21 501-31 Raad voor de Werkgelegenheid, Sociaal Beleid, Volksgezondheid en Consumentenzaken

Nr. 234 BRIEF VAN DE MINISTER VAN SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 februari 2011

Op 7 maart vindt de Raad Werkgelegenheid en Sociaal beleid te Brussel plaats. Ter voorbereiding van deze Raad zal een Europa overleg plaatsvinden op 3 maart.

Bijgaand treft u de geannoteerde agenda aan.

Tijdens de Raad zal een debat plaatsvinden over de werkgelegenheidsaspecten van de Europa 2020-strategie alsmede een debat naar aanleiding van de consultatie in het Groenboek pensioenen. Tevens staan op de agenda de gelijkheid van mannen en vrouwen in de EU en de ontwikkeling van een elektronisch systeem voor informatieuitwissling over de arbeidsvoorwaarden van gedetacheerde werknemers.

De minister van Sociale Zaken en Werkgelegenheid,

H. G. J. Kamp

Geannoteerde agenda Raad voor Werkgelegenheid en Sociaal Beleid d.d. 7 maart 2011

Agendapunt: Voorbereiding Voorjaarsraad 2011

a) European Semester, Annual Growth Survey

• i. Gezamenlijk werkgelegenheidsverslag in context van de Annual Growth Survey 2011: politieke begeleiding over werkgelegenheidsbeleid (Raadsconclusies)

• ii. Gezamenlijk Werkgelegenheidsverslag

• iii. Voorstel Raadsbesluit over Werkgelegenheidsrichtsnoeren (debat)

Aard van de bespreking

Het voorzitterschap streeft naar aanname door de Raad van de Raadsconclusies en het Gezamenlijk Werkgelegenheidsverslag 2011. Tevens is er een eerste standpuntbepaling over de Werkgelegenheidsrichtsnoeren voorzien.

Voorstel Commissie en Toelichting

i. The Joint Employment Report in the context of the Annual Growth Survey 2011: political guidance on employment policies

De Commissie presenteerde op 12 januari jl. haar eerste «Annual Growth Survey», waarmee een nieuwe cyclus van economisch bestuur in de Europese Unie wordt ingeluid. In de analyse worden de verschillende maatregelen samengebracht die noodzakelijk zijn om het herstel op de korte termijn te versterken, gelijke tred te houden met onze belangrijkste concurrenten en het pad naar de verwezenlijking van de doelstellingen van Europa 2020 te effenen.

De jaarlijkse economische vooruitzichten maken onderdeel uit van een aangepaste cyclus van economische beleidscoördinatie in de EU, het Europees semester. Doel van deze opzet is om de Commissie en de Europese Raad meer mogelijkheden te geven om lidstaten in een vroegtijdiger stadium aanwijzingen te geven voor het te volgen budgettaire en (macro-)economische beleid. Ook worden de verschillende bestaande processen voor economische beleidscoördinatie in de EU in deze opzet beter gesynchroniseerd, zodat de aanbevelingen voor de lidstaten die hieruit voortvloeien, onderling consistent zijn.

De Raadsconclusies bevestigen het belang dat de «Annual Growth Survey» plaatst op arbeidsmarktvraagstukken waarbij de onderlinge afhankelijkheid tussen al het macro-economische beleid, waaronder arbeidsmarktbeleid, een belangrijke rol speelt. Actieve insluitingsstrategieën zijn van belang om lange termijn uitsluiting te voorkomen en efficiëntie van uitgaven voor sociale zekerheid te bevorderen. Een gunstig klimaat voor banen en sterke economische groei, zijn nodig om meer en betere banen te creëren en het volledige potentieel van het menselijk kapitaal in de Unie te oogsten.

De Raadsconclusies geven ook aan dat op dit moment de nationale doelstellingen op het gebeid van de arbeidsparticipatie en armoede en sociale inclusie tezamen nog niet het afgesproken EU niveau halen.

ii. Gezamenlijk Werkgelegenheidsverslag

Het Gezamenlijk Werkgelegenheidsverslag is een rapportage over de werkgelegenheidsituatie in de Europese lidstaten. Het vormt onderdeel van de «Annual Growth Survey». Het geeft een beschrijving van de situatie waarin de verschillende arbeidsmarkten zich bevinden. Er is ook aandacht voor de sociale dimensie, zoals voor actieve integratie strategieën en armoede.

Het verslag geeft aan dat nu het herstel zich heeft aangekondigd, het van groot belang is om crisismaatregelen die een optimale allocatie van arbeid belemmeren, af te bouwen. Te lang aanhouden van deze maatregelen kan leiden tot concurrentieverlies en juist tegenwerken bij het beleid om de crisis achter ons de laten.

Tevens is het van groot belang dat bij het identificeren van groei-bevorderende hervormingen de focus ligt op kosten-effectiviteit van de maatregelen. Juist in een periode waarin overheden moeten bezuinigen en de economie en arbeidsmarkt willen hervormen, is deze nadruk van grote waarde.

Uitsluiting van de arbeidsmarkt, slechte arbeidsvoorwaarden en het gebrek aan mogelijkheden om stand te houden en carrière te maken op een gesegmenteerde arbeidsmarkt zijn belangrijke determinanten van armoede. Geïntegreerde actieve inclusie strategieën zijn nodig om de inzetbaarheid van de meest kwetsbaren te ondersteunen. De strategieën zijn nodig voor het combineren van inkomensondersteuning, toegang tot de arbeidsmarkt en toegang tot sociale zekerheid.

Het verslag geeft verder aan dat ook van belang is dat het arbeidsmarktbeleid tot doel heeft ervoor te zorgen dat de werkenden een loon ontvangen dat een waardig bestaan mogelijk maakt, door het aanpakken van de segmentering van de arbeidsmarkt, lage vaardigheden, en onderbenutting (waaronder onvrijwillige deeltijdarbeid), en het vergemakkelijken van de toegang tot de arbeidsmarkt voor alleenstaande ouders en tweeverdieners.

De meeste lidstaten hebben aangegeven dat de fiscale consolidatiemaatregelen van invloed zullen zijn op de socialebeschermingsstelsels.

iii. Voorstel Raadsbesluit Werkgelegenheidsrichtsnoeren

De geïntegreerde richtsnoeren van de Europa 2020 strategie geven de lidstaten wenken voor de inrichting van hun nationale beleid, met inachtneming van de uiteenlopende uitgangsposities en de nationale omstandigheden.

Op grond van deze richtsnoeren stellen de lidstaten nationale hervormingsprogramma's op, waarin zij beschrijven welke maatregelen zij in het kader van de nieuwe strategie zullen nemen. Het eerste Nationale Hervormingsprogramma onder de Europa 2020 strategie wordt in april 2011 opgeleverd.

Hoewel deze richtsnoeren jaarlijks moeten worden vastgesteld, dienen zij tot 2014 grotendeels stabiel te blijven, zodat alle aandacht kan uitgaan naar de uitvoering. De richtsnoeren voor 2011 zijn nog niet vastgesteld, maar zijn dezelfde als die in 2010 zijn vastgesteld. In de Raad WSB zal over de werkgelegenheidsrichtsnoeren een eerste standpuntbepaling plaatsvinden.

Nederlandse opstelling

Nederland kan instemmen met het Gezamenlijk Werkgelegenheidsverslag en met de Raadsconclusies. De Commissie geeft in haar analyse een goed overzicht van de maatregelen die lidstaten hebben genomen om de klap van de crisis op de arbeidsmarkt op te vangen.

b) Europese Platform tegen armoede en sociale uitsluiting:

• i. Europees kader voor sociale en territoriale cohesie (Raadsconclusies)

• ii. Vlaggeschip initiatief van de Europa 2020 Strategie (Opinie SPC)

Aard van de bespreking

Het voorzitterschap streeft naar aanname van Raadsconclusies en naar aanname van de opinie van het Sociaal Beschermingscomité (SPC).

Voorstel en toelichting

Als één van de kerninitiatieven van de Europa 2020 strategie zet de mededeling over het Armoedeplatform maatregelen uiteen om op alle niveaus werkzaamheden te ondersteunen om de EU doelstelling op het gebied van armoedebestrijding te halen.

De Raadsconclusies benadrukken dat inspanningen en instrumenten op EU-niveau en op nationaal niveau samen tot acties moeten leiden om armoede en sociale uitsluiting te voorkomen en te verlichten en aan het EU- kerndoel inzake armoede te voldoen. Ook benadrukt het dat het succes van de Europa 2020-strategie afhangt van de gelijktijdige verwezenlijking van alle kerndoelen. Om deze reden zijn geïntegreerde en elkaar wederzijds versterkende beleidsmaatregelen noodzakelijk. Hierbij kan sociale en territoriale samenhang alleen worden gerealiseerd als ook de meest kwetsbaren kunnen profiteren van groei en werk- gelegenheid. De open methode van coördinatie moet versterkt worden om de lidstaten beter te kunnen helpen hun nationale doelen inzake bevordering van sociale insluiting en armoedevermindering te halen.

De opinie van het SPC bevestigt het belang van een geïntegreerde benadering van Europa 2020 om armoede te voorkomen en om meervoudige aspecten van sociale uitsluiting te bestrijden. Het SPC is ervan overtuigd dat een coherente en concrete implementatie van deze geïntegreerde benadering alleen bereikt kan worden met de ondersteuning en commitment van alle belanghebbende partijen (zoals diverse overheden, sociale partners en sociale organisaties. Het SPC is voornemens om een actieve rol te nemen in de vormgeving van het Armoedeplatform. Het zal de vorderingen om armoede te reduceren op zowel lidstaat- als EU-niveau monitoren. De nieuwe context van de Europa 2020 markeert het belang van coördinatie, zoals de lidstaten onder de Open Methode van Coördinatie voor sociale bescherming en sociale inclusie hebben opgezet.

Nederlandse opstelling

Nederland kan instemmen met zowel de Raadsconclusies als de opinie van het Sociaal Beschermingscomité. Beiden sluiten aan aan de Nederlandse opvatting over de versterking van de Open Coördinatie Methode (OMC). Daarbij gaat het met name om het van elkaar leren, elkaar aansporen en het uitwisselen van good practices en kennis. De methode doet recht aan het feit dat beleid op het terrein van werkgelegenheid en sociale insluiting primair aan de lidstaten is, waarbij op EU-niveau slechts sprake kan zijn van ondersteuning. Voor Nederland is het van belang dat het Armoedeplatform invulling geeft aan dat OMC-proces.

c) Assessment of the social dimension of the Europe 2020 Strategy: 2011 Report of the Social Protection Committee (hoofdboodschappen)

Aard van de bespreking

Goedkeuring van de hoofdboodschappen behorende bij het rapport van het Sociale Beschermingscomité (SPC) over de sociale dimensie van de Europa 2020 strategie.

Voorstel en toelichting

Het SPC stelt jaarlijks een rapport op over de sociale dimensie van de Europa 2020 strategie. Deze eerste rapportage gaat nader in op de stand van zaken rondom armoede, waarbij ook naar het recente verleden wordt gekeken. De rapportage gaat met name in op de drie bij de EU armoededoelstelling horende indicatoren. Per indicator wordt ook de stand van zaken van de individuele lidstaten weergegeven. In de rapportage worden echter geen waardeoordelen gegeven. In de rapportage worden verder pensioenen, vrijwillig raamwerk voor sociale diensten en het monitoren van de sociale impact van de crisis belicht.

De hoofdboodschappen zijn een (politieke) reflectie van de rapportage. Zo zal het succes van de Europa 2020 strategie afhangen van de geïntegreerde en coherente benadering tussen alle relevante beleidsgebieden (sociaal, werkgelegenheid en economisch beleid). Daarnaast is het van belang dat er een nauwe samenwerking is tussen de diverse overheden, sociale partners en sociale organisaties. Groei, werkgelegenheid en onderwijs beleid zijn van cruciaal belang om armoede te reduceren.

Nederlandse opstelling

Nederland kan instemmen met de hoofdboodschappen behorende bij het SPC rapport over de sociale dimensie van de Europa 2020 strategie.

d) Agendapunt: Voorbereiding Tripartiete Sociale Top

Aard van de bespreking

Informatie van het Voorzitterschap

Voorstel en toelichting

Het Voorzitterschap zal de Raad informeren over de voorbereidingen voor de Tripartiete Sociale Top die plaatsvindt aan de vooravond van de Europese Raad van 23 en 24 maart 2011. De Tripartiete Top zal dit keer gewijd worden aan het thema van groei en banen in tijden van fiscale consolidatie.

De Top die een belangrijk instrument vormt in het kader van de Europese sociale dialoog, bestaat uit het Voorzitterschap van de Raad en de twee opeenvolgende voorzitterschappen, de Commissie en de sociale partners, vertegenwoordigd op Europees niveau. Deze Tripartiete Sociale Top komt minstens één keer per jaar bijeen, meestal de dag voorafgaande aan de Europese Raad. De agenda wordt bepaald door het Voorzitterschap, de Commissie en de sociale partners. Ter voorbereiding van deze Top bespreekt het Voorzitterschap zijn ideeën in de Raad. Het Voorzitterschap informeert de Europese Raad over de besprekingen in de Tripartiete Top.

Agendapunt: Verdere ontwikkeling van een elektronisch systeem voor informatieuitwissling om de administratieve samenwerking te vergemakkelijken in het raamwerk van de detacheringsrichtlijn, inclusief het starten van een pilot om de specifieke module van het IMI-systeem te testen.

Aard van de bespreking

Aanname van Raadsconclusies

Voorstel en toelichting

De Raad wordt gevraagd in te stemmen met Raadsconclusies die een pilot project lanceren over de ontwikkeling van een elektronisch systeem voor informatieuitwissling over de arbeidsvoorwaarden van gedetacheerde werknemers. Commissie en de lidstaten worden in de conclusies opgeroepen om een pilotproject in alle lidstaten te starten, bij voorkeur in het voorjaar van 2011. Het pilotproject heeft ten doel het testen van een specifieke module van het Interne Markt Informatiesysteem (IMI) voor het uitwisselen van informatie in het kader van de uitvoering van de detacheringsrichtlijn. In de raadsconclusies wordt de Commissie uitgenodigd om regelmatig te rapporteren over de resultaten van de pilot en om dit uiterlijk 1 jaar na lancering te evalueren.

Nederlandse opstelling

Nederland kan instemmen met de Raadsconclusies. Het IMI-systeem lijkt namelijk zeer geschikt voor informatie-uitwisseling in het kader van de detacheringsrichtlijn. Nederland steunt dan ook de ontwikkeling van een specifieke module en het testen hiervan in een pilot.

Agendapunt: Verbetering van het Europese Pact voor Gendergelijkheid

Aard van de bespreking

Aanname van Raadsconclusies

Voorstel en toelichting

Dit voorstel voor vernieuwing van het Europese Pact voor Gendergelijkheid is een vervolg op het eerste Europese Pact dat in 2006 is aangenomen. In het pact worden vier zwaartepunten genoemd: maatregelen ter bestrijding van de kloof tussen vrouwen en mannen bij werkgelegenheid en sociale bescherming, 2) bevorderen van een betere balans tussen werk en privé, 3) bestrijding van geweld tegen vrouwen, 4) verbeteren van de governance op het gebied van gender en van gender mainstreaming.

Nederlandse opstelling

Informatie over de Nederlandse opstelling is op dit moment niet te geven, aangezien de onderhandelingen over de conclusies zijn nog niet afgerond.

Agendapunt: Rapport van de Commissie over de gelijke behandeling van m/v 2011

Aard van de bespreking

De Commissie zal in de Raad een toelichting geven op het rapport gelijkheid tussen mannen en vrouwen 2011. Het is de achtste keer op rij dat de Commissie een rapport over dit onderwerp aanbiedt aan de Voorjaarsraad met data van alle 27 lidstaten.

Voorstel Commissie

De Commissie beschrijft de voortgang binnen de EU-lidstaten van het gelijke kansenbeleid voor mannen en vrouwen en het proces van gender mainstreaming binnen de Unie en de lidstaten. Focus ligt op het bereiken van effectieve gelijkheid door het verbeteren van zowel kwantitatieve als kwalitatieve aspecten.

Nederlandse opstelling

Nederland zal de informatie van de Commissie aanhoren.

Agendapunt: Rapport over de consultatie in het groenboek «Naar adequate, houdbare en zekere Europese pensioenstelsels»

Aard van de bespreking

Presentatie door de Commissie, gevolgd door een debat

Voorstel en toelichting

De termijn om te reageren op het groenboek Pensioenen verliep op 15 november vorig jaar. De Commissie is sindsdien de reacties aan het analyseren. De Commissie is nu zover dat zij tijdens de Raad de eerste resultaten kan presenteren van de groenboekconsultatie.

Ten tijde van het opstellen van deze geannoteerde agenda is nog onduidelijk of deze resultaten al voorafgaand aan de Raad zullen worden verspreid of niet.

Nederlandse opstelling

Nederland zal de presentatie van de Commissie aanhoren.

Zonder de beschikbaarheid van de uitkomsten van het groenboek zal Nederland de bekende inzet in het Europese pensioendebat naar voren brengen. Hoofdzaak daarbij is dat pensioenbeleid nationaal beleid is. De Europese inbreng dient zich te concentreren op een krachtige handhaving van het financieel-economische kader (met name het stabiliteits- en groeipact) in het algemeen.

Agendapunt: Diversen

(a) Informele bijeenkomst van de ministers voor werkgelegenheid

De Raad zal kennis nemen van informatie van het Hongaarse voorzitterschap over de informele bijeenkomst van werkgelegenheidsministers op 17 en 18 januari 2011.

(b) Wetgevende activiteiten

Informatie van het Hongaarse Voorzitterschap

(c) Werkprogramma van het Werkgelegenheidscomité 2011

Informatie van de voorzitter van het Werkgelegenheidscomité

(d) Werkprogramma van het Sociaal Beschermingscomité 2011

Informatie van de voorzitter van het Sociaal Beschermingscomité

(e) Voorbereiding G-20-bijeenkomst van de ministers van Sociale Zaken en Werkgelegenheid op 26–27 september 2011

Informatie van de Franse delegatie

Nederlandse opstelling

Nederland kan de informatie van het Voorzitterschap, de Franse delegatie en de voorzitters van het Werkgelegenheidscomité en het Sociaal Beschermingscomité aanhoren.