Milieuzone Arnhem actualisering per 1 juni 2026

Datum verkeersbesluit: 21 oktober 2025

Zaaknummer: 4520976

HET COLLEGE VAN BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN ARNHEM;

gelet op:

• artikel 2 en artikel 18, eerste lid, onderdeel d van de Wegenverkeerswet 1994 (WvW 1994);

• het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990);

• het bepaalde in de artikelen 12, 15, 21 van het Besluit administratieve bepalingen inzake het wegverkeer (Babw);

BESLUIT:

Vast te stellen het definitieve verkeersbesluit milieuzone

• 1. Om per 1 juni 2026 de huidige borden C22a (Milieuzone) van bijlage 1 van het RVV 1990 en de daaronder aangebrachte onderborden, in de huidige milieuzone van de gemeente Arnhem te vervangen door de borden C22e (Gesloten voor personenauto’s, bedrijfsauto’s, vrachtauto’s, autobussen of taxi’s vanwege emissie-eisen (milieuzone of nul-emissiezone)) van het per 1 januari 2026 geldende RVV 1990.

• 2. Onder de in het vorige punt genoemde borden C22e de volgende onderborden aan te brengen:

  • a. Onderbord C22e5: milieuzone voor dieselpersonenauto’s, toegankelijk voor emissieklasse 5 en 6;

  • b. Onderbord C22e9: milieuzone voor autobussen, toegankelijk voor autobussen emissieklasse 6.

• 3. In te trekken onze verkeersbesluiten van 4 juni 2014, zaaknummer 2014-02-00481, 5 juni 2020, zaaknummer 457944 en 24 december 2021, zaaknummer 629378, inhoudende het instellen en wijzigen van de milieuzone in de gemeente Arnhem.

Nieuwe bebording

Het RVV 1990 wijzigt per 1 januari 2026. De borden C22a (Milieuzone) komen daarbij te vervallen. Ook de onderborden die onder het bord C22a (Milieuzone) werden geplaatst komen te vervallen. Daarvoor in de plaats komt er een bord dat zowel voor milieuzones als nul-emissiezones kan worden toegepast, namelijk bord C22e, en een aantal nieuwe onderborden die daaronder kunnen worden aangebracht. De borden C22a in de huidige milieuzone worden daarom vervangen door het bord C22e. Daaronder brengen we de nieuwe onderborden C22e5 en C22e7 aan. Dat betekent dat de milieuzone toegankelijk is voor dieselpersonenauto’s met emissieklasse 5 en 6 en dieselautobussen met emissieklasse 6. Het is ook nodig om de bebording te wijzigen omdat er in hetzelfde gebied als de milieuzone een nul-emissiezone voor bedrijfs- en vrachtauto’s wordt ingesteld. Voor het invoeren van de nul-emissiezone wordt een apart verkeersbesluit genomen.

Bord C22e

Onderbord C22e5

Onderbord C22e7

Achtergrond en motivatie

De gemeente Arnhem heeft sinds 2014 een milieuzone om de luchtvervuiling in de binnenstad en de ernstige gevolgen daarvan te beperken. De milieuzone gold in eerste instantie voor vrachtauto’s; alleen vrachtauto’s met euroklasse IV of hoger werden toegelaten. Op 1 januari 2019 werd de milieuzone uitgebreid met een geslotenverklaring voor personenauto’s. Personenauto’s met een dieselmotor met een datum eerste toelating van 1-1-2005 of jonger werden toegelaten. Op 29 oktober 2019 wijzigde het Reglement verkeersregels en verkeerstekens 1990 (RVV 1990) om de milieuzones in Nederland te harmoniseren. In verband met deze landelijke harmonisatie besloot de gemeente Arnhem om per 29 oktober 2020 in de Arnhemse milieuzone alleen vrachtauto’s, personen- en bedrijfsauto’s met een dieselmotor met een emissieklasse 4 of hoger toe te laten. Eveneens in lijn met de landelijke harmonisatie besloot de gemeente Arnhem dat per 1 januari 2022 alleen nog vrachtauto’s met een emissieklasse 6 of hoger tot de milieuzone werden toegelaten.

In 2024 voerde ISG Consultancy voor de gemeente Arnhem een monitoring uit naar het rijdende wagenpark personenauto’s, bestel- en vrachtwagens in Arnhem uit. De resultaten daarvan zijn vastgelegd in een rapport: Monitoring personenauto’s, bestel- en vrachtwagens. Hieruit blijkt dat circa 0,7% van de huidige personenauto’s met een dieselmotor niet voldoen aan de eisen die per 2026 gelden als we de milieuzone veranderen van emissieklasse 4 naar 5. Dit neemt echter niet weg dat deze voertuigen relatief veel vervuilen. De aanscherping van de milieuzone is bovendien landelijk gecommuniceerd. Utrecht, Amsterdam en Den Haag hebben de aanscherping per 1 januari 2025 ingevoerd, zonder dat dit tot problemen heeft geleid. Ongeveer 0,3% van het verkeer in de huidige milieuzone bestaat uit autobussen. Hiervan voldoet 12% nog niet aan de eisen van 2026 van minimaal emissieklasse 6. Voor dit kleine aantal gaan we gericht in gesprek met de betrokkenen.

Op 1 juni 2026 voert de gemeente Arnhem een nul-emissiezone in het centrum van Arnhem. In de nul-emissiezone zijn bedrijfsauto’s en vrachtauto’s alleen toegelaten als ze geen emissie uitstoten. Het gebied waar de nul-emissiezone geldt wordt gelijk aan het gebied van de huidige milieuzone. De bestaande milieuzone in het centrum van Arnhem blijft van kracht voor personenauto’s met een dieselmotor, maar de gemeente Arnhem wil de milieuzone wel actualiseren. Nu mogen diesel-personenauto’s met emissieklasse 4 of hoger in de milieuzone rijden. Per 1 juni 2026 wordt dat emissieklasse 5 of hoger. Dat staat gelijk met dieselauto’s van ongeveer 15 jaar en jonger. Autobussen met een dieselmotor moeten emissieklasse 6 of hoger hebben om in de milieuzone te worden toegelaten.

De gemeente Arnhem vindt het voor de duidelijkheid, de uitvoering en de handhaving wenselijk om de nieuwe regels voor de milieuzone en de invoering van de nul-emissiezone zoveel mogelijk gelijk te schakelen en op elkaar af te stemmen. Dat betekent o.a.: zo veel mogelijk hetzelfde gebied, dezelfde ingangsdatum en dezelfde handhavingscamera’s en op elkaar afgestemde bebording, vrijstellingen en ontheffingsmogelijkheden. Vandaar dat het verkeersbesluit voor het invoeren van de nul-emissiezone en het verkeersbesluit voor het actualiseren van milieuzone tegelijkertijd worden vastgesteld en bekend gemaakt.

Luchtkwaliteit en gezondheid

De luchtkwaliteit heeft significante invloed op de gezondheid van onze inwoners. Vooral in de binnenstad, waar veel mensen worden blootgesteld aan verkeersemissies op leefniveau, is de noodzaak tot ingrijpen groot. Het aanscherpen van de Milieuzone voor dieselvoertuigen en het invoeren van de Zero Emissie zone voor stadsdistributie zijn belangrijke maatregelen die bijdragen aan het terugdringen van schadelijke stoffen zoals stikstofdioxide (NO₂) en fijnstof (PM2,5 en PM₁₀).

De urgentie is hoog. Uit metingen en prognoses blijkt dat op locaties langs drukke wegen, zoals de centrumring, overschrijdingen dreigen van norm voor luchtkwaliteit: de EU-richtlijn luchtkwaliteit (2024/2881). Deze richtlijn stelt vanaf 2030 strengere grenswaarden. Zonder aanvullende maatregelen zal op meerdere plekken niet aan deze normen worden voldaan.

Dit heeft ongewenste gevolgen voor de volksgezondheid. Ook zet dit de juridische houdbaarheid van ruimtelijke plannen onder druk. Het niet voldoen aan de wettelijke grenswaarden – die als minimum kwaliteitsniveau gelden – kan leiden tot een vergunningen stop: het niet kunnen afgeven van vergunningen voor nieuwe projecten.

Uit berekeningen van het RIVM (CIMLK) blijkt dat met het treffen van maatregelen zoals opgenomen in het Duurzaam Mobiliteitsplan (Document Arnhem - Duurzaam Mobiliteitsplan (geamendeerde versie) - iBabs Publieksportaal), op termijn wél aan de normen kan worden voldaan. De verscherping van de milieuzone en de invoering van Zero Emissie zones zijn daarin cruciale stappen.

De waarden die de WHO (2021) hanteert voor een gezonde luchtkwaliteit, gaan overigens verder dan de EU-richtlijn en hanteren lagere concentraties als veilige niveaus. Het behalen van deze waarden vereist een breder pakket aan maatregelen, dat verder reikt dan alleen verkeersemissies in de stad.

Vrijstellingen en ontheffingen Milieuzone

Bepaalde voertuigen zijn vrijgesteld. Voor sommige voertuigen kan ontheffing worden verleend. Hierna volgt een overzicht.

Vrijstellingen

De milieuzone geldt niet voor:

• Kampeerwagens van bewoners in de milieuzone;

• Oldtimers (Voertuigen 40 jaar of ouder);

• Voor rolstoeltoegankelijke voertuigen (met carrosseriecode SH of bijzonderheidscode 70, 145, 146, 147 of 149.)

Een vrijstelling wordt automatisch op kenteken verleend. Dit is via de wet geregeld.

De gemeente Arnhem verleent op aanvraag ontheffing voor:

• Een dag; per kenteken maximaal 12 dagontheffingen per kalenderjaar;

• Voertuigen die vanwege een handicap voor € 500 of meer zijn aangepast;

• Voertuigen met een ministeriële vrijstelling;

De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland verleent namens de gemeente ontheffing voor:

• Bijzondere voertuigen (kermis- of circusvoertuig, bedrijfsauto met zware laadkraan, verhuisauto, exceptioneel vervoer). De ontheffing geldt voor alle gemeentes totdat het voertuig 13 jaar oud is.

Communicatie

De aanscherping van de Milieuzone heeft vooral gevolgen voor de bezitters van dieselpersonenauto’s met emissieklasse 4. Dit betreft slechts een klein percentage (0,7%) van de voertuigen in de huidige Milieuzone. Bovendien zijn er veel alternatieven voor deze voertuigen die wel de zone in mogen, zoals benzine-, LPG-, CNG- of elektrische voertuigen, evenals dieselvoertuigen van emissieklasse 5 en hoger. De communicatie rondom de aanscherping van de Milieuzone richtte zich daarom vooral op het bekendmaken van de wijziging. Op 23 mei 2025 is aan ruim 500 eigenaren van een emissieklasse 4 dieselvoertuig een brief verzonden waarin ze werden geattendeerd op de voorgenomen wijziging van de regels van de Milieuzone per 1 juni 2026.

Deze aanpak is in lijn met de communicatiestrategieën die in Den Haag, Utrecht en Amsterdam zijn gevolgd voordat de Milieuzone voor dieselpersonenauto’s werd aangescherpt.

Afweging artikel 2 Wegenverkeerswet 1994 (WvW)

De in dit verkeersbesluit genoemde verkeersmaatregelen strekken tot de volgende in artikel 2 van de WvW genoemde belangen:

• het voorkomen of beperken van door het verkeer veroorzaakte overlast, hinder of schade alsmede de gevolgen voor het milieu, bedoeld in de Wet milieubeheer;

De verkeersmaatregelen kunnen als in strijd met het in artikel 2 van de WvW 1994 genoemde belang van het zoveel mogelijk waarborgen van de vrijheid van het verkeer worden geacht, omdat houders van personenauto’s met een dieselmotor met emissieklasse 4 of lager geen gebruik kunnen maken van wegen die in de milieuzone vallen. Wij zijn echter van mening dat het milieubelang en het gezondheidsbelang voor de Arnhemse bevolking zwaarder wegen dan de individuele belangen van de houders van deze auto’s. Wij zijn ook van mening dat andere mogelijke nadelige (economische) gevolgen die individuen of bedrijven van het verkeersbesluit kunnen ondervinden niet opwegen tegen die belangen. In deze belangenafweging houden we rekening met de landelijke vrijstellingen en de ontheffingsmogelijkheden, die er mede voor zorgen dat de instelling van de wijziging in de toegangseisen van de milieuzone niet onevenredig is in verhouding tot de daarmee te dienen doelen.

Advies Politie

Ingevolge artikel 24 van het BABW heeft er overleg plaatsgevonden met een door de Korpschef van Politie gemandateerde verkeersadviseur van de eenheid Oost Nederland. Deze stemt in met het verkeersbesluit.

Reacties op het voornemen tot het wijzigen van de toegangsregels voor de milieuzone

Op 28 mei 2025 maakten wij bekend van plan te zijn om de toegangseisen voor de milieuzone aan te passen. Hierop kon tot en met 25 juni 2025 worden gereageerd. Van de ontvangen reacties en onze afweging daarover is een reactienota gemaakt. De reactienota is als bijlage 1 bij dit verkeersbesluit gevoegd; Bijlage 1 Reactienota verkeersbesluit actualisering milieuzone d.d. 3 september 2025. De reactienota maakt onderdeel uit van dit verkeersbesluit. De reacties hebben niet tot aanpassingen geleid.

Het college van burgemeester en wethouders van Arnhem voornoemd,

de secretaris, de burgemeester,

Bezwaar

Als u het met deze beslissing niet eens bent, kunt u binnen zes weken na de dag waarop deze beslissing is bekendgemaakt een bezwaarschrift indienen. Uw bezwaarschrift moet u motiveren en ondertekenen en sturen naar:

Het college van burgemeester en wethouders van Arnhem

Postbus 9029

6800 EL Arnhem.

Vermeld in uw bezwaarschrift het zaaknummer (zie bovenaan).

Als u bezwaar hebt gemaakt en een spoedeisend belang hebt, kunt u de voorzieningenrechter vragen om een voorlopige voorziening te treffen. Het verzoek om een voorlopige voorziening moet u samen met een afschrift van uw bezwaarschrift sturen naar:

Voorzieningenrechter van de Rechtbank Gelderland

Team bestuursrecht

Postbus 9030

6800 EM Arnhem

Er zijn kosten verbonden aan dit verzoek. Hierover kan de rechtbank u meer vertellen.