26 673
Wijziging van Boek 1 van het Burgerlijk Wetboek (adoptie door personen van hetzelfde geslacht)

nr. 93b
VERSLAG VAN DE VASTE COMMISSIE VOOR JUSTITIE¹

Vastgesteld 5 december 2000

De memorie van antwoord gaf de leden van de CDA-fractie aanleiding tot het maken van de volgende opmerkingen en het stellen van de volgende vragen.

Met betrekking tot het stellen van «family life» als beperkende voorwaarde bij het oproepen van personen in de adoptieprocedure vonden deze leden de memorie van antwoord niet voldoende duidelijk. Terecht wordt geconstateerd dat het in deze gaat om biologische ouders die niet tevens de juridische ouders van het kind zijn. De staatssecretaris verwijst naar de uitspraak in de zaak Berrehab van de Hoge Raad. Deze uitspraak echter heeft, zoals ook in de memorie van antwoord vermeld, betrekking op bijkomende of bijzondere omstandigheden die naast het enkele biologische ouderschap nodig zijn om het bestaan van «family life» aan te nemen. Dit geeft echter nog geen antwoord op de vraag of «family life» als zodanig als noodzakelijke voorwaarde dient te gelden voor het kunnen aanmerken van een biologische ouder als belanghebbende in een adoptieprocedure. De leden van de CDA-fractie zouden graag willen vernemen of en zo ja welke uitspraken van de Hoge Raad alsook arresten van het Europese Hof voor de Rechten van de Mens tot deze stellingname nopen. Kan de staatssecretaris aangeven welke de bedoelde arresten van de Hoge Raad en het EHRM zijn?

Kan de staatssecretaris nader motiveren waarom een biologische ouder, niet zijnde de juridische ouder van het kind, niet als belanghebbende mag worden betrokken bij de adoptieprocedure? Kan de staatssecretaris uitsluiten dat het feit dat er een adoptiewens bestaat en wellicht wordt gerealiseerd reden is voor een biologische ouder om, ook al is op dat moment niet van «family life» sprake, als belanghebbende te willen worden gehoord in de adoptieprocedure? Zo nee, kan dan worden aangegeven waarom die wens niet legitiem zou zijn? Is het juist dat, nu de biologische moeder in beginsel de juridische moeder is, uitsluitend biologische vaders het nadeel van de beperking van de voorwaarde dat sprake moet zijn van «family life» ondervinden? Acht de staatssecretaris dit terecht nu louter het geslacht van de ouder bepaalt wie de juridische ouder is bij niet-huwelijkse relaties? Aangezien het in het belang van het kind wordt geacht de biologische moeder zonder «family life» als belanghebbende aan te merken, waarom dan niet in dezelfde situatie de biologische vader? Hoe is het wetsvoorstel op dit punt te rijmen met de reactie van de staatssecretaris in de memorie van antwoord op vragen van de VVD-fractie dat voor adoptie altijd en uitsluitend het belang van het kind voorop moet staan?

De staatssecretaris meldt dat bij bijvoorbeeld verbroken relaties waarin de contacten, zij het op incidentele basis voortduren en waarin er bijvoorbeeld betrokkenheid is bij en rondom de geboorte van het kind, al snel tot «family life» geconcludeerd zal worden. Zal dit de sociale ouder niet ertoe brengen de biologische ouder op afstand te houden als hij of zij een oproep in de adoptieprocedure wil vermijden? Kan een en ander er ook niet toe leiden dat de biologische ouder die wil interveniëren zich zal opdringen bij het gezin waar het kind verblijft? Kan bij de beantwoording van deze vragen worden ingegaan op de verhouding van dit type situaties en het belang van het kind?

Is het juist dat van «voorprocedure» sprake is waarbij bepaald moet worden wie als belanghebbende zullen/moeten worden gehoord en wie niet? Kan de staatssecretaris aangeven welke basis daarvoor is c.q. wordt gecreëerd in het wetboek van rechtsvordering?

Vertrouwende, dat deze vragen tijdig zullen worden beantwoord, acht de commissie de openbare beraadslaging over de onderhavige wetsvoorstellen voldoende voorbereid.

De voorzitter van de commissie,

Timmerman-Buck

De griffier van de commissie,

Hordijk

---

1 Samenstelling: Holdijk (SGP), Rensema (VVD), Jurgens (PvdA), Le Poole (PvdA), Ruers (SP), Rosenthal (VVD) (plv. voorzitter), Dölle (CDA), Kohnstamm (D66), Kneppers-Heijnert (VVD), Timmerman-Buck (CDA) (voorzitter), De Wolff (GL), V.d. Beeten (CDA).