21 501-07 Raad voor Economische en Financiële Zaken

Nr. 1165 BRIEF VAN DE MINISTER VAN FINANCIËN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 10 juli 2014

Hierbij zend ik u het verslag van de Eurogroep en Ecofinraad van 7 en 8 juli te Brussel. Hierin is ook het verslag van de vergadering van de Raad van gouverneurs van het ESM opgenomen, die aansluitend op de Eurogroep plaatsvond.

De Minister van Financiën, J.R.V.A. Dijsselbloem

Verslag van de Eurogroep en Ecofinraad van 7 en 8 juli 2014 te Brussel

Eurogroep

1. Finland

In juni is de nieuwe Finse regering geïnstalleerd nadat premier Katainen zijn ontslag had aangeboden en er een leiderschapswissel bij de twee belangrijkste regeringspartijen had plaatsgevonden. De nieuwe Finse minister van Financiën, Antti Rinne, gaf een korte toelichting op de regeringsprioriteiten die zijn vastgelegd in een aanvullend regeerakkoord.

2. Griekenland

De Eurogroep sprak over de situatie in Griekenland en de voortgang van het leningenprogramma. Op 3 juli heeft de Trojka bevestigd dat Griekenland heeft voldaan aan de eerste set milestones, die verbonden waren aan de subtranche van 1 miljard euro. Deze subtranche is onderdeel van een samengestelde tranche van 8,3 miljard euro. Hiervan is inmiddels 6,3 miljard euro uitgekeerd. De Tweede Kamer is over het positieve oordeel van de Trojka dat hieraan voorafging op 22 april jl. per brief geïnformeerd (Kamerstuk 21 501-07, nr. 1140).

Verder sprak de Commissie haar vertrouwen uit dat de nieuwe secretaris-generaal van de Griekse belastingdienst, Katerina Savvaidou, onafhankelijk en transparant zal werken.

3. Litouwen

De Eurogroep heeft kort de stand van zaken doorgenomen omtrent de eurotoetreding van Litouwen, die gepland staat voor januari 2015. Dit onderwerp is ook al besproken bij de Eurogroep en Ecofinraad van 19 en 20 juni te Luxemburg. Op 9 juli heeft ook het Europees Parlement een positief oordeel afgegeven, waarbij het belang van structurele hervormingsmaatregelen werd benadrukt. Aangezien het parlement ook een positief oordeel heeft gegeven is de weg vrij voor toetreding. De formele besluitvorming hiertoe zal plaatsvinden tijdens de Raad Algemene Zaken van 23 juli.

4. Bankenunie

De Eurogroep sprak over de voortgang omtrent de totstandkoming van de bankenunie. De ECB gaf een presentatie waarin werd ingegaan op de stand van zaken van de asset quality review (AQR). De uitkomsten van de AQR, die naar verwachting deze maand wordt afgerond, dienen als input voor de stresstesten die in oktober gepubliceerd zullen worden. Hieruit zal blijken bij welke banken sprake is van een kapitaaltekort. Deze banken krijgen, afhankelijk van de ernst van de situatie, zes tot negen maanden de tijd om dit kapitaaltekort op te lossen. Indien een bank dit niet op eigen kracht kan, dienen eerst aandeelhouders en junior obligatiehouders hun verliezen te nemen volgens staatssteunregels voordat publieke middelen kunnen worden ingezet. Een aantal lidstaten dient nog wel de nationale wetgeving aan te passen om over te gaan tot burden sharing zonder dat er sprake is van resolutie. De Eurogroep heeft de voortgang hieromtrent doorgenomen.

5. Coördinatie structurele hervormingen en thematische discussie over vermindering van de belastingdruk op arbeid.

De Eurogroep sprak over de mogelijkheden om de belastingdruk op arbeid te verminderen om het eurogebied competitiever te maken, de groei te bevorderen en banen te creëren. Het verminderen van de belastingdruk op arbeid was een van de aanbevelingen die de Europese Commissie aan de eurozone heeft gedaan als onderdeel van het Europees semester. Dit was de eerste thematische discussie in dit kader, met als doel een betere coördinatie van structurele hervormingen. Omdat veel lidstaten binnen de eurozone vergelijkbare uitdagingen ten aanzien van structurele hervormingen hebben is het behulpzaam om hier in de Eurogroep over te spreken, zodat landen van elkaar kunnen leren en op vrijwillige basis afspraken kunnen maken over de opvolging die wordt gegeven aan de aanbevelingen. Na een korte presentatie van de Commissie gaven de Spaanse en Italiaanse minister en de Nederlandse staatssecretaris een toelichting over de initiatieven ten aanzien van de belastingdruk op arbeid op nationaal niveau. De Eurogroep heeft een verklaring uitgegeven (bijgevoegd) waarin het belang van een verlaging van de lastendruk op arbeid werd benadrukt en vervolgstappen worden benoemd¹. In september zal de Eurogroep opnieuw spreken over dit onderwerp aan de hand van een voorstel van de Commissie waarin een aantal generieke principes zullen worden benoemd. Vervolgens wordt bij de beoordeling van de conceptbegrotingen in het najaar geïnventariseerd welke lidstaten actie ondernemen. In het voorjaar van 2015 zal worden geïnventariseerd in hoeverre lidstaten daadwerkelijk hervormingen hebben doorgevoerd. Door de opvolging die lidstaten geven aan aanbevelingen beter te volgen wordt de effectiviteit van het Europees semester vergroot.

6. Follow-up ER

De Eurogroep heeft kort teruggeblikt op de Europese Raad van 26 en 27 juni.

Ecofinraad

1. Lagere regelgeving resolutiebijdragen

De Commissie gaf een update over de voorbereiding van implementing legislation die de bijdrage bepaalt van banken aan de resolutiefondsen opgericht onder de BRRD- en SRM-wetgeving. Momenteel bereidt de Europese Commissie een gedelegeerde handeling (op basis van art. 103, lid 7, van de richtlijn voor herstel en afwikkeling van banken) en een voorstel voor een uitvoeringshandeling (op basis van art. 66, lid 3a, van de verordening inzake het Single Resolution Mechanism) voor. Lidstaten worden hierbij betrokken via een expertwerkgroep en de sector via een publieke consultatie. De Europese Commissie komt waarschijnlijk in het najaar met de gedelegeerde handeling en het voorstel voor de uitvoeringshandeling. Het Nederlandse standpunt is dat banken proportioneel naar omvang en risico bijdragen aan het resolutiefonds, en dat er tijdig en met inspraak van de lidstaten duidelijkheid moet worden verschaft over de berekening van de bijdragen van de banken aan het resolutiefonds.

2. Italiaans werkprogramma

De Italiaanse minister Padoan heeft het werkprogramma voor de Ecofinraad voor het aankomende half jaar gepresenteerd en toegelicht. Italië signaleert een aantal problemen, waaronder lage groei, hoge werkloosheid en een afnemend vertrouwen in Europa onder burgers. Italië geeft aan af te willen van de discussie over de vermeende afruil tussen bezuinigen en groei en zich te willen richten concrete maatregelen om de groei te bevorderen. Dit zou op basis van drie pilaren moeten gebeuren. De eerste pilaar is de herziening van de EU2020-strategie. Ten tweede moeten er initiatieven komen gericht op het financieren van de economie. Ten derde pleit Italië voor het behoud van momentum voor hervormingen. In de Ecofinraad was brede steun voor de Italiaanse doelstellingen en werd het belang van structurele hervormingen meerdere malen benadrukt. Hierbij is door meerdere lidstaten waaronder Nederland benadrukt dat dit niet ten koste mag gaan van de consolidatiedoelstellingen van het SGP.

Tevens heeft de Ecofinraad aan het eind van de vergadering een verklaring aangenomen (bijgevoegd) waarin steun wordt uitgesproken aan de Italiaanse doelstellingen en waarin de Ecofinraad de ER-conclusies ten aanzien van structurele hervormingen en het SGP bevestigt. Bij de informele Ecofinraad van 13 september zal verder van gedachten worden gewisseld over structurele hervormingen en investeringsmogelijkheden.

3. Review EU2020

Herziening van de EU2020-strategie is één van de pilaren van het Italiaans werkprogramma. De Commissie heeft in mei een publieke consultatie gestart om de eerste vier jaar van deze strategie te evalueren. Op dit moment is deze consultatie nog gaande. Hierover gaf de Commissie een korte update. Nederland neemt ook deel aan de consultatie en het kabinet zal naar de zomer zijn reactie aan de Tweede Kamer sturen. Ook is er gesproken over hoe de implementatie van landenspecifieke aanbevelingen in het kader van het Europees semester kan worden verbeterd. Dit kan bijdragen aan de effectiviteit van de EU2020-strategie en het behalen van bijbehorende doelstellingen. Tijdens de informele Ecofinraad van 13 september zal hierover mogelijk verder worden gesproken.

4. Aanpassing spaartegoedenverdragen met de derde landen

Op 24 maart 2014 zijn de EU-lidstaten akkoord gegaan met een aanscherping van de spaartegoedenrichtlijn. De zogenaamde derde landen (Andorra, Liechtenstein, Monaco, San Marino en Zwitserland) zijn geen lid van de EU maar hebben wel bilaterale spaartegoedenverdragen gesloten met de EU met het oog op het creëren van een gelijk speelveld op het gebied van bankgeheim. Daarom heeft de Europese Raad de Commissie opgedragen om voor het einde van het jaar de aanscherping van de spaartegoedenrichtlijn ook te verwerken in de bilaterale verdragen. De Commissie heeft een presentatie gegeven over de voortgang hieromtrent.

Vergadering Raad van gouverneurs ESM 7 juli 2014

De Raad van gouverneurs van het ESM heeft met onderlinge overeenstemming ingestemd met het aanvullende Memorandum of Understanding (MoU) van Cyprus. Het MoU is, op basis van de meest recente voortgangsmissie van de Trojka aan Cyprus, op enkele punten aangepast.

Aansluitend op de vergadering van de Raad van gouverneurs vond een vergadering van de Raad van bewind van het ESM plaats. De Raad van bewind heeft ingestemd met de uitkering van de vijfde tranche van 600 miljoen euro aan Cyprus. Ook heeft de Raad van Bewind ingestemd met het verzoek van Spanje om een deel van de lening van het ESM ten behoeve van de herkapitalisatie van de Spaanse bankensector vervroegd terug te betalen. Spanje heeft op 26 juni jl. een verzoek ingediend bij de Management Director van het ESM om circa 1,3 miljard euro vervroegd en vrijwillig terug te betalen. Deze vervroegde terugbetaling zal geschieden volgens de voorwaarden die Spanje en het ESM zijn overeengekomen in het leningencontract.

---

1 Raadpleegbaar via www.tweedekamer.nl