22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie

Nr. 3808 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN BINNENLANDSE ZAKEN EN KONINKRIJKSRELATIES

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 oktober 2023

Hierbij bied ik u ter informatie aan de selectiecriteria voor en de aanwijzing van de Nederlandse bevoegde autoriteit (m.b.t. Verordening Interoperabel Europa), zoals is toegezegd in de Kamerbrief Antwoorden op vragen fiche: Verordening Interoperabel Europa d.d. 24 april 2023 (Kamerstuk 22 112, nr. 3656).

De Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, A.C. van Huffelen

Selectiecriteria voor de nationaal bevoegde autoriteit (m.b.t. Verordening Interoperabel Europa)

Om interoperabiliteit tussen digitale overheidsdiensten van verschillende lidstaten te vergroten, heeft de Europese Commissie een nieuwe verordening voorgesteld. Hiermee wordt het gemakkelijker voor overheidsorganisaties om informatie te verkrijgen over oplossingen in andere lidstaten, oplossingen op elkaar af te stemmen en ook hergebruik te bevorderen, bijvoorbeeld in de vorm van open source oplossingen.

De voorgestelde verordening bevat vier elementen. Allereerst is het doel om een gezamenlijke visie te formuleren op interoperabiliteit in Europa, met een consistente, mensgerichte EU-benadering, van beleidsvorming tot beleidsuitvoering. Hierin komt ook het Europese interoperabiliteitskader (European Interoperability Framework, EIF) aan de orde, alsook het belang van open source voor interoperabiliteit en hergebruik van oplossingen en kennis.

Ten tweede omvat het voorstel een governancestructuur, die samenwerking tussen overheidsdiensten op alle niveaus en in alle sectoren faciliteert. Hieraan wordt de duidelijke opdracht meegegeven om overeenstemming te bereiken over gedeelde interoperabiliteitsoplossingen, zoals kaders, open specificaties, open normen, toepassingen of richtsnoeren. Onderdeel van deze governancestructuur is de op te richten Interoperabel Europa-raad.

Ten derde omvat dit voorstel een aantal ondersteuningsmaatregelen. Naast een interoperabiliteitsbeoordeling die bij ontwikkeling van grensoverschrijdende oplossingen uitgevoerd dient te worden, wordt er ook een portaal opgericht, waarin de gemeenschap haar oplossingen kan delen, reviews kan vragen en delen, trainingen kan volgen en kennis kan uitwisselen.

Tot slot richt dit voorstel zich op het verkrijgen van inzicht in alle interoperabiliteitsinitiatieven in de EU, waardoor samenwerking en hergebruik bevorderd wordt. Ook biedt het de gelegenheid om beter te plannen, monitoren en evalueren.

Elke lidstaat dient een of meer bevoegde autoriteiten aan te wijzen die verantwoordelijk zijn voor het toepassen van de Verordening. Deze bevoegde autoriteit dient over voldoende bevoegdheden en middelen te beschikken om haar taken op een doeltreffende en efficiënte manier te vervullen. Lidstaten moeten deze aangewezen autoriteit kenbaar maken aan de Europese Commissie.

In mijn overwegingen om een bevoegde autoriteit aan te wijzen die verantwoordelijk is voor het toepassen van de Verordening heb ik gebruik gemaakt van de volgende criteria.

• Maak dingen niet te ingewikkeld

• Houd zaken klein en flexibel

• Maak waar mogelijk gebruik van bestaande organisaties en overleggen

Met deze selectiecriteria kan ik u ook meteen mededelen welke oplossing ik voornemens ben in te stellen, zodra de Verordening wordt aangenomen:

De Directie Digitale Overheid (DO) binnen het Directoraat-Generaal Digitalisering en Overheidsorganisatie (DG DOO) wordt aangewezen als nationaal bevoegde autoriteit.

De overwegingen bij dit besluit zijn:

• We willen geen onnodige overhead creëren

• Het Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties heeft de coördinerende rol voor digitale zaken

• De DG Digitalisering en Overheidsorganisatie is voorzitter van het Overheidsbreed Beleidsoverleg Digitale Overheid (OBDO), dat in staat is besluiten te nemen over bestuurslagen heen

• De directeur Digitale Overheid is de voorzitter van de Programmeringsraad van de Generieke Digitale Infrastructuur (GDI), en zo kunnen de principes uit de verordening direct worden meegenomen bij nieuwe initiatieven.

Voor de uitvoerende taken die in de verordening benoemd worden zoals het ondersteunen van medeoverheden en uitvoeringsorganisaties met het uitvoeren van de interoperabiliteitsbeoordelingen is de intentie dit te beleggen bij een nieuw op te richten bureau bij stichting ICTU.

De voorkeur voor ICTU berust op de volgende argumenten:

• ICTU heeft al een bureau nationaal coördinator-SDG (Single Digital Gateway)

• ICTU beheert de NORA (Nederlandse Overheid Referentie Architectuur) die een sterke link heeft met het EIF (European Interoperability Framework).

• Daarnaast is ICTU sterk verbonden met medeoverheden en daardoor goed in staat hen te helpen met interoperabiliteitsbeoordelingen en het delen van oplossingen.