Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal
Den Haag, 10 april 2019
Hierbij informeer ik uw Kamer over het verschijnen van de Staat van de Ether, het
jaarbericht 2018 van Agentschap Telecom.1 Het agentschap heeft een uitvoerende en toezichthoudende rol als het gaat om frequentiegebruik,
de IT- en telecommunicatienetwerken alsook de meet- en weeginfrastructuur in Nederland.
In dit jaarbericht doet het agentschap verslag van de verschillende werkgebieden en
de belangrijkste waargenomen ontwikkelingen en trends.
Agentschap Telecom benadrukt dat telecommunicatie een transitie heeft doorlopen: van
communicatiemiddel tot een economische sector die randvoorwaardelijk is voor andere
bedrijfstakken. Het agentschap stelt dat Nederland beschikt over een snel, wijdvertakt
en betrouwbaar netwerk. De komst van 5G-mobiele netwerken kan digitalisering en innovatie
verder vooruit helpen. Daarbij wijst het agentschap op de uitdagingen voor de uitrol
van 5G zoals de diversiteit aan lokale regels voor antenneplaatsing en graafwerkzaamheden.
Dat beeld herken ik. Met het Actieplan digitale connectiviteit wil het kabinet ervoor
zorgen dat randvoorwaarden voor goede digitale connectiviteit, zoals het lokale beleid,
in Nederland op orde zijn.2 Agentschap Telecom wil gemeenten ondersteunen, bijvoorbeeld met een «Handreiking
mobiele bereikbaarheid» die gemeenten helpt keuzes te maken bij dekkingsproblemen.
Concluderend pleit Agentschap Telecom voor een gezamenlijke inspanning van marktpartijen,
rijk en gemeenten bij de uitrol van 5G. Die boodschap sluit aan op het recente initiatief
«Handvest 5G» waarin telecompartijen, innovatieve bedrijven en overheden de krachten
bundelen voor een succesvolle uitrol van 5G in Nederland. Het belang van samenwerking
onderschrijf ik volledig. Bij de uitwerking van het Actieplan digitale connectiviteit
werk ik dan ook nauw samen met belanghebbenden om de ambities te verwezenlijken.
Agentschap Telecom is positief over de continuïteit van de Nederlandse netwerken;
uitval van telecommunicatie komt in Nederland niet vaak voor en als het gebeurt, is
het meestal van korte duur. Het agentschap doet periodiek onderzoek naar de maatregelen
die telecomaanbieders hebben getroffen om de continuïteit te waarborgen. Het beeld
over 2018 is dat de telecomaanbieders hun processen rondom de continuïteit van de
dienstverlening op hoog niveau hebben ingericht. Een aandachtspunt is volgens het
agentschap de mobiele bereikbaarheid op grootschalige evenementen zoals concerten
en festivals, waar overbelasting van het netwerk kan leiden tot verminderde bereikbaarheid.
Agentschap Telecom doet daarom onderzoek bij verschillende evenementen om de beschikbaarheid
van 112 en NL-Alert te waarborgen.
Verder waarschuwt het agentschap voor verstoring van het frequentiegebruik. Zo groeit door het Internet of Things het aantal apparaten dat gebruik maakt
van frequenties. Hiermee neemt ook de kans toe op ongewenste, storende radiosignalen
uit deze apparaten. Dat kan ertoe leiden dat mobiele telefoons geen goed signaal kunnen
ontvangen of dat navigatie- of radarsystemen verstoord raken. Agentschap Telecom noemt
als voornaamste oorzaak ondeugdelijke apparatuur en het benadrukt daarom bij aanschaf
van producten nadrukkelijk rekening te houden met de CE-markering. Het agentschap
heeft in 2018 samen met andere betrokken toezichthouders gewerkt aan de bekendheid
van het CE-keurmerk onder consumenten.
Tenslotte noem ik hier de veiligheid van antennes. Antennesignalen van wifi, zendmasten
en mobiele telefoons zijn overal om ons heen. Het agentschap meet op verschillende
plekken in het land of de veldsterkte – de energie die aanwezig is door de radiogolven
van antennes – daarbij niet te hoog is. De in 2018 gemiddeld gemeten veldsterkte ligt
ongeveer tien keer lager dan de maximaal toegestane blootstelling. Agentschap Telecom
noemt de gemeten veldsterkte daarom relatief laag en veilig. Ik vind dit toezicht
van groot belang. Een belangrijk aspect van 5G is dat er meer antennes zullen worden
geplaatst. Aan burgers moet zoveel mogelijk zekerheid geboden worden dat de elektromagnetische
velden (EMV) binnen de normen blijven, ook als er meerdere antennes zijn in de directe
omgeving. Passend toezicht door Agentschap Telecom op de EMV die antennes produceren
is hier van belang.
De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat,
M.C.G. Keijzer