Aanwijzingsbesluit ex artikel 174b van de Gemeentewet (onvoorziene en spoedeisende aanwijzing veiligheidsrisicogebied omgeving Centraal Station, Dam, Wallengebied, Nieuwmarkt en Rembrandtplein)

De burgemeester van Amsterdam,

Na beraadslaging in driehoeksverband met de Hoofdofficier van Justitie van het arrondissementsparket Amsterdam en de Politiechef van de Eenheid Amsterdam,

Overwegende:

dat uit informatie van de politie het volgende blijkt:

• dat voor 12 oktober 2025 de demonstratie Nationaal Protest werd aangekondigd door de organisatie Nederland in Opstand, locatie Amsterdam;

• dat er een drietal tegendemonstraties waren aangekondigd; een kleinschalige tegendemonstratie en twee tegendemonstraties vanuit Mokum Tegen Fascisme;

• dat de verwachting was dat een deel van de deelnemers aan de demonstratie op zondag vreedzaam zou demonstreren;

• dat echter het risico op openbare ordeverstoringen en de confrontatie met de politie met name lag in de komst van gekende groepen, die de demonstratie kunnen gebruiken om de confrontatie op te zoeken;

• dat bij deze groepen een fors anti-overheid en anti-politie sentiment heerst;

• dat de afgelopen weken zich ook op meerdere locaties in Nederland strafbare feiten en ernstige ongeregeldheden hebben voorgedaan rondom dergelijke demonstraties en bijeenkomsten;

• dat deze incidenten een patroon lieten zien van escalerend geweld, waarbij leden van extremistische groeperingen, defendgroepen en hooligans actief betrokken zijn bij verstoring van de openbare orde en confrontaties met politie;

• dat een aantal groepen, die op 20 september 2025 in Den Haag bij een grote demonstratie, een negatieve rol heeft gespeeld, ook had aangegeven naar Amsterdam te komen voor de demonstratie van Nederland in Opstand;

• dat uit het verleden is gebleken dat dergelijke personen zich eerder bij dergelijke demonstraties hebben aangesloten en dat door hen geweld tegen de politie werd gebruikt d.m.v. trottoirstenen, slagwapens, ploertendoder, stokken, zwaar vuurwerk en verstevigde vechthandschoenen etc;

• dat de driehoek besloten heeft de demonstratie van Nederland in Opstand niet toe te staan op de Dam, vanwege de complexe en kwetsbare omgeving van de Dam, de vermenging van verschillende doelgroepen, de aanwezigheid van tegendemonstraties en de risicovolle evenementen in de stad ¹ , die onder meer hun weerslag hadden op de drukte en veiligheid in de binnenstad;

• dat de ongecontroleerde deelnemersmix van deze demonstratie en de actieve weerstand tegen autoriteiten, aannemelijk maakte dat een vreedzame demonstratie niet te waarborgen was op de Dam en dat risico’s op escalatie, geweld en strafbare feiten substantieel was;

• dat de driehoek besloten heeft de demonstratie Nationaal Protest te faciliteren op het Museumplein met een overeengekomen dynamisch gedeelte aldaar;

• dat de organisatie online en in gesprek met de politie de algehele verantwoordelijkheid voor het verloop van de demonstratie voor een groot deel bij de driehoek van Amsterdam legde;

• dat de burgemeester, in het belang van de volksgezondheid van het voorkomen van wanordelijkheden, voorschriften aan deze demonstratie had opgelegd ten behoeve van een ordelijk en veilig verloop.

• dat de informatie uit de bestuurlijke rapportage van 9 oktober 2025 leidde tot het daadwerkelijk instellen van een veiligheidsrisicogebied en het afgeven van een last tot preventief fouilleren op 12 oktober 2025 van 09:00 uur tot 19:00 uur voor het gebied Museumplein, Vondelpark en omgeving.

De politie beschikt over de volgende aanvullende informatie:

• dat meerdere defendgroepen opriepen op 12 oktober 2025 om 12:00 uur te verzamelen in de buurt van het Centraal Station;

• dat de harde kern van Ajax opriep op 12 oktober 2025 om 12:00 uur in de buurt van het Centraal Station te verzamelen, om de stad indien nodig te verdedigen;

• dat omgeving Centraal Station als specifieke locatie door de harde kern van Ajax werd genoemd, maar dat de ervaring leert dat de locatie voor confrontaties vaak op het laatste moment kan wijzigen, afhankelijk van aanwezigheid politie of contact tussen twee rivaliserende groepen;

• dat het Centraal Station, de omgeving van de Dam, het Wallengebied, de Nieuwmarkt en het Rembrandtplein van oudsher locaties zijn waar (Ajax) supporters zich ophouden en/of verzamelen;

• dat een mogelijk treffen van harde kern supporters en defendgroepen op deze locaties een behoorlijke impact kon hebben op de openbare orde en veiligheid in de drukke binnenstad;

• dat het Centraal Station, de omgeving van de Dam, het Wallengebied, de Nieuwmarkt en het Rembrandtplein op de datum en het tijdstip niet binnen het bij besluit van 9 oktober 2025 aangewezen risicogebied op grond van artikel 2.6 APV vielen.

Overwegende voorts :

• dat het voorgaande leidt tot de conclusie dat aannemelijk was dat op zondag 12 oktober 2025 in delen van het Centrum van Amsterdam een verhoogde kans bestond op confrontaties met personen, die mogelijk in het bezit waren van wapens en dat daarom gevreesd moest worden voor ernstige verstoring van de openbare orde door de aanwezigheid van wapens, en dat deze situatie spoedeisend en onvoorzien was;

• dat vanwege voornoemde spoedeisende en onvoorziene situatie het noodzakelijk was om op grond van artikel 174b van de Gemeentewet een veiligheidsrisicogebied in een deel van het Centrum (Centraal Station, Omgeving Dam, Wallengebied, Nieuwmarkt en Rembrandtplein) aan te wijzen op zondag 12 oktober 2025 van o9:00 uur tot 19:00 uur;

• dat de duur van de aanwijzing en de omvang van het nader te omschrijven gebied proportioneel was in relatie tot het beoogde doel;

• dat het belang van voorkomen dan wel tegengaan van verstoringen van de openbare orde in het onderhavige geval zwaarder woog dan het individuele belang van de burger;

• dat de politie grootschalig optrad en dat dit optreden gefaseerd plaatsvond, gericht op de-escalatie, het handhaven van de openbare orde en het aanhouden van personen die strafbare feiten pleegden;

• dat echter het overige optreden van de politie in het nader te omschrijven gebied om bezit en gebruik van wapens en zwaar illegaal vuurwerk alsmede geweldsincidenten te voorkomen of terug te dringen op zichzelf onvoldoende effect sorteerde.

Gelet op artikel 174b van de Gemeentewet

Besluit:

Artikel 1

aan te wijzen als veiligheidsrisicogebied als bedoeld in artikel 174b van de Gemeentewet de gebieden zoals gemarkeerd op de plattegrond in de bijlage met inbegrip van de hierna genoemde wegen en de in dat gebied en aan die wegen gelegen en voor het publiek openstaande gebouwen en bijbehorende erven, namelijk

• Centraal Station

• Omgeving Dam

• Wallengebied

• Nieuwmarkt

• Rembrandtplein

Artikel 2

te bepalen dat dit besluit in werking is getreden op zondag 12 oktober 2025 om 09:00 uur tot zondag 12 oktober 2025 om 19.00 uur.

Aldus mondeling besloten op 12 oktober 2025 en op schrift gesteld op 15 oktober 2025

F. Halsema

Op grond van de Algemene Wet Bestuursrecht kan binnen 6 weken na bekendmaking van dit besluit een bezwaarschrift worden ingediend bij de burgemeester van Amsterdam, postbus 202, 1000 AE Amsterdam, t.a.v. de directie Juridische Zaken, of per fax 020 552 2402. Het indienen van een bezwaarschrift schorst de werking van dit besluit niet. U kunt een verzoek tot het treffen van een voorlopige voorziening (schorsing) indienen bij de voorzieningenrechter van de Rechtbank Amsterdam, Postbus 75850, 1070 AW Amsterdam.

Bijlage:

• 1. Centraal Station, Dam en omgeving, Wallengebied, Nieuwmarkt en Rembrandtplein.