21 501-32 Landbouw- en Visserijraad

36 045 Situatie in de Oekraïne

Nr. 1406 BRIEF VAN DE MINISTER VAN LANDBOUW, NATUUR EN VOEDSELKWALITEIT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 23 maart 2022

Zoals aangegeven in mijn brief van 10 maart jl. heb ik aan Wageningen Economisch Research (WEcR) gevraagd om onderzoek te doen naar de effecten in Nederland van de crisis in Oekraïne (Kamerstukken 21 501-32 en 36 045, nr. 1402). Het tweede deel van de onderzoeksresultaten bevat een verdieping op de effecten voor de voedselzekerheid en bied ik uw Kamer hierbij aan (zie bijlage)¹.

De analyse toont aan dat met uitzondering van de gebieden die getroffen worden door de huidige humanitaire crisis in Oekraïne, er vooralsnog geen tekort is aan voedsel: er is voldoende. Dit geldt zowel mondiaal, als in de EU of Nederland. De problemen zitten nu vooral in de toegang tot voedsel, wat vooral een gevolg is van de stijgende prijzen voor voedsel. Dit raakt vooral mensen in armere landen, die soms wel meer dan de helft van hun inkomen uitgeven aan voedsel.

Vooralsnog is dit eerste effect – beperkte toegang vanwege de gestegen prijzen – het belangrijkst. Dit effect doet zich zoals gezegd het meest dringend voor in de armere landen, maar ook in Europa/Nederland kunnen mensen in de knel komen vanwege de gestegen voedselprijzen. Deze gestegen voedselprijzen zijn het gevolg van én duurdere grondstoffen én duurdere energiekosten. Al voor de inval van Rusland in Oekraïne waren er stijgende prijzen voor energie en voedsel.

Naast de verminderde beschikbaarheid en toegang tot granen en oliezaden door de oorlog in Oekraïne, kan ook de beschikbaarheid en toegang tot kunstmest als gevolg van de handelsembargo’s met Rusland en Belarus in het gedrang komen.

Er kan schaarste optreden bij sommige producten in Nederland en/of de EU; dit hoeft echter geen bedreiging te vormen voor de voedselzekerheid omdat er (veelal) alternatieven beschikbaar zijn voor het product. Voor de langere termijn zijn er verschillende factoren die bepalen hoe de voedselzekerheid zich kan gaan ontwikkelen.

Nader onderzoek zal hier (een deel van de) antwoorden op geven wat ik zal meenemen in mijn verdere beleidsafwegingen. Zodra dit onderzoek gereed is zal ik dit met uw Kamer delen.

De Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, H. Staghouwer

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl