22 660 Conferentie van commissies voor Europese aangelegenheden uit de parlementen van de lidstaten van de EU en van een delegatie uit het Europees Parlement

AC/ Nr. 53 VERSLAG

Vastgesteld 14 maart 2013

Op 27 en 28 januari 2013 vond in Dublin de voorzittersbijeenkomst plaats van de Conferentie van commissies Europese aangelegenheden uit de nationale parlementen van de lidstaten van de Europese Unie en van een delegatie uit het Europees Parlement, hierna aangeduid als COSAC. De Nederlandse delegatie naar de COSAC bestond uit het lid Strik, voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken van de Eerste Kamer. Namens de Tweede Kamer nam het lid Leegte, vicevoorzitter van de vaste commissie voor Europese zaken van de Tweede Kamer deel. De Nederlandse delegatie is voorafgaand aan de COSAC vergadering gebrieft door de Nederlandse Ambassadeur in Ierland, de heer Schellekens, en zijn staf. Zij bespraken onder andere de prioriteiten van het Ierse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie en enkele aandachtspunten uit het beleid van het Ierse kabinet.

De delegatie brengt als volgt verslag uit van de COSAC-vergadering.

1. Inleidende toespraken en procedurele zaken

De conferentie begon met een welkomstwoord van de voorzitter van de gemeenschappelijke commissie voor Europese Zaken van het Ierse parlement, de heer Hannigan, tevens voorzitter van deze COSAC-voorzittersconferentie. Vervolgens ging de voorzitter in op de ontwikkelingen naar een versterkte economic governance van de Economische en Monetaire Unie (EMU) en de Euroregio. In dit kader wees hij op de noodzaak van de betrokkenheid van de burgers, alsook op het belang van democratische legitimiteit en controle van de besluitvorming en het hierin gezamenlijk optrekken door nationale parlementen. De voorzitter onderstreepte dat de rol van nationale parlementen centraal zal staan tijdens het Ierse voorzitterschap van COSAC.

Na het vaststellen van de agenda werd vooruitgeblikt op de plenaire vergadering van 23–25 juni 2013 te Dublin. Vanuit de Sloveense delegatie werd aandrongen op een vervolg van de discussie over de rol van nationale parlementen in de toekomst van de EMU tijdens de plenaire bijeenkomst van de XLIXe COSAC op 23–25 juni 2013. Meerdere delegaties, waaronder de Nederlandse, sloten zich aan bij het verzoek tot expliciete agendering van dit onderwerp. De Deens delegatie nodigde alle delegaties uit tot het bijwonen van een tweede informele bijeenkomst op 11 maart 2013 in Kopenhagen, in navolging van de bijeenkomst die heeft plaatsgevonden op 26 november 2012 met vertegenwoordigers van elf nationale parlementen. Het is het streven om tijdens de bijeenkomst in Kopenhagen concrete voorstellen inzake de versterking van democratische legitimiteit en controle en de rol van nationale parlementen te bespreken.

Naar aanleiding van de suggestie van de heer Leegte, werd toegezegd dat tijdens de plenaire vergadering in juni de uitkomsten van het 19de COSAC-rapport inhoudelijk zullen worden besproken. In het rapport zal onder andere aandacht uitgaan naar de toekomst van de EMU en het Europees Semester. De voorzitter concludeerde dat de agenda van de plenaire vergadering niet zal worden aangepast, maar dat de conclusies van de Speakersconferentie van april 2013 en de uitkomsten van de informele bijeenkomst te Kopenhagen in maart 2013 zullen worden teruggekoppeld tijdens de plenaire COSAC-bijeenkomst.

2. Prioriteiten van het Ierse voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie

De heer Howlin, minister voor Publieke uitgaven en hervorming, leidde het agendapunt over de prioriteiten van het Ierse voorzitterschap in. Hij lichtte de betrokkenheid van Ierland toe om gemeenschappelijke uitdagingen samen aan te pakken. Het voorzitterschap staat in het teken van groei, stabiliteit en werkgelegenheid. De Ieren zullen bijzondere aandacht besteden aan onder andere de realisatie van de Bankenunie, de implementatie van het Europees Semester en de afronding van de onderhandelingen over het Meerjarig Financieel Kader voor 2014–2020. Hiermee onderstreepte de minister het belang van financiële en economische ontwikkeling in het programma van het Ierse Voorzitterschap. Verder wordt ingezet op de aanpak van de jeugdwerkloosheid en zal aandacht worden besteed aan de voorstellen uit de Single Market Act II en het Horizon 2020-kaderprogramma voor onderzoek en innovatie.

In het debat dat daarop volgde kreeg het belang van economische hervormingen, zoals deze momenteel door de Ierse regering worden opgepakt, veel bijval. De heer Leegte riep tevens op tot medeverantwoordelijkheid van nationale overheden en parlementariërs bij de afgifte van nationale lidstaatverklaringen. Hoewel de Letse delegatie meer informatie betreffende de behandelprocedure in de Tweede Kamer vroeg, kreeg de oproep van de heer Leegte geen expliciete steun.

Ook werd tijdens het debat over de Ierse prioriteiten aandacht besteed aan het uitbreidingsproces. De delegatie van het Britse House of Lords kondigde daarbij later dit jaar de publicatie aan van een rapport over ervaringen met eerdere uitbreidingsgolven. Tot slot gaf de Kroatische delegatie aan dat Kroatië goede hoop heeft op 1 juni tot de EU toe te treden.

3. Naar een echte Economische en Monetaire Unie

De discussie over de «Toekomst van de EU: naar een echte Economische, Monetaire en Politieke Unie», werd voorafgegaan door een inleiding van de heer Maroš Šefčovič, Eurocommissaris voor Inter-institutionele relaties en Administratie. In zijn bijdrage onderlijnde hij de noodzaak van financiële en economische hervormingen in de lidstaten ter versterking van de EMU, inclusief nieuwe instrumenten zoals monitoring, contracten tussen de Commissie en individuele lidstaten. Ook de Europese Investeringsbank kan in de financiering van hervormingsprojecten een rol spelen, bijvoorbeeld als het gaat om de stimulatie van banen voor jongeren. De heer Šefčovič ging tevens in op de rol die nationale parlementen spelen in de democratische legitimatie van de EMU. Hij ziet bij de democratische controle van besluitvorming met name een rol voor het Europese Parlement. Verder wees hij op het grote belang van interparlementaire samenwerking. De conferentie genoemd in artikel 13 Begrotingspact is daarvoor een relevant middel, aldus de Eurocommissaris.

Meerdere delegaties benadrukten het belang van de rol van nationale parlementen in de democratische legitimiteit en controle van besluitvorming op EU-niveau. Mevrouw Strik haakte hier verder op in en vroeg aandacht voor de tijdige toegang tot informatie voor nationale parlementen. Zo kunnen parlementen besluiten, zoals deze die worden genomen in het kader van de EMU, adequaat beïnvloeden en controleren. Het halfjaarlijkse 17de COSAC-rapport is in dit verband belangrijk geweest om een positieverandering van de Nederlandse regering teweeg te brengen. Dit onderstreept tevens het belang van de COSAC-bijeenkomsten. Zij verzocht de Europese Commissie tot slot om steun te verlenen bij de informatievoorziening aan nationale parlementen, waaronder de toegang tot Raadsdocumenten.

De heer Leegte lichtte de selectie van EU prioriteiten door de Tweede Kamer toe en presenteerde de folder «EU scrutiny 2013», die hij na de bijeenkomst overhandigde aan Eurocommissaris Šefčovič. Hij riep zijn collega's op om vergelijkbare lijsten van prioriteiten op de COSAC-website te delen, ten behoeve van meer politieke focus en samenwerking zoals in het kader van de gele kaart-procedure.

De delegatie van de House of Lords riep op tot een duurzame dialoog over het subsidiariteitsprincipe. Recent is inzake het voorstel voor quota voor vrouwen in raden van bestuur geen gele kaart-procedure gestart. Lord Boswell sprak de hoop uit dat de Commissie ondanks het niet behalen van de drempel – elf van de benodigde achttien parlementen hadden bewaar gemaakt –, de ingediende bezwaren serieus zal behandelen in haar reactie. Ook de andere sprekers onderstreepten het belang van goede interinstitutionele samenwerking tussen parlementen, Commissie en lidstaten verenigd in de Raad.

De uitgeschreven bijdragen van de heer Howlin en de heer Šefčovič, evenals ingezonden brieven zijn te vinden op de website van COSAC (http://www.cosac.eu). Tevens zijn op deze website de conceptagenda van de plenaire COSAC-bijeenkomst van 23–25 juni 2013 en de opzet van het halfjaarlijks rapport te raadplegen.

De delegatieleiders,

De voorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken van de Eerste Kamer, Tineke Strik

De vicevoorzitter van de vaste commissie voor Europese Zaken van de Tweede Kamer, René Leegte