21 501-32 Landbouw- en Visserijraad

Nr. 1194 BRIEF VAN DE MINISTER VOOR BUITENLANDSE HANDEL EN ONTWIKKELINGSSAMENWERKING

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 10 juli 2019

Middels deze brief wordt uw Kamer geïnformeerd over een akkoord tussen de EU en de VS met betrekking tot allocatie van een bestaande quotum voor rundvlees van hoge kwaliteit. Hiermee is voorlopig een oplossing gevonden voor het lopende geschil tussen de EU en de VS als gevolg van het EU-verbod op de import van vlees afkomstig van met hormonen behandelde runderen. Hieronder wordt kort ingaan op de achtergrond van het geschil, de gevonden oplossing en de Nederlandse positie.

Achtergrond

De EU en de VS hebben een lopend geschil vanwege het Europese verbod op de import van vlees afkomstig van met hormonen behandelde runderen (verder: «hormoonvlees»). Het Beroepslichaam van de WTO (Appellate Body) bepaalde in 1998 dat het EU-invoerverbod op hormoonvlees in strijd was met artikel 5, lid 1, van de WTO-overeenkomst inzake sanitaire en fytosanitaire (SPS) maatregelen.1

Omdat de EU, ondanks deze WTO-uitspraak, het importverbod op hormoonvlees handhaaft, mag de VS sinds 1999 tegenmaatregelen nemen ter waarde van 116,8 miljoen dollar per jaar. Dit heeft de VS een aantal jaar gedaan in de vorm van verhoogde tarieven op tomaten, varkensvlees, chocola en vruchtensappen uit de EU. Na veel aanvullende procedures zijn de EU en de VS in 2009 tot een oplossing gekomen in een Memorandum of Understanding (MoU). In 2013 is het MoU gewijzigd.2

Op basis van dit MoU heeft de EU een tariefvrij WTO-importquotum (ook wel tariff rate quota, TRQ) van 45.000 ton voor rundvlees van dieren die niet zijn behandeld met hormonen geopend. De VS heeft hierop de eerder ingestelde tegenmaatregelen opgeheven. Het quotum staat open voor alle WTO-leden. Eind 2016 liet de VS weten ontevreden te zijn met de werking van het TRQ, omdat dit grotendeels werd gevuld door producenten buiten de VS. Sindsdien zijn de EU en de VS in gesprek over aanpassingen aan het MoU, om zo nieuwe tarieven op met name landbouwproducten te voorkomen.

Gevonden oplossing

Deze gesprekken hebben nu tot een oplossing geleid. De VS en de EU zijn overeengekomen dat een groot deel van het TRQ specifiek aan de VS wordt toegewezen. In jaar 1 van het akkoord wordt 18.500 ton van het TRQ aan de VS toegewezen. Dit groeit in zeven jaar naar 35.000 ton. De totale omvang van het TRQ blijft gelijk (45.000 ton).

Inmiddels exporteren ook andere WTO-leden naar de EU op basis van het quotum voor rundvlees van hoge kwaliteit. Op grond van artikel XIII, lid 2, van de GATT, moet een partij die een tariefcontingent verdeelt onder een aantal leverende landen, met alle belangrijke leverende landen overeenstemming bereiken over de verdeling van de aandelen in het tariefcontingent. Om ervoor te zorgen dat de landentoewijzing van het huidige tariefcontingent in overeenstemming is met de WTO-verplichtingen van de EU, moest de EU daarom trachten overeenstemming te bereiken met de andere belangrijke leverende landen in het kader van het tariefcontingent (Australië, Uruguay en Argentinië). Deze landen zijn inmiddels akkoord met de gemaakte afspraken, waardoor het akkoord nu gesloten en ondertekend kan worden.

Het akkoord wordt na ondertekening openbaar gemaakt. In de tussentijd kunnen leden van uw Kamer het akkoord inzien op het Ministerie van Buitenlandse Zaken.

Nederlandse positie

Deze nieuwe afspraak over de herverdeling van het bestaande quotum voor rundvlees van hoogwaardige kwaliteit is in een overeenkomst tussen de EU en de VS gezet. De Raad moet met gekwalificeerde meerderheid instemmen met de sluiting en ondertekening van dit akkoord. Dit akkoord staat als hamerpunt geagendeerd voor de Landbouw- en Visserijraad van 15 juli 2019.

Het kabinet is verheugd dat er een oplossing is gevonden met de VS en de andere belangrijke leverende landen. Het kabinet is dan ook voornemens in te stemmen met dit akkoord. Nederland heeft grote agrarische exportbelangen en juist deze export zou geraakt kunnen worden als de VS over zou gaan tot het instellen van tarieven. In eerdere communicatie liet de VS namelijk weten dat het tarieven op EU-landbouwproducten zou instellen als er geen oplossing gevonden werd. Het is positief dat dit voorkomen is. Het kabinet vindt het belangrijk dat de Commissie de goedkeuring heeft gekregen van andere belangrijke leverende landen. Hiermee is voorkomen dat deze landen in WTO-verband het bereikte akkoord tussen de EU en de VS aanvechten. Tenslotte is het goed dat juist in deze turbulente tijden op handelspolitiek gebied de EU en de VS tot een akkoord zijn gekomen waarmee de handelsrelatie versterkt in plaats van verzwakt wordt.

De Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, S.A.M. Kaag

Naar boven