22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie

25 295 Infectieziektenbestrijding

Nr. 3703 BRIEF VAN DE MINISTER VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 12 juni 2023

Per 1 juli 2023 verloopt de Verordening (EU) 2021/953 betreffende een kader voor de afgifte, verificatie en aanvaarding van de interoperabele COVID-19-vaccinatie-, test- en herstelcertificaten (digitaal EU-COVID-certificaat) teneinde het vrije verkeer tijdens de COVID-19-pandemie te faciliteren (hierna: DCC-verordening). De Europese Commissie heeft aangegeven niet voornemens te zijn de DCC-verordening te verlengen. Hierdoor is er vanaf 1 juli geen wettelijke verplichting of wettelijke grondslag voor Nederland om digitale vaccinatie-, test- en herstelbewijzen uit te geven in DCC-vorm (de «internationale QR-code» in de CoronaCheck-app).

Met deze brief informeer ik uw Kamer over een aanpassing van het Nederlandse beleid ten aanzien van de uitgifte van DCC’s vanaf 1 juli 2023. Hiermee voldoe ik tevens aan de moties van de leden Van den Berg en Bikker over de Kamer op de hoogte houden van relevante ontwikkelingen en vervolgstappen1, en van het lid Azarkan c.s. over de Kamer informeren wanneer toepassing van het digitale covidcertificaat niet meer nodig is2.

Actuele ontwikkelingen

Het DCC-systeem wordt sinds 1 juli 2021 binnen de EU gebruikt voor de uitgifte en acceptatie van vaccinatie-, test- en herstelbewijzen in digitale vorm. Inmiddels zijn ook 51 landen buiten de EU op het systeem aangesloten via een equivalentieprocedure, waarmee wederzijdse erkenning van coronabewijzen is afgesproken. Hierdoor hebben burgers de mogelijkheid om met een DCC internationaal aan te tonen dat zij gevaccineerd, hersteld of negatief getest zijn, en kunnen zij bijvoorbeeld voldoen aan eventuele inreisvoorwaarden van andere landen.

Inmiddels bevinden wij ons in een andere fase van de COVID-19-pandemie en heeft de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) op 5 mei jl. verklaard dat de internationale noodsituatie ten einde is gekomen. Binnen Europa gelden er geen COVID-19-gerelateerde inreisvoorwaarden meer voor reizigers vanuit Nederland. Een deel van de landen buiten Europa die in begin 2023 nog inreisvoorwaarden hanteerden, waaronder Brazilië, Japan, Suriname en de Verenigde Staten, hebben deze recent opgeheven. Ongeveer 27 landen buiten Europa vragen op dit moment nog om een vaccinatie- en/of testbewijs voor inreizen. Het merendeel van deze landen accepteert het DCC niet in digitale vorm en vraagt om een bewijs op papier. De verwachting is dat het aantal landen dat nog COVID-19-gerelateerde inreisvoorwaarden hanteert de komende tijd verder zal afnemen.

De DCC-verordening is van kracht tot en met 30 juni 2023. Nederland beschikt niet over een nationale wettelijke grondslag die een rechtmatige voortzetting van de uitgifte van DCC’s op de huidige manier (status quo) mogelijk maakt. Hoewel lidstaten na het vervallen van de verordening zelf bepalen of zij coronabewijzen blijven uitgeven en in welke vorm zij dat doen, heeft de Europese Commissie op 5 juni jl. een voorstel voor een (niet-bindende) Raadsaanbeveling over het toekomstige gebruik van het DCC gepubliceerd3. De aanbeveling ziet onder meer op het aangesloten blijven op het DCC-systeem, waarvan het beheer per 1 juli 2023 aan de WHO zal worden overgedragen. Ik zal uw Kamer op korte termijn informeren over het kabinetsstandpunt hieromtrent.

Besluit aanpassing DCC-beleid

Met het ten einde komen van de pandemie, het afnemende aantal landen dat nog COVID-19-gerelateerde inreisvoorwaarden hanteert en het wegvallen van de Europese juridische status van het DCC, ben ik van mening dat de inzet van het DCC niet langer proportioneel is. Ik zie op dit moment dan ook geen noodzaak om een nationale wettelijke grondslag te creëren, op basis waarvan Nederland DCC’s kan blijven uitgeven. Om deze reden heb ik besloten om de uitgifte van DCC’s via de CoronaCheck-app en andere hiervoor opgezette portalen per 1 juli 2023 te beëindigen. Hiermee sluit ik niet uit dat op een later moment wordt aangesloten op een internationaal digitaal systeem, indien dat op dat moment wenselijk wordt geacht.

Als alternatief voor een DCC kunnen burgers, indien nodig, een overzicht van hun vaccinaties inzien en printen via MijnRIVM (indien toestemming is gegeven voor het delen van gegevens met het RIVM) of aanvragen bij de vaccinatiezetter. Ook is het mogelijk om vaccinaties met terugwerkende kracht te laten bijschrijven in het gele boekje. In het verleden ontvangen testuitslagen van de GGD zijn te raadplegen via coronatest.nl.

Deze overzichten zijn géén door de overheid uitgegeven, verifieerbare bewijzen en worden mogelijk niet door alle landen en private partijen geaccepteerd. Een archiefversie van de CoronaCheck-app blijft daarom tot eind 2023 in de lucht, waarin DCC’s die vóór 1 juli 2023 zijn ingeladen in statische vorm beschikbaar blijven. Dat wil zeggen dat de app enkel nog gegevens toont die lokaal op het apparaat staan opgeslagen. Bij het ontbreken van tijdig ingeladen DCC-gegevens zal de app na 1 juli 2023 niet meer functioneel zijn.

Daarnaast hebben burgers nog tot en met 30 juni 2023 de mogelijkheid om een papieren DCC op te vragen, bijvoorbeeld door een versie in pdf-formaat te genereren via coronacheck.nl/print of door een uitdraai aan te vragen bij de helpdesk van CoronaCheck (0800-1421). Dit papieren DCC kan na uitgifte nog één jaar gebruikt worden ten behoeve van internationale reizen. Tot slot blijft het bij een voorgenomen reis naar het buitenland mogelijk om via een commerciële testaanbieder een testcertificaat te verkrijgen.

Ik zal over de aanpassing van het DCC-beleid via de geëigende kanalen, zoals rijksoverheid.nl en sociale media, aan het publiek communiceren. Aan reizigers die naar een land buiten de EU reizen doe ik de oproep om goed voorbereid op reis te gaan. Informatie over de geldende inreisvoorwaarden van het land van bestemming kan worden geraadpleegd via wijsopreis.nl.

De Minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, EJ. Kuipers

Naar boven