21 501-34 Raad voor Onderwijs, Jeugd, Cultuur en Sport

Nr. 388 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 15 november 2022

Hierbij bied ik u de geannoteerde agenda van de Onderwijs-, Jeugd-, Cultuur- en Sportraad (OJCS-Raad) aan voor het onderdeel Jeugd, dat op maandag 28 november plaatsvindt, onder het Tsjechische voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie in Brussel.

In de bijlage worden de onderwerpen nader toegelicht en treft u per onderwerp het doel van de Raadsbehandeling, de inhoud van het onderwerp en de inzet van Nederland aan.

Nederland zal tijdens de Raad worden vertegenwoordigd door de Plaatsvervangend Permanent Vertegenwoordiger.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, M. van Ooijen

GEANNOTEERDE AGENDA OJCS RAAD- JEUGD

Jeugd – Maandag 28 november

Voor de Jeugdraad staan de volgende onderwerpen geagendeerd:

• Raadsconclusies inzake de intergenerationele dimensie van jeugd om dialoog en sociale cohesie te bevorderen

• Beleidsdebat: Europees Jaar van de Jeugd 2022

Raadsconclusies:

Inhoud

De Raadsconclusies inzake de intergenerationele dimensie van jeugd om dialoog en sociale cohesie te bevorderen, sluiten aan op de EU jeugdstrategie 2019–2027.

In het bijzonder het daarin opgenomen Europese jeugddoel drie over inclusie met als doel meer ruimte, kansen, middelen en programma's te bieden om dialoog en sociale cohesie te bevorderen en discriminatie en segregatie te bestrijden.

In de Raadsconclusies worden lidstaten uitgenodigd om aandacht te besteden aan het bevorderen van dialoog en samenhang tussen de verschillende generaties. Gesteld wordt dat het samenbrengen van de ervaring en competenties van verschillende generaties aanzienlijk kan bijdragen aan de opbouw van een vreedzame en hechte samenleving op basis van wederzijds respect, empathie, solidariteit en begrip van de behoeften van alle leeftijdsgroepen. De conclusies benadrukken daarnaast het belang van het betrekken van jongeren in de besluitvorming

Gewezen wordt op een mogelijke rol van het jongerenwerk en gebruik maken van bestaande programma’s zoals Erasmus+ en het Europees Solidariteitskorps. Er wordt verwezen naar jongeren die tijdens de pandemie en de toestroom van Oekraïense vluchtelingen in Europa vrijwilligerswerk deden in de lidstaten en het feit dat zij daarmee een belangrijke bijdrage leveren en solidariteit tussen generaties bevorderen.

De uitkomsten van de EU jeugddialoog, een voorbeeld van een belangrijk participatiemechanisme voor jongeren in de EU, zijn in de bijlage opgenomen.

In de Raadsconclusies worden lidstaten, Europese Commissie en stakeholders gevraagd onder andere specifiek aandacht te besteden aan jongeren uit minder kansrijke situaties; onderzoek te doen naar instrumenten voor intergenerationele dialoog en het ondersteunen van initiatieven op dat terrein en de uitwisseling van goede praktijkvoorbeelden.

Er wordt gewezen op het inzetten van bestaande middelen en mogelijkheden zoals de EU Jeugdcoördinator, het Europees Jaar van de Jeugd, peerlearning, burgerpanels, jongerenparlement, dialogen met beleidsmakers, het Europese jeugdportaal en Eurodesk. Ook wordt gesuggereerd om op lokaal, nationaal, regionaal en Europees niveau de intergenerationele dialoog tussen jongeren en belanghebbenden met een besluitvormingsmandaat te bevorderen. Aan alle actoren betrokken bij Europese samenwerkingsactiviteiten voor jeugd wordt gevraagd het bestaan van de Europese dag van de solidariteit tussen generaties (29 april) te promoten en te benutten. Ook wordt gewezen op het betrekken van de verschillende generaties bij activiteiten die gericht zijn op het bestrijden van desinformatie.

Achtergrond

Bevordering van jongerenparticipatie is één van de beginselen van de EU-Jeugd Strategie (2019–2027). Deze strategie heeft tot doel de betrokkenheid van jongeren in Europa bij het vormgeven van de samenleving en de politiek te ondersteunen. Met dit in gedachten wordt rekening gehouden met de mening van jongeren via bijvoorbeeld de EU Jeugddialoog en de opgenomen EU jeugddoelen. Hierbij is jeugddoel drie, Inclusive Societies, in het bijzonder actueel en relevant voor de betrokkenheid van jongeren.

Jongerenparticipatie gaat over het hebben en uitoefenen van rechten, kansen, gelijke toegang, ondersteuning en verantwoordelijkheden om deel te nemen en beslissingen te beïnvloeden. En ook om deel te nemen aan activiteiten die bijdragen aan het versterken van een samenleving die gebaseerd is op de waarden van de Europese Unie. Het is belangrijk om hierbij te kijken naar alle zaken die jongeren aangaan, waaronder ook de gelijkheid en solidariteit tussen de generaties.

De Raadsconclusies zijn niet bindend en de aanbevelingen in de tekst kunnen vooral gezien worden als uitnodigingen aan lidstaten, de Europese Commissie, jongerenorganisaties en jongerenwerk.

Inzet Nederland

Nederland vindt jongerenparticipatie van alle jongeren van belang, evenals het feit dat jongeren in staat worden gesteld op zinvolle wijze deel te nemen aan beslissingen over zaken die hen aangaan.

Ook wordt het belang van intergenerationele samenhang erkend. Daartoe bestaan in Nederland diverse initiatieven, zoals intergenerationele woonvormen, intergenerationele samenwerking met mensen met dementie en diverse activiteiten via bijvoorbeeld de Maatschappelijke Diensttijd zoals maatjesprojecten.

Nederland pleit ervoor dat de Raadsconclusies rekening houden met diversiteit in bevoegdheden binnen lidstaten en het subsidiariteits- en proportionaliteitsbeginsel.

Indicatie krachtenveld Raad

Alle lidstaten erkennen het belang van het bevorderen van de intergenerationele dimensie in het jeugdbeleid om de dialoog en sociale cohesie te bevorderen en kunnen zich vinden in dit voorstel voor de Raadsconclusies.

Beleidsdebat Europees Jaar van de Jeugd 2022

Doel en Inhoud Raadsbehandeling

Met het verkennende beleidsdebat wil het Tsjechische Voorzitterschap de lidstaten vragen hun bevindingen, opgedaan tijdens het Europees Jaar van de Jeugd, met elkaar te delen.

Het voorzitterschap geeft aan dat het belangrijk was om na de pandemie extra aandacht te hebben voor jongeren en stelt dat jongeren belangrijke spelers zijn bij het bouwen aan een groenere, meer inclusieve en digitale toekomst.

Gedurende 2022 hebben de lidstaten, de Europese Commissie en andere EU-instellingen, in samenwerking met belanghebbenden en jongeren, een aantal activiteiten op Europees, nationaal, regionaal en lokaal niveau georganiseerd.

Het debat zal worden gevoerd aan de hand van discussievragen:

• 1. Welke activiteiten die tijdens en na het Europees Jaar van de Jeugd 2022 worden georganiseerd, moeten verder worden ontwikkeld en uitgevoerd binnen jeugdbeleidsgebieden op nationaal en Europees niveau?

• 2. Jongeren zien graag dat het jeugdperspectief betrokken wordt bij beleid. Is deze benadering van de door jongeren geleide beleidsdiscussie in praktijk gebracht op lokaal, nationaal, regionaal en Europees niveau, en zo ja, hoe?

Achtergrond

Op 22 december 2021 werd 2022 uitgeroepen tot Europees Jaar van de Jeugd.

Het doel van het Europees Jaar van de Jeugd is om jongeren kansen te bieden om te leren, elkaar te ontmoeten en deel te nemen aan activiteiten in heel Europa.

In alle lidstaten zijn activiteiten georganiseerd voor en door jongeren. Er zijn nationale coördinatoren aangesteld om de bevordering van jeugdactiviteiten op nationaal en lokaal niveau te ondersteunen. Het belangrijkste communicatiekanaal van het Europees Jaar van de Jeugd is het Europees Jongerenportaal. Het portaal bevat een overzicht met de evenementen van het Jaar van de Jeugd die in de lidstaten plaatsvinden, zoals conferenties, opleidingen, workshops en wedstrijden.

Het beleidsdebat is bedoeld als een uitwisseling van informatie en verkennen van mogelijkheden om de in gang gezette activiteiten een mogelijke opvolging te geven en de integratie van een jeugdperspectief in de beleidsvorming op alle niveaus verder aan te moedigen.

In december zal de slotconferentie «Claim the Future» plaatsvinden. Het voorzitterschap geeft aan dat er hierbij voor een nieuwe benadering is gekozen: jeugdtaskforces zijn verantwoordelijk voor het aanwijzen van panels (met jongeren) tijdens deze slotconferentie.

Het agenderen van jongerenparticipatie – zoals tijdens het Europees Jaar van de Jeugd – is in lijn met de Europese Jeugdstrategie 2019–2027.

Inzet Nederland

Nederland onderstreept het belang van jongerenparticipatie en daarmee ook de extra aandacht hiervoor tijdens het Europees Jaar van de Jeugd.

Nederland zal tijdens het verkennende debat aangeven dat er voor dit jaar een nationaal coördinator, bestaande uit vertegenwoordigers van de Nationale Jeugdraad en het Nationaal Agentschap Erasmus+ en Europees Solidariteitskorps, is aangesteld. Deze partijen zijn in the lead omdat we zo kunnen realiseren dat jongeren het Europees jaar van de Jeugd vooral zelf inrichten. Er is dus ingezet op het zoveel mogelijk betrekken van jongeren en hun ideeën de activiteiten te laten bepalen.

Activiteiten richten zich o.a. op het verbeteren van het toekomstperspectief van jongeren op diverse terreinen zoals inclusie, klimaat, arbeidsmarkt, en (mentale) gezondheid.

Er zijn lokale en landelijke activiteiten georganiseerd en er wordt ook meegedaan aan Europese activiteiten, waaronder de genoemde Claim the Future conferentie. In december zal nog een meeting met beleidsmedewerkers van verschillende ministeries plaatsvinden waarbij het uitwisselen van ervaringen met jongerenparticipatie centraal zal staan en waar gekeken zal worden naar wat we kunnen leren van elkaars ervaringen en werkwijzen en van de tijdens het Europees Jaar van de Jeugd opgedane ervaringen.

Een in het oog springend initiatief was de door de Nederlandse jongerenvertegenwoordigers Europese Zaken georganiseerde activiteit «Brussels by Bike». Zij fietsten van Groningen naar Brussel en hebben onderweg – o.a. via gastlessen op

scholen – de mening van meer dan 800 jongeren opgehaald op de thema’s: burgerschap & democratie, zelfontplooiing, klimaat & duurzaamheid en inclusie.