21 501-30 Raad voor Concurrentievermogen

Nr. 508 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 9 november 2020

Op 19 en 20 november organiseert het Duitse voorzitterschap via videoconferentie een Raad voor Concurrentievermogen voor de onderdelen interne markt en industrie (19 november) en ruimtevaart (20 november). Bijgevoegd vindt u de geannoteerde agenda met daarin de inzet van het kabinet.

De Raad zal spreken over het concurrentievermogen van de Europese industrie. Ook zijn er presentaties over het SME-Envoy Network, de nieuwe consumentenagenda van de Commissie en het werkprogramma van het aankomende Portugese voorzitterschap. De Raad zal ook spreken over de rol van Europa in de mondiale ruimtevaarteconomie.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, M.C.G. Keijzer

Geannoteerde Agenda videoconferentie Raad voor Concurrentievermogen 19 en 20 november

INTERNE MARKT EN INDUSTRIE

Optimaal gebruikmaken van herstel: een meer dynamische, veerkrachtige en concurrerende Europese industrie door investeringen in de groene transitie #cleanindustry

Beleidsdebat

De Raad zal van gedachten wisselen over het groene herstel van de Europese industrie, met als doel het bereiken van een weerbare en competitieve Europese industrie. Nederland steunt het recente voorstel van de Europese Commissie om het Europese klimaatdoel op te hogen naar ten minste 55% reductie in 2030 (t.o.v. 1990) en ziet dit als belangrijk signaal dat een groen herstel de weg voorwaarts is naar een competitieve en toekomstbestendige industrie – met bijbehorende verdienkansen en banen. Het Europese Emissiehandelsysteem (ETS) vertegenwoordigt een belangrijke ondersteunende pilaar en daarom pleit het kabinet voor een aanscherping van het ETS als prikkel voor industriële verduurzaming. Deze prikkel borgt namelijk een Europees gelijkspeelveld, voorkomt koolstoflekkage binnen de Europese Unie en bevordert de innovatie en ontwikkeling van belangrijke emissie reducerende technologieën, waaronder CC(U)S, waterstof, chemische recycling, en elektrificatie.

Naast deze prikkel is optimale ondersteuning van belang om groen herstel te bevorderen. Zo dient de wet- en regelgeving van het 2030 Europese emissiereductiedoel, voorzien voor implementatie in 2021, de transitie van alle sectoren waaronder ook de industrie ondersteunen. Ook Europese staatssteunkaders moeten worden herzien om de implementatie van nieuwe technologische ontwikkelingen, zoals waterstof en CCS, te versnellen. Tenslotte zijn diverse middelen beschikbaar gesteld voor financiële ondersteuning, in het kader van het EU Herstelpakket en het MFK, met ten minste 30% voor klimaat, die nu zijn/worden omgezet in verschillende verordeningen zoals het Recovery en Resilience Facility, Horizon Europe programma, etc. Daarnaast werkt de Commissie aan het opzetten van industriële allianties, zoals de schone waterstofalliantie, die een impuls moeten geven aan strategische en duurzame waardeketens.

Nationaal faciliteert Nederland groen herstel van de industrie door investeringen in de groene transformatie te stimuleren, zoals ook gepland in het Klimaatakkoord. Diverse stimuleringsmiddelen zijn beschikbaar om de industriële verduurzaming te bevorderen, zowel op het gebied van infrastructuur als onderzoek en implementatie van duurzame technologieën. De CO₂-heffing borgt de nationale klimaatdoelstelling voor de industrie.

Diversen

Onder de diversenpunten zal de Commissie het jaarlijkse rapport 2020 van het SME Envoy Network presenteren. Ook zal de Commissie het consumentenpakket kort toelichten. Tenslotte zal inkomend voorzitter van de Raad Portugal het werkprogramma voor de RvC onderdelen interne markt en industrie toelichten.

Onder het diversenpunt SME-Envoy network zal een terugkoppeling worden gegeven over de bijeenkomst van het SME-Envoy network van 17 november. Onder dit punt zal onder andere gesproken worden over de call-to-action Enabling Innovative Growth Enterprises to Grow for the European Future, die op initiatief van Nederland in goed overleg met Duitsland, namens het SME Envoy network gerepresenteerd zal worden.

In deze call-to-action wordt een oproep gedaan aan alle relevante actoren, waaronder EU-lidstaten en EU-instituties, om zich in te zetten voor het meer beschikbaar maken van financiering voor Europese innovatieve groeibedrijven. Dit is van belang, juist in de huidige COVID-19 crisis, omdat dergelijke financiering het behoud en de creatie van banen bevordert, billijke rendementen voor Europese spaarders en belastingbetalers stimuleert en leidt tot meer innovatie in Europa. Als de EU en de EU-lidstaten niet voldoende investeren in deze innovatieve groeibedrijven riskeert de EU een succesvolle transitie naar een meer groene en digitale economie. Daarbij kunnen Europese en Nederlandse bedrijven onvrijwillig het doelwit worden van opportunistische acquisities die niet in het belang van de Nederlandse en Europese economie zijn.

In lijn met deze call-to-action, is onlangs het Dutch Future Fund (DFF) aangekondigd door Invest-NL, EIF en het Rijk, waarmee de beschikbare hoeveelheid kapitaal voor Nederlandse innovatieve groeibedrijven vergroot wordt. Tevens wordt er gewerkt aan een Deeptech Fonds dat zich moet richten op kennisintensieve start- en scale-ups.

RUIMTEVAART

Beleidsdebat

Tijdens het RvC onderdeel ruimtevaart zal een beleidsdebat plaatsvinden over het versterken van de rol van Europa in de mondiale ruimtevaarteconomie. Nederland zal in dit kader het belang onderstrepen van Europese autonomie in samenhang met een open economie. Ook zal Nederland aangeven verheugd te zijn dat er een Europese dialoog zal worden gestart over verkeersmanagement in de ruimte (Space Traffic Management). Nederland erkent het belang van mondiale regels op dit gebied. Dit neemt echter niet weg dat er binnen de EU concrete stappen kunnen worden gezet, bijvoorbeeld op het gebied van technologieontwikkeling. Daarnaast zal Nederland ervoor pleiten dat Europa zoveel mogelijk eensgezind optreed in mondiale fora, zoals het VN-comité voor het vreedzame gebruik van de ruimte.

Na het RvC onderdeel ruimtevaart zal later die morgen een EU-ESA Ruimteraad plaatsvinden, waar ook vertegenwoordigers van ESA-lidstaten aan zullen deelnemen die geen onderdeel zijn van de EU. Daar zal een beleidsdebat plaatsvinden aan de hand van de raadsconclusies over de Europese visie op leidende principes voor de mondiale ruimtevaarteconomie («Orientations on the European contribution in establishing key principles for the global space economy»). De inzet van de raadsconclusies is het versterken van de Europese ruimtevaartsector en concurrentiepositie. De conclusies gaan onder andere in op sectorherstel van de COVID-19 crisis en het koesteren van autonome Europese toegang tot en gebruik van de ruimte, wat ruimteveiligheid en weerbaarheid versterkt. Ook zal worden ingegaan op de noodzaak voor betere samenwerking tussen de Europese Unie, de lidstaten en het Europese ruimtevaartagentschap ESA op de bijdrage die ruimtevaart kan leveren aan de digitale en groene transities. Alle EU- en ESA-lidstaten, inclusief Nederland, staan positief tegenover de voorgestelde raadsconclusies.