21 501-31 Raad voor de Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken

Nr. 243 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 13 mei 2011

U treft hierbij de geannoteerde agenda aan voor de Raad van 19 mei 2011.

Deze Raad WSBVC, onderdeel Werkgelegenheid en Sociaal Beleid, staat in het teken van de Roma.

Het is niet gebruikelijk om een Raad WSBVC bijeen te roepen voor één onderwerp, maar het onderwerp Roma is één van de prioriteiten voor het Hongaars voorzitterschap. Het thema is door het Hongaarse voorzitterschap Europa-breed geagendeerd en de discussies in de verschillende raadsformaties zullen neerslaan in een voorzitterschapsrapport voor de Europese Raad van juni a.s.

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

H. G. J. Kamp

Geannoteerde agenda Raad voor Werkgelegenheid en Sociaal Beleid d.d. 19 mei 2011

Enige agendapunt: Een EU-Kader voor de nationale strategieën voor integratie van de Roma tot 2020

Deze halfdaagse Raad WSBVC staat volledig in het teken van de sociaal-economische inclusie van de Roma in Europa.

Aard van de bespreking

De Commissie zal haar mededeling van 5 april jl. presenteren over een «EU-kader voor de nationale strategieën voor integratie van de Roma tot 2020». De Raad zal over dit onderwerp van gedachten wisselen.

Tevens streeft het voorzitterschap naar aanname van Raadsconclusies hierover en naar het onderschrijven van een opinie van het Sociaal Beschermingscomité over Roma-inclusie.

Voorstel Commissie en Toelichting

Over de mededeling van de Commissie heeft de Kamer zeer onlangs een BNC-fiche ontvangen (Kamerstuk 22 112, 1166). Hierin is de verkorte inhoud van de mededeling te vinden alsmede de Nederlandse positie erover.

Kort gezegd ligt de focus van de mededeling over «een EU-kader voor de nationale strategieën voor integratie van de Roma tot 2020» op de sociaaleconomische inclusie van de Roma. Kern van de mededeling is dat de Commissie de lidstaten verzoekt om een nationale strategie voor integratie van de Roma op te stellen. Volgens de Commissie zou de doelstelling van de nationale strategieën moeten zijn om het gat op vier aandachtsgebieden te dichten tussen Roma en de rest van de bevolking. Dit betreffen de gebieden: scholing, werk, gezondheidszorg en huisvesting. Op deze vier terreinen zouden de lidstaten haalbare nationale doelen moeten stellen. De Commissie stelt verder dat de nationale strategieën de geografische verdeling van armoede en sociale uitsluiting zou moeten identificeren, nationale financiering zou moeten toewijzen aan acties voor Roma-inclusie. Ook zouden ze moeten zijn opgesteld, uitgevoerd en gemonitord in nauwe samenwerking met de Roma-gemeenschap en lokale en regionale autoriteiten. De Commissie zal jaarlijks verslag uitbrengen over de vorderingen ten aanzien van de integratie van de Roma in de lidstaten.

De Raadsconclusies richten zich op de sociaaleconomische inclusie van de Roma en verwelkomen de mededeling. In de Raadsconclusies wordt het belang van de betrokkenheid van de Roma-gemeenschap zelf benadrukt, alsmede het feit dat de omvang en de sociaaleconomische situatie van de Roma sterk verschilt tussen lidstaten. Verder worden de lidstaten uitgenodigd om de sociaaleconomische situatie van de Roma te verbeteren door het voeren van generiek beleid op de gebieden onderwijs, werkgelegenheid, huisvesting en gezondheidszorg. Hiertoe worden de lidstaten uitgenodigd om haalbare doelen te stellen op deze vier terreinen en voor het einde van 2011 hun beleid voor Roma-inclusie kenbaar te maken. Tevens worden de lidstaten en de Commissie in de Raadsconclusies uitgenodigd om de rechten van slachtoffers van mensenhandel te garanderen en daartoe gebruik te maken van de beschikbare instrumenten die op EU niveau beschikbaar zijn, waaronder richtlijn 2011/36/EU ter voorkoming en bestrijding van mensenhandel en de bescherming van slachtoffers daarvan.

De opinie van het Sociaal Beschermingscomité (SPC) benadrukt dat de primaire verantwoordelijkheid voor het verbeteren van de leefomstandigheden van de Roma bij de lidstaten ligt, maar dat het Europese niveau een belangrijke rol heeft in het ondersteunen van de inspanningen van de lidstaten. Het SPC verwelkomt daarom de suggestie van de Commissie om samenwerking op EU-niveau te versterken met betrekking tot de situatie van de Roma. Verder neemt het SPC kennis van de uitnodiging van de Commissie aan lidstaten om voor het einde van dit jaar hun beleid of maatregelen ten behoeve van Roma-inclusie kenbaar te maken. Het SPC benadrukt dat de situatie van de Roma een plaats heeft in het beleidsraamwerk van de Europa2020-strategie. Het is daarbij belangrijk dat er geen nieuwe rapportageverplichtingen worden opgelegd aan de lidstaten.

Nederlandse opstelling

Nederland is van mening dat het goed is dat er op Europees niveau aandacht is voor de maatschappelijke achterstelling van Roma. Nederland verwelkomt de mededeling in zoverre deze beoogt de positie van de Roma te versterken voor wat betreft scholing, werk, gezondheidszorg en huisvesting. Nederland vindt dat rekening moet worden gehouden met nationale omstandigheden bij het opstellen van een nationale Roma-strategie. Nederland heeft immers geen nationaal doelgroepenbeleid en kent een geringe Roma-populatie. Verder vindt Nederland het van belang dat ook het element grensoverschrijdende criminaliteit en mensenhandel onder Roma aandacht krijgt.

Nederland kan instemmen met de Raadsconclusies, aangezien er niet meer alleen gesproken wordt van nationale strategieën, maar van beleidsmaatregelen om de situatie van de Roma te verbeteren. Hier kunnen de maatregelen die Nederland neemt voor Roma binnen het generiek beleid, onder worden verstaan. Verder steunt Nederland de aandacht in de conclusies voor mensenhandel en voor de eigen verantwoordelijkheid van de Roma-gemeenschap.

Nederland onderschrijft de inhoud van de SPC-opinie. Nederland steunt de belangrijkste noties uit deze opinie dat de verbetering van de sociaaleconomische positie van de Roma primair de verantwoordelijkheid van de lidstaten is en dat de situatie van de Roma een plaats heeft binnen het beleidsraamwerk van de Europa2020-strategie.