21 501-20 Europese Raad

Nr. 900 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 juli 2014

Hierbij bied ik u aan, mede namens de Minister-President, het verslag van de Europese Raad van 16 juli 2014.

De Minister van Buitenlandse Zaken, F.C.G.M. Timmermans

VERSLAG VAN DE EUROPESE RAAD VAN 16 JULI 2014

De Europese Raad besprak op 16 juli jl. de situatie in Oekraïne en besloot tot het nemen van nieuwe restrictieve maatregelen. Vervolgens vond een ontmoeting plaats met de inkomende voorzitter van de Europese Commissie. Ten slotte besprak de Europese Raad de stand van zaken ten aanzien van een aantal benoemingen. De bijeenkomst begon met de traditionele gedachtewisseling met de voorzitter van het Europees parlement, Martin Schulz (toespraak bijgevoegd¹).

Oekraïne

De Europese Raad veroordeelde de voortdurende illegale activiteiten van bewapende separatisten in Oost-Oekraïne en constateerde dat er niet voldoende voortgang was geboekt ten aanzien van de voorwaarden die de Europese Raad van 26-27 juni jl. heeft gesteld (instellen verificatiemechanisme staakt-het-vuren en effectieve grensbewaking, teruggave drie bezette grensposten, vrijlating alle gegijzelden in Oekraïne en onderhandelingen over vredesplan Porosjenko). De Europese Raad riep Rusland zijn invloed op de illegale bewapende groepen uit te oefenen en de stroom wapens en militanten die de grens over gaat te stoppen, met het oog op spoedige de-escalatie.

De Europese Raad gaf opdracht aan de Raad de sanctiecriteria te verruimen naar entiteiten, waaronder ook Russische, die materieel of financieel betrokken zijn bij acties die de territoriale integriteit en onafhankelijkheid van Oekraïne ondermijnen of bedreigen. Tevens verzocht de Europese Raad voor eind juli a.s. een lijst personen en entiteiten te identificeren onder de nieuwe criteria om toe te voegen aan de sanctielijst. Tevens kunnen personen en entiteiten worden overwogen die steun verlenen aan Russische beleidsverantwoordelijken voor de annexatie van de Krim of destabilisatie van Oost-Oekraïne. Daarnaast verzocht de Europese Raad de EIB (Europese Investeringsbank) en lidstaten in de EBRD (Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling) ondertekening van financiering aan te houden voor nieuwe projecten in Rusland. De Europese Commissie zal alle steunprogramma’s voor Rusland tegen het licht houden en waar mogelijk de uitvoering staken.

Tevens vroeg de Europese Raad de Commissie en EDEO verdere voorstellen voor maatregelen voor te bereiden ter versterking van het niet-erkenningsbeleid jegens de annexatie van de Krim en Sevastopol. De staatshoofden en regeringsleiders benadrukten dat verdergaande gerichte maatregelen zijn voorbereid en paraat staan deze door te voeren en bijeen te komen zodra de situatie daarom vraagt.

De Europese Raad herhaalde de boodschappen van steun voor de inspanningen van de OVSE, het commitment aan de trilaterale besprekingen over energie en het belang van ratificatie van het Associatieakkoord door Oekraïne met het oog op spoedige voorlopige uitvoering ervan. In dit licht verwelkomde de Europese Raad de trilaterale consultaties tussen Oekraïne, Rusland en de Europese Unie over de implementatie van het Associatieakkoord en het opzetten van een consultatiemechanisme om mogelijke problemen tussen Deep and Comprehensive Trade Area (DCFTA) en het Free Trade Agreement of the Commonwealth of Independent States (FTA CIS) te adresseren.

Gaza

De Europese Raad uitte grote zorg over de voortzetting van het geweld in Israël en Gaza en veroordeelde de raketbeschietingen vanuit Gaza op Israël waarbij burgers bestookt worden. Mede op verzoek van Nederland heeft de Europese Raad zich ervoor uitgesproken dat Israël het recht heeft de eigen bevolking te beschermen tegen dit soort aanvallen zolang dit proportioneel gebeurt en te allen tijde de bescherming van burgers verzekert. De Europese Raad betreurde de onschuldige doden in de Gazastrook en maakte zich grote zorgen over de snelle verslechtering van de humanitaire situatie. De Europese Raad riep beide partijen op tot de-escalatie en verwelkomde de inspanningen van partners in de regio als Egypte om een staakt-het-vuren tot stand te brengen. Hamas werd opgeroepen in te stemmen met een staakt-het-vuren. De Europese Raad drong aan op hervatting van diplomatiek overleg en op een twee-statenoplossing voor het Israëlisch-Palestijnse conflict, implementatie van Veiligheidsraadsresolutie 1860 en herhaalde het aanbod voor een politiek en economisch steunpakket en een speciaal geprivilegieerd partnerschap indien een finaal akkoord wordt bereikt.

Gedachtenwisseling met de inkomende voorzitter van de Europese Commissie

De Europese Raad wisselde van gedachten met de inkomende voorzitter van de Europese Commissie, de heer Juncker, die daags tevoren door het Europees Parlement was gekozen op voordracht van de Europese Raad. De heer Juncker zette zijn beleidsvoornemens uiteen langs de lijnen van de verklaring die hij op 15 juli jl. afgaf in het Europees Parlement. Het kabinet verwelkomt dat de beleidsvoornemens van de heer Juncker grote overeenstemming vertonen met de beleidsprioriteiten die de Europese Raad heeft vastgesteld in de Strategische Agenda. Ook verwelkomt het kabinet dat de Europese Raad heeft besloten regelmatig met de voorzitter van de Europese Commissie te beraadslagen over de implementatie van de Strategische Agenda. In dat kader is het tevens van belang dat in de Raad een discussie plaatsvindt over het ontwerp voor het jaarlijkse werkprogramma van de Commissie alvorens dat wordt vastgesteld. Ten slotte hecht het kabinet groot belang aan de wijze waarop de beleidsprioriteiten worden geïmplementeerd. Daarbij dienen subsidiariteit, proportionaliteit en de Betere Regelgeving-agenda een belangrijke rol te spelen. In dit kader is het kabinet verheugd over de oproep van de Europese Raad aan alle instituties om hun activiteiten te concentreren op gebieden waar de Unie een daadwerkelijk verschil kan maken. De organisatie van de Commissie moet hierop zijn ingericht. Tevens dient een versterkte dialoog plaats te vinden tussen de Commissie en nationale parlementen.

Benoemingen

De voorzitter van de Europese Raad, de heer van Rompuy, gaf een overzicht van de consultaties die hij de afgelopen tijd gevoerd heeft over een aantal topfuncties, met name het voorzitterschap van de Europese Raad en de functie van Hoge Vertegenwoordiger. Hij concludeerde dat er op dit moment nog onvoldoende overeenstemming bestaat onder de leden van de Europese Raad om tot besluitvorming over te kunnen gaan. Hij zal de komende weken zijn consultaties voortzetten. De Europese Raad zal op 30 augustus a.s. bijeenkomen om opnieuw over dit onderwerp te spreken.

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl