21 501-30 Raad voor Concurrentievermogen

Nr. 490 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN ECONOMISCHE ZAKEN EN KLIMAAT

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 5 juni 2020

Hierbij bied ik u het verslag van de ministeriële videoconferentie van 20 mei jl. aan. Tijdens de videoconferentie is gesproken over het pakket Toerisme en transport 2020, dat de Europese Commissie op 13 mei jl. gepresenteerd heeft, en hebben lidstaten elkaar geïnformeerd over hun appreciatie van het pakket.

De Staatssecretaris van Economische Zaken en Klimaat, M.C.G. Keijzer

Verslag videoconferentie toerisme 20 mei 2020

Tijdens de Raad hebben de lidstaten standpunten uitgewisseld over het pakket toerisme en transport 2020 en verder dat de Commissie op 13 mei heeft gepresenteerd. Uw Kamer ontvangt een Kamerbrief met een appreciatie van dit pakket separaat (Kamerstuk 22 112, nr. 2878).

Het Kroatische voorzitterschap benadrukte dat het belangrijk is om samen te werken op het gebied van gezondheid, transport en grenzen. Toerisme is niet alleen een sector op zich, maar raakt ook aan andere waardeketens en de interne markt. Commissaris Vălean (transport) gaf aan dat het belangrijk is om transport zo snel mogelijk weer op te starten en heeft daartoe voorstellen gedaan die in het pakket zijn opgenomen. Uitgangspunt is dat maatregelen proportioneel en op risico gebaseerd moeten zijn en dat vergelijkbare maatregelen hetzelfde moeten zijn in het land van aankomst en vertrek. De Commissaris heeft samen met Commissaris Reynders (justitie) een voorstel gepresenteerd dat richting geeft over hoe met vouchers moet worden omgegaan. Vouchers moeten beschermd worden tegen insolvabiliteit van een bedrijf en consumenten moeten uiterlijk na een jaar geld terug kunnen krijgen. Commissaris Breton (interne markt) gaf aan hij verwacht dat het coronavirus voorlopig nog wel even zal blijven en dat er anders over toerisme moet worden nagedacht. Het pakket dat op 13 mei jl. is gepresenteerd kan daarbij helpen. Hij benadrukte dat er geen discriminerende maatregelen door lidstaten mogen worden genomen die vrij verkeer ven goederen belemmeren, dat is alleen toegestaan als er gezondheidsrisico’s zijn. Het is dan ook belangrijk dat er goede informatie beschikbaar is, consumenten moeten erop kunnen vertrouwen dat ze veilig kunnen reizen. Commissaris Breton wil daarom ook een website lanceren waar lidstaten op basis van vrijwilligheid informatie kunnen plaatsen over de situatie in hun land die te raadplegen is voor reizigers. Commissaris Breton kondigde tenslotte aan dat eind 2020 een Ministeriële bijeenkomst over toerisme zal worden georganiseerd waar moet worden nagedacht over de toekomst van toerisme. De sector moet digitaler, duurzamer en weerbaarder worden om toekomstbestendig te zijn.

De meeste lidstaten gaven aan voorhet opheffen van de grensmaatregelen te zijn, in lijn met het non-discriminatieprincipe. Omdat de epidemiologische situatie voor veel lidstaten leidend is, is er behoefte om de ingestelde maatregelen veilig en gecoördineerd af te bouwen via objectieve parameters. Deze parameters zijn verder niet gespecificeerd. Een aantal lidstaten heeft met elkaar bilaterale of multilaterale zones gecreëerd, bijvoorbeeld de Baltische staten, waar grenzen weer zijn opengesteld. Andere lidstaten hebben gezondheidsprotocollen afgestemd op hun buurland om naast open grenzen ook dezelfde voorwaarden voor hygiëne te hebben in de toerismesector. Een aantal lidstaten heeft een gezamenlijke verklaring ondertekend voor het heropenen van de grenzen. Een aantal lidstaten sprak steun uit voor het opstellen van Europese protocollen en het creëren van sanitaire en veiligheidstandaarden voor één of meerdere onderdelen van de transport en toerismesector.

Veel lidstaten riepen op om vouchers aantrekkelijker te maken voor consumenten en om tegelijkertijd zekerheid te bieden aan het bedrijfsleven. Een aantal van hen riep de Commissie op om na te denken over Europese insolvabiliteitsgarantie voor luchtvaartvouchers. Andere lidstaten waren tevreden met de huidige focus van de Commissie op het consumentenbelang.

Een aantal lidstaten vroeg naar de plannen van de Commissie voor de interactieve website voor Europese toeristen. Ze gaven aan dat het belangrijk is dat de website Europese toeristen real time, betrouwbare informatie geeft over een reis die ze willen maken. Deze informatie dient te bestaan uit grensbeperkingen, sanitaire protocollen, afstandsregels en andere relevante zaken voor toeristen.

Veel lidstaten vroegen aandacht voor een duurzame en digitale transitie van de toerismesector en gaven aan dat dit een onderdeel moet zijn van zowel het herstelpakket als het lange termijn plan voor toerisme waarover tijdens de conferentie eind 2020 zal worden gesproken.

Veel lidstaten vroegen om extra financiële ondersteunding voor de toerismesector, ze riepen op om een apart fonds voor toerisme in te stellen of om onder het nieuwe Meerjarig Financieel Kader (MFK) middelen te alloceren voor toerisme. Een aantal lidstaten gaf aan dat steun nodig is, maar dat ze niet vooruit willen lopen op de MFK-discussie en dat gebruik moet worden gemaakt van reeds bestaande fondsen. Het werd niet nodig geacht om binnen het MFK en het herstelfonds middelen apart te alloceren voor toerisme. Enkele lidstaten wilden de versoepeling van staatssteunregels verlengen.

Nederland vindt dat het belangrijk is dat EU-voorstellen aanvullend moeten zijn op nationale maatregelen. De voorstellen van de Commissie zijn vrijwillig en moeten in samenwerking met het bedrijfsleven worden ingevoerd. Daarover vindt overleg plaats met brancheorganisaties. Nederland heeft aangegeven dat voor het herstel van de interne markt belangrijk is dat interne grenzen zo spoedig mogelijk worden heropend. Afbouw van maatregelen moet worden gebaseerd op objectieve parameters en op het non-discriminatie principe. Nederland heeft gevraagd hoe de Commissie de werking van de website voor zich ziet. Ook heeft Nederland aangegeven geen voorstander te zijn van verplichte aanname van vouchers door consumenten. Nederland heeft ten slotte aangegeven dat financiële steun voor de sector nodig is, maar wel uit bestaande fondsen.