22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie

Nr. 3100 BRIEF VAN DE MINISTERS VAN JUSTITIE EN VEILIGHEID EN VOOR RECHTSBESCHERMING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 6 mei 2021

In acht genomen de afspraak gemaakt in het AO van 15 januari 2020 inzake EU-informatievoorziening¹, treft u bijgaand het antwoord van het kabinet op de op 24 maart 2021 gesloten consultatie van de Commissie getiteld «Digitalisation of cross-border judicial cooperation» ².

Ter toelichting merk ik graag het volgende op. Dit initiatief volgt op de mededeling van de Commissie over digitalisering van justitie in de Europese Unie, aangenomen door de Commissie op 2 december jl. Het fiche over deze mededeling is de Kamer op 29 januari jl. toegezonden.³ De Commissie wil met deze consultatie standpunten en gegevens verzamelen over grensoverschrijdende digitale samenwerking in de justitiesector. Daarmee heeft de consultatie betrekking op verschillende vormen van gegevensuitwisseling tussen burgers, bedrijven, en nationale autoriteiten in de lidstaten, zowel op privaatrechtelijk als strafrechtelijk vlak. De consultatie ziet op aangelegenheden die uiteenlopen van een burger die een huis wil aankopen in een andere lidstaat en zich daarvoor bij de notaris meldt, de betekenis van gerechtelijke vonnissen, de wens om inzage in de voortgang van een strafzaak door slachtoffers van een strafbaar feit, het verkrijgen van informatie over een strafblad, tot de uitwisseling van grote bestanden met multimediale gegevens tussen opsporingsambtenaren.

Deze brede insteek maakt dat geen eensluidend standpunt kan worden ingenomen m.b.t. een aantal van de gestelde vragen in de consultatie. Dat betreft onder meer de vraag welk scenario voor digitalisering van grensoverschrijdende samenwerking in de justitiesector wordt geprefereerd, de betrokkenheid van EU-instanties, of bijvoorbeeld de wenselijkheid van een door de EU ontwikkelde IT-oplossing voor gegevensuitwisseling. Eén en ander kan immers sterk afhankelijk zijn van onder meer de betrokken actoren en het benodigde beveiligingsniveau. In algemene zin onderschrijft het kabinet het belang van digitalisering van de justitiesector, met als belangrijke uitgangspunten de principes van digital by default, digitale inclusiviteit, en het waarborgen van fundamentele rechten, waaronder de toegang tot het recht. Ook dienen uiteraard de kernwaarden van de rechtspraak, zoals onafhankelijkheid, toegankelijkheid, openbaarheid, en equality of arms, te worden geborgd.

Relevant is op te merken dat Nederland de afgelopen jaren heeft bijgedragen aan de ontwikkeling van e-CODEX. E-CODEX is gebaseerd op de standaard voor het berichtenverkeer binnen het Nederlandse politie- en justitiedomein en biedt een digitale technische oplossing voor snelle, betrouwbare en veilige online grensoverschrijdende gegevensuitwisseling tussen bevoegde justitiële autoriteiten. E-CODEX wordt bijvoorbeeld benut door het CJIB voor de uitwisseling met Duitse en Franse tegenhangers van openstaande vorderingen bij onbetaalde verkeersboetes. Dit belangrijke element van digitale samenwerking wordt behandeld in een voorstel voor een verordening inzake e-CODEX, zoals gepresenteerd door de Commissie op 2 december jl. De onderhandelingen over deze verordening zijn op dit moment gaande.

De huidige consultatie over grensoverschrijdende digitale gegevensuitwisseling in de justitiesector is één van de acties die voortvloeien uit de eerdergenoemde mededeling van de Commissie. Zo overweegt de Commissie de oprichting van een «Mijn e-justitieruimte» als toegangspunt om alle juridische documenten waar burgers toegang toe hebben weer te geven, en ziet de Commissie het digitaal ontsluiten van registers en databases als een prioriteit. Waar aangewezen zal ik uw Kamer de komende periode over deze initiatieven nader informeren.

De Minister van Justitie en Veiligheid, F.B.J. Grapperhaus

De Minister voor Rechtsbescherming, S. Dekker

---

1 Kamerstuk 22 112, nr. 2898

2 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl

3 Kamerstuk 22 112, nr. 3027