de Amerikaanse FATCA regelgeving voorgeschreven inspanningsverplichting. Tevens heb ik er bij haar nogmaals op aangedrongen om meer duidelijkheid te verschaffen over de inspanningsverplichting die de FATCA regelgeving aan financiële instelling voorschrijft. Ik heb daarbij specifiek gewezen op de nadelige gevolgen voor individuele personen van wie de rekening wordt opgezegd vanwege het ontbreken van een TIN. Ook heb ik aangedrongen op verdere oplossingen voor de gecompliceerde aangifteverplichting en de procedure om afstand te doen van het Amerikaans staatsburgerschap en de hoge kosten die hiermee gemoeid zijn.

Deze brief is de meest recente actie in een reeks van de acties waarmee Nederland aandacht voor deze problematiek vraagt bij de Verenigde Staten. In juli heeft een gesprek plaatsgevonden tussen de ambassadeur van Nederland in Washington D.C. en Treasury, het EU-voorzitterschap heeft op initiatief van Nederland in navolging van het gesprek in maart bij de Verenigde Staten gerappelleerd en aangedrongen op een oplossing en is er op ambtelijk niveau meermalen bij de Verenigde Staten aangedrongen op oplossingen. Wij blijven ons hiervoor inspannen.

In oktober staat een gesprek gepland met de Nederlandse Vereniging van Banken gepland over de gevolgen voor Nederlandse burgers van de Amerikaanse FATCA regelgeving. De cijfers uit de rapportage en de ondernomen acties op diplomatiek gebied zullen daarbij ook aan de orde komen.

De Minister van Financiën, W.B. Hoekstra

---

1 Amerikaanse regelgeving die financiële instellingen verplicht om TIN’s van Amerikaanse staatsburgers aan de IRS te overhandigen. Deze regelgeving is rechtstreeks van toepassing op Nederlandse banken.

2 Intergovernmental Agreement tussen Nederland en de VS om financiële instellingen in Nederland via de Belastingdienst aan hun FATCA verplichting te laten voldoen. Deze dient om de bescherming van persoonsgegevens te garanderen. Andere landen in de EU hebben dezelfde overeenkomsten gesloten.