24 587 Justitiële Inrichtingen

Nr. 459 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 maart 2012

Naar aanleiding van het verzoek van mevrouw Van Toorenburg (CDA) tijdens de regeling van werkzaamheden van 7 maart jl. informeer ik uw Kamer over de luchtruimten van isoleercellen die niet aan de wettelijke normen voldoen. In deze brief informeer ik uw Kamer over de omvang van deze problematiek en de maatregelen die ik inmiddels heb getroffen.

Op 16 november 2010 heeft de beroepscommissie van de Raad voor de Strafrechtstoepassing en Jeugdbescherming, naar aanleiding van beroep van een gedetineerde, geoordeeld dat de luchtruimte behorende bij de isoleerfunctie van de penitentiaire inrichting (pi) Amsterdam, locatie Tafelbergweg, niet voldoet aan de daaraan te stellen eisen. Gedetineerden die tijdens de tenuitvoerlegging van hun vrijheidsstraf betrokken raken bij feiten die onverenigbaar zijn met de orde en veiligheid in de inrichting of de ongestoorde tenuitvoerlegging van de detentie belemmeren, kunnen door de directeur een straf van afzondering opgelegd krijgen. Die afzondering wordt ten uitvoer gelegd in een isoleercel.

Naar aanleiding van deze uitspraak heeft de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) eerst in 2011 de omvang van de problematiek geïnventariseerd. Hieruit is gebleken dat in tien locaties van de pi’s de luchtruimten van de isoleercellen niet aan de wettelijke normen voldoen. Het gaat om 31 luchtruimten in:

• Penitentiaire inrichting Almere

• Penitentiaire inrichting Almelo (locatie De Karelskamp)

• Penitentiaire inrichting Limburg Zuid (locatie De Geerhorst en locatie Overmaze)

• Penitentiaire inrichting Breda

• Penitentiaire inrichting Haaglanden (locatie Zoetermeer)

• Penitentiaire inrichting Nieuwegein

• Penitentiaire inrichting Zwolle

• Penitentiaire inrichting Vught

• Penitentiaire inrichting Amsterdam (locatie Tafelbergweg).

Gedetineerden in vier pi’s hebben bij de RSJ beroep ingesteld dan wel beklag ingediend bij de Commissie van Toezicht. Door de RSJ en de Commissie van Toezicht is in lijn met de uitspraak d.d. 16 november 2010 vervolgens per gedetineerde een tegemoetkoming van € 2,50 per onrechtmatig luchtmoment toegekend. In totaal is € 7115 uitgekeerd aan 189 gedetineerden tot heden.

Uit de inventarisatie bleek dat gebouwelijke aanpassingen noodzakelijk zijn om deze problematiek op te lossen. DJI heeft hiertoe eerst in november 2011 een plan van aanpak bij de Rijksgebouwendienst ingediend. Deze aanpassingen kosten naar schatting € 2 500 000 en zullen in 2013 volledig zijn doorgevoerd. Vooruitlopend op deze aanpassingen hebben drie van de tien locaties inmiddels een alternatieve wijze gevonden om de gedetineerden in isolatie te luchten. Voor twee locaties (pi Vught en pi Zwolle) geldt dat de luchtruimten al langere tijd buiten gebruik zijn, aangezien de afdelingen waartoe ze behoren, zijn gesloten vanwege grootschalig onderhoud.

Voor de overige vijf locaties was vorige week nog geen alternatief gevonden. Ik vond dit onwenselijk. Ik heb DJI daarom vorige week opdracht gegeven met onmiddellijke ingang, dat wil zeggen vanaf 12 maart, tijdelijke, organisatorische maatregelen te nemen om dit te beëindigen in afwachting van de afgesproken structurele aanpassingen.

De staatssecretaris van Veiligheid en Justitie, F. Teeven