21 501-02
Raad Algemene Zaken en Externe Betrekkingen

nr. 866
BRIEF VAN DE MINISTER EN STAATSSECRETARIS VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 december 2008

Graag bieden wij u hierbij de geannoteerde agenda aan van de informele ministeriële bijeenkomst die het Tsjechische Voorzitterschap op 8 januari 2009 in Praag heeft belegd.

De minister van Buitenlandse Zaken,

M. J. M. Verhagen

De staatssecretaris van Buitenlandse Zaken,

F. C. G. M. Timmermans

Geannoteerde agenda van de informele ministeriële bijeenkomst in Praag van 8 januari 2009

Het inkomend Tsjechisch Voorzitterschap heeft op 8 januari 2009 een bijeenkomst in Praag belegd om te spreken over institutionele kwesties, de transatlantische relatie en energiezekerheid.

Institutionele kwesties

Er zal worden gesproken over het vervolg van het goedkeuringsproces van het Lissabonverdrag, de verkiezingen van het Europees Parlement en de benoemingsprocedure van de nieuwe Commissie.

De Europese Raad (ER) van december heeft geconcludeerd dat medio 2009 een pakket maatregelen uitgewerkt moet zijn om aan de Ierse zorgpunten tegemoet te komen. Daarnaast is afgesproken dat iedere lidstaat een lid in de Commissie zal behouden, mits het Verdrag van Lissabon in werking zal treden. In ruil voor deze toezeggingen heeft de Ierse regering zich verbonden te streven naar ratificatie van het Verdrag van Lissabon vóór het einde van het huidige Commissiemandaat. Voorts heeft de ER afgesproken dat, indien het Verdrag van Lissabon pas ná de verkiezingen voor het Europese Parlement (EP) in werking zal treden, het aantal EP-zetels voor de periode 2009–2014 zal worden verhoogd.

Nederland zal zich, teneinde de inwerkingtreding van het Verdrag van Lissabon te bevorderen, constructief opstellen bij het uitwerken van het pakket Ierse maatregelen. Nederland streeft er verder naar dat de nieuwe Commissie wordt aangesteld op grond van het Verdrag van Lissabon.

Transatlantische betrekkingen

Het Voorzitterschap heeft de transatlantische betrekkingen geagendeerd, mede met het oog op het aantreden later in januari van de nieuwe VS-administratie en de (informele) top tussen de EU en de nieuwe VS-administratie, voorzien voor april 2009.

Nederland zal stellen dat een hernieuwde EU-VS relatie gericht moet zijn op complementariteit en medeverantwoordelijkheid. De VS is een strategische partner voor Europa en Europa heeft de VS nodig om samen de huidige mondiale uitdagingen het hoofd te kunnen bieden (financiële en economische crisis; klimaat; terrorisme; Afghanistan-Pakistan; Midden-Oosten Vredesproces). Daartoe is het nodig dat de EU als één spreekt en optreedt. De EU zal immers een sterker partnerschap kunnen aangaan, wanneer het de VS gezamenlijk en eenduidig tegemoet treedt.

Energievoorzieningszekerheid

Het inkomende Tsjechische Voorzitterschap heeft aangegeven tijdens deze bijeenkomst een algemeen debat te willen voeren over bepaalde aspecten van energievoorzieningszekerheid. Hierbij wordt in het bijzonder gedacht aan een discussie ter voorbereiding op de conferentie over de Southern Corridor, die op 19 maart 2009 zal worden gehouden tussen de «open troika» van de EU en een vijftal landen (Rusland, Kazachstan, Azerbeidzjan, Turkmenistan, Georgië en Turkije).

De achterliggende gedachte bij de verwezenlijking van de Southern Corridor is diversificatie van gasaanvoerlijnen naar Europa; dat wil zeggen verbreding van aanvoer van gas en niet alleen via de rechtstreekse gasaanvoerlijnen vanuit Rusland via Centraal Europa. Nederland staat achter het idee van deze diversificatie.

Een positief effect van de energiedialoog met deze landen kan zijn dat er ook verdere voortgang wordt geboekt op andere onderdelen van het Europees Gemeenschappelijk Buitenlandse Beleid (GBVB) zoals mensenrechten, democratisering en versterking van de rechtsstaat; doorgaans beleidsterreinen die in deze landen gevoelig liggen. Daar de Kaspische landen juist geïnteresseerd zijn in een brede relatie met de Unie, die niet alleen gedomineerd wordt door belangstelling voor hun energie, liggen hier mogelijkheden voor de Unie om ook op andere politieke beleidsterreinen nauwer samen te werken en hervormingen te bewerkstelligen. Nederland is hiervan een voorstander.