21 501-30 Raad voor Concurrentievermogen

Nr. 249 BRIEF VAN DE MINISTER VAN ECONOMISCHE ZAKEN, LANDBOUW EN INNOVATIE

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 20 december 2010

Hierbij bied ik u het verslag aan van de Raad voor Concurrentievermogen van 10 december jongstleden. Nederland werd vertegenwoordigd door de staatssecretaris van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie.

Er is tijdens de Raad van gedachten gewisseld over het EU-octrooi. Daarnaast zijn conclusies aangenomen over de Interne Markt Akte, kansspelen en industriebeleid.

Onder het agendapunt diversen hebben het voorzitterschap en de Commissie

informatie gegeven over de richtlijn consumentenrechten, de vierde editie van het scorebord voor de consumentenmarkten, de dienstenrichtlijn, de conferentie over de omzetting van Europese richtlijnen in nationaal recht. Daarnaast gaf het komende Hongaarse voorzitterschap een toelichting op haar werkprogramma.

In de bijlage treft u per onderwerp een nadere toelichting. De volgende Raad voor Concurrentievermogen vindt plaats op 10 en 11 maart 2011.

De minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie,

M. J. M. Verhagen

EU-octrooi

Het voorzitterschap, bij monde van minister Van Quickenborne, leidde de discussie in door te wijzen op de brief van tien lidstaten aan de Commissie met het verzoek om tot versterkte samenwerking over te kunnen gaan en een brief van het VK met hetzelfde verzoek. Daarnaast wees het voorzitterschap op het advies van de juridische dienst van de Raad waaruit blijkt dat versterkte samenwerking in overeenstemming is met het Verdrag, niet discriminerend is en bijdraagt aan versterking van de interne markt. Tot slot wees het voorzitterschap een brief van Spanje en Italië waarin deze lidstaten hun zorg uitspreken over versterkte samenwerking.

De Commissie, bij monde van Commissaris Barnier, bevestigde de ontvangst van de brieven met het verzoek om over te gaan tot versterkte samenwerking. De Commissie concludeerde dat er sprake is van een impasse in de Raad en dat het niet lukt om binnen redelijke termijn tot besluitvorming te komen op basis van de benodigde unanimiteit. De Commissie gaf aan positief te staan tegenover het voorstel voor versterkte samenwerking en kondigde aan op 14 december met een voorstel voor autorisatie te komen. Dat moet dan vervolgens door het Europees Parlement worden goedgekeurd en aangenomen in de Raad op basis van gekwalificeerde meerderheid. De Commissie gaf aan ervoor te zullen waken dat de inhoudelijke voorstellen voor de versterkte samenwerking in lijn zijn met de doelstellingen van de interne markt en dat zoveel mogelijk lidstaten mee kunnen doen.

Nederland en de andere ondertekenaars van de brief over versterkte samenwerking lichtten hun verzoek aan de Commissie toe. Deze lidstaten gaven aan te betreuren dat is gebleken dat het niet mogelijk is om met alle 27 lidstaten een akkoord te bereiken. Het bedrijfsleven in de EU staat hierdoor op achterstand, terwijl ze juist nu nog concurrerender moeten worden op wereldschaal. Nederland en de andere lidstaten riepen de Commissie op om zo snel mogelijk met een voorstel voor goedkeuring van de versterkte samenwerking te komen en riepen andere lidstaten op om zich bij dit initiatief aan te sluiten. De ondertekenaars van de brief benadrukten voorts dat de inhoudelijke basis voor de versterkte samenwerking het Commissievoorstel moet zijn, aangevuld met enkele compromisvoorstellen van het voorzitterschap. Over deze voorstellen was eerder, op een aantal lidstaten na, brede consensus in de Raad. Deze lidstaten onderstreepten eveneens dat inhoudelijke voorstellen voor versterkte samenwerking moeten voldoen aan twee harde voorwaarden die eerder in de Raad zijn afgesproken: een kosteneffectieve regeling, die rechtszekerheid biedt. Veel andere lidstaten sloten zich aan bij de het verzoek van elf lidstaten om tot versterkte samenwerking over te gaan, en een aantal gaf aan dat te overwegen. Daarmee is er een overgrote meerderheid van lidstaten die deze stap willen zetten.

Twee lidstaten keerden zich tegen het verzoek van lidstaten voor versterkte samenwerking. Volgens deze lidstaten zijn nog niet alle opties onderzocht in de Raad en moet er verder worden gezocht naar een akkoord bij unanimiteit. Daarnaast spraken deze lidstaten zorg uit over juridische vragen rond het systeem voor geschillenbeslechting (octrooirechtspraak) en pleitten ervoor eerst het advies van het Hof van Justitie hieromtrent af te wachten alvorens verdere stappen richting versterkte samenwerking te zetten. Een aantal lidstaten en de Commissie stelden hierop dat al meer dan tien jaar gezocht wordt naar een oplossing voor de talenregeling en dat alle mogelijke opties zijn verkend. Ten aanzien van het punt van de geschillenbeslechting stelde de juridische dienst van de Raad dat een akkoord op dit punt geen juridische voorwaarde is voor de stap naar versterkte samenwerking.

Het voorzitterschap concludeerde dat een akkoord op basis van unanimiteit niet mogelijk is binnen een redelijk termijn en constateerde dat veel lidstaten zich hebben aangesloten bij het verzoek van elf lidstaten om tot versterkte samenwerking over te gaan. Het voorzitterschap memoreerde de analyse van de Commissie en de juridische dienst van de Raad dat versterkte samenwerking op dit terrein juridisch goed mogelijk is en dat de Commissie op 14 december haar voorstel voor autorisatie zal presenteren. Het aankomend Hongaars voorzitterschap gaf aan zich in te zullen zetten om zo snel mogelijk tot een akkoord te komen.

Mededeling Interne Markt Akte

Het voorzitterschap, bij monde van minister Van Quickenborne, gaf een korte toelichting op de concept raadsconclusies. In de conclusies wordt de mededeling verwelkomd en het belang van een goed functionerende interne markt voor burgers, consumenten en bedrijven bevestigd. Het voorzitterschap wees vervolgens op het belang dat de Raad voor Concurrentievermogen een geïntegreerde aanpak borgt vanuit het perspectief van de interne markt. Vervolgens lichtte de Commissie, bij monde van Commissaris Barnier, het voorstel toe. De Commissie doet 50 concrete voorstellen, gericht op het bevorderen van groei, concurrentievermogen en sociale vooruitgang. De mededeling is in consultatie gebracht om een brede publieke discussie te entameren. Tot eind februari 2011 kunnen alle belanghebbenden schriftelijk reageren aan de Commissie. Vervolgens nam de Raad de conclusies aan.

Mededeling EU-industriebeleid

Het voorzitterschap, bij monde van minister Marcourt, gaf een korte toelichting op de concept raadsconclusies. Het voorzitterschap benadrukte dat EU-industriebeleid nodig is in de concurrentie met andere economieën. Vervolgens was er een korte discussie van de lidstaten. Een aantal lidstaten waaronder Nederland, benadrukte het belang van een open economie. Aandacht voor een eerlijk speelveld is belangrijk, maar dat mag niet leiden tot het wederzijds ophogen van handelsbarrières. Een enkele lidstaat gaf aan dat het industriebeleid gericht moet zijn op afzonderlijke sectoren en dat de Europese bedrijven niet in het nadeel mogen zijn ten opzichte van bedrijven buiten de EU. De Raad nam vervolgens de conclusies aan.

Kansspelen

Het voorzitterschap, bij monde van minisister van Quickenborne, gaf een korte toelichting op de voorliggende conclusies die ingaan op twee elementen: 1) betere samenwerking tussen kansspelautoriteiten om de grensoverschrijdende uitdagingen bij kansspelen aan te pakken en 2) de noodzaal van erkenning van de specifieke rol van loterijen. Het Europees Parlement volgt de discussie in raadskader nauw. De Commissie, bij monde van Commissaris Barnier, liet zich in positieve zin uit over de conclusies en bevestigde dat de Commissie denkt aan een groenboek met een open consultatie richting lidstaten en stakeholders op punten als bescherming van minderjarigen, preventie van criminaliteit, bescherming tegen verslaving. Volgens de Commissie is een goede samenwerking tussen lidstaten op deze terreinen van belang. De consultatie zal de discussie op Europees niveau stimuleren, met inachtneming van de specifieke situaties in de verschillende lidstaten.

Twee lidstaten intervenieerden, waarbij één lidstaat aangaf dat dit onderwerp gevoelig ligt. Deze lidstaat hecht vooral aan de verwijzing naar de EU-verdragen en de rechtspraak van het Hof van Justitie op dit terrein en wijst er op dat de regels voor de interne markt de basis moeten vormen voor de verdere discussie. Een andere lidstaat gaf aan blij te zijn met de erkenning dat een lidstaat kan kiezen voor één of meer exploitanten van kansspelen. Vervolgens nam de Raad de conclusies aan.

Diversen

Herziene richtlijn consumentenrechten

Het voorzitterschap gaf aan dat in raadskader een akkoord is bereikt over de herziening van de richtlijn consumentenrechten. Zoals verwacht, wordt de reikwijdte van de richtlijn dusdanig ingeperkt dat het zich specifiek zal richten op uniforme Europese regels voor verkoop op afstand (via internet of telefoon) en verkoop buiten de verkoopruimte (onder meer colportage). De regelingen over garanties en algemene voorwaarden zijn zoals verwacht geschrapt. Nederland ziet in deze voorstellen zowel voor consumenten als voor ondernemers toegevoegde waarde. De consument wordt beter beschermd tegen overrompelende verkoopmethoden en tegelijkertijd wordt er ten aanzien van de werking van de interne markt voor consumenten en bedrijven een stap voorwaarts gezet. In het uiteindelijke totaalpakket wordt in Nederlandse optiek het juiste evenwicht tussen de belangen van consument en ondernemer gevonden. Dit akkoord zal worden bestendigd als hamerstuk in een Raad. Op basis van dit akkoord zullen voorzitterschap en Commissie in het kader van de codecisieprocedure onderhandelen met het Europees Parlement.

Conferentie over de omzetting van Europese richtlijnen in nationaal recht

Het voorzitterschap koppelde kort terug over de conferentie van 22 en 23 november jl. over de omzetting van EU-richtlijnen in nationaal recht. Volgens het voorzitterschap werd het belang van tijdige omzetting van EU-regels breed gedeeld onder de deelnemers en is gesproken over mogelijke maatregelen om de situatie verder te verbeteren.

Dienstenrichtlijn

De Commissie lichtte kort de stand van zaken toe met betrekking tot de implementatie van de dienstenrichtlijn in de lidstaten. De Commissie bezoekt vele lidstaten om workshops te houden over de implementatie. De Commissie gaf aan dat de één loketten nog niet overal optimaal functioneren. De Commissie gaf aan in 2011 met een mededeling te zullen komen over de wederzijdse evaluatie met daarin conclusies en voorstellen ter verbetering en/of aanvulling van de richtlijn.

Vierde editie scorebord consumentenmarkten

De Commissie gaf een korte toelichting op het consumentenscorebord en wees vooral op de internetmarkt en vleesmarkt als aandachtspunten. De Commissie kondigde aan op deze terreinen een vervolgstudie uit te zullen voeren.

Werkprogramma Hongaars EU-voorzitterschap

Het komend Hongaars voorzitterschap gaf een korte toelichting op de prioriteiten van haar voorzitterschap op het terrein van industrie en interne markt. Als prioriteiten noemde het komend voorzitterschap onder andere de Interne Markt Akte, de follow-up van de Europa 2020 strategie, schaarse grondstoffen, EU-octrooi, implementatie van de innovatie unie en de follow-up van de Small Business Act.