24 587 Justitiële Inrichtingen

Nr. 395 BRIEF VAN DE MINISTER VAN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 1 juli 2010

Conform het verzoek van de vaste commissie voor Justitie¹ informeer ik u met deze brief over de stand van zaken met betrekking tot de leegstand in de justitiële jeugdinrichtingen (JJI’s).

Achtergrond

Op 12 maart 2010 informeerde ik uw Kamer per brief² over de grote en – op basis van de PMJ-cijfers van het WODC – structurele leegstand in de JJI’s. De leegstand bedraagt op dit moment zo’n 500 plaatsen en zal naar verwachting de komende jaren verder oplopen tot 800 plaatsen in 2013. In genoemde brief schetste ik dat op grond van kwalitatieve en financiële overwegingen een dergelijk groot verschil tussen beschikbare capaciteit en benodigde capaciteit zeer onwenselijk is.

Mede naar aanleiding van het Algemeen Overleg van 18 maart 2010 (kamerstuk 24 587, nr. 383) over justitiële jeugdinrichtingen liet ik u op 29 april 2010³ weten welke alternatieve bestemmingen worden onderzocht voor inrichtingen die buiten gebruik moeten worden gesteld.

Stand van zaken

De afgelopen maanden zijn de mogelijkheden om JJI’s voor alternatieve doeleinden in te zetten verder in kaart gebracht en onderzocht. Parallel daaraan wordt, conform mijn eerdere toezeggingen, gewerkt aan een toekomstplan voor de JJI’s waarmee de beschikbare capaciteit in balans zal moeten worden gebracht met de behoefe aan capaciteit. Vanzelfsprekend vindt er geregeld overleg plaats met de directeuren van de inrichtingen en de medezeggenschap. Het toekomstplan zal in de zomermaanden worden afgerond zodat het na het zomerreces met uw Kamer kan worden besproken. Wat de alternatieve bestemmingen betreft is de stand van zaken als volgt.

Rentray Rekken

In mijn brief van 29 april liet ik u weten dat LSG-Rentray concrete afspraken heeft gemaakt over de inzet van 48 plaatsen voor LVG-jongeren en jongvolwassenen in het kader van de AWBZ-gefinancierde zorg. Daarnaast zijn afspraken gemaakt met Trajectum, een forensische instelling voor gehandicaptenzorg, voor de inzet van 36 plaatsen voor sterk gedragsgestoorde LVG-jeugdigen, -jongvolwassenen en -volwassenen.

In constructief overleg met de sector JJI van de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) wordt momenteel door Rentray Rekken gewerkt aan de transitie van JJI naar een LVG-behandelinstelling.

Den Hey Acker Vught

Gezien de bijzondere locatie van deze JJI – binnen de muren van penitentiaire inrichting Vught – zal bestemming van deze inrichting worden meegenomen in de DJI-brede overwegingen voor wat betreft de capaciteitsontwikkeling. Gebruik van deze inrichting door het gevangeniswezen betekent immers dat elders binnen deze sector gesneden moet worden in gebouwelijke (en personele) capaciteit.

De Doggershoek

De afgelopen periode is, mede in overleg met de gemeente Den Helder en de provincie Noord-Holland, intensief verkend welke mogelijkheden er zijn om De Doggershoek voor andere doelgroepen in te zetten.

In de brief van 29 april informeerde ik u over een lopend onderzoek naar de capaciteitsbehoefte aan forensisch psychiatrische zorg. Dat onderzoek is inmiddels afgerond. De conclusie is dat de behoefte aan dergelijke zorg op dit moment niet voldoende is om extra forensisch psychiatrische capaciteit in te kopen.

Verder informeerde ik u over het overleg van DJI en het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) inzake de mogelijkheden om DJI-capaciteit te gebruiken voor de opvang van vreemdelingen door het COA. Er bestaat bij het COA interesse in De Doggershoek. Het gaat in eerste instantie om behoefte aan de gebouwelijke capaciteit. De personeelsratio van het COA is dermate lager dat inzet van DJI-personeel maar beperkt mogelijk is.

In dat licht zet ik vanuit mijn verantwoordelijkheid voor goede personeelszorg activiteiten in gang om personeel van de inrichtingen meer mobiliteitsbewust te maken en hen te informeren over mobiliteitsondersteunende instrumenten, alsmede over de faciliteiten waarvan zij gebruik kunnen maken indien hun functie geraakt wordt, bijvoorbeeld door detacheringen.

Vreemdelingenbewaring De Maasberg

Per brief van 18 juni 2010⁴ heb ik uw Kamer geïnformeerd over ontwikkelingen in het beleid inzake alleenstaande minderjarige vreemdelingen (amv). Ik liet daarin weten dat wordt onderzocht of het karakter van JJI De Maasberg – waar thans amv’s in vreemdelingenbewaring worden gehouden – kan worden aangepast en de voorzieningen een meer open karakter kunnen krijgen, zodat slechts sprake is van vrijheidsbeperking in plaats van vrijheidsontneming. Zodoende zou de capaciteit van JJI De Maasberg mogelijk benut kunnen worden als beschermde opvang en als een alternatieve vorm voor vreemdelingenbewaring van amv’s. Bij toezending van het toekomstplan zal ik u laten weten of deze optie haalbaar is.

Gesloten Jeugdzorg

Ik heb met de Minister voor Jeugd en Gezin afgesproken dat locatie »t Anker van Jongerenhuis Harreveld een jaar langer (tot 31 december 2011) zal worden gebruikt als voorziening voor gesloten jeugdzorg.

Jeugd en Gezin heeft onderzoek gedaan naar de vraag of de thans in aanbouw zijnde nieuwbouw van JJI Teylingereind als tijdelijke voorziening voor gesloten jeugdzorg ingezet zou kunnen worden. Gelet op het streven om het aantal plaatsen voor gesloten jeugdzorg te verminderen door een trajectmatige aanpak waarbij een (korte) periode van geslotenheid een onderdeel is van een jeugdzorgtraject, bestaat er bij Jeugd en Gezin geen behoefte aan de inzet van deze nieuwbouw voor gesloten jeugdzorg.

Vervolg

Zoals gezegd zal ik het toekomstplan voor de JJI’s in de zomer afronden en het u vervolgens doen toekomen. Tegelijkertijd zal ik mij blijven inspannen om alternatieve inzet van JJI’s te onderzoeken en waar mogelijk te realiseren. Bij toezending van het toekomstplan zal ik u verder informeren over de alternatieven die wel en niet haalbaar zijn gebleken.

Mijn eerdere toezegging geen onomkeerbare stappen te nemen voordat het toekomstplan met uw Kamer besproken is, tenzij een concrete alternatieve bestemming gerealiseerd kan worden, geldt vanzelfsprekend nog onverkort.

De minister van Justitie,

E. M. H. Hirsch Ballin

---

1 19 mei 2010; kenmerk 24587-386/2010D23248.

2 TK 2009–2010, 24 587, nr. 379.

3 TK 2009–2010, 24 587, nr. 386.

4 TK 2009–2010, 27 062, nr. 65.