24 724 Studiefinanciering

Nr. 247 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ONDERWIJS, CULTUUR EN WETENSCHAP

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 maart 2025

Hierbij stuur ik u de reactie op het verzoek van de commissie naar aanleiding van de procedurevergadering van 12 december 2024. Daarin is door de commissie gevraagd een reactie te ontvangen op een brief van een burger. In deze brief wordt gevraagd naar de wet- en regelgeving omtrent overstappen tussen aflosregimes bij het aflossen van de studieschuld. De vragensteller heeft inmiddels via het Ministerie van OCW een antwoord op zijn vraag ontvangen. U ontvangt in deze brief de strekking van de reactie.

Verzoek tot eerdere overstap aflosregime

De vragensteller heeft in zijn brief aangegeven dat hij zowel onder het oude studiefinancieringsstelsel (voor 2015) als onder het studievoorschotstelsel (ook wel bekend als het leenstelsel) heeft gestudeerd. Hierdoor heeft hij het recht om, na het afronden van zijn studie, te kiezen onder welk aflosregime¹ hij wil aflossen. Wettelijk is vastgelegd dat deze keuze pas definitief is op het moment dat de aflosfase daadwerkelijk begint, dus als de aanloopfase van twee jaar is afgelopen. De oud-student vraagt waarom eerder wisselen van aflosregime niet mogelijk is en of hij een tegemoetkoming kan krijgen voor het hogere rentepercentage.

Wettelijk vastgelegd

Zoals eerder aangegeven, is wettelijk vastgelegd dat een keuze van het aflosregime pas definitief wordt op het moment dat de aflosfase daadwerkelijk begint. Hiervoor is gekozen omdat een net afgestudeerde vaak in het begin nog geen goed overzicht heeft van zijn of haar situatie in de toekomst. Als een student net is afgestudeerd, kan een situatie snel veranderen door verschillende veranderingen in het leven, zoals een nieuwe baan of promotie, maar ook het aangaan van een relatie of kinderen krijgen. Op het moment net na afstuderen, kan een student veel moeilijker een weloverwogen keuze maken welk aflosregime bij de situatie past. Daarom is ervoor gekozen om een pauze van twee jaar in te lassen voor alle oud-studenten, tot het moment dat de aflosfase daadwerkelijk begint en de oud-student dient te moeten terugbetalen. Dit is eerder ook gecommuniceerd door mijn voorganger tijdens een mondelinge vraag in de Tweede Kamer².

Bewijs van overstap voor hypotheekverstrekker

Als je in je aanloopfase een huis wil kopen, kan de oud-student bij DUO wel alvast een bevestiging van een overstap aanvragen voor de hypotheekverstrekker. Als een studieschuld in 35 jaar in plaats van in 15 jaar wordt afgelost is de maandelijkse aflostermijn namelijk lager en kan vaak een hoger hypotheekbedrag worden geleend. Ook dan gaat de overstap pas in op het moment dat de aflosfase daadwerkelijk aanbreekt. De bevestiging dient alleen als bewijs voor de hypotheekverstrekker dat de oud-student in de toekomst in 35 jaar wil aflossen.

Verrekenen van de rente

De oud-student vraagt ook om verrekening van de rente die de student moet betalen tot het moment van de overstap van aflosregime. De rente die deze student namelijk tot die tijd moet betalen is hoger dan in het andere regime het geval was geweest. Ten eerste is het goed om te weten dat de rente in het ene regime niet altijd hoger hoeft te zijn dan het andere. Zo was de rente voor SF-15 in 2024 nog 2,95% terwijl deze voor SF-35 2,56% was. In 2025 is de rente voor SF-15 echter vastgesteld op 2,21%, terwijl dit voor SF-35 2,57% is.

Ten tweede is het binnen de wet niet mogelijk om een verrekening of tegemoetkoming te krijgen voor een eventuele hogere rente. DUO berekent de rente namelijk volgens de wettelijke voorschriften. De oud-student heeft na een overstap in ieder geval enige tijd een lagere rente (als een oud-student voor dat regime kiest). Elke 5 jaar wordt het rentepercentage echter opnieuw vastgesteld voor een oud-student, dus ook dan is er geen zekerheid dat het ene aflosregime rentetechnisch gunstiger is dan de andere.

Communicatie door DUO

Op de website van DUO staat informatie over het overstappen tussen aflosregimes. Daarnaast krijgt de oud-student enkele maanden na de start van de aanloopfase en vlak voor de aflosfase begint informatie van DUO. Ook verstuurt DUO proactieve mails om terugbetalers te wijzen op de mogelijkheid van het overstappen op een ander terugbetaalregime.

De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, E.E.W. Bruins

---

1 De oud-student kan kiezen tussen het SF-15regime (waarbij de student in 15 jaar zijn studieschuld aflost) en SF-35 (waarbij de student in 35 jaar zijn studieschuld aflost). Naast dit verschil zijn er nog andere verschillen tussen de verschillende aflosregimes, waaronder hoe het rentepercentage wordt berekend.

2 (Vragenuur van 24-01-2023 naar aanleiding van vragen van Van der Laan (D66)).