21 501-34 Raad voor Onderwijs, Jeugd, Cultuur en Sport

Nr. 385 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN VOLKSGEZONDHEID, WELZIJN EN SPORT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 16 juni 2022

Hierbij stuur ik u het verslag van de Onderwijs-, Jeugd-, Cultuur- en Sportraad (OJCS-Raad) voor het onderdeel Jeugd, dat op 5 april 2022 heeft plaatsgevonden in Luxemburg, onder het Frans voorzitterschap van de Raad van de Europese Unie.

De Staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, M. van Ooijen

VERSLAG OJCS RAAD – JEUGD

Jeugd – Dinsdag 5 april

Voor de Jeugdraad stonden de volgende onderwerpen geagendeerd:

• Raadsconclusies over het betrekken van jongeren als facilitators voor verandering om de leefomgeving te beschermen

• Raadsaanbeveling over de mobiliteit van jonge vrijwilligers in de Europese Unie

• Beleidsdebat: Mobiliteit van jonge Europese vrijwilligers

Daarnaast lichtte de Oekraïense Minister van Jeugd en Sport, Vadym Huttsaid, de situatie in Oekraïne voor jongeren toe en dankte hij de lidstaten voor hun steun. Het triovoorzitterschap heeft een terugkoppeling gegeven van de lunch met het Europees Jeugdforum, en het aankomend Tsjechisch voorzitterschap heeft haar jeugdprioriteiten aangekondigd.

Raadsconclusies en Raadsaanbeveling

De Raadsaanbeveling over de mobiliteit van jonge vrijwilligers in de Europese Unie en de Raadsconclusies over het betrekken van jongeren als facilitators voor verandering om de leefomgeving te beschermen, werden unaniem aangenomen. Er is toegezegd de verklaringen van de gebruikelijke lidstaten over hun interpretatie van «gender» en «gendergelijkheid» bij te voegen.

Beleidsdebat: Mobiliteit van jonge Europese vrijwilligers

Voorzitterschap

Het Franse voorzitterschap vroeg lidstaten om in het beleidsdebat te spreken over hoe de synergie tussen nationaal en transnationaal vrijwilligerswerk te versterken, en hoe solidariteit, mobiliteit en Europees burgerschap onder jongeren gepromoot kan worden, en – mede met het oog op de situatie in Oekraïne – hoe jonge vrijwilligers de Europese waarden kunnen uitdragen. Het voorzitterschap concludeerde dat het vereenvoudigen van de toegang tot grensoverschrijdend vrijwilligerswerk, het erkennen van het belang van vrijwilligerswerk, en de participatie van alle jongeren, belangrijk zijn voor een stevige Europese Unie en Europees burgerschap.

Europese Commissie

De Europese Commissie deed een oproep aan alle Ministers om actief deel te nemen aan het Europese Jaar van de Jeugd. Ook gaf de Europese Commissie aan nader onderzoek te doen naar synergie tussen vrijwilligerswerk op nationaal en Europees niveau. Hiertoe wordt ook een peer learning activiteit georganiseerd waarbij aanvullend zal worden gekeken naar de inzet van vrijwilligerswerk gericht op vluchtelingen.

De Europese Commissie zal inzetten op een zo flexibel mogelijke invulling van Erasmus+ en het Europees Solidariteitskorps en bij de nieuwe aanmeldrondes voor Erasmus+ en het Europees Solidariteitskorps zal de situatie in Oekraïne worden betrokken.

Interventie lidstaten

Vrijwel alle lidstaten willen blijven inzetten op programma’s als Erasmus+ en het Europees Solidariteitskorps, al zouden die programma’s nog inclusiever kunnen worden door jongeren uit minder kansrijke situaties beter te betrekken. Meerdere lidstaten signaleerden dat de interesse voor vrijwilligerswerk en voor het Europees Solidariteitskorps is toegenomen. Veel lidstaten gaven aan dat jongeren ook actief zijn in het opvangen van vluchtelingen uit Oekraïne. Diverse lidstaten riepen dan ook op tot zoveel mogelijk flexibiliteit voor het betrekken van partnerlanden bij de bestaande Europese programma’s zoals Erasmus+ en het Europees Solidariteitskorps.

Ook het Europees Jaar van de Jeugd wordt als goed instrument gezien om transnationaal vrijwilligerswerk te bevorderen en Europees burgerschap te versterken. Vrijwilligerswerk kan nog beter erkend worden en mobiliteit meer bevorderd worden. Verder werd opgemerkt dat de Youth pass een nuttig instrument kan zijn bij de overgang van vrijwilligerswerk naar de arbeidsmarkt en werd gesuggereerd dat het voor het Europese Solidariteitskorps gehanteerde kwaliteitskeurmerk ook bruikbaar zou kunnen zijn in de nationale context. Een lidstaat deed de suggestie om nog meer aandacht te besteden aan de digitalisering van vrijwilligerswerk, en een andere lidstaat benadrukte het belang van Young to Young als een aanpak om de synergie tussen nationaal en Europees vrijwilligerswerk te vergroten

Nederland onderstreepte het belang van vrijwilligerswerk van jongeren: zowel in Nederland, zoals bijvoorbeeld via de Maatschappelijke Diensttijd, als grensoverschrijdend vrijwilligerswerk via Europese programma’s zoals Erasmus+ en het Europees Solidariteitskorps. Ook refereerde Nederland aan het specifieke voorbeeld van «bed-to-bed» waarbij Nederlandse jongeren geld ophaalden voor jonge vluchtelingen.

Toespraak Minister van Jeugd en Sport, Oekraïne

De Oekraïense Minister van Jeugd en Sport, Vadym Huttsaid, beschreef de schrijnende situatie in de Oekraïne. Hij gaf aan dat er – voor zover bekend – meer dan 2 miljoen kinderen ontheemd zijn en nog eens honderden gedood of gewond, waaronder jonge activisten. De steun van internationale partners is nodig om hulp te kunnen blijven verlenen aan Oekraïense jongeren. De Minister dankte de lidstaten voor de geboden hulp aan jonge vluchtelingen. Jongeren hebben perspectief nodig en daarvoor is veiligheid, maar ook toegang tot onderwijs, werk en vrijwilligerswerk nodig. Ook is er opvang voor slachtoffers van geweld nodig.

Europese programma’s als Erasmus+ en het Europees Solidariteitskorps kunnen zich al richten op jongeren uit partnerland Oekraïne.

Terugkoppeling Lunch met het Europees Jeugdforum

Het triovoorzitterschap heeft tijdens de lunch met het Europees Jeugdforum en verschillende Franse jeugdorganisaties gesproken over het aanmoedigen van transnationaal vrijwilligerswerk en over het mobiliseren van jongeren in het kader van Europees burgerschap. Daaruit kwam naar voren dat meer aan inclusie, gericht op jongeren uit minder kansrijke situaties, gedaan kan worden.

Werkprogramma van het aankomend Tsjechische voorzitterschap

Het aankomende Tsjechisch voorzitterschap gaf een toelichting en gaat zich in algemene zin richten op: veiligheid & weerbaarheid, welvaart & duurzaamheid, waarden & democratie.

Tsjechië wil specifiek ingaan op het Europese Jeugddoel drie: «een duurzaam en inclusief Europa». Er komen raadsconclusies over «de intergenerationele dimensie in het jeugddomein om dialoog en sociale cohesie te bewerkstelligen». Tijdens het Tsjechische voorzitterschap zal de EU Jeugddialoog wederom worden ondersteund met een jongerenconferentie. Daarnaast zal er een conferentie in het kader van het Europees Jaar van de Jeugd worden georganiseerd.