24 077 Drugbeleid

Nr. 373 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VEILIGHEID EN JUSTITIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 juli 2016

Met deze brief bied ik u het rapport «Monitoring ontwikkelingen coffeeshopbeleid 2015» aan¹. Dit onderzoek is in opdracht van het Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatie Centrum uitgevoerd door Intraval. Het voorliggende rapport is de opvolging van het rapport «Coffeeshops, toerisme, overlast en illegale verkoop van softdrugs, 2014» dat ik op 1 juli 2015 aan uw Kamer heb aangeboden (bijlage bij Kamerstuk 24 077, nr. 355). Het onderzoek monitort de ontwikkelingen van het coffeeshopbeleid en maakt naast een landelijk beeld van 2015 ook de eventuele veranderingen ten opzichte van 2014 zichtbaar. Naar aanleiding van dit landelijke beeld wordt de komende maanden een verdiepend onderzoek onder vijf gemeenten uitgevoerd waarbij gesignaleerde ontwikkelingen nader worden onderzocht.

Resultaten onderzoek

In kaart gebracht is welke ontwikkelingen er zijn in de softdrugsgerelateerde overlast², de illegale verkoop van cannabis en het coffeeshop³- en softdrugstoerisme⁴ in 2015. Dit is onderzocht door de landelijke en regionale gegevens van de politie en het Openbaar Ministerie te analyseren en in 31 gemeenten zijn experts van de politie en gemeenten geraadpleegd. Het algemene beeld is dat de situatie rond coffeeshops in 2015 stabiel en weinig veranderd is ten opzichte van 2014. Uit de monitoring blijkt dat de omvang van het softdrugstoerisme evenals de illegale verkoop min of meer gelijk zijn gebleven. De overlast rondom coffeeshops is licht verminderd en de omvang van het coffeeshoptoerisme lijkt enigszins te zijn toegenomen.

Ingezetenencriterium

De onderzoekers constateren dat zowel het wel als het niet actief handhaven van het ingezetenencriterium door het lokale bestuur beiden tot een positief resultaat kunnen leiden. Het Nederlandse coffeeshopbeleid is erop gericht de coffeeshops kleiner en beheersbaarder te maken, de aantrekkingskracht op drugstoeristen te verminderen en de overlast te beperken. Ik ben van mening dat dit het best gerealiseerd wordt als er lokaal afspraken gemaakt worden. De afweging voor de handhaving van het ingezetenencriterium wordt daarom ook in de lokale driehoek gemaakt. Op deze wijze wordt de mate waarin prioriteit wordt gegeven aan handhaving van het ingezetenencriterium bepaald door de lokale omstandigheden en de overige maatregelen die door de driehoek in het kader van het coffeeshopbeleid worden getroffen. Het is ondertussen essentieel dat het ingezetenencriterium in alle gemeenten met een coffeeshop in het lokale coffeeshopbeleid wordt opgenomen, zodat het kan worden gehandhaafd.

Illegale verkoop

Ook met betrekking tot illegale verkoop is het beeld divers. Gemeenten uit de zuidelijke regio’s hadden in 2015 te maken met minder illegale verkoop dan in 2014. In 2014 scoorden deze gemeenten overigens bovengemiddeld hoog. Echter bij de grote gemeenten in de regio’s⁵ Amsterdam en Rotterdam, evenals gemeenten in het grensgebied van Oost-Nederland, komt illegale verkoop (veel) voor.

Uit het onderzoek blijkt dat drugsrunnen en straatdealen de meest voorkomende en de meest zichtbare vormen van illegale verkoop zijn. In de verdiepende studie wordt onderzocht of (een gedeelte van) de straathandel waar in het zuiden in 2014 sprake van was in 2015 mogelijk is verplaatst.

Hoewel er lokale verschillen tussen de mate en vorm van coffeeshop- en softdrugstoerisme, de illegale verkoop en de aan coffeeshops gerelateerde overlast zijn, constateer ik dat de situatie over het algemeen stabiel is. De resultaten en bevindingen voortkomend uit dit landelijke beeld worden in het verdiepende onderzoek dat de komende maanden plaats vindt nader geduid. Dit onderzoek zal ik, wanneer gereed, uw Kamer toesturen.

De Minister van Veiligheid en Justitie, G.A. van der Steur

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

2 Softdrugsgerelateerde overlast: Overlast van coffeeshops en de overlast die wordt ervaren van de illegale verkoop van cannabis buiten de coffeeshop.

3 Coffeeshoptoerisme: Het kopen van softdrugs in coffeeshops door niet- ingezetenen van Nederland

4 Softdrugstoerisme: Kopen van softdrugs buiten de coffeeshops door niet- ingezetenen van Nederland.

5 Er is sprake van 11 onderzoeksregio’s waarbij is aangesloten bij de regionale politie-eenheden en arrondissementsparketten van het OM waarbij regio Oost-Nederland in tweeën is gedeeld (in een grensdeel en in een niet-grensdeel).