Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 13 mei 2024
Hierbij bied ik uw Kamer het rapport Naar navolgbare normen aan. Dit onderzoek naar
de normbedragen in de Wet studiefinanciering BES (WSF BES) is uitgevoerd door het
onderzoeksbureau AnderssonEiffersFelix (AEF) in opdracht van mijn ministerie. Dit
onderzoek betrof een financieel-economische studie naar de toereikendheid van de normbedragen
in de WSF BES. Aanleiding voor het laten uitvoeren van dit onderzoek waren onder meer
verschillende signalen dat de normbedragen op enkele eilanden niet meer toereikend
zouden zijn, en de aanzienlijke verhoging van de collegegelden op Curaçao en Aruba
sinds de inwerkingtreding van de WSF BES.
Op grond van de WSF BES kunnen studenten uit Caribisch Nederland studeren op een van
de BES-eilanden, op Curaçao, Sint Maarten of Aruba, in de overige Caribische regio
of in de VS of Canada. Ook kent de wet een opstarttoelage als studenten uit Caribisch
Nederland in Europees Nederland gaan studeren. Deze opstarttoelage is bedoeld om de
eerste kosten voor onder andere de overtocht te betalen.
AEF heeft in dit onderzoek gekeken naar de normbedragen uit de WSF BES en in hoeverre
die aansluiten bij de (minimale) kosten die studenten maken als ze gaan studeren op
een van de bestemmingen uit de WSF BES. Ook heeft AEF in het onderzoek gekeken naar
de wijze van indexatie van deze normbedragen en in hoeverre deze aansluit bij de kostenstijgingen
op de verschillende bestemmingen. AEF doet vervolgens zeven aanbevelingen aan mijn
ministerie hoe tot toereikende normbedragen kan worden gekomen.
Op korte termijn laat ik conform toezegging aan uw Kamer1 een vergelijkend onderzoek doen naar de WSF BES en de WSF 2000 in het kader van het
beginsel van comply or explain. Op basis van dit principe moet bij nieuw beleid, wetgeving en investeringen voor
Europees Nederland telkens worden beoordeeld of dit ook toegepast kan worden op Caribisch
Nederland (comply); of dat er goede en uitlegbare redenen zijn dat niet of anders te doen (explain). Het principe comply or explain biedt dus ook de benodigde ruimte voor maatwerk en differentiatie. In het vergelijkende
onderzoek zullen ook de resultaten van het onderzoek naar de normbedragen worden meegenomen.
Ik streef ernaar de resultaten van het vergelijkend onderzoek en mijn inhoudelijke
reactie op beide onderzoeken eind 2024 met uw Kamer te kunnen delen.
De Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap,
R.H. Dijkgraaf