22 343
Handhaving milieuwetgeving

nr. 101
BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSHUISVESTING, RUIMTELIJKE ORDENING EN MILIEUBEHEER

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 7 januari 2005

Hierbij zend ik u het rapport «Weg met TAG».¹ Dit rapport bevat de resultaten van in 2003 en 2004 uitgevoerd onderzoek, gericht op de keten van teerhoudend asfaltgranulaat (TAG).

Doel, aanleiding en opzet onderzoek

Vanwege de schadelijke effecten van de in teer aanwezige PAK-verbindingen² is de afgelopen jaren beleid en wetgeving ontwikkeld om dit in het verleden op grote schaal in de wegenbouw toegepaste materiaal uit de keten te verwijderen (de titel van het rapport refereert hieraan). Het onderzoek was gericht op het verkrijgen van meer inzicht in de verwijderingsketen van TAG en het naleefgedrag van de verschillende actoren. Via gericht toezicht is de naleving zonodig bevorderd en zijn de mogelijkheden voor ketenhandhaving nader onderzocht. Daartoe is een literatuurstudie uitgevoerd, zijn interviews afgenomen en controles uitgevoerd op basis van een voorafgaande risico-analyse. Voor de achtergronden van en ervaringen met landelijke ketenhandhaving verwijs ik u kortheidshalve naar het bij brief van 28 juli 2004 aan u toegezonden Visiedocument Ketenhandhaving (22 343, nr. 93).

Resultaten en hoofdconclusies

Vastgesteld is dat deze verwijderingsketen kwetsbaar is voor het weglekken en verspreiden in het milieu van de in het TAG aanwezige PAK, omdat het risico bestaat dat een deel van het materiaal onvoldoende selectief wordt verwijderd en omdat de kwaliteitscontrole (acceptatie) bij de opslag en het be- en verwerken ontoereikend is. Vanwege het ontbreken van adequate en handhaafbare onderzoeksprotocollen en door ontoereikende vergunningvoorschriften kan hiertegen door de overheid desgewenst niet worden opgetreden. Daarnaast wachten grote hoeveelheden TAG op de realisatie en het ook daadwerkelijk benutten van nieuwe respectievelijk bestaande reinigingscapaciteit en bestaat er – ondanks de hoopvolle ontwikkelingen – nog onvoldoende zekerheid over de afzet van (een deel van) het te reinigen materiaal. Hieraan kleven voor de overheid met name financiële risico's omdat voor de opslagen geen of onvoldoende financiële zekerheid is gesteld.

Tot slot zijn aan het eind van de keten bij de toepassing van (vermeend) teervrij asfaltgranulaat tekortkomingen geconstateerd bij het toezicht op en de naleving van het Bouwstoffenbesluit.

Aanbevelingen

Het rapport bevat aanbevelingen aan mijn ministerie (zowel de beleidsdirectie Stoffen, Afvalstoffen en Straling als de VROM-Inspectie), de verantwoordelijke wegbeheerders (veelal overheden in de rol van ontdoener) en de gemeentelijke en provinciale handhavingspartners. Centraal daarbij staan het verbeteren van onderzoeksprotocollen en de juridische verankering daarvan, nader onderzoek van de VROM-Inspectie naar de toenemende hoeveelheid opgeslagen TAG, het bevorderen van adequaat ketentoezicht (onder meer door het in overleg met het Landelijk Overleg Milieuhandhaving (LOM) opstellen van een interventiestrategie ketenhandhaving TAG in 2005) en het verbeteren van de provinciale milieuvergunningen van opslag- en bewerkingslocaties.

Communicatie

De conceptrapportage is in het «monitoringsoverleg teerasfalt» becommentarieerd door en besproken met vertegenwoordigers van de betrokken marktpartijen (waaronder VBW Asfalt en de puinbreek- en reinigingsbedrijven), de wegbeherende overheden (Rijkswaterstaat, provincies en gemeenten) en bovengenoemde beleidsdirectie. De gemaakte opmerkingen zijn zoveel mogelijk verwerkt in het definitieve rapport en de deelnemers aan dit overleg hebben voor het proces hun waardering uitgesproken.

Vervolgacties

Het rapport zal worden verspreid binnen de in voornoemde alinea genoemde sectoren met het verzoek de aanbevelingen over te nemen. Gelijktijdig met de in 2005 op te stellen «Interventiestrategie ketenhandhaving TAG» zullen de beleidsaanbevelingen in samenspraak met de VROM-Inspectie worden uitgevoerd, zodat een betere basis ontstaat voor uitvoering en handhaving. Ter voorbereiding daarvan heeft reeds een oriënterend gesprek plaatsgevonden tussen de VROM-Inspectie, VBW Asfalt en het CROW (kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte). Tot slot zal het IPO worden verzocht om de milieuvergunningen van opslaglocaties, puinbrekers en asfaltcentrales te verbeteren op de in het rapport genoemde onderdelen.

De Staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer,

P. L. B. A. van Geel

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.

2 PAK: Polycyclische Aromatische Koolwaterstoffen.