21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1781 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 17 september 2021

Hierbij zend ik u het verslag van de videoconferentie van de Ecofinraad van 6 september 2021. De Ecofinraad sprak over de uitvoeringsbesluiten van de Raad in het kader van de faciliteit voor herstel en veerkracht (Recovery and Resilience Facility; RRF) voor Ierland en Tsjechië. Na de Ecofinraad zijn deze twee uitvoeringsbesluiten door middel van een schriftelijke procedure formeel goedgekeurd door de Raad.¹ In totaal zijn nu uitvoeringsbesluiten voor 18 lidstaten goedgekeurd. Deze lidstaten zijn begonnen met de implementatie van hun herstelplan, waardoor er spoedig uitbetalingsverzoeken kunnen volgen. Om die reden informeer ik uw Kamer graag over het proces omtrent de implementatiefase, zoals ik eerder deed in een brief van 3 mei over de fase waarin landen plannen inleveren die door de Raad besproken worden².

Met een goedgekeurd uitvoeringsbesluit wordt groen licht gegeven voor het verstrekken van voorfinanciering aan een lidstaat ter grootte van 13% van de omvang van de financiële middelen die met het uitvoeringsbesluit worden toegekend voor de uitvoering van het plan.³ ⁴ De verdere uitbetaling van middelen vindt plaats zodra een lidstaat mijlpalen en doelen heeft gehaald die zijn vastgesteld in (de annex van) het uitvoeringsbesluit. De Europese Commissie (de Commissie) beoordeelt na een verzoek tot uitbetaling van een lidstaat of de mijlpalen en doelen uit het herstelplan zijn bereikt. Lidstaten kunnen tweemaal per jaar een verzoek tot uitbetaling doen. Wanneer de Commissie tot een voorlopige positieve beoordeling komt vraagt zij het Economisch en Financieel Comité (EFC) om een opinie over de bereikte mijlpalen en doelen. Het EFC is een hoogambtelijk voorportaal voor de Ecofinraad. Het EFC moet bij het vaststellen van haar opinie streven naar consensus. De Commissie moet voor haar definitieve beoordeling rekening houden met de opinie van het EFC. Indien de uiteindelijke beoordeling door de Commissie positief is, zal de Commissie een besluit nemen tot uitbetaling van middelen via de zogenoemde onderzoeksprocedure van de comitologie.

Mochten een of meer lidstaten van oordeel zijn dat er ernstige afwijkingen zijn wat betreft een bevredigende verwezenlijking van de betrokken mijlpalen en doelen, dan kunnen zij de noodremprocedure inzetten. Als de noodremprocedure wordt ingezet zal de voorzitter van de Europese Raad verzocht worden om de kwestie op de agenda van de Europese Raad te zetten. De Commissie zal niet tot uitbetaling overgaan zolang de eerstvolgende Europese Raad de kwestie niet uitputtend heeft besproken.

De eerste betalingsverzoeken zullen naar verwachting nog dit najaar worden gedaan. Lidstaten kunnen maximaal twee keer per jaar een verzoek doen tot uitbetaling, tot eind 2026. Het totale aantal betalingsverzoeken per jaar is daarmee groot, en heeft betrekking op vele mijlpalen en doelen. Het kabinet zal zich bij de oordeelsvorming over de beoordeling van de Commissie voornamelijk richten op de belangrijkste hervormingsmaatregelen uit de uitvoeringsbesluiten, zoals weergegeven in de kabinetsappreciaties van deze voorstellen.

Om de informatievoorziening aan het parlement overzichtelijk te houden is het kabinet voornemens om uw Kamer periodiek, namelijk eens per kwartaal, een overzicht te sturen van de definitieve beoordeling van ingediende betalingsverzoeken door de Europese Commissie. In afwijking hierop is het kabinet voornemens uw Kamer onverwijld te informeren indien Nederland of een andere lidstaat noodzaak ziet tot het starten van de hierboven genoemde noodremprocedure.

De Minister van Financiën, W.B. Hoekstra

Verslag Ecofinraad 6 september 2021

Uitvoeringsbesluiten Recovery and Resilience Facility (RRF)

Tijdens de Ecofinraad stond de bespreking van de uitvoeringsbesluiten van de Raad in het kader van de faciliteit voor herstel en veerkracht (Recovery and Resilience Facility; RRF) voor Ierland en Tsjechië op de agenda.⁵ De kabinetsappreciatie van deze uitvoeringsbesluiten is op 30 augustus jl. aan de Tweede Kamer verstuurd.⁶ Na de Ecofinraad zijn deze twee uitvoeringsbesluiten door middel van een schriftelijke procedure formeel goedgekeurd door de Raad.⁷

Op grond van de RRF-verordening moet de Europese Commissie (de Commissie) plannen beoordelen en, indien zij tot een positieve beoordeling komt, een voorstel doen voor een uitvoeringsbesluit van de Raad. De Raad besluit met gekwalificeerde meerderheid over deze uitvoeringsbesluiten en heeft hier op grond van de RRF-verordening in de regel een maand de tijd voor vanaf het moment waarop de Commissie een voorstel heeft gedaan. De Kamer is in een brief van 3 mei jl. geïnformeerd over dit proces.⁸

De Commissie bracht tijdens de vergadering in herinnering dat de Ecofinraad reeds heeft ingestemd met de uitvoeringsbesluiten voor 16 lidstaten. Tijdens de Ecofinraad van 13 juli jl. zijn de eerste twaalf voorstellen⁹ voor uitvoeringsbesluiten van de Raad voor besluitvorming goedgekeurd.¹⁰ Daarna zijn tijdens de Ecofinraad van 26 juli (via een videoconferentie) de volgende vier¹¹ uitvoeringsbesluiten van de Raad besproken. Deze zijn daags na de Ecofinraad via een schriftelijke procedure aangenomen. De Tweede Kamer heeft op 30 juni jl.¹², 7 juli jl.¹³ en 21 juli jl.¹⁴ een appreciatie van deze voorstellen ontvangen.

Een aantal lidstaten, waaronder Nederland, sprak wederom zijn dank uit voor het werk van de Commissie bij de beoordeling van de plannen en onderstreepte dat de goedkeuring van de uitvoeringsbesluiten een belangrijke mijlpaal is. Verschillende lidstaten, waaronder Nederland, gaven aan dat een goede implementatie van de plannen de volgende stap is. Daarbij is het van belang dat de voortgang goed wordt gemonitord om de effectieve uitvoering van de hervormingen en investeringen te waarborgen. Meerdere lidstaten, waaronder Nederland, hebben, met het oog op de uitvoeringsbesluiten die nog zullen volgen, wederom bijzondere aandacht gevraagd voor het belang van rechtsstatelijkheid, die een fundamentele waarde van de Unie is. Nederland heeft de Commissie opgeroepen al haar instrumenten op dit vlak in te zetten, en bij het RRP o.a. bijzondere aandacht te hebben voor de control- en auditraamwerken.

---

1 https://data.consilium.europa.eu/doc/document/CM-4332–2021-INIT/en/pdf. Er kunnen geen formele besluiten in videoconferenties worden genomen, aangezien zij informeel van aard zijn. Coreper kan, gelet op de uitzonderlijke omstandigheden die COVID-19 meebrengt, per geval besluiten om de schriftelijke procedure te gebruiken voor besluitvorming door de Raad.

2 Kamerstuk 21 501–07, nr. 1753

3 Om in aanmerking te komen voor voorfinanciering dient het uitvoeringsbesluit voor 31 december 2021 te zijn goedgekeurd.

4 Wanneer de betrokken lidstaat binnen achttien maanden na de goedkeuring van een plan geen concrete vorderingen ten aanzien van de desbetreffende mijlpalen en streefdoelen heeft gemaakt, vordert de Commissie de voorfinanciering volledig terug.

5 https://ec.europa.eu/info/business-economy-euro/recovery-coronavirus/recovery-and-resilience-facility/recovery-and-resilience-plans-assessments_en

6 Kamerstuk 21 501-07, nr. 1773.

7 https://data.consilium.europa.eu/doc/document/CM-4332–2021-INIT/en/pdf. Er kunnen geen formele besluiten in videoconferenties worden genomen, aangezien zij informeel van aard zijn. Coreper kan, gelet op de uitzonderlijke omstandigheden die COVID-19 meebrengt, per geval besluiten om de schriftelijke procedure te gebruiken voor besluitvorming door de Raad.

8 Kamerstuk 21 501-07, nr. 1753.

9 Van België, Denemarken, Duitsland, Frankrijk, Griekenland, Italië, Letland, Luxemburg, Oostenrijk, Portugal, Slowakije en Spanje

10 https://www.consilium.europa.eu/nl/press/press-releases/2021/07/13/council-gives-green-light-to-first-recovery-disbursements/ en Kamerstuk 21 501-07, nr. 1768.

11 Van Cyprus, Kroatië, Litouwen en Slovenië.

12 Kamerstuk 21 501-07, nr. 1766.

13 Kamerstuk 21 501-07, nr. 1769.

14 Kamerstuk 21 501-07, nr. 1772.