Gemeenteblad van Reusel-De Mierden
| Datum publicatie | Organisatie | Jaargang en nummer | Rubriek |
|---|---|---|---|
| Reusel-De Mierden | Gemeenteblad 2025, 337220 | overige overheidsinformatie |
Authentieke versie (PDF)
Informatie
Printen
Delen
Accommodatiebeleid Reusel-De Mierden 2025-2037
In onze kernen zit veel vitaliteit en kracht. Dit draagt op een positieve wijze bij aan het nemen van meer verantwoordelijkheid door inwoners om de leefbaarheid en het welzijn van de eigen kern te behouden. Als gemeente luisteren we naar ideeën van inwoners en geven we ruimte om te experimenteren om mooie dingen in onze samenleving te laten ontstaan. Dat betekent voor ons ‘Samen Doen’. Hierdoor wordt de eigen kracht van onze inwoners alleen maar beter benut. De gemeente helpt de inwoners door het stimuleren en faciliteren van initiatieven.
Het gemeentelijk accommodatiebeleid is een middel om het binnen de gemeente voor alle inwoners mogelijk te maken om op een laagdrempelige manier deel te nemen aan het maatschappelijke leven. Inwoners kunnen elkaar ontmoeten, sporten, zich ontwikkelen en deelnemen aan activiteiten van verenigingen. Deze deelname van inwoners aan het maatschappelijke leven draagt bij aan het welbevinden, de ontwikkeling, samenhang en leefbaarheid van de kernen.
Dit gemeentelijk accommodatiebeleid beperkt zich tot het gemeentelijk vastgoed met een maatschappelijke functie. We onderscheiden hierbij 3 hoofdgroepen: gemeenschapshuizen, scholen en sportaccommodaties. Daarnaast rekenen we ook het gemeentehuis tot het maatschappelijk vastgoed. Gemeentelijk vastgoed zonder maatschappelijke functie (zoals de brandweerkazerne) laten we buiten beschouwing..
Met elkaar willen we de leefbaarheid naar een hoger niveau tillen, elke dag opnieuw. Dit doen we door de interactie met de inwoners bewust op te zoeken en hen te vragen hoe zij over belangrijke zaken denken. Ter voorbereiding op dit accommodatiebeleid zijn we de kernen in gegaan om informatie op te halen. Tijdens 4 dialoog-avonden hebben gebruikers van het maatschappelijk vastgoed aan kunnen geven wat zij belangrijk vinden als het gaat om de rol van deze accommodaties. Tijdens een werksessie met de gemeenteraad hebben we de opbrengst van de dialoogavonden besproken en ook de bevindingen van de raad opgehaald. Het voorstel is tijdens de commissievergadering van 3 december 2024 aangehouden. Daarna is met een afvaardiging van de raad afgesproken welke aanpassingen in het beleidskader we moesten doorvoeren. Het voorliggend beleidskader is hiervan het resultaat.
Wij beogen een integraal accommodatiebeleid dat relatie heeft met diverse andere beleidsdocumenten waaronder het coalitieakkoord en collegeprogramma Reusel-De Mierden 2022-2026, Toekomstvisie 2030, het beleidskader Sociaal Domein, uitvoeringsbeleid horeca Reusel-De Mierden 2024, Ontwikkelstrategie De Kempen 2024-2040, Kempisch Sport en Beweegakkoord II en de Inclusie agenda Reusel-De Mierden 2024-2028. Het accommodatiebeleid is het kader bij het opstellen van het integraal huisvestingsplan Onderwijs (IHP), het uitvoeringsplan Sportaccommodaties en het uitvoeringplan gemeentelijk vastgoed.
Het IHP Reusel-De Mierden 2025-2041 is reeds in 2024 door de gemeenteraad vastgesteld. Gemeenten zijn wettelijk verplicht om over een beleidskader voor onderwijshuisvesting te beschikken. In Reusel-De Mierden kiezen wij er voor om het IHP (als een op zichzelf staand beleidskader) ook onder een overkoepelend beleidskader voor maatschappelijke accommodaties te scharen.
In dit accommodatiebeleid beschrijven we kort de trends en ontwikkelingen op het gebied van maatschappelijke accommodaties. We formuleren onze visie op de functie van het maatschappelijk vastgoed en koppelen hier een doelstelling aan. Bij alle type accommodaties kijken wij naar de vijf belangrijkste aspecten:
- •
- •
- •
- •
- •
In het daarop volgende hoofdstuk introduceren wij een afwegingskader. Op basis van dit afwegingskader kunnen wij de noodzaak van de bestaande en de toekomstige accommodaties toetsen (in hoeverre een accommodatie aan maatschappelijke behoefte voldoet). Afsluitend vatten we de belangrijkste punten uit dit accommodatiebeleid samen en kijken we naar het vervolg. In de bijlage zijn de participanten aan de dialoogavonden opgesomd en is het verslag van de dialoogavonden toegevoegd.
In onze dynamische samenleving veranderen voortdurend de behoeften en uitdagingen met betrekking tot accommodaties en gemeenschapsvoorzieningen. Door inzicht te krijgen in de actuele trends kunnen we beter anticiperen op ontwikkelingen.
In de hedendaagse samenleving worden accommodaties steeds vaker gezien als middel om een verscheidenheid aan maatschappelijke doelstellingen te bereiken. Eenzaamheid bijvoorbeeld is een groeiend vraagstuk in de samenleving. Wij kunnen accommodaties inzetten om bij te dragen dit vraagstuk op te lossen. Accommodaties kunnen fungeren als ontmoetingsplaatsen waar mensen samenkomen, sociale banden vormen en hun netwerken uitbreiden. Dergelijke interacties dragen bij aan ontmoeting en een gevoel van verbondenheid in de samenleving.
De groei van de Brainportregio Eindhoven is onlosmakelijk verbonden met de welvaart en leefbaarheid van onze dorpen. We hebben oog voor de schaalsprong-ontwikkelingen die op ons afkomen en trekken daarin gezamenlijk op met andere gemeenten. We proberen te profiteren van deze krachtige economische ontwikkeling en een hefboomeffect te creëren om onze samenleving een impuls te geven. Dit vergt een integrale benadering waarbij onder meer wonen, mobiliteit, economie en energietransitie zich in samenhang met elkaar ontwikkelen. Dit alles kan de leefbaarheid in onze kernen op allerlei gebieden verhogen, zoals meer woningbouw, het in stand houden en/of versterken van voorzieningen en het verbeteren van de bereikbaarheid. Het handhaven van een adequaat voorzieningenniveau is cruciaal voor de leefbaarheid van de kernen, waarbij de groeiende en veranderende vraag in balans moet zijn met het voorzieningenaanbod. Een kenmerkende eigenschap van veel kernen in onze gemeente is het rijke verenigingsleven, dat vaak wordt gezien als het hart van de gemeenschap. Dit verenigingsleven versterkt de unieke identiteit en aantrekkingskracht van de gemeente.
2.3 Grotere rol verenigingen met minder vrijwilligers
Veel verenigingen worden nagenoeg geheel gerund door vrijwilligers. Als gevolg van individualisering, minder vrije tijd waarover mensen kunnen beschikken en de vergrijzing van de samenleving, staat de kwaliteit en continuïteit van vrijwilligersorganisaties in toenemende mate onder druk. Dit terwijl van verenigingen steeds meer wordt verwacht. De bereidheid en mogelijkheden van mensen om vrijwilligerswerk te doen neemt af, wat leidt tot een tekort aan handen om deze groeiende verantwoordelijkheden aan te pakken. Dit plaatst verenigingen in een kwetsbare positie, waarbij ze balanceren tussen het voldoen aan externe verwachtingen (bijvoorbeeld wet- en regelgeving) en het omgaan met interne uitdagingen.
2.4 Niet gemeentelijke voorzieningen verdwijnen uit de dorpen
Een landelijke trend is dat niet-gemeentelijke voorzieningen uit kleinere kernen verdwijnen. Voorzieningen zoals lokale winkels, postkantoren, banken en zorgfaciliteiten sluiten hun deuren, wat direct invloed heeft op de leefbaarheid van deze dorpen. Zonder voorzieningen verdwijnt de natuurlijke ontmoeting en samenkomst tussen dorpsgenoten. Dit ondermijnt het gemeenschapsgevoel.
Er is een groeiende trend om multifunctionaliteit in accommodaties te stimuleren. De werking van clustervorming is tweeledig. Een voordeel is kostenbesparing. Een geclusterde voorziening behoeft maar één entree, horecavoorziening, technische ruimte en beheerdersruimte te hebben. Ook kan een opbrengstenverhoging optreden doordat een geclusterde voorziening een grotere aantrekkingskracht heeft. Een nadeel van clustering kan zijn dat de spreiding en daarmee de bereikbaarheid verslechtert.
3. Visie op accommodatiebeleid
In het coalitieakkoord en collegeprogramma Reusel-De Mierden 2022-2026 wordt het activeren en verbinden van inwoners en het versterken van eigen kracht benadrukt. Het is de ambitie dat elke kern beschikt over een ontmoetingsruimte voor de inwoners. Bij de invulling van gemeenschapshuizen moet aandacht worden besteed aan de participatie van alle doelgroepen en leeftijden. Sporten en bewegen is belangrijk voor iedereen. Daarom willen we een laagdrempelige manier van bewegen, voor jong en oud, zonder en met beperking, stimuleren. Sportaccommodaties moeten betaalbaar blijven en worden breder ingezet. Wij willen dat elke kern een volwaardige basisschool heeft. Daarbij hoort een veilige schoolomgeving die uitnodigt tot leren en spelen en een verkeersveilige inrichting van de omgeving.
Het behoud van leefbare kernen staat voorop. De kracht en vitaliteit die in onze kernen zit, draagt bij aan het nemen van meer verantwoordelijkheid door inwoners om de leefbaarheid en het welzijn van de eigen kern te behouden. Voorzieningen als sportparken, scholen en gemeenschapshuizen zijn essentieel voor onze maatschappelijke infrastructuur. Het is belangrijk om deze faciliteiten te benutten voor functies als onderwijs, sport en gemeenschapsbijeenkomsten. Onze visie luidt:
Door functies in accommodaties te combineren, stimuleren we interactie tussen inwoners. Dit bevordert ontmoetingen tussen onder andere jong en oud en zorgt voor efficiënter gebruik van de ruimten. Deze integratie stimuleert kruisbestuiving tussen diverse groepen en verenigingen en levert nieuwe samenwerkingen en initiatieven op.
3.1 Doelstelling accommodatiebeleid
Maatschappelijke accommodaties zijn een middel om een verscheidenheid aan maatschappelijke doelstellingen binnen de gemeente Reusel-De Mierden te bereiken. Deze maatschappelijke doelstellingen zijn beschreven in diverse beleidsdocumenten. De doelstelling van het accommodatiebeleid is een kader aan te bieden voor de uitvoering van deze maatschappelijke doelstellingen. Het gemeentelijk vastgoed zonder maatschappelijke functie valt ook, voor zover van toepassing, binnen de reikwijdte van dit accommodatiebeleid.
Maatschappelijke accommodaties zijn een middel om diverse maatschappelijke doelstellingen te bereiken, zoals gezondheid, vitaliteit, het tegengaan van eenzaamheid en (culturele) participatie. Accommodaties dienen als ontmoetingsplaatsen waar inwoners samenkomen, sociale banden vormen en hun netwerken uitbreiden. Dergelijke interacties dragen bij aan ontmoeting en een gevoel van verbondenheid in de gemeenschap. We onderscheiden hierbij 3 hoofdgroepen: gemeenschapshuizen, scholen en sportaccommodaties. Daarnaast rekenen we ook het gemeentehuis tot het maatschappelijk vastgoed. Naast het gemeentehuis is de gemeente ook de eigenaar van (niet-maatschappelijke) accommodaties zoals de brandweerkazerne, het busstation, woonhuis aan de Willibrordlaan in Hulsel, de gemeentewerf en de beheerderswoning op sportpark Den Hoek.
In zijn algemeenheid dient het maatschappelijk vastgoed zo efficiënt mogelijk te worden ingezet binnen een dorp en/of samenwerkingsverband van verenigingen en te worden afgestemd op behoeften en ledenaantallen. In het geval van nieuwbouw worden bij voorkeur alleen nog multifunctionele accommodaties gerealiseerd. De demografische ontwikkeling in de kernen vraagt om deze multifunctionaliteit en samenwerking.
Bij gemeentelijk eigendom van maatschappelijke accommodaties heeft een gemeente de meeste sturingsmogelijkheden maar ook de meeste verantwoordelijkheden. Bij maatschappelijke accommodaties in handen van derden wordt de gemeente ontzorgd. Daarbij dient wel te worden opgemerkt dat de gemeente gedeeltelijk bijdraagt aan de financiële dekking van met name het onderhoud vanwege het feit dat de exploitatie van een maatschappelijke accommodatie vaak geen ruimte laat voor het reserveren van voldoende middelen.
Drie van de vier kernen van gemeente Reusel-De Mierden beschikken over een ontmoetingsplek voor de inwoners. In Hooge Mierde is dat gemeenschapshuis De Schakel, in Lage Mierde MFA (multifunctionele accommodatie) De Ster en in Reusel is dat MCC (multicultureel centrum) De Kei. In Hulsel wordt de komende jaren gebouwd aan een ontmoetingsruimte, die geïntegreerd wordt in het gebouw van de nieuw te realiseren Clemens-school.
Wij beogen een zo multifunctioneel, divers en inclusief mogelijk gebruik van een gemeenschapshuis. Nieuw te realiseren accommodaties zijn naast multifunctioneel ook flexibel aan te passen, zodat in de toekomst ingespeeld kan worden op een veranderende vraag van gebruikers.
Binnen de gemeenschapshuizen ligt de focus op het aanbieden van de volgende drie functies:
- •
- •
- •
Deze functies hebben in alle gevallen prioriteit boven andersoortig gebruik.
Het is de gemeentelijke ambitie om in iedere kern een gemeenschapshuis/ontmoetingsruimte te hebben.
Indien sprake is van een lage bezetting in combinatie met continuïteitsrisico’s, bepalen we samen met de beheerder/exploitant of het mogelijk is de activiteiten te concentreren in bepaalde ruimtes. Indien op deze manier een ruimte wordt vrijgespeeld, onderzoekt de beheerder/exploitant samen met de gemeente op welke wijze deze ruimte, maatschappelijk dan wel commercieel, te verhuren is aan een andere gebruiker.
Indien een exploitant van een maatschappelijke accommodatie in financiële problemen komt en zich tot de gemeente wendt voor een structurele of incidentele bijdrage, dan beoordeelt de gemeente opnieuw de maatschappelijke meerwaarde van de accommodatie aan de hand van het afwegingskader.
De gemeente is verantwoordelijk voor het groot onderhoud van de gemeentelijke accommodaties. In het geval van gemeenschapshuizen zijn dat MCC De Kei en De Ster. Alle gemeenschapshuizen beschikken over een actueel meerjarenonderhoudsplan (MOP). Op basis van dit onderhoudsplan worden de financiële middelen beschikbaar gesteld om het geplande onderhoud uit te voeren. In het geval van De Schakel ontvangt de exploitant een financiële bijdrage voor het uitvoeren van het groot onderhoud volgens een meerjarenonderhoudsplan. Hier zijn specifieke afspraken van toepassing.
Voor alle gemeentelijke accommodaties wordt een demarcatielijst* opgesteld zodat sprake is van een duidelijke verdeling van verantwoordelijkheden tussen de gemeente (eigenaar) en de beheerder/exploitant/huurder op het gebied van onderhoud. In het geval van De Schakel ligt de inhoudelijke en financiële verantwoordelijkheid bij Stichting De Schakel, de eigenaar van de accommodatie. Toch kan het in voorkomende gevallen nodig of wenselijk zijn dat wij hier een directe of indirecte financiële bijdrage aan leveren. In dat geval monitort de gemeente de aanwending van deze middelen. We streven er naar dat gemeenschapshuizen in voldoende mate geschikt zijn voor het (beoogde) gebruik. Criterium is dat de activiteit op een acceptabele wijze kan worden aangeboden. Hier hoort ook voldoende opslagcapaciteit bij voor de benodigde materialen. Deze opslagcapaciteit hoeft zich niet in alle gevallen binnen de muren van het gemeenschapshuis te bevinden waar de betreffende activiteit wordt aangeboden. De (fysieke) toegankelijkheid van gemeenschapshuizen voor inwoners moet voldoen aan de eisen die in ons inclusiebeleid zijn opgenomen. Voor de verduurzaming van gemeenschapshuizen sluiten we aan bij de gemeentelijke Lokale Energie Strategie (LES).
Eigendomssituatie, beheer en exploitatie
De gemeenschapshuizen in Reusel en Lage Mierde zijn eigendom van de gemeente en het gemeenschapshuis in Hooge Mierde is in eigendom van een stichting. Voor het beheer en exploitatie van gemeenschapshuizen kiezen we een faciliterende rol. We stellen deze accommodaties beschikbaar en vertrouwen het beheer en de exploitatie toe aan onafhankelijke stichtingen (MCC De Kei en Stichting Gemeenschapshuis De Ster). Hulsel krijgt binnen de nieuwe Clemensschool een eigen ontmoetingsruimte.
Financiën (huur, beheer/exploitatie en gebruik)
De gemeente verstrekt een subsidie als bijdrage in de exploitatie van gemeenschapshuizen. Deze subsidie is gebaseerd op een begroting die blijk geeft van een voldoende bedrijfsmatige exploitatie maar waar toch sprake is van een exploitatietekort. Hierbij moet een transparante afweging mogelijk zijn tussen de gemeentelijke bijdrage en het laagdrempelig/kosteloos aanbieden van de accommodatie.
Hoewel De Schakel geen gemeentelijke accommodatie is maar wel voldoende maatschappelijke meerwaarde heeft, verstrekt de gemeente een bijdrage in het onderhoud. Zo kan de exploitant (Stichting De Schakel) het gebruik van de accommodatie financieel laagdrempelig aanbieden.
We erkennen en accepteren de verschillen in de tarieven voor het gebruik van gemeenschapshuizen. Wel streven wij naar een betaalbare toegang tot voorzieningen zonder financiële drempels waarbij we maatwerk kunnen toepassen op verschillende gemeenschapshuizen.
* Een demarcatielijst is een lijst met bouwkundige en installatietechnische zaken die tot een gehuurde woning of bedrijfsruimte behoren en waarover afspraken worden gemaakt voor wiens verantwoording onderhoud aan deze zaken wordt uitgevoerd.
Gemeente Reusel-De Mierden beschikt over 6 basisscholen. Dit zijn:
- •
- •
- •
- •
- •
- •
In onze schoolgebouwen wordt het onderwijs aan kinderen in de leeftijd tussen 4 en 12 jaar aangeboden. Dat is dan ook de hoofdfunctie van deze gebouwen. Maar net als onze schoolbesturen en kinderopvang vinden wij de nabijheid van kinderopvang in schoolgebouwen van groot belang. Daarom willen wij in alle nieuwe schoolgebouwen kinderopvang en - waar mogelijk – ook andere onderwijsondersteunende functies huisvesten. Onze gezamenlijke visie op onderwijs en onderwijshuisvesting luidt:
In Reusel-De Mierden werken wij samen met schoolbesturen en kinderopvang aan de realisatie van schoolgebouwen voor primair onderwijs, die:
- •
- •
- •
- •
- •
- •
In het coalitieakkoord en collegeprogramma 2022-2026 Reusel-De Mierden staat dat elke kern over een volwaardige basisschool moet beschikken. Daarbij hoort een veilige schoolomgeving, die uitnodigt tot leren en spelen en een verkeersveilige inrichting van de omgeving. In het Integrale Huisvestingsplan Onderwijs (IHP) is de totale investeringsopgave in onderwijshuisvesting voor de periode tussen 2025 en 2041 opgenomen. De gemeente is namelijk wettelijk verplicht om in huisvesting van scholen te voorzien. Dit IHP wordt nader uitgewerkt in de vierjaarlijkse uitvoeringsplannen. In elk uitvoeringsplan wordt een aantal scenario’s uitgewerkt voor het treffen van de voorzieningen die volgens de afschrijvingstermijnen aan de beurt zijn.
Voor de realisatie van nieuwe schoolgebouwen (of de renovatie van de bestaande gebouwen) moeten wij ons houden aan het Kwaliteitskader huisvesting (Kenniscentrum Ruimte-OK). Met betrekking tot verduurzaming volgen wij – net als bij het overige maatschappelijk en gemeentelijk vastgoed –de Lokale Energie Strategie Reusel-De Mierden.
Eigendom, beheer en exploitatie
Het is wettelijk bepaald dat gemeenten de economische eigenaar van schoolgebouwen voor primair onderwijs zijn en schoolbesturen de juridische eigenaar ervan.
Gemeente is vanuit haar zorgplicht verantwoordelijk voor nieuwbouw, uitbreidingen, vervangende nieuwbouw, medegebruik, constructiefouten en herstel in geval van bijzondere omstandigheden.
De schoolbesturen zijn verantwoordelijk voor de instandhouding (onderhoud en beheer) van hun schoolgebouwen. Zij zijn wettelijk verplicht om een meerjarenonderhoudsplan (MOP) per gebouw op te stellen. Voor de uitvoering van dit MOP ontvangen zij een uitkering van het Rijk (middelen instandhouding).
Financiën (huur, beheer/exploitatie en gebruik)
Gemeente bekostigt de voorzieningen onderwijshuisvesting uit algemene middelen. Er is geen sprake van een huurder-verhuurder relatie met schoolbesturen omdat de wet regelt dat schoolbesturen de juridische eigenaar van schoolgebouwen voor primair onderwijs zijn. Als juridische eigenaar zijn schoolbesturen verantwoordelijk (ook financieel) voor beheer en onderhoud van deze gebouwen. De kapitaalslasten zijn voor rekening van de gemeente.
In de gemeente Reusel-De Mierden zijn er twee binnensport accommodaties. Sporthal Den Houtert in Lage Mierde beschikt over één sportzaal en sporthal Het Sporthuis in Reusel beschikt over drie sportzalen.
Binnensport accommodaties dragen bij aan maatschappelijke doelstellingen en voorzien in aantoonbare maatschappelijke behoeften. Verenigingen zetten zich actief in binnen de accommodaties met als doel dat iedereen mee kan (blijven) doen.
De voornaamste functie van de binnensport accommodaties is het mogelijk maken van een breed scala aan zaalsporten. Daarnaast zijn de sportzalen multifunctioneel te gebruiken. Het gebruik door verenigingen en scholen heeft prioriteit, gevolgd door het gebruik door maatschappelijke organisaties die activiteiten aanbieden en evenementen organiseren. Indien er nog ruimte is en het past binnen de kaders van de APV en de lopende exploitatieafspraken, kan de exploitant andere (commerciële) activiteiten organiseren.
Gemeenten zijn wettelijk verantwoordelijk voor voldoende voorzieningen voor bewegingsonderwijs. Met de sporthallen in Reusel en Lage Mierde hebben we voldoende capaciteit voor het gymonderwijs uit de gemeente.
Zeker in het hoogseizoen (november tot en met maart) zijn de sporthallen in de avonduren op doordeweekse dagen druk bezet door de verenigingen. In overleg tussen verenigingen en de beheerder/exploitant wordt een rooster samengesteld zodat elke vereniging voldoende uren de sporthallen kan gebruiken. De gemeente heeft de exploitant van het Sporthuis tot 1 september 2028 toestemming gegeven 1 van de drie zalen van het Sport-huis permanent in gebruik te geven aan turnvereniging Avanti-Turnivo.
Het onderhoud van het Sporthuis is in handen van de exploitant van deze sporthal. Hier wordt geen onderscheid gemaakt tussen groot en klein onderhoud. De exploitant ontvangt jaarlijks een financiële bijdrage van de gemeente voor het uitvoeren van het onderhoud volgens een meerjarenonderhoudsplan (MOP). Voor sporthal Den Houtert wordt op basis van een demarcatielijst onderscheid gemaakt tussen groot en klein onderhoud. Klein onderhoud is voor rekening van de beheerder. Het groot onderhoud is in handen van de gemeente en wordt uitgevoerd volgens een meerjarenonderhoudsplan. Voor de verduurzaming van de sporthallen sluiten we aan bij de gemeentelijke Lokale Energie Strategie (LES).
Eigendom, beheer en exploitatie
De gemeente is eigenaar van zowel sporthal Den Houtert als sporthal Het Sporthuis. Voor het beheer van sporthal Den Houtert in Lage Mierde is in 2017 een overeenkomst gesloten met stichting Gemeenschapshuis De Ster die jaarlijks stilzwijgend wordt verlengd. Sporthal Het Sporthuis in Reusel wordt geëxploiteerd door Optisport Reusel. Optisport heeft in 2019 Hydra overgenomen en daarmee de lopende exploitatie overeenkomst die loopt tot 1 april 2033.
Uitgangspunt is dat de gemeente het eigendom heeft en behoudt van de binnensport accommodaties. Hiermee behoudt de gemeente direct sturing en zeggenschap over het vastgoed. Het beheer en de exploitatie wordt uitgevoerd door externe partijen. Voor afloop van de lopende contracten onderzoeken we welke beheer variant het meest tegemoet komt aan de wensen van de gemeente.
Financiën (huur, beheer/exploitatie en gebruik)
Stichting Gemeenschapshuis De Ster ontvangt een exploitatiebijdrage voor het beheer van de sporthal en betaalt geen huur voor het gebruik. Het groot onderhoud, de energiekosten en de kapitaalslasten zijn voor rekening van de gemeente. Optisport Reusel (exploitant van het Sporthuis) ontvangt eveneens een exploitatievergoeding. Deze vergoeding is opgebouwd uit een bijdrage aan de exploitatie en een budget voor de uitvoering van het onderhoud. Optisport betaalt huur aan de gemeente voor het gebruik van de accommodatie. De kapitaalslasten zijn voor rekening van de gemeente.
Uit onderzoek in 2024 is gebleken dat de tarieven voor het gebruik aanzienlijk hoger waren dan de tarieven in de omringende gemeenten. De verenigingen hebben meerdere malen aangegeven moeite te hebben om deze tarieven te blijven betalen. Om de verenigingen vanaf 2026 tegemoet te komen stellen wij in de 2e helft van 2025 met een separaat raadsvoorstel een algemene tariefverlaging aan de gemeenteraad voor.
Elk dorp binnen de gemeente beschikt over een buitensport accommodatie waar één of meerdere sportverenigingen gebruik van maken. In Hooge Mierde is dat sportpark De Leeuwerik, in Hulsel sportpark ’t Kantje, in Lage Mierde sportpark Den Daalacker en in Reusel sportpark Den Hoek.
Buitensport accommodaties dragen bij aan maatschappelijke doelstellingen en voorzien in aantoonbare maatschappelijke behoeften. Verenigingen zetten zich actief in binnen de accommodaties met als doel dat iedereen mee kan (blijven) doen.
Van oudsher heeft elke vereniging haar eigen voorzieningen en wordt in onderling overleg wel gebruik gemaakt van elkaars faciliteiten als daar behoefte aan is tijdens drukke wedstrijddagen of evenementen.
Elk dorp binnen de gemeente beschikt over een buitensport accommodatie waar één of meerdere sportverenigingen gebruik van maken. Momenteel zijn wij met de besturen van de sportverenigingen die gebruik maken van de sportparken De Leeuwerik, ’t Kantje en Den Daalacker in gesprek over de toekomst van de sportparken in de kleine kernen. Samen met deze sportverenigingen stellen we een bestuursopdracht op om verschillende toekomstvarianten van deze sportparken in beeld te brengen. Bij het uitwerken van deze varianten houden we rekening met zoveel mogelijk belangen zoals de wensen en behoeften van de verenigingen en gemeente, de ontwikkeling van het aantal leden en vrijwilligers, de samenwerking tussen de verenigingen, de woningbouwopgave van de gemeente en de financiële consequenties. De resultaten van dit onderzoek leggen we voor aan de gemeenteraad om een keuze te maken voor een van deze varianten.
De gemeente is verantwoordelijk voor al het onderhoud van de sportaccommodaties (sportvelden en gebouwen). Het onderhoud van de gebouwen in eigendom van de vereniging valt onder de verantwoordelijkheid van die vereniging.
Voor de gebouwen op de sportparken is een meerjarenonderhoudsplan (MOP) opgesteld. Omdat het onderhoud recentelijk is overgegaan van een beherende stichting naar de gemeente wordt vanuit het budget sportparken een voorziening gevormd voor het uitvoeren van dit MOP. Voor de verduurzaming van de buitensport accommodaties sluiten we aan bij de gemeentelijke Lokale Energie Strategie (LES).
Eigendom, beheer en exploitatie
Voor de buitensportaccommodaties geldt dat de gemeente eigenaar is van de sportaccommodaties (ondergrond en opstallen). Op sportpark Den Hoek in Reusel is de gemeente door natrekking* ook eigenaar van de publieke ruimten (kantines) welke zijn gebouwd op gemeentegrond. Door het vestigen van een recht van opstal zijn de voetbalverenigingen op de sportparken in Lage Mierde en Hulsel eigenaar van de publieke ruimten en in Hooge Mierde van de publieke ruimten en kleedkamers. De gemeente blijft eigenaar van de sportaccommodaties maar onderzoekt voor sportpark Den Hoek de mogelijkheden om het eigendomsrecht van de publieke ruimten, door het vestigen van een recht van erfpacht en opstal, over te dragen aan de verenigingen.
Financiën (huur, beheer/exploitatie en gebruik)
De huur die sportverenigingen betalen voor het gebruik van de voorzieningen op de sportparken noemen we de gebruiksvergoeding. Deze gebruiksvergoeding voor basisvoorzieningen is in het verleden vastgesteld op 25% van de werkelijke kosten van het beheer van de sportparken (ondergrond en opstallen). Voor boventallige voorzieningen betaalt de vereniging het dubbele bedrag van de gebruiksvergoeding. Voor niet-basisvoorzieningen betalen de verenigingen een gebruiksvergoeding ter hoogte van de kapitaalslast van de investering. Verenigingen betalen geen gebruiksvergoeding voor het gebruik van de publieke ruimten.
*Natrekking houdt in dat een gebouw of werk dat duurzaam met de grond is verenigd, eigendom wordt van de eigenaar van de grond
Het gemeentehuis van Reusel-De Mierden is gevestigd in Reusel. Dit is een gebouw waarin ambtenaren, burgemeester en wethouders werken en waar de gemeenteraad vergadert. Inwoners kunnen er terecht voor gemeentelijke diensten. Een deel van het gebouw is derhalve open voor het publiek. De rest van het gebouw is alleen toegankelijk voor de medewerkers van de gemeente.
Het gebouw heeft een maatschappelijke functie. Het biedt werkplekken aan ambtenaren, de burgemeester en de wethouders. Een aantal ruimtes op de begane grond worden verhuurd aan Vluchtelingenwerk.
In het openbare gedeelte van het gebouw worden kleinschalige bijeenkomsten gehouden met de vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties.
In 1997 is gemeente Reusel-De Mierden ontstaan door een samenvoeging van de gemeenten Hooge en Lage Mierde en Reusel. Het gemeentehuis is gevestigd in Reusel, de grootste kern van de gemeente (13.577 inwoners).
De gemeente is verantwoordelijk voor het beheer en onderhoud van het gemeentehuis. Zij beschikt over een actueel meerjarenonderhoudsplan (2025-2039). De uitvoering ervan valt onder de verantwoordelijkheid van een gebouwenbeheerder. Voor de “binnenkant” van het gemeentehuis is een facility manager verantwoordelijk.
Het markante gebouw dateert uit 2000 (ontworpen door architect Max van Huut) en is aan een verduurzaming toe. Om deze reden is in 2023 een energiescan uitgevoerd en een Energie Prestatie Advies maatwerk rapport opgesteld. Het maatwerk rapport bevat verduurzamingsmaatregelen die verspreid uitgevoerd kunnen worden over de periode van tien jaar. Omwille van rechtmatigheid kunnen de middelen uit het gemeentelijke onderhoudsbudget niet worden ingezet voor de bekostiging van verduurzamingsmaatregelen. Hiervoor zal de raad een extra investeringskrediet beschikbaar moeten stellen.
Eigendom, beheer en exploitatie
Het gebouw is eigendom van de gemeente.
Financiën (huur, beheer/exploitatie en gebruik)
Vluchtelingenwerk (de huurder) betaalt huur aan de gemeente conform het maatschappelijk tarief (dus geen kostendekkende huur).
De gemeente beheert en onderhoudt het gebouw. Hiervoor wordt jaarlijks een voorziening in de gemeentelijke begroting opgenomen, waaruit de uitvoering van het meerjarenonderhoudsplan wordt bekostigd.
Het afwegingskader voor maatschappelijk vastgoed helpt bij het maken van transparante en onderbouwde keuzes over investeringen in en het beheer van gebouwen met een publieke functie. Door besluitvorming te toetsen aan het afwegingskader wordt willekeur voorkomen en worden vergelijkbare situaties op een vergelijkbare wijze beoordeeld. Hierdoor zijn keuzes goed uit te leggen aan inwoners en politiek. Het kader toets of het vastgoed daadwerkelijk bijdraagt aan maatschappelijke doelen en voorziet in maatschappelijke behoeften.
Voortaan leggen we de nadruk van 'recht hebben op' naar 'zorgen dat'. De verschuiving gaat van basisvoorziening naar maatwerk. Het betreft noodzakelijke voorzieningen die niet rendabel zijn vanuit een puur financieel perspectief voor een betaalbaar verenigingsleven, maar waar toch behoefte aan is binnen de gemeenschap.
Met het vaststellen van dit beleidskader kiest de gemeenteraad voor een aantal veranderingen als het aankomt op het maatschappelijk vastgoed.
- 1.
- 2.
- 3.
- 4.
- 5.
- 6.
- 7.
- 8.
- 9.
- 10.
- 11.
Voor de realisatie van nieuwe schoolgebouwen (of de renovatie van de bestaande gebouwen) moeten wij ons houden aan het Kwaliteitskader huisvesting (Kenniscentrum Ruimte-OK).Voor afloop van de lopende contracten voor de exploitatie van binnensportaccommodaties onderzoeken we welke beheer variant het meest tegemoet komt aan de wensen van de gemeente
- 12.
- 13.
Het accommodatiebeleid wordt vastgesteld voor een periode van 12 jaar (2025-2037) en wordt steeds na 4 jaar geëvalueerd en daar waar nodig bijgesteld.
Het accommodatiebeleid biedt een kader aan bij het opstellen van uitvoeringsplannen op het gebied van onderwijs, sport, gemeenschapshuizen en het overige gemeentelijk vastgoed. Het opstellen van deze uitvoeringsplannen staat gepland in 2025.
Deze uitvoeringsplannen beschrijven de stappen en voorwaarden die nodig zijn voor de realisatie van de doelstelling van het maatschappelijk vastgoed. Het biedt instrumenten om de uitvoering te toetsen en te monitoren. Daarnaast bevatten de uitvoeringsplannen de financiële consequenties van het uitvoeren van het beleid.
Bijlage 1 Opbrengst Dialoogavonden
Met elkaar willen we de leefbaarheid naar een hoger niveau tillen, elke dag opnieuw. Dit doen we door de interactie met de inwoners bewust op te zoeken en hen te vragen hoe zij over belangrijke zaken denken. Ter voorbereiding op dit accommodatiebeleid zijn we de kernen in gegaan om informatie op te halen. Tijdens 4 dialoog-avonden hebben gebruikers van het maatschappelijk vastgoed aan kunnen geven wat zij belangrijk vinden als het gaat om de rol van deze accommodaties. Tijdens een werksessie met de gemeenteraad hebben we de opbrengst van de dialoogavonden besproken en ook de mening van de raad opgehaald.
Zowel de gemeenteraad als de verenigingen zijn van mening dat de verenigingen de eigen identiteit moeten behouden. De gemeente is hierin terughoudend, het initiatief moet vanuit de verenigingen komen en de gemeente heeft daarin een faciliterende rol. Gemeente en verenigingen zijn ook eensgezind als het aankomt op multifunctioneel gebruik van maatschappelijke accommodaties en een goede samenwerking tussen verenigingen. De gemeenteraad ziet graag proactief beleid om gezonde, rookvrije sportaccommodaties te realiseren. De verenigingen vinden dat (de beheerders van) het maatschappelijk vastgoed deelname aan sport en cultuur moet bevorderen onder alle doelgroepen maar zeker ook onder de jeugd.
Zowel de verenigingen als de raad willen dat elke kern beschikt over een basisschool en een fysieke ontmoetingsruimte. De verenigingen zien daarnaast ook graag een sportpark in elke kern en minimaal het behoud van de huidige sporthallen. De leefbaarheid van de kleine kernen kan volgens de verenigingen worden uitgebreid met meer functies in de maatschappelijke accommodaties zoals bijvoorbeeld met winkeltjes, een apotheek of een consultatiebureau. Tijdens de dialoogavonden is ook gesproken over de voor- en nadelen van een centraal gelegen sportpark waar meerdere sportverenigingen hun thuisbasis kunnen hebben.
Tijdens de werksessie met de gemeenteraad is gezegd dat we als gemeente niet voorop hoeven te lopen bij het verduurzamen van het gemeentelijk vastgoed. De wettelijke norm is hierbij voldoende. Dit geldt ook voor toegankelijkheid. Gebruikers zien verduurzaming als een instrument om kosten te besparen en zo het gebruik van accommodaties goedkoper te maken. Tijdens de dialoogsessies met verenigingen werd naast de toegankelijkheid en bereikbaarheid van accommodaties de veiligheid genoemd als voorwaarde om maatschappelijke accommodaties voor iedereen geschikt te maken. Gebruikers hechten waarde aan voldoende opslagruimte en het tijdig uitvoeren van preventief en correctief onderhoud.
Eigendom, beheer en exploitatie
Tijdens de dialoogavonden is veel gesproken over de relatie tussen verenigingen en de beheerder/exploitant van de maatschappelijke accommodatie waarvan ze gebruik maken. Goede communicatie en een structureel overleg tussen gebruiker en beheerder maar ook tussen gebruikers onderling is noodzakelijk voor een goede samenwerking. Verenigingen vinden het belangrijk dat beheerders betrokken zijn en proactief handelen richting de vereniging. Het beheer door een mix van vrijwilligers en professionals wordt als prettig ervaren. Gebruikers worden graag aan de voorkant betrokken bij ontwikkelingen met betrekking tot maatschappelijke accommodaties. Verenigingen willen afspraken maken over gezamenlijk gebruik van accommodaties, de eigendomssituatie van maatschappelijk vastgoed en de demarcatie van het onderhoud. Sportverenigingen willen graag duidelijk-heid hebben over welke voorzieningen behoren tot de basisvoorzieningen voor de betreffende sport.
Financiën (huur, beheer/exploitatie en gebruik)
Zowel tijdens de dialoogavonden als tijdens de werksessie met de raad bleek dat het belangrijk is dat iedereen mee kan doen aan sociale, culturele en/of sportieve activiteiten. Voorzieningen moeten betaalbaar (of gratis) blijven zodat er geen financiële drempels zijn om deel te nemen aan het maatschappelijke activiteiten.
Bijlage 2 Overzicht deelnemende organisaties dialoogavonden
Dialoogavond 1 gebruikers van multifunctionele accommodaties
Tijdens de eerste dialoogavond op 13 mei 2024 in MFA De Schakel waren vertegenwoordigers van de volgende maatschappelijke organisaties aanwezig:
- •
- •
- •
- •
- •
Dialoogavond 2 gebruikers van binnensport accommodaties
Tijdens de tweede dialoogavond op 22 mei 2024 in het Sporthuis Reusel waren vertegenwoordigers van de volgende maatschappelijke organisaties aanwezig:
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
Dialoogavond 3 gebruikers van buitensport accommodaties
Tijdens de derde dialoogavond op 29 mei 2024 in V.V. Hulsel waren vertegenwoordigers van de volgende maatschappelijke organisaties aanwezig:
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
- •
De laatste dialoogavond op 4 juni 2024 in gemeenschapshuis De Ster was bestemd voor alle (ongebonden) gebruikers van de maatschappelijke accommodaties in de gemeente. Tijdens deze avond waren vertegenwoordigers van de volgende maatschappelijke organisaties aanwezig:
- •
- •
Alle maatschappelijke organisaties die zijn uitgenodigd voor de dialoogavonden hebben eind juni 2024 een verslag ontvangen van deze bijeenkomsten. Dit verslag is toegevoegd als bijlage 3.
Bijlage 3 Verslag dialoogavonden Accommodatiebeleid
In mei en juni 2024 hebben we 4 dialoogavonden georganiseerd waar gebruikers en betrokkenen op de thema’s Fysiek, Sociaal en Samen Doen aan konden geven wat zij belangrijk vinden als het gaat om maatschappelijke accommodaties. De informatie die we tijdens deze avonden hebben opgehaald dient als vertrekpunt bij het opstellen van het integraal accommodatiebeleid van de gemeente Reusel-De Mierden.
Tijdens de eerste drie dialoogavonden stond steeds 1 type maatschappelijk vastgoed centraal. We hebben onderscheid gemaakt tussen multifunctionele accommodaties (MFA’s), binnensport accommodaties en buitensport accommodaties. De laatste dialoogavond stond open voor iedereen die zich betrokken voelt bij maatschappelijke accommodaties en was niet gekoppeld aan specifieke accommodaties. Op elk van eerdergenoemde drie thema’s (Fysiek, Sociaal en Samen Doen) hebben we de aanwezigen gevraagd wat zij graag willen behouden, wat zij willen versterken en wat zij willen toevoegen. In dit verslag beschrijven we de uitkomst van deze 4 dialoogavonden.
Het thema fysiek heeft betrekking op het gebouw; duurzaamheid en toegankelijkheid zijn voorbeelden van onderwerpen die tijdens dit thema besproken konden worden.
Inwoners behouden graag een eigen ontmoetingsruimte in elke kern. Dat geldt ook voor de sportparken en sporthallen. Het gemoedelijke karakter van de voorzieningen moet behouden blijven net zoals de multifunctionaliteit van de gemeenschapshuizen. Het beheer van de sportparken is naar wens van de gebruikers en wil men graag zo houden.
Men ziet graag dat de opslagruimtes worden vergroot en dat ruimtes toegankelijker worden gemaakt om bijvoorbeeld de doorstroming binnen het gebouw te verbeteren (vooral bij de MFA’s). Ook de bereikbaarheid van accommodaties moet worden verbeterd. Het onderhoud rondom en in de accommodaties moet worden verbeterd; materialen die stuk of afgekeurd zijn moeten worden vervangen. Verenigingen willen meer duidelijkheid over wanneer een sport geldt als basisvoorziening.
Als toevoeging ziet men graag dat functies worden uitgebreid bijvoorbeeld met een apotheek, consultatiebureau, fysiotherapiepraktijk of een winkeltje. De sporthal in Lage Mierde mag worden vergroot zodat er meer capaciteit ontstaat in de gemeente en meer wedstrijden in deze zaal mogelijk zijn. Tevens moeten de sporthallen verduurzaamd worden zodat de tarieven naar beneden kunnen. In tegenstelling tot het eerder genoemde behoud van een sportpark in iedere kern wordt ook de wens uitgesproken om te beschikken over 1 groot centraal gelegen sportpark aangevuld met een grote sporthal en MFA. Een trainingsmogelijkheid/trapveldje om te trainen buiten openingstijden van de sportparken wordt als een waardevolle uitbreiding voor de jeugd gewenst. Vanuit cultuur worden veel ideeën geopperd om samen te komen, met name door activiteiten te organiseren in de open lucht.
Bij het thema sociaal is ingezoomd op de maatschappelijke functie van de accommodaties. Met andere woorden: op welke manier draagt het maatschappelijk vastgoed bij aan de cohesie binnen een gemeenschap, biedt het ruimte om zich als individu of groep te ontwikkelen en stimuleert het ontmoeten en samenwerken. Ook betaalbaarheid is een onderwerp dat bij het thema sociaal is besproken.
Iedereen vindt het belangrijk dat verenigingen zelfstandig kunnen blijven bestaan met behoud van de eigen identiteit. Samenwerkingen tussen verenigingen onderling en tussen verenigingen en beheerder die er al zijn moeten blijven bestaan evenals de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten, ook met verschillende leeftijdsgroepen. De voorzieningen moeten betaalbaar (gratis) blijven zodat iedereen gebruik kan blijven maken van het maatschappelijk vastgoed.
Men ziet kansen in het uitbreiden van (structurele) overleggen om de samenwerking tussen gebruikers onderling en tussen gebruikers en beheerders te versterken. In alle kernen moeten interessante en betaalbare culturele optredens blijven. Sportbeoefening moet meer worden gestimuleerd. De veiligheid bij de accommodaties en sportparken moet worden verhoogd door voldoende buitenverlichting en camera toezicht.
Kansen worden gezien door verenigingen de gelegenheid te geven zich te presenteren aan nieuwe inwoners, ook met het zicht op de schaalsprong binnen de Kempen. Jeugd moet worden betrokken bij het organiseren en bezoeken van culturele activiteiten zodat er meer cultuur in de kernen komt.
Dit thema staat stil bij de samenwerking tussen drie partijen; de gebruikers, de beheerders en de gemeente op onderdelen zoals bijvoorbeeld de manier van exploiteren, de beheersvorm en de eigen inzet.
De mix van professioneel beheer en de inzet van vrijwilligers moet worden behouden. Dat geldt zeker ook voor de samenwerking met andere verenigingen. Gebruikers blijven graag aan de voorkant betrokken bij ontwikkelingen op het gebied van maatschappelijke accommodaties.
De communicatie vanuit de exploitanten/beheerders richting verenigingen kan worden verbeterd evenals de sociale interactie en de betrokkenheid. De exploitant/beheerder moet meer organiseren voor de verenigingen en het initiatief nemen om verenigingen samen te brengen.
De rol van de gemeente moet meer faciliterend zijn bijvoorbeeld bij het verlenen van vergunningen of het verruimen van de mogelijkheden van para commerciële horeca. Ook ziet men een rol voor de gemeente bij het aantrekken en behouden van vrijwilligers op het gebied van cultuur en sport binnen de gemeenschap en het huldigen van kampioenen. De gemeente kan ook helpen bij het opstellen van gedragsregels voor het gebruik van elkaars materiaal en ruimtes. De gemeente kan een grotere rol spelen bij het beheer van sportaccommodaties.
Verenigingen hebben behoefte aan afspraken over gezamenlijk gebruik van faciliteiten. Verenigingen willen duidelijkheid over de verantwoordelijkheid bij activiteiten op de sportparken buiten reguliere openingstijden en men wil duidelijkheid over de eigendomssituatie van het vastgoed op de sportparken. Daarnaast moeten er duidelijke afspraken komen over de demarcatie van het onderhoud op de sportparken tussen gemeente en verenigingen.
Vooral de rol en de inzet van de jeugd is belangrijk voor de toekomst. Activiteiten voor en door jongeren biedt veel kansen om de toegevoegde waarde van de maatschappelijke accommodaties op niveau te houden. Daarnaast is samenwerking tussen verenigingen in de toekomst een vereiste om te kunnen blijven bestaan.
Permanente link
Kopieer de link naar uw clipboard
https://zoek.officielebekendmakingen.nl/gmb-2025-337220.html