21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 931 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 11 juli 2012

Hierbij zend ik u het verslag van de vergadering van de Eurogroep van 9 juli 2012 te Brussel.

De minister van Financiën, J. C. de Jager

Verslag van de Eurogroep van 9 juli 2012 te Brussel

De Eurogroep heeft gesproken over de stand van zaken in Spanje. Over Spanje wordt de Tweede Kamer in een aparte brief geïnformeerd (zie brief met Kamerstuk 21 501-07, nr. 932). Ook is gesproken over het verdere proces rond de steunaanvraag van Cyprus en de situatie in Griekenland. Met betrekking tot uitkering van een volgende tranche voor Griekenland heeft Nederland duidelijk aangegeven dat hierover pas gesproken kan worden nadat de resultaten van de huidige missie bekend zijn. Ook is besloten om eerst de resultaten van de fact finding missie naar Cyprus af te wachten voordat verder wordt gesproken over een programma voor Cyprus. Met betrekking tot de uitkomsten van de Eurozone top van 28 en 29 juni jl. heeft Nederland opnieuw de volgtijdelijkheid van de gemaakte afspraken benadrukt. Eerst zal het Europees toezicht en de Europese toezichthouder effectief moeten zijn. Pas wanneer dat het geval is, kan een beslissing worden genomen over de mogelijkheid voor directe herkapitalisatie uit het ESM. Zie bijgevoegd ook de verklaring van de Eurogroep over de Europese Raad¹. Tevens is besloten de Luxemburger Yves Mersch voor te dragen aan de Europese Raad als kandidaat voor de ECB bestuursraad. Tenslotte is Klaus Regling, de huidige directeur van het EFSF, benoemd tot nieuwe directeur van het ESM en is de termijn verlengd van de Luxemburgse premier Jean-Claude Juncker als voorzitter van de Eurogroep.

1. Spanje

Tijdens de Eurogroep is gesproken over de stand van zaken in Spanje. De Tweede Kamer wordt hier in een separate brief over geïnformeerd (Kamerstuk 21 501-07, nr. 932).

2. Cyprus

De Eurogroep heeft gesproken over het verdere proces rond de steunaanvraag van Cyprus. Na de officiële aanvraag van Cyprus op 25 juni jl. is er een fact finding missie van de Trojka van start gegaan om de stand van zaken op te nemen.

Nederland heeft in de Eurogroep ingezet op een goede voorbereiding van het Cypriotische programma, inclusief een schuldhoudbaarheidsanalyse uitgevoerd in samenwerking met het IMF en een analyse van de kwetsbaarheden in de financiële sector. Ook verdere IMF betrokkenheid is voor Nederland essentieel, zowel qua expertise als financieel. Nederland heeft in de Eurogroep benadrukt dat het belangrijk is dat er voldoende tijd wordt genomen om deze analyses uit te voeren; er is dan ook afgesproken om verder te spreken over het programma van Cyprus, nadat de resultaten van de fact finding missie bekend zijn.

3. Griekenland

De Eurogroep heeft gesproken over de situatie in Griekenland. Nu de verkiezingen achter de rug zijn en er een nieuwe Griekse regering gevormd is, is de Trojka naar Griekenland afgereisd om de stand van zaken in Griekenland vast te stellen. Nederland heeft in de Eurogroep aangegeven een volledige voortgangsrapportage van de Trojka af te wachten, voordat gesproken kan worden over de uitkering van het volgende deel van de lening. Eerdere bespreking hiervan is voor Nederland niet acceptabel. Met betrekking tot een eventuele verlenging van het programma voor Griekenland heeft Nederland aangegeven dat het hervormen van de economie en het op orde brengen van de overheidsfinanciën de enige manier is voor Griekenland om op langere termijn een beter toekomstperspectief te creëren.

4. ESM

Om het ESM operationeel te maken, worden verschillende richtlijnen opgesteld, waaronder de richtlijn voor de investeringsstrategie van het ESM en regels voor het personeel van het ESM. Deze richtlijnen zijn door de Eurogroep geaccordeerd. De betreffende richtlijnen zullen aan de Tweede Kamer worden verzonden. Ook is gesproken over de beprijzingsstrategie van bestaande instrumenten van het ESM. Deze richtlijn zal verder technisch uitgewerkt worden in de Eurogroup Working Group, waarna de extra Eurogroep van 20 juli a.s. hier naar verwachting een definitief besluit over zal nemen.

Ook is gesproken over de stand van zaken van het ratificatieproces van het ESM-Verdrag in de eurozone lidstaten. Zoals eerder vermeld, kan het ESM in werking treden als de leden die hebben ingestemd 90% van het kapitaal vertegenwoordigen. De verwachting is dat het ESM in juli 2012 in werking kan treden. Op moment van schrijven hebben negen lidstaten het complete ratificatieproces afgerond, te weten België, Griekenland, Estland, Frankrijk, Cyprus, Portugal, Slovenië, Slowakije en Finland. In Nederland hebben de Eerste en Tweede Kamer inmiddels het ESM-Verdrag goedgekeurd. Het Verdrag zal zo spoedig mogelijk in het Tractatenblad gepubliceerd worden, waarna de akte van goedkeuring zal worden ingediend bij de secretaris-generaal van de Europese Unie, waarmee het ratificatieproces voor Nederland is afgerond.

5. Follow-up Europese Raad

De Eurogroep heeft gesproken over het proces rond de uitwerking van de afspraken van de Europese Raad van 28 en 29 juni jl. Op de Europese Raad is in euroverband gesproken over de actuele situatie in de eurozone. In de eerste plaats is besloten, in lijn met de Nederlandse wensen zoals neergelegd in de Kamerbrief van 7 september 2011 aangaande de kabinetsvisie op versterking van de EMU, om zo snel mogelijk over te gaan tot één Europees bankentoezicht. Ten tweede kan, wanneer dit Europese toezicht effectief is, worden besloten het ESM de mogelijkheid te geven banken direct te herkapitaliseren. Dit biedt perspectief om op termijn de verwevenheid tussen overheden en banken te verminderen. Zie ook het verslag van de Europese Raad (Kamerstuk 21 501-20, nr. 668). De Eurogroep heeft de intentie van de Commissie verwelkomd om begin september a.s. voorstellen te presenteren voor één toezichtmechanisme, waar ook de ECB deel van uit zal maken. De Raad zou deze voorstellen tegen het einde van 2012 met urgentie moeten behandelen.

Nederland heeft tijdens de Eurogroep nog eens de volgtijdelijkheid van de implementatie van bovengenoemde benadrukt. Eerst zal het Europees toezicht en de Europese toezichthouder effectief moeten zijn. Pas wanneer dat het geval is, kan een beslissing worden genomen over de mogelijkheid voor directe herkapitalisatie uit het ESM. En pas dan kunnen lidstaten, onder de daarvoor geldende voorwaarden, in aanmerking komen voor directe herkapitalisatie.

Zoals afgesproken op de Europese Raad hebben de ECB en het EFSF een technische overeenkomst ondertekend, waardoor het EFSF effectief markt operaties kan uitvoeren. Zodra het ESM inwerking treedt, zal het ESM eenzelfde overeenkomst sluiten met de ECB.

Met betrekking tot Ierland heeft de Eurogroep afgesproken om in september, op basis van de zevende voortgangsrapportage van de Trojka, te spreken over technische oplossingen om de houdbaarheid van het goed presterende aanpassingsprogramma te verbeteren. Gelijke gevallen zullen op dezelfde manier behandeld worden, waarbij gewijzigde omstandigheden mee genomen zullen worden. De Eurogroep heeft de Trojka gevraagd om gedurende de vijfde review samen te werken met de Portugese overheid, om te zorgen dat het Portugese programma on track blijft.

Zie ook de bijgevoegde verklaring van de Eurogroep van 9 juli jl. over de follow-up van de Europese Raad van 28 en 29 juni jl.

6. Portugal

Voorafgaand aan de Eurogroep is middels een schriftelijke procedure ingestemd met uitkering van de volgende leningentranche aan Portugal. Het betreft hier een leningentranche van in totaal 4 miljard euro, waarvan 2,6 miljard euro afkomstig van Europa (EFSF en EFSM) en circa 1,4 miljard euro van het IMF.

Maandag 4 juni jl. is de vierde monitoringsmissie van de Trojka aan Portugal afgerond. Op basis van de voortgangrapportage van de Trojka heeft de EWG ingestemd met de uitkering van de volgende tranche van het EFSF. Daarnaast heeft de Commissie besloten tot uitkering van de volgende tranche aan Portugal uit het EFSM. Ook hier waren de conclusies van het rapport leidend bij de beslissing van de lidstaten van het eurogebied. De Trojka oordeelt dat de overeengekomen budgettaire, structurele, en financiële sector maatregelen zijn in voldoende mate uitgevoerd. De Tweede Kamer is hier reeds over geïnformeerd in de Kamerbrief met Kamerstuk 21 501-07, nr. 923, d.d. 2 juli 2012. De volgende monitoringsmissie staat gepland voor september 2012.

7. Benoemingen

De Eurogroep heeft gesproken over de opvolging van de Spanjaard González-Páramo, die zich bezig hield met bankbiljetten, marktoperaties, onderzoek, risico management en statistieken. De Eurogroep heeft de Luxemburger Yves Mersch aanbevolen als nieuw directielid van de ECB. Waarna de Ecofin Raad van 10 juli jl. Mersch formeel heeft aanbevolen aan de Europese Raad. Na raadpleging van het Europees Parlement en de Raad van Bestuur van de ECB zal vervolgens de Europese Raad het directielid op basis van gekwalificeerde meerderheid van stemmen benoemen. Nederland is tevreden met deze benoeming, aangezien het bijdraagt aan een evenwichtige samenstelling van de ECB bestuursraad op het gebied van monetaire expertise. Daarnaast is Klaus Regling, de huidige directeur van het EFSF, benoemd tot nieuwe directeur van het ESM en is de termijn verlengd van de Luxemburgse premier Jean-Claude Juncker als voorzitter van de Eurogroep.

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer.