23 645 Openbaar vervoer

Nr. 760 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN WATERSTAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 2 december 2021

Vanaf 2014 zijn er twee concessies verleend voor passagiersvervoer van en naar de Friese Waddeneilanden. Het gaat om de Vervoerconcessie Waddenveren West, verleend aan de B.V. Terschellinger Stoomboot Maatschappij, een dochteronderneming van rederij Doeksen (hierna: TSM), voor de verbindingen met Vlieland en Terschelling en de Vervoerconcessie Waddenveren Oost aan Wagenborg Passagiersdiensten B.V. (hierna: WPD) voor de verbindingen met Ameland en Schiermonnikoog. De beide concessies hebben een looptijd van 15 jaar.

Jaarlijks dienen beide rederijen een vervoerplan in met een beschrijving van de plannen voor het volgende dienstregelingsjaar. Het vervoerplan behoeft instemming van mij, de concessieverlener. Met deze brief informeer ik uw Kamer over mijn instemming met beide vervoerplannen voor 2022¹. Tevens informeer ik uw Kamer over de tussentijdse evaluatie van de vervoerconcessies.

Instemming vervoerplannen 2022

De vervoerplannen die de rederijen bij mij hebben ingediend zijn bijgevoegd bij deze brief. Ik heb ingestemd met beide vervoerplannen. Uit de vervoerplannen blijkt mijns inziens dat voor 2022 een goede dienstverlening voor de reiziger verwacht mag worden. De plannen dragen daarmee bij aan het belang van een continue dienstverlening van en naar de Waddeneilanden.

De vervoerplannen zijn tot stand gekomen na voldoende advisering en overleg met consumentenorganisaties en decentrale overheden. Indien de rederijen afwijken van deze adviezen, dan hebben zij dat naar mijn oordeel voldoende gemotiveerd.

Beide rederijen hebben voorgesteld om in 2022 hun tarieven met 2,5 procent te laten stijgen als correctie voor de opgetreden inflatie. Met dit voorstel voldoen TSM en WPD aan de concessiebepalingen. Daarom heb ik ingestemd met de voorgestelde tariefwijzigingen.

Vervoerplan TSM

TSM voert een basisdienstregeling uit en zet daarnaast vraag gestuurd extra afvaarten in, op basis van haar verwachtingen en wensen op de eilanden. De dienstregeling voor 2022 bevat nagenoeg evenveel afvaarten als die van 2021.

De coronacrisis heeft impact gehad op de vervoersvraag in 2020: TSM vervoerde ca 20% minder passagiers dan in 2019. De toekomstige vervoersvraag is door de coronacrisis lastig te voorspellen. TSM heeft de basisdienstregeling voor 2022 niet alleen gebaseerd op de bezettingscijfers van 2020, maar ook op die van 2019.

Door de coronacrisis is ook de doorgang van jaarlijks terugkerende evenementen op de eilanden onzeker. TSM heeft daarom in haar dienstregeling nog geen rekening gehouden met deze evenementen. TSM gaat hierover met de organisatoren in gesprek, waarna zij op tijd en op de juiste momenten aanvullende afvaarten zal inzetten.

TSM biedt passagiers sinds 2012 de mogelijkheid hun overtocht klimaatneutraal te maken door een vrijwillige bijdrage van € 0,50 per boeking over te maken. Deze bijdragen komen nu ten goede aan buitenlandse projecten. TSM ontwikkelt nu een lokaal klimaatfonds voor Terschelling en Vlieland, in samenwerking met de gemeentes Terschelling en Vlieland, de Energie Coöperatie Vlieland en Terschelling Energie. De vrijwillige bijdragen van passagiers komen hiermee in de toekomst ten goede aan lokale CO2-reducerende projecten die Vlieland en Terschelling verder verduurzamen. Het doel is om uiterlijk in 2022 te starten met dit klimaatfonds. In 2020 heeft TSM twee nieuwe LNG-catamarans in de vaart genomen.

Vervoerplan WPD

De huidige dienstregeling van WPD is over de afgelopen decennia tot stand gekomen en heeft een balans bereikt tussen vraag en aanbod. Ook WPD heeft de impact van de coronacrisis gevoeld. In 2020 vervoerde zij ca 24% minder passagiers dan in 2019. De dienstregeling van WPD van de veerboot op Ameland wordt uitgebreid op maandagen, vrijdagen en zaterdagen. De sneldienst op Ameland wordt uitgebreid op maandagen. Op Schiermonnikoog wordt een eerdere uitbreiding van de sneldienst structureel gemaakt.

WPD gaat de komende jaren investeren in de ontwikkeling van een nieuw vervoersconcept, gericht op het vervangen van de huidige schepen door nieuwe duurzame schepen. WPD gaat in 2022 onder andere een innovatiemanager aanstellen en haar onderzoeksactiviteiten opschalen. Bij deze ontwikkelingen worden stakeholders en adviesorganen actief betrokken. Daarbij haakt WPD onder andere aan bij het rapport «Technologieverkenning ondiepe duurzame scheepvaart» van het Programma naar een Rijke Waddenzee en de Agenda voor het Waddengebied 2050.

Mid-term review

Van oktober 2021 tot en met juni 2022 vindt een tussentijdse evaluatie (midterm review (MTR)) plaats van de uitvoering van de Vervoerconcessie Waddenveren West en de Vervoerconcessie Waddenveren Oost. De MTR is voorgeschreven in art. 20 lid 2 van beide concessies. De uitkomsten van de MTR geven inzicht in de werking van de concessies, en de effectiviteit. Als daar aanleiding voor is, zullen de uitkomsten gebruikt worden voor het verbeteren van de (uitvoering van) de concessie. Eventuele wijzigingen van de concessie gaan conform art. 20 lid 3 van de concessies waarin wordt verwezen naar de Wet personenvervoer 2000.

De MTR wordt uitgevoerd door een onafhankelijke externe partij. De MTR resulteert onder andere in twee openbare rapporten, één per concessie, die eind 2022 naar uw Kamer gezonden zullen worden.

Tot slot

Ik vind het van belang dat de bereikbaarheid van de Waddeneilanden geborgd blijft en waar mogelijk verbeterd wordt. In de vervoerplannen voor 2022 laten TSM en WPD naar mijn mening zien dat ze daar met toewijding aan werken. Met deze plannen en inzet van beide rederijen verwacht ik dat de reiziger ook aankomend jaar kan blijven rekenen op een maximale inspanning van de reders voor een goede dienstverlening.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, S.P.R.A. van Weyenberg

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl