21 501-32 Landbouw- en Visserijraad

Nr. 1540 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 22 mei 2023

Op 30 mei 2023 vindt de Landbouw- en Visserijraad plaats in Brussel. Middels deze brief informeer ik de Kamer over de agenda van de Raad. Daarnaast informeer ik de Kamer over de vangstmogelijkheden voor sprot in het jaar 2023/2024.

Agenda Landbouw- en Visserijraad

Marktsituatie met betrekking tot invasie van Oekraïne

Opnieuw zal de Landbouw- en Visserijraad van gedachten wisselen over de ontwikkelingen op de landbouwmarkten. De Europese Commissie zal naar verwachting ingaan op de afspraken die op 28 april jl. gemaakt zijn met de vijf lidstaten die aan Oekraïne grenzen over het intrekken van unilaterale importverboden van een aantal landbouwproducten uit Oekraïne. Afgesproken is onder andere dat voor enkele Oekraïense producten doorvoer door deze vijf lidstaten verplicht wordt, dat doorvoer van Oekraïens graan naar andere lidstaten en derde landen verder wordt gefaciliteerd en dat voor steun aan getroffen lokale boeren in de grensregio’s een vergoeding van 100 miljoen euro vanuit de landbouwreserve wordt vrijgemaakt. Voorwaarde is dat de landen de unilaterale maatregelen intrekken.

Ik heb tijdens de afgelopen Landbouw- en Visserijraad mijn begrip getoond voor de EU-buurlanden van Oekraïne die nadelige gevolgen ondervinden van de toegenomen invoer vanuit Oekraïne, maar ook betreurd dat deze landen daartoe unilaterale maatregelen hebben ingesteld. Ik verwelkom een mogelijke oplossing voor deze problematiek, maar deze oplossing moet de economische steun aan Oekraïne niet ondermijnen, noch de integriteit van de interne markt schenden.

Omdat er de nodige vragen zijn over hoe de oplossing zich hier in de praktijk tot verhoudt, heeft Frankrijk met mijn steun en tien collega’s van andere lidstaten de Commissie op 10 mei jl. in een brief om opheldering gevraagd. Daarbij lijken nog niet alle vijf de lidstaten die unilaterale maatregelen hebben ingesteld deze in zijn geheel te hebben opgeheven.

Voedselveiligheid- en voedselverspillingsaspecten EU-verpakkingsverordening

Om de negatieve milieueffecten van verpakkingen en verpakkingsafval te verminderen heeft de Europese Commissie op 30 november jl. een voorstel voor een Verordening inzake Verpakkingen en Verpakkingsafval gepubliceerd. Middels een BNC-fiche is uw Kamer hierover geinformeerd op 27 januari jl.¹ Het voorstel is samen te vatten in drie categorieën: de reductie van de hoeveelheid verpakkingen, de recyclebaarheid van verpakkingen en het harmoniseren van de inzameling van verpakkingsmateriaal. Concreet wil de Commissie dit bereiken door het beperken van onnodige of overmatige verpakkingen, het stimuleren en verplichten van herbruikbare en hervulbare verpakkingen, het verminderen van de afhankelijkheid van primaire grondstoffen door hoogwaardige recycling, een verplicht statiegeldsysteem en een geharmoniseerd systeem voor informatielabelling over de samenstelling en de correcte afvalstroom van verpakkingen.

Het voorstel sluit aan bij de doelstelling van het kabinet om in 2050 een circulaire economie te hebben en het Nationaal Programma Circulaire Economie, dat eerder dit jaar met de Kamer gedeeld is. Het kabinet zet in op een hoger ambitieniveau voor wat betreft de hergebruik- en recyclingdoelstellingen, een grotere nadruk op duurzaam biogebaseerd plastic in verpakkingen en op meer ruimte voor lidstaten om een ambitieuzer nationaal beleid toe te passen dan de verordening vereist.

De toepassing van recyclaat mag niet ten koste gaan van de voedselveiligheid. Mogelijk kan de toepassing van recyclaat worden vereenvoudigd door de voedselveiligheidseisen anders te formuleren. De bereidheid hiertoe moet bestaan, zolang het niveau van consumentenbescherming behouden blijft. Dit zou kunnen betekenen dat er nieuwe eisen omtrent voedselveiligheid vastgelegd moeten worden, om het meer in lijn te brengen met de recyclingsregels. Voor wat betreft voedselveiligheid is het kabinet van mening dat dit niet in het geding komt door hergebruik van materialen, zolang het hygiënisch en chemisch veilig gebeurt.

Voor wat betreft het verminderen van voedselverspilling heeft het kabinet een hoge ambitie. Nederland ondersteunt voorstellen die daaraan een positieve bijdrage kunnen leveren. Het is daarbij goed de afweging te blijven maken tussen de (negatieve) impact van de verpakking in relatie tot voedselverspilling (dat ook negatieve klimaatimpact heeft) om te borgen dat er netto geen hogere negatieve impact ontstaat.

Diversenpunt: inzet van EU crisismaatregelen

Bij de bespreking over de ontwikkelingen op de landbouwmarkten zal ook een diversenpunt worden behandeld dat Kroatië heeft aangevraagd over korte- en langetermijnmaatregelen voor marktstabiliteit. Op dit moment is er nog geen achtergronddocument en is niet bekend wat Kroatië zal inbrengen.

Diversenpunt: marketing van diepvriesproducten

Kroatië heeft een informatiepunt op de agenda laten zetten over het vermarkten van bevroren vlees. Op dit moment hebben lidstaten verschillende regels voor de maximum houdbaarheidsdatum van bevroren vlees. Dit leidt volgens Kroatië tot een verschillende uitvoering bij voedselbedrijven en winkels/supermarkten. Kroatië stelt voor om de houdbaarheidsdatum van bevroren vlees op EU-niveau te reguleren. Nederland zal dit agendapunt aanhoren.

Diversenpunt: gevolgen van droogte voor landbouwsector

Op verzoek van Portugal zal de Landbouw- en Visserijraad spreken over de gevolgen van droogte voor de landbouwsector. Op moment van schrijven is er nog geen achtergronddocument bekend bij dit agendapunt.

Vangstmogelijkheden sprot 2023/2024 – update publicatie wetenschappelijke adviezen

Op 20 april jl. heeft de Internationale Raad voor het Onderzoek van de Zee (International Council for the Exploration of the Sea, ICES) de wetenschappelijke adviezen voor sprot in de Noordzee, Skagerrak, Kattegat en het Engelse Kanaal gepubliceerd. Voor sprot geldt dat de vangstmogelijkheden halverwege het jaar worden vastgesteld. De vangstmogelijkheden zullen van kracht zijn voor de periode van 1 juli 2023 tot en met 30 juni 2024. De Europese Commissie onderhandelt namens de EU in verschillende onderhandelingsverbanden op basis van het wetenschappelijk advies van ICES.

De vangstmogelijkheden voor sprot in de Noordzee, het Skagerrak en het Kattegat worden bepaald in onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk en Noorwegen die op korte termijn zullen aanvangen. Het wetenschappelijk advies voor dit bestand betreft een toename van 109% ten opzichte van het vangstadvies van vorig jaar. Het kabinetsbeleid is erop gericht om de wetenschappelijke adviezen op te volgen.

Voor sprot in het Engelse Kanaal geldt dat de vangstmogelijkheden hiertoe worden vastgesteld in onderhandelingen met het Verenigd Koninkrijk. Het wetenschappelijk advies voor dit bestand stelt een afname van 73,5% voor ten opzichte van het vangstadvies van vorig jaar. Reden hiertoe betreft de afname van de biomassa in de wetenschappelijke onderzoeken. Dit hangt samen met de lage vangsten door de EU en het Verenigd Koninkrijk vanaf 1 juli 2022. Ook hier zet Nederland in op het volgen van het wetenschappelijk advies en voorziet hiervoor een brede steun.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, P. Adema

---

1 Kamerstuk 22 112, nr. 3620.