21 109 Uitvoering EG-Richtlijnen

Nr. 212 BRIEF VAN DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN

Aan de Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal

Den Haag, 19 juli 2013

Hierbij bied ik u het periodieke overzicht aan van de stand van zaken bij de implementatie van EU-richtlijnen en -kaderbesluiten in de Nederlandse wet- en regelgeving aan het einde van het tweede kwartaal van 2013¹.

In deze brief wordt eerst ingegaan op de implementatieachterstand zoals die op 30 juni 2013 gold. Daarna worden de oorzaken van deze implementatie-achterstand behandeld en worden, indien van toepassing, tevens dreigende implementatieachterstanden genoemd. Vervolgens volgt een opsomming van de ingebrekestellingprocedures die de Europese Commissie tegen Nederland is gestart als gevolg van niet-tijdige implementatie. Mede op uw verzoek zijn ook de lopende infracties wegens (vermeende) onjuiste implementatie in het overzicht «ingebrekestellingen» per departement opgenomen².

Huidige achterstand

De achterstand per 1 juli 2013 bedraagt 7 richtlijnen en kaderbesluiten tegenover 8 in het vorige kwartaal. In het tweede kwartaal van 2013 zijn 5 achterstallige richtlijnen/kaderbesluiten geïmplementeerd. Tegelijkertijd zijn er dit kwartaal 3 nieuwe richtlijnen in overschrijding bijgekomen.

De 7 achterstallige richtlijnen/kaderbesluiten zijn aan de volgende ministeries toegedeeld: BZK (1), EZ (1), FIN (2), VenJ (2) en VWS (1).

De overschrijding van de implementatiedatum varieert sterk, van 0 tot 356 dagen. Een exacte aanduiding van de overschrijding per richtlijn/kaderbesluit is te vinden op de laatste pagina van bijgevoegd kwartaaloverzicht.

In de eerste helft van 2013 zijn 19 richtlijnen tijdig geïmplementeerd. Het kabinet houdt het implementatieproces nauwlettend in de gaten.

Tenslotte merk ik nog op dat in de maanden mei en juni maar liefst 26 nieuwe richtlijnen zijn gepubliceerd, met name in verband met de toetreding van Kroatië tot de EU. Het gevolg daarvan is dat in de bijlage bij een verhoudingsgewijs groot aantal richtlijnen nog geen informatie over de implementatiewijze is te vinden.

Achterstanden en hun oorzaken

Wat betreft de oorzaken voor de implementatieachterstand ultimo tweede kwartaal van 2013 speelt een aantal factoren een rol. Deze factoren worden hieronder per ministerie toegelicht.

BZK

Richtlijn 2010/31 (Richtlijn 2010/31/EU van het Europees Parlement en de Raad van 19 mei 2010 betreffende de energieprestatie van gebouwen; uiterste implementatiedatum 9 juli 2012)

Het wetsvoorstel tot wijziging van de Woningwet in verband met de implementatie van de herziene EPBD (Wet kenbaarheid energieprestatie gebouwen; Kamerstukken II 2011/12, 33 124, nr. 2) is op 20 november 2012 door de Tweede Kamer verworpen.

De minister voor Wonen en Rijksdienst streeft ernaar om nog in 2013 een nieuw voorstel ter implementatie van de herziene EPBD in te dienen. De implementatie van de voorschriften betreffende de energieprestatie na ingrijpende renovaties en systeemeisen voor technische bouwsystemen ten behoeve van een optimaal energiegebruik van de herziene EPBD vindt plaats door middel van een wijziging van het Bouwbesluit 2012 en van de Regeling Bouwbesluit 2012. Deze wijzigingen zijn op 1 juli 2013 in werking getreden. De implementatie van de voorschriften inzake het laten verrichten van keuringen van airconditioningssystemen vindt plaats door middel van een wijziging van het Besluit energieprestatie gebouwen en de Regeling energieprestatie gebouwen. Deze wijzigingen zullen naar verwachting op 1 januari 2014 in werking treden. Daarnaast zijn de voorschriften die reeds voortvloeiden uit Richtlijn 2002/91/EG betreffende energieprestatie van gebouwen, omtrent onder meer de afgifte van energieprestatiecertificaten en eisen voor nieuwbouw, al geruime tijd geïmplementeerd en deze blijven van toepassing.

EZ

Richtlijn 2010/63 (Richtlijn 2010/63/EU van het Europees Parlement en de Raad van 22 september 2010 betreffende de bescherming van dieren die voor wetenschappelijke doeleinden worden gebruikt; uiterste implementatiedatum 10 november 2012)

De Wet op de dierproeven wordt aangepast ter implementatie van richtlijn 2010/63/EU. Voorbereiding van het desbetreffende wetsontwerp heeft langer geduurd dan voorzien vanwege de complexiteit van de richtlijn en het feit dat de implementatie een zorgvuldige afstemming met het veld vergt. Het wetsvoorstel ter implementatie van de richtlijn is 3 juli 2013 bij de Tweede Kamer ingediend. De parlementaire behandeling van de wetswijziging en de noodzakelijke aanpassing van de onderliggende regelgeving zullen naar verwachting dit najaar afgerond kunnen zijn. In afwachting van de implementatie van de richtlijn wordt de huidige Wet op de dierproeven en de daarop gebaseerde regelgeving zoveel mogelijk marktconform toegepast. Hiermee wordt grotendeels invulling gegeven aan de bepalingen van de richtlijn en wordt het met de richtlijn beoogde beschermingsniveau op het gebied van dierenwelzijn reeds grotendeels bereikt.

FIN

Richtlijn 2011/89 (Richtlijn 2011/89/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 november 2011 houdende wijziging van de Richtlijnen 98/78/EG, 2002/87/EG, 2006/48/EG en 2009/138/EG betreffende het aanvullende toezicht op financiële entiteiten in een financieel conglomeraat [B]; uiterste implementatiedatum 10 juni 2013)

Het wetsvoorstel ter implementatie van de richtlijn financiële conglomeraten I (33 575) is op 13 maart jl. ingediend bij de Tweede Kamer. Bij het opstellen van het wetsvoorstel werd er in eerste instantie van uitgegaan dat de richtlijn Solvency II en de richtlijn kapitaalvereisten (CRD IV) op 1 januari 2013 in werking zouden treden. Gedurende het implementatietraject werd echter duidelijk dat dit niet het geval zou zijn, waardoor het toch al complexe wetsvoorstel ingrijpend moest worden aangepast. Inmiddels is de schriftelijke voorbereiding van het wetsvoorstel afgerond. De behandeling van het wetsvoorstel wordt na het zomerreces voortgezet. De inwerkingtreding van de wet wordt nu voorzien per 1 januari 2014.

Richtlijn 2009/138 (Richtlijn 2009/138/EG van het Europees Parlement en de Raad van 25 november 2009 betreffende de toegang tot en uitoefening van het verzekerings- en het herverzekeringsbedrijf; uiterste implementatiedatum 30 juni 2013)

De richtlijn Solvency II wordt gewijzigd door de nog vast te stellen richtlijn Omnibus II. Deze laatste richtlijn is nog in onderhandeling (fase van de triloog).

De Europese Commissie heeft desgevraagd aangegeven dat geen infractieprocedure gestart zal worden voor het niet tijdig implementeren van de richtlijn Solvency II. Verder heeft de Europese Commissie aangekondigd dat, zodra de onderhandelingen over richtlijn Omnibus II zijn afgerond, ook een nieuwe inwerkingtredingsdatum voor de richtlijn Solvency II zal worden vastgesteld.

VenJ

Richtlijn 2011/36 (Richtlijn 2011/36/EU van het Europees Parlement en de Raad van 5 april 2011 inzake de voorkoming en bestrijding van mensenhandel en de bescherming van slachtoffers daarvan, en ter vervanging van Kaderbesluit 2002/629/JBZ van de Raad; uiterste implementatiedatum 6 april 2013)

Het wetsvoorstel tot implementatie van deze richtlijn (Kamerstukken II 2012/2013, 33 309) is inmiddels door de Tweede Kamer aanvaard en gereed voor plenaire behandeling door de Eerste Kamer. De wet zal naar verwachting op 1-10-2013 in werking kunnen treden, waarmee de richtlijn zal zijn geïmplementeerd.

Kaderbesluit 2009/829 (Kaderbesluit 2009/829/JBZ van de Raad van 23 oktober 2009 inzake de toepassing, tussen de lidstaten van de Europese Unie, van het beginsel van wederzijdse erkenning op beslissingen inzake toezichtmaatregelen als alternatief voor voorlopige hechtenis; uiterste implementatiedatum 1 december 2012)

Het wetsvoorstel tot implementatie van dit kaderbesluit (Kamerstukken II 2011/2012, 33 422) is inmiddels wet geworden (Stb. 2013, 250). De implementatiewet zal in werking treden op 1-11-2013, waarmee het kaderbesluit zal zijn geïmplementeerd.

VWS

Richtlijn 2011/62/EU van het Europees Parlement en de Raad van 8 juni 2011 tot wijziging van Richtlijn 2001/83/EG tot vaststelling van een communautair wetboek betreffende geneesmiddelen voor menselijk gebruik, om te verhinderen dat vervalste geneesmiddelen in de legale distributieketen belanden; uiterste implementatiedatum 2 januari 2013)

Implementatie van deze richtlijn vindt plaats door wijziging van de Geneesmiddelenwet en de Regeling Geneesmiddelenwet. Na vertraging vanwege de complexiteit van het onderwerp en noodzakelijk overleg op Europees niveau met betrokken geneesmiddelenketenpartners is het wetsvoorstel (33 599) thans aanhangig bij de Tweede Kamer. Indien plenaire behandeling op korte termijn plaatsvindt, kunnen wet en regeling eind van het jaar in werking treden, waarmee de implementatie van deze richtlijn voltooid zal zijn.

Dreigende overschrijdingen

Zoals bekend is op 1 juli jongstleden Kroatië als 28e lidstaat tot de EU toegetreden. In verband hiermee zijn in diverse bestaande richtlijnen wijzigingen van technische aard doorgevoerd om de toepasselijkheid daarvan op Kroatië te regelen. Dit heeft er toe geleid dat in de maanden mei en juni 11 richtlijnen zijn vastgesteld die alle met ingang van 1 juli jl. geïmplementeerd dienden te zijn. Het betreft de richtlijnen 2013/26, 2013/25, 2013/24, 2013/23, 2013/22,2013/21, 2013/20, 2013/18, 2013/17, 2013/16 en 2013/12. Te voorzien valt dat tenminste een deel daarvan op het volgende overzicht zal verschijnen als te laat geïmplementeerd.

EZ

RL 2011/70 (Richtlijn 2011/70/EURATOM van de Raad van 19 juli 2011 tot vaststelling van een communautair kader voor een verantwoord en veilig beheer van verbruikte splijtstof en radioactief afval; uiterste implementatiedatum 22 augustus 2013)

Implementatie van deze richtlijn vindt plaats door wijziging van het Besluit stralingsbescherming, het Besluit kerninstallaties, splijtstoffen en ertsen en het Besluit in-, uit- en doorvoer van radioactieve afvalstoffen en bestraalde splijtstoffen. Op het wijzigen van genoemde besluiten is op grond van de Kernenergiewet een voorhang- en nahangprocedure van toepassing. De Raad van State heeft inmiddels advies uitgebracht over het ontwerpbesluit. De nahangprocedure dient buiten het zomerreces plaats te vinden waardoor de implementatietermijn met ongeveer een maand overschreden zal worden.

FIN

Richtlijn 2011/89 (Richtlijn 2011/89/EU van het Europees Parlement en de Raad van 16 november 2011 houdende wijziging van de Richtlijnen 98/78/EG, 2002/87/EG, 2006/48/EG en 2009/138/EG betreffende het aanvullende toezicht op financiële entiteiten in een financieel conglomeraat; uiterste implementatiedatum 22 juli 2013)

Voor een toelichting op de opgelopen vertraging zij verwezen naar de passage eerder in deze brief over dezelfde richtlijn.

Ingebrekestellingen wegen te late implementatie

Voor VenJ is er één zaak, richtlijn 2011/36 inzake bestrijding mensenhandel, bijgekomen. Daarnaast zijn er vier zaken geseponeerd, te weten de zaak van BZK, SZW en VWS uit 2007 over gelijke behandeling, de zaak van FIN na het wijzen van arrest in zaak C-65/11 waarin de Nederlandse regering door het Hof in het gelijk is gesteld, de zaak van VenJ over te late implementatie van de richtlijn meldingsformaliteiten aankomende en vertrekkende schepen, en ten slotte de zaak van VWS over richtlijn 2010/84, communautair wetboek geneesmiddelen voor menselijk gebruik.

De Minister van Buitenlandse Zaken, F.C.G.M. Timmermans

---

1 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer

2 Ter inzage gelegd bij het Centraal Informatiepunt Tweede Kamer