21 501-08 Milieuraad

Nr. 692 BRIEF VAN DE STAATSSECRETARIS VAN INFRASTRUCTUUR EN MILIEU

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 21 juni 2017

Op 13–14 juli a.s. vindt de informele Milieuraad onder Ests Voorzitterschap plaats in Tallinn. Hierbij ontvangt u, mede namens de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking, de geannoteerde agenda van deze Raad.

Het Estse Voorzitterschap heeft de onderwerpen Eco-innovatie en Internationale Klimaatonderhandelingen geagendeerd.

Eco-innovatie

Het Europese Eco-Innovatie Actie Plan (EcoAP, uit 2011) betreft technische en niet-technische innovatie voor het verminderen van milieudruk bij de productie en het gebruik van materialen en goederen. Daarbij gaat het onder andere om het verminderen van energie-, water- en landgebruik en van het gebruik van primaire grondstoffen en gevaarlijke stoffen. Het Actie Plan is vooral gericht op het midden- en kleinbedrijf (MKB) en biedt onder andere ondersteuning bij het opstellen van rendabele businesscases en bij bemiddeling tussen innovatieve MKB en private financiers.

Tijdens de informele Milieuraad zullen lidstaten van gedachten wisselen over de bijdrage van eco-innovatie aan de transitie naar een circulaire economie.

Inzet Nederland

Nederland ziet eco-innovatie als een cruciaal onderdeel om de transitie naar een circulaire economie te realiseren. Daarbij vindt Nederland niet-technische innovaties (zoals nieuwe businessmodellen) minstens zo belangrijk als technische innovaties. Nederland gebruikt een aantal instrumenten om eco-innovatie te stimuleren. Zo worden investeringen in schonere productiemiddelen gestimuleerd door middel van fiscale maatregelen en is het Topsectorenbeleid erop gericht innovatie in de negen meest toonaangevende sectoren te bevorderen.

Nederland ziet de aandacht van de Commissie voor het EcoAP afnemen sinds de publicatie van het circulaire economiepakket. Tijdens de Raad zal Nederland het belang van het Actie Plan benadrukken om het MKB te ondersteunen in de transitie naar een circulaire economie. Ook vindt Nederland dat eco-innovatie het behalen van de doelstelling op het terrein van Eco-design versnelt. Nederland zal onderstrepen dat voortschrijdende normstelling essentieel is om de marktvraag voor eco-innovaties te ondersteunen. Dit vraagt echter om een Europese aanpak waarbij een gelijk speelveld is gewaarborgd.

Ten slotte zal Nederland aandacht vragen voor de rol van lidstaten als «launching customer» van eco-innovatieve producten en processen. De huidige aanbestedings- en staatssteunregelgeving veroorzaken verschillende belemmeringen die het lidstaten bemoeilijkt om eco-innovatie vanuit maatschappelijk verantwoord inkopen te bevorderen. Nederland ziet het EcoAP als een mogelijk platform om de kansen en uitdagingen voor eco-innovatie met betrekking tot de huidige aanbestedings- en staatssteunregelgeving in kaart te brengen.

Indicatie krachtenveld

Veel lidstaten hechten belang aan het EcoAP en tevens aan actief beleid voor kennisoverdracht. Vooral Zuid- en Oost-Europese lidstaten zijn actief in het steunen van de ontwikkeling en vermarkting van eco-innovatieve oplossingen. In het Eco-innovera platform werken lidstaten (waaronder Nederland) samen aan een systemische benadering waarbij verschillende sectoren samen streven naar betere milieuprestaties. Lidstaten zijn kritisch op de beperkingen in de Europese aanbestedingsregels die eco-innovatieve aanbestedingen belemmeren.

Internationale Klimaataangelegenheden

Tijdens deze informele Milieuraad zal gesproken worden over hoe op een ambitieuze manier vooruitgang kan worden geboekt met betrekking tot klimaatactie en het Parijs Akkoord. Gezien de laatste internationale ontwikkelingen, waaronder de terugtrekking van de Verenigde Staten uit het klimaatakkoord, staat dit onderwerp hoog op de agenda.

De discussie in de Raad zal zich richten op kansen, verwachtingen en mogelijke uitdagingen bij het vooruit brengen van de transities en doelstellingen uit het Parijs Akkoord in samenwerking met niet-statelijke actoren. Daarnaast zal er een strategische discussie plaatsvinden over nationale en mondiale klimaatactie. Daarbij ligt de focus op de competitiviteit van de Europese Unie, het behoud van een leidende rol, en het nakomen van internationale verplichtingen.

Inzet Nederland

Nederland zet in op het uitvoeren van de gemaakte afspraken in Parijs. Op de lange termijn dient het Parijs Akkoord wereldwijd bij te dragen aan grote transities van energiesystemen, transportsystemen, consumptiepatronen, voedselproductie en infrastructuur. Met dat doel intensiveert Nederland de samenwerking in mondiale akkoorden, coalities, partnerschappen en initiatieven buiten het VN-klimaatcircuit, inclusief de samenwerking met niet-statelijke actoren. Nederland zal daarbij wijzen op het belang van versterkte samenwerking met staten en steden in de Verenigde Staten, zoals dat reeds gebeurt in de Under2Coalition en de Zero Emission Vehicle Alliance. De klimaatmissie naar Californië van mei jl. was daar een recente praktische uitwerking van.

Daarmee laat Nederland zien dat klimaatverandering niet alleen wordt aangepakt omdat het nodig is, maar dat klimaatactie eveneens een kans is. Dit doet Nederland door te werken aan onderwerpen waar het in uitblinkt en het verschil kan maken, zoals slimme en duurzame mobiliteit, klimaatadaptatie en klimaatslimme landbouw. Hierbij wordt klimaatactie vormgegeven als klimaatvriendelijke en klimaatbestendige ontwikkeling.

Indicatie krachtenveld

De EU staat achter de Overeenkomst van Parijs en wil een snelle implementatie. Er zijn geen indicaties van lidstaten die het voorbeeld van de VS willen volgen.

De Staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, S.A.M. Dijksma