22 112 Nieuwe Commissievoorstellen en initiatieven van de lidstaten van de Europese Unie

Nr. 1802 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 28 februari 2014

Overeenkomstig de bestaande afspraken heb ik de eer u hierbij vijf fiches aan te bieden die werden opgesteld door de werkgroep Beoordeling Nieuwe Commissievoorstellen (BNC).

Fiche 1: Verordening toegang van werknemers tot mobiliteitsdiensten en verdere integratie arbeidsmarkten (EURES) (Kamerstuk 22 112, nr. 1798)

Fiche 2: Mededeling blauwe energie (Kamerstuk 22 112, nr. 1799)

Fiche 3: Mededeling Europees Industriebeleid (Kamerstuk 22 112, nr. 1800)

Fiche 4: Besluit Stabiliteitsreserve Europees emissiehandelssysteem (Kamerstuk 22 112, nr. 1801)

Fiche 5: Mededeling visie voor de interne markt voor industriële producten

De Minister van Buitenlandse Zaken, F.C.G.M. Timmermans

Fiche: Mededeling visie voor de interne markt voor industriële producten

1. Algemene gegevens

Titel voorstel

Mededeling van de Commissie aan het Europees Parlement, de Raad en het Europees Economisch en Sociaal Comité, een visie voor de interne markt voor industriële producten.

Datum ontvangst Commissiedocument

22 Januari 2014

Nr. Commissiedocument

COM(2014) 25

Nr. impact assessment Commissie en Opinie Impact-assessment Board

Niet opgesteld

Behandelingstraject Raad

Raad voor Concurrentievermogen

Eerstverantwoordelijk ministerie

Ministerie van Economische Zaken

2. Essentie voorstel

Europese wetgeving voor industrieel geproduceerde producten heeft als doel publieke belangen zoals veiligheid, gezondheid en milieu te beschermen en tegelijkertijd het vrij verkeer van deze producten te garanderen. Op basis van een evaluatie en een openbare enquête identificeert de Commissie nu aandachtsgebieden voor de huidige wetgeving. Tevens geeft de Commissie met deze mededeling een visie op de interne markt voor industrieel geproduceerde producten voor het komende decennium.

De mededeling ziet op alle industrieel geproduceerde producten, niet zijnde voedsel. Op een aantal specifieke productgroepen, zoals medische hulpmiddelen, bouwproducten, cosmetica en chemische producten heeft deze mededeling geen betrekking omdat de wetgeving voor deze producten reeds in herziening is of recent herzien is.

De algemene conclusie van de evaluatie is dat de bestaande wetgeving van belang is om publieke belangen als veiligheid, gezondheid en milieu te beschermen en voldoende flexibel is om op veranderingen in te spelen, maar dat er nog wel punten voor verbetering vatbaar zijn. Voor een aantal aandachtsgebieden zoals handhaving, innovatie en digitalisering, de verbinding tussen producten en diensten, verordeningen in plaats van richtlijnen, eenvoud voor bedrijfsleven en de wereldmarkt, zijn concrete acties in de mededeling opgenomen.

De acties staan vooral in het teken van samenvoegen van bestaande wetgeving en versterken van handhaving, zonder het bedrijfsleven meer te belasten. De Commissie kondigt aan met een wetgevingsvoorstel te komen om enerzijds economische sancties te harmoniseren en anderzijds een horizontaal kader te maken zodat bepaalde verplichtingen niet in alle afzonderlijke productregelgeving opgenomen hoeft te worden.

3. Wat is de Nederlandse grondhouding ten aanzien van de bevoegdheidsvaststelling, subsidiariteit en proportionaliteit van deze mededeling en de eventueel daarin aangekondigde concrete wet- en regelgeving? Hoe schat Nederland de financiële gevolgen in, alsmede de gevolgen op het gebied van regeldruk en administratieve lasten?

Bevoegdheidsvaststelling

De acties in de mededeling inclusief het daarin aangekondigde wetsvoorstel hebben betrekking op de interne markt voor producten. Dit is een gedeelde bevoegdheid.

Subsidiariteit

De Nederlandse grondhouding over de subsidiariteit van het voorstel is positief met kanttekeningen. De acties in de mededeling inclusief het daarin aangekondigde wetsvoorstel hebben als doel de interne markt voor producten te verbeteren door onder andere de bestaande wetgeving met eisen voor het op de markt brengen van producten eenvoudiger te maken en te stroomlijnen. Dit kan alleen door de EU-wetgever worden gedaan. Ook voor problemen die worden veroorzaakt door ongelijke uitvoering van de wetgeving en bijbehorende toezicht en handhaving door de lidstaten is gecoördineerd optreden op EU-niveau nodig.

Wel plaatst Nederland kanttekeningen bij de aankondiging van een wetgevingsvoorstel met maatregelen om bestuursrechtelijke of civielrechtelijke economische sancties voor niet-naleving van productwetgeving te stroomlijnen en te harmoniseren. Lidstaten zijn namelijk in beginsel vrij om handhaving van Europese regelgeving naar eigen inzicht in te richten. Lokale omstandigheden kunnen van invloed zijn op de vraag wat de meest effectieve sanctie voor een bepaald geval is. Nederland is daarom niet overtuigd van de noodzaak om op dit vlak Europese regelgeving te maken. Daarom zal Nederland het voorstel te zijner tijd kritisch beoordelen.

Proportionaliteit

De Nederlandse grondhouding over de proportionaliteit van het voorstel is positief. Nederland is van mening dat de aangekondigde acties in de mededeling ten algemene in verhouding staan tot het doel van de mededeling, namelijk verbetering van de interne markt voor industriële producten.

Nederland tekent hierbij wel aan dat minder zware instrumenten, zoals het verzamelen en delen van informatie, meer in verhouding lijken te staan tot het door de Commissie genoemde probleem van wisselende toepassing van economische sancties. Nederland zal het aangekondigde voorstel voor het harmoniseren van economische sancties te zijner tijd ook ten aanzien van proportionaliteit kritisch beoordelen.

Financiële consequenties

Aan de aangekondigde acties zijn geen financiële consequenties verbonden en de acties kunnen binnen de bestaande financiële kaders worden uitgevoerd. Nederland is van mening dat de middelen gevonden dienen te worden binnen de in de Raad afgesproken financiële kaders van de EU-begroting 2014–2020 en dat deze moeten passen bij een prudente ontwikkeling van de jaarbegroting.

Inschatting van de gevolgen voor regeldruk en administratieve lasten

Een deel van het aangekondigde wetsvoorstel heeft als doel onderdelen van bestaande wetgeving samen te voegen en te versimpelen. Dit zal een positief effect hebben voor de regeldruk aangezien de kans op overlappende regelgeving en mogelijk conflicterende bepalingen daarmee verminderd wordt. Dit is met name relevant voor producten waar verschillende richtlijnen en/of verordeningen op van toepassing zijn. Voor zover nu beoordeeld kan worden zal het voorstel geen effect hebben op administratieve lasten omdat er geen nieuwe administratieve verplichtingen voorzien zijn. Nederland zal het voorstel te zijner tijd kritisch beoordelen op regeldruk en administratieve lasten.

4. Nederlandse positie over de mededeling

Zoals de Commissie aangeeft is de interne markt voor industrieel geproduceerde producten verantwoordelijk voor een aanzienlijk deel van het bruto binnenland product van de EU (22% in 2011). Ook voor Nederland is het goed functioneren van de interne markt voor industrieel geproduceerde producten van belang, het stimuleert de concurrentie en zorgt daardoor voor meer keuze voor consumenten, betere kwaliteit en lagere prijzen van producten. De interne markt voor producten is een succesvol onderdeel van de Europees interne markt. Ondanks het succes van de interne markt voor producten blijft het wel van belang regelmatig te onderzoeken of er nog knelpunten zijn en waar verbetering mogelijk is. Het juridisch kader moet goed aan blijven sluiten bij technologische en maatschappelijke ontwikkelingen om uit deze regelgeving voortvloeiende belemmeringen te voorkomen of weg te nemen. Daarom verwelkomt Nederland deze mededeling van de Commissie.

Nederland steunt de algemeen gekozen aanpak van de Commissie om de komende periode aanpassingen van het juridische kader beperkt te houden en zich daarbij op de korte termijn met name te richten op samenvoeging van bestaande wetgeving en versterking van de handhaving. Enerzijds is er de afgelopen jaren al veel gedaan aan verbetering van de wetgeving, zoals de stroomlijning van productrichtlijnen met het nieuwe wetgevingskader en de nieuwe normalisatieverordening. Anderzijds kunnen grootschalige aanpassingen van de wetgeving juist belastend zijn voor het bedrijfsleven, terwijl aanpassing van de wetgeving niet altijd nodig is om bepaalde knelpunten op te lossen.

De Commissie geeft aan dat de mededeling niet van toepassing is op chemische producten. Nederland gaat er hierbij van uit dat de Commissie ook bedoelt dat de genoemde acties geen betrekking hebben op de Europese verordening over de productie van en handel in chemische stoffen (REACH). Nederland zal dit ter bevestiging aan de Commissie vragen.

Het geheel aan wetgeving voor industrieel geproduceerde producten is relatief complex, zeker als verschillende richtlijnen en/of verordeningen van toepassing zijn op één product. Ten algemene is Nederland daarom voorstander van periodiek evalueren van deze regelgeving om te bezien of herziening wenselijk is. Nederland benadrukt het belang van de onderlinge samenhang van de verschillende regelgeving. Nederland steunt het voornemen van de Commissie om bij periodieke herzieningen van sectorale wetgeving te bezien of samenvoeging van wetgeving wenselijk en mogelijk is.

Verder kan Nederland zich goed vinden in het voornemen van de Commissie om te onderzoeken hoe beter omgegaan kan worden met de verbinding tussen diensten en producten. Ook steunt Nederland de aandacht van de Commissie voor innovatieve technologische ontwikkelingen en het gebruik van elektronische mogelijkheden voor de naleving van productwetgeving.

Nederland is het met Commissie eens dat een verordening bepaalde voordelen kan hebben ten opzichte van een richtlijn. De Commissie geeft aan dat van geval tot geval beoordeeld moeten wat het beste instrument is. Nederland steunt dit aangezien de aard van het te regelen onderwerp zich wel moet lenen voor rechtstreeks werkende regelgeving en dat zal per geval beoordeeld moeten worden.

De Commissie geeft aan de internationale convergentie van wetgeving en technische normen te willen bevorderen om zo de internationale handel te vergemakkelijken. Nederland onderstreept net als de Commissie dat dit niet ten koste mag gaan van het hoge beschermingsniveau van publieke belangen zoals veiligheid, gezondheid en milieu in de Europese Unie.

Ten aanzien van het aangekondigde wetgevingsvoorstel heeft Nederland ernstige twijfels over de subsidiariteit en proportionaliteit van de harmonisatie van economische sancties. Nederland zal dit voorstel te zijner tijd dan ook kritisch beoordelen en hier aandacht aan schenken in het voortraject.

Naar boven