29 523
Wijziging van de Wet arbeid vreemdelingen in verband met invoering van bestuursrechtelijke handhaving (Wet bestuurlijke boete arbeid vreemdelingen)

B
VOORLOPIG VERSLAG VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR SOCIALE ZAKEN EN WERKGELEGENHEID¹

Vastgesteld: 28 september 2004

Het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel heeft de commissie aanleiding gegeven tot het stellen van de volgende vragen en het maken van de volgende opmerkingen.

De leden van de PvdA-fractie deelden mee met belangstelling te hebben kennis genomen van de voorgenomen wijzigingen in de Wet arbeid vreemdelingen (Wav). Het invoeren van bestuurlijke boetes en het voeren van het lik op stuk beleid juichten zij toe. De wet streeft naar strengere straffen van de werkgevers en het snel reageren bij het vaststellen van de overtreding. De leden van de PvdA-fractie hadden een paar vragen.

Wat de uitvoering betreft waren deze leden vooral nieuwsgierig naar de vraag hoeveel onderzoeken per jaar zullen plaatsvinden en die zullen leiden tot 2650 boetes per jaar in 2006 en verder. Met andere woorden: hoe is de verhouding tussen het aantal onderzoeken en het aantal boetes? De vraag daarbij is of het aantal onderzoeken en het aantal opgelegde bestuurlijke boetes wel voldoende is om de omvangrijke illegale arbeid terug te dringen. Wellicht kan de staatssecretaris de zorg van deze leden op dit punt wegnemen.

De tweede vraag gaat over de hoogte van de boetes. Deze leden betreurden het dat de staatssecretaris in de Tweede Kamer zo halsstarrig heeft vastgehouden aan de huidige verhoging van de feitelijk boete. Het gaat toch om een relatief gering bedrag dat een werkgever kwijt is bij het betrapt worden illegale arbeid te laten verrichten.

In dat verband betreurden deze leden het tevens dat niet de mogelijkheid is opengehouden om de kosten van uitzetting van vreemdelingen geheel en gedeeltelijk op de inlenende werkgever te verhalen. De argumenten daartegen (ingewikkeld, tamelijk willekeurig welk bedrag moet worden verhaald, arbitrair) overtuigden de leden van de PvdA-fractie niet geheel. Reden waarom zij alsnog verzochten te overwegen in voorkomende gevallen werkgevers te laten opdraaien voor uitzetting of een wat meer doortimmerde argumentatie aan te voeren om dat niet te doen.

Zoals de staatssecretaris opmerkt gaat het om de combinatie van pakkans en boete. De pakkans is weliswaar veel groter dan onder de huidige wet en de boete is aanmerkelijk hoger, maar om de grote hoeveelheid illegale arbeid te bestrijden is huns inziens meer nodig, namelijk een veel grotere pakkans en een aanmerkelijk hogere boete.

Een enkele andere vraag betreft het signaal dat de leden van de PvdA-fractie hadden gekregen over de positie van zelfstandigen uit Roemenië en Bulgarije. Is het zo, dat de Wet arbeid vreemdelingen geen rekening houdt met de speciale status welke deze landen in het kader van het Associatieverdrag van de Europese Unie hebben afgesloten, waarin geregeld is dat de Bulgaarse en Roemeense burgers recht hebben op onbeperkte toegang tot werkzaamheden anders dan in loondienst? Is het zo, dat de eis van de Nederlandse regering dat Bulgaarse en Roemeense zelfstandigen hun hoofdverblijf moeten hebben in Nederland in strijd is met de vrijheid van vestiging? Zijn er in dit kader ooit boetes uitgedeeld of is dat wellicht nagelaten opdat niet een toetsing zal plaatsvinden of deze Europese regels in Nederland wel juist geïnterpreteerd werden en worden?

Wordt door het CWI ook een arbeidsmarkttoets uitgevoerd met betrekking tot zelfstandigen die hun hoofdverblijf hebben in Bulgarije en Roemenië, en zo ja, is die toets dan niet strijdig met artikel 46 van het Associatieverdrag van de Europese Unie met Bulgarije en Roemenië?

Tenslotte vroegen deze leden of de definitie die de Arbeidsinspectie geeft van zelfstandigen afwijkt van de definitie die het Europese Hof hanteert in het zgn. Jany arrest?

De voorzitter van de commissie,

Van Driel

De griffier van de commissie,

Nieuwenhuizen

---

1 Samenstelling: Van den Berg (SGP), Van Leeuwen (CDA), (plv. voorzitter), Swenker (VVD), Kalsbeek-Schimmelpenninck van der Oije (VVD), Meulenbelt (SP), Ten Hoeve (OSF), Van Driel (PvdA), (voorzitter), Vedder-Wubben (CDA), V. Dalen-Schiphorst (CDA), De Rijk (GL), Schouw (D66), Leijnse (PvdA).